Fontes CIC t1 207

2C9.

Urbanus VIII, const. Decet Romanum Pontificem, 2 ian. 1631.

Decet Romanum Pontificem in his vigilantiae, et auctoritatis suae partes libenter interponere, ut constitutiones et decreta ab eo, praesertim in Consi­storio suo secreto edita, semotis quibuslibet dubiis, suum plenarium sortiantur effectum.

§ 1. Cum itaque alias fel. rec. Innocentius Papa Nonus Praedecessor noster decreta piae mem. Sixti Papae V etiam Praedecessoris nostri super vacatione locorum, montium, et Romanae Curiae officiorum per assumptio­nem illa obtinentium ad Cathedrales, vel superiores Ecclesias facta revoca- verit: Nosque insuper in Consistorio nostro secreto sub die 13 Novembris anni proximi praeteriti eandem revocationem confirmaverimus, declaraverit mus, et ampliaverimus; prout plenius continetur in decreto nostro desuper emanato tenoris subsequentis, videlicet. In provisionibus I cclesiarum Cathe­dralium, Metropolitanarum, Patriarchalium, necnon in Monasteriorum Com­mendis consuevimiis dispensare 1 um piaefuaeiidis praedictis Ecclesiis, ac eis, quibus Monasteria commendantur, ut pos-uit compatibilia retinere, sed quo­niam contingit dubitari a quibusdam, an officia Romanae Curiae, et Loca montium sub nomine >,>iupatihilium comprehendantur, Nos ut ambigendi ausam tollamus, decrevimus desuper providere per nostram specificam, et peculiarem declarationem. Ilaci praefati huiusmodi decretum protulimus.

§ 2. (uiti alias fel. os,ml Sixtus Papa Quintus Praedecessor noster in uno sub die 23 Septembris omnia et singula Loca montium, ac Romanae Curiae officia pei assumptionem illa obtinentium ad Cathedrales, vel supe­riores Ecclesias vacare, et alio sub die 21 octobris 1585 celebrato Consistorio illud intelligi debere de officiis, et Locis montium vacabilibus per obitum respective decrevit, et declaraverit. Nos piae mem. Innocentii PP. Noni etiam Praedecessoris nostri, qui decretum huiusmodi revocavit, vestigiis inhaerentes, ac revocationem huiusmodi confirmantes, declarantes et ampliantes, Loca montium vacabilia, et officia huiusmodi per promotionem ad Ecclesias Cathe­drales etiam Metropolitan. aut Patriarchales, seu etiam Commendas Mona­steriorum nullatenus, sed per solam promotionem ad Cardinalatum facien.

Nobisque, et Apostolicae Sedi immediate subiecti, necnon Militiarum qua­rumcumque, etiam Sancti Ioannis Hierosolymitani fuerit, tradatur Curiae seculari poenis debitis plectendus.

[Bull. Rom., tom. 6, I, p. 113, 114].


208

Urbanus VIII, const. Cum sicut, 12 sept. 1628.

Cum sicut accepimus, aliquibus Religiosis, quorumdam Ordinum, seu Congregationum a Sede Apostolica indultum fuerit, ut sacramentales per­sonarum secularium confessiones audire valeant, etiamsi ab Episcopis Dioe­cesanis ad id examinati, et approbati non fuerint: nec desint, qui temere asseverent, hoc ipsum privilegium caeteris quoque aliorum Ordinum Regu­laribus competere, ex amplissimis privilegiorum communicationibus, quas ab eadem Sede Apostolica obtinuerunt, indeque fiat, ut saluberrima Sacri Concilii Tridentini dispositio hac de re edita, funditus convellatur.

§ 1. Nos huic malo opportune provisionis nostrae Ministerio obviam ire volentes, de Ven. Fratrum nostrorum Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinalium negotiis Regularium praepositorum consilio, omnia, et singula indulta huius­modi, audiendi secularium confessiones absque ( >1 tlinarii examine, et appro­batione, quibusvis Collegiis, Capitulis, Religionibus, Societatibus, etiam So­cietati iesu, Congregationibus, et Ordinibus tam Mendicantium, quam non Mendicantium, necnon Monachorum quorumcumque, etiam Sancti Benedicti, et Cistercien., ac etiam quibusvis Militiis, etiam Hospitalis S. Ioannis Hieroso­lymitani, et quibuscumque Ecclesiis, etiam Patriarchalibus, et Metropolitanis, Monasteriis, caeterisque locis piis, sive eorum, et earum respective Abbatibus, Praepositis, Decanis, Magistris, Ministris, Praelatis, Prioribus, Rectoribus, etiam Generalibus, vel Provincialibus, Cappellanis, Confessariis, aut aliis quocumque nomine nuncupatis Superioribus, et personis quibuscumque, etiam quomodo libet exemplis, ac Sedi Apostolicae immediate subiectis, cuiuscumque digni­tatis, praeeminentiae, et conditionis existentibus, et quovis privilegio munitis, et tam ad supplicationem partium, quam Motu proprio, et ex certa scientia, Apostolicae potestatis plenitudine hactenus quandocumque, et quali- tercumque ex quavis, etiam de necessitate exprimenda causa, et alias quomo­dolibet concessa, apostolica auctoritate, tenore praesentium revocamus, cas- satnus, tollimus, abrogamus, annullamus, viribusque, et effectu evacuamus, ac revocata, cassa, sublata, abrogata, et annullata, viribusque, et effectu vacua esse, et fore, nec Religionibus, Societatibus, etiam Societati Iesu, Congrega­tionibus, et Ordinibus, ac Militiis praedictis, eorumque Superioribus, et per­sonis quibuscumque imposterum ullo modo suffragari, minusque illos, et illas, etiamsi de iis specialis, specifica, et expressa, verbo ad verbum mentio haben. foret, indultis huiusmodi uti posse.

1 Sess. XXIII, de ref., c. 15.

§ 2. Praesentes vero Literas, et in eis contenta quaecumque ex eo, quod quicumque in praemissis interesse haben., seu habere praetendentes, ad hoc vocati, et auditi non fuerint, de subreptionis, vel obreptionis vitio, aut inten­tionis nostrae, vel alio quocumque defectu notari, impugnari, redargui, in ius, vel controversiam revocari, ad terminos iuris reduci, aut adversus illas quodcumque iuris, gratiae, vel facti remedium impetrari nullatenus posse, sed illas semper validas, et efficaces existere, et fore, suosque plcnarios, et integros effectus sortiri, et obtinere.

[Bull. Rom., tom. 6, I, p. 142, 143].


2C9.

Urbanus VIII, const. Decet Romanum Pontificem, 2 ian. 1631.

Decet Romanum Pontificem in his vigilantiae, et auctoritatis suae partes libenter interponere, ut constitutiones et decreta ab eo, praesertim in Consi­storio suo secreto edita, semotis quibuslibet dubiis, suum plenarium sortiantur effectum.

§ 1. Cum itaque alias fel. rec. Innocentius Papa Nonus Praedecessor noster decreta piae mem. Sixti Papae V etiam Praedecessoris nostri super vacatione locorum, montium, et Romanae Curiae officiorum per assumptio­nem illa obtinentium ad Cathedrales, vel superiores Ecclesias facta revoca- verit: Nosque insuper in Consistorio nostro secreto sub die 13 Novembris anni proximi praeteriti eandem revocationem confirmaverimus, declaraveri- mus, et ampliaverimus; prout plenius continetur in decreto nostro desuper emanato tenoris subsequentis, videlicet. In provisionibus Ecclesiarum Cathe­dralium, Metropolitanarum, Patriarchalem, necnon in Monasteriorum Com­mendis consuevimus dispensare cum praeficiendis praedictis Ecclesiis, ac eis, quibus Monasteria commendantur, ut possint compatibilia retinere, sed quo­niam contingit dubitari a quibusdam, an officia Romanae Curiae, et Loca montium sub nomine compatibilium comprehendantur, Nos ut ambigendi ansam tollamus, decrevimus desuper providere per nostram specificam, et peculiarem declarationem. I laec praefati huiusmodi decretum protulimus.

§ 2. Cum alias fel. record. Sixtus Papa Quintus Praedecessor noster in uno sub die 23 Septembris omnia et singula Loca montium, ac Romanae Curiae officia [ier assumptionem illa obtinentium ad Cathedrales, vel supe­riores Ecclesias vacare, et alio sub die 21 octobris 1585 celebrato Consistorio illud intelligi debere de officiis, et Locis montium vacabilibus per obitum respective decrevit, et declaraverit. Nos piae mem. Innocentii PP. Noni etiam Praedecessoris nostri, qui decretum huiusmodi revocavit, vestigiis inhaerentes, ac revocationem huiusmodi confirmantes, declarantes et ampliantes, Loca montium vacabilia, et officia huiusmodi per promotionem ad Ecclesias Cathe­drales etiam Metropolitan. aut Patriarchales, seu etiam Commendas Mona­steriorum nullatenus, sed per solam promotionem ad Cardinalatum facien.

eti misi alias officia per Cardinales otbineri, vel retineri possent, de caetero vacare decernimus, et declaramus. Non obstantibus erectione officiorum, Locorum montium huiusmodi, Indultis Apostolicis, et aliis quibuscumque, illorum tenores, etc., latissime extenden., etc. Ita ut in expeditione literarum Apostolicarum super promotione ad Ecclesias praedictas, seu Commend is Monasteriorum ex officio possit dari retentio officiorum, et Locorum montium praedictorum perinde ac si specialiter in singulis provisionibus, et Commendis huiusmodi a Nobis faciendis eadem retentio concessa esset, et ut magis, ac facilius innotescat, volumus, et mandamus, ut nostra decreti huiusmodi con­firmatio, declaratio, et ampliatio in Cancellaria nostra Apostolica publicetur, et in illius quinterno describatur. Placet publicetur, et describatur. M.

§ 3. Quod quidem decretum fuit deinde in Cancellaria Apostolica sub die 30 Decembris eiusdem anni publicatum. Nos clausulam latissime extenden. in eodem Decreto appositam declarare, et firmiori praemissorum observationi quantum Nobis ex alto conceditur, consulere, ac uberius mentem nostram explicare volentes; Motu proprio, et ex certa scientia, ac matura deliberatione nostris, deque Apostolicae potestatis plenitudine hac nostra perpetuo valitura Constitutione, praeinsertum Decretum nostrum, omniaque, et singula in eo contenta tenore praesentium perpetuo approbamus, et confirmamus, illisque perpetuae, et inviolabilis Apostolicae firmitatis robur adiicimus.

§ 4. Decernentes, etc.

[Bull. Rom., Lugduni (1673) Arnaud-Borde, tom. IV, p. 214].


210

Urbanus VIII, const. Inscrutabilis, 31 mart.1 (i apr.) 1631.

Inscrutabilis Iudiciorum Dei altitudo non patitur, ut humanus intellectus tenebroso corporis carcere constrictus, super astra se extollens, arcana in sinu divino recondita, et ipsis beatissimis Spiritibus ignota, nefaria curiosi­tate, non solum explorare, sed etiam- tamquam explorata in Dei contemptum, Reipublicae perturbationem, et Principum periculum arrogauti, et pernicioso exemplo venditare praesumat.

§1. Hinc est, ut quamvis civilibus, cautum isque sauctionibus, ac novis­sime fel. rec. Sixti Papae V Praedecessoris nostri Constitutione desuper edita2 Astrologorum, Mathcmaticorum, Vaticinatorum, et aliorum, qui even­tura divinare, seu praedicere audent, quosque, uti homicidas, et maleficos antiquitas aestimavit, illorum potissimum, qui de summa Reipublicae, vel Principis salute iudicia ferre praesumerent, ars, professio, sive exercitium gra­vibus poenis inhibita esse noscantur: Attamen, sicut accepimus, nonnulli ini­quitatis filii propriae pusillitatis obliti, ac lenitate forsan, vel conniventia

' Secundum Bull. Rom., Lugduni (1673) Arnaud-Brode, tom. IV, p. 173.

2 Cf. N. 157.

audentiores facti, vanamque fatidicorum aestimationem aucupantes, in deplo- randam animarum suarum perditionem, graveque Christifidelium scandalum, etiam de Reipublicae, et Principum incolumitate, illis sollicitudinem, homi­nibus vero inquietis rerum novandarum occasionem ea ratione inferre sata­gentes, prognostica, et praedictiones verbo, vel etiam scripto edere non eru­bescunt.

§ 2. Nos itaque perniciosis huiusmodi ausibus quantum Nobis ex alto conceditur, obviam ire, ac quos Dei respectus in officio non continet, poe­narum gravitate, et severioris disciplinae fraeno coercere volentes, Motu proprio, et ex certa scientia, ac matura deliberatione nostris, deque aposto­licae potestatis plenitudine Constitutionem per praefatum Sixtum Praedeces- sorem desuper, ut praefertur, editam, apostolica auctoritate, tenore praesen­tium perpetuo approbamus, confirmamus, et innovamus.

§ 3. Pt insuper omnibus, et quibuscumque Laicis cuiuscumque sexus, conditionis, status, gradus, qualitatis, et dignitatis, etiam Marchionalis, vel Ducalis existentibus, qui de statu Reipublicae Christianae, vel Sedis Apo­stolicae, sive de vita, aut morte Romani Pontificis pro tempore existentis, eiusque, usque ad tertium gradum inclusive consanguineorum Mathema- ticos, Ariolos, Aruspices, Vaticinatoresve nuncupatos, vel alias Astrologiam iudiciariam exercentes, seu alias quomodolibet profitentes de caetero con­suluerit, sive desuper eorum iudicia, prognostica, praedictiones, seu prae- cognitiones etiam sibi oblatas receperint, illisve quomodolibet usi fuerint, illas penes se scienter retinuerint, aut alicui ostenderint, necnon iisdem Mathe- maticis, Ariolis, Aruspicibus, Vaticinatoribus, sive aliis Astrologiam iudicia­riam, seu quamlibet artem divinatoriam quomodolibet profiten., qui iudicia, prognostica, seu praecognitiones, et praedictiones super praemissis, etiamsi id non certo se affirmare protestentur, fecerint, sive a se, vel ab aliis iam facta, seu factas imposterum penes se similiter retinuerint, vel alicui dederint, seu ostenderint, aut de eis quovis modo, etiam improbando scripto, vel

verbis tractaverit, nedum om omittit                     maioris latae sententiae, sed

etiam uti laesae Maie'talis tei , ultimi supplicii, ac confiscationis omnium bonorum -muniti, < ium lùuuanae t unae officiorum, ac devolutionis qua­rumcumque Civitatum, < as 11 ot um, et locorum itu isdictionalium, et feudalium.

§ l C.letti is quoque, , t Presbyteris, aliisque personis ecclesiasticis, tam seculari h u-, quam • um e. t >t illius, ( 'ougregationis, Societatis, seu Instituti, vel Militiarum quartum umque, otium Hospitalis Sancti Ioannis Hierosolymitani, aliisque quomodolibet exemplis, ac Nobis, et Apostolicae Sedi immediate subie­ctis, Regularibus utriusque a xtts, ultra praedictas, etiam privationis beneficio­rum, et dignitatum, -n ite iorum ecclesiasticorum, etiam Monasteriorum, Prio­ratuum, et Praecepti u iat um, ac aliorum quorumcumque, et inhabilitatis per­petuae ad illa iiuposioitim obtinenda, ita quod personae ecclesiasticae praevia illarum degradationc latriae seculari tradantur puniendae, in Episcopali vero, Archiepiscopali, Mettopolitana, Primatiali, Patriarchali, aut quacumque alia etiam superiori Ecclesiastica, vel mundana quatumvis sublimi, excellente, et speciali nota digna, etiam suprema constitutis dignitate, easdem excom­municationis, ac privationis, etiam regiminis, et administrationis Ecclesiarum,

et .illorum quorumcumque beneficiorum, et dignitatum quantumvis amplissi- mariim, et Patriarchali maiorum, ac officiorum suorum, et inhabilitatis pix nas ipso facto incurren. Apostolica auctoritate tenore praesentium infligimus, et imponimus.

§ 5. Cognitionem autem causarum huiusmodi quoad personas ecclesia­sticas, tam seculares, quam regulares in Urbe nostra, et illius districtu ad dilectos filios nostrum in Urbe Vicarium in spiritualibus generalem, necnon eiusdem Urbis Gubernatorem, ac causarum Curiae Camerae Apostolicae Audi­torem Generalem, et eorum quemlibet in solidum, extra vero Urbem, et districtum in Provinciis Nobis, et Apostolicae Sedi subiectis ad S. R. t. Car­dinales in eisdem Provinciis de latere Legatos, et Prolegatos, ac Praesides in dignitate Ecclesiastica constitutos pro tempore existentes, in aliis vero omni­bus, et singulis Provinciis, Regnis, Civitatibus, Oppidis, Castris, et locis, tam sub nostra, et dictae Sedis, quam cuiusvis alterius Principis ditione compre­hensis, privative quoad omnes, etiam Superiores Religiosorum, ipsisque Supe­rioribus penitus exclusis, ad Ordinarios locorum, ubilibet vero locorum etiam ad haereticae pravitatis Inquisitores spectare volumus.

§ 6. Mandantes Dilectis filiis nostris, et dictae Sedis de latere Legatis, et eorum Vicelegatis, et Praesidibus praedictis nunc, et pro tempore existen- tibus, necnon Venerabilibus Fratribus, Patriarchis, Archiepiscopis, et Epi­scopis singulis videlicet, in suis Civitate, et Dioecesi, et quoad loca intra fines alicuius Dioecesis, non tamen de Dioecesi existentia ipsarum Dioecesum, intra quarum fines eadem loca extiterint, quo vero ad ea quae extra fines ali­cuius Dioecesis consistunt, vicinioribus eorumdem locorum Ordinariis, ac etiam Inquisitoribus praedictis, quatenus ad instantiam cuiusvis Fisci, vel denuntiatoris, ac etiam ex eorum officio causarum huiusmodi cognitiones suscipientes, praevia etiam avocatione a quibusvis aliis supra non expressis, nec a Nobis specialiter delegatis in causis ipsis modo praemisso procedant omnibus iuris, et facti remediis opportunis, invocato etiam auxilio brachii secularis.

§ 7. Inhibentes insuper tam Decanis, et Capitulis Ecclesiarum Cathedra­lium, Metropolitanarum, et Patriarchalium, necnon quorumvis Ordinum, et locorum Regularium, Societatum, et Institutorum, ac etiam Hospitalis praedi­ctorum Superioribus Conventibus, et Fratribus quantumvis exemptis, ne sub privationis beneficiorum, et officiorum quorumcumque per eos respective obtentorum, ac similiter inhabilitatis ad alia in futurum obtinenda, vocisque activae, et passivae, necnon excommunicationis latae sententiae eo ipso incur­rendis poenis, Ordinarios locorum, necnon Legatos, seu Vicelegatos, aliosque praedictos in causis huiusmodi procedentes quoquomodo impedire, mole- stare, seu perturbare audeant, vel praesumant, ac etiam mandantes, ut quoties ad id fuerint requisiti Religiosos ipsos, etiamsi alicuius loci regularis Supe­riores actu fuerint, Ordinariis, Legatis, seu Vicelegatis, ac aliis praedictis, seu quibus iidem mandaverit, consignent cum scripturis, et actis si quae facta fuisse reperiantur.

§ 8. Sicque, et non aliter, etc.

[Bull. Rom., tom. 6, I, p. 268-270].


211

Urbanus VIII, litt. ap. Ex debito, 22 febr. 1633.

Ex debito pastoralis officii saluti animarum, et fidei catholicae propa- gationi prospicientes, ea, quae provide a Romanis Pontificibus Praedecesso­ribus nostris propterea ordinata fuerunt, si subinde experientia doceat, ea mutatione indigere, libenter immutamus, aliasque disponimus, prout ad fidei catholicae propagationem, et animarum salutem huiusmodi conspicimus in Domino salubriter expedire.

§ 1. Alias siquidem fel. record. Gregorius Papa XIII Praedecessor noster, certis tunc expressis causis adductus, per suas in simili forma Brevis Lite­ras sub dat. die 28 Ianuarii 1585 Pontificatus sui anno XIII omnibus Patriar­chis, et Episcopis, etiam Provinciae Chinae, et Iaponis, sub interdicti Eccle­siastici, et suspensionis ab ingressu Ecclesiae, et Pontificalium exercitio; aliis vero Sacerdotibus, Clericis, et Ministris Ecclesiasticis, tam secularibus, quam cuiusvis Ordinis regularibus, cuiuscumque status, gradus, ordinis, et condi­tionis existerent, sub excommunicationis maioris poenis ipso facto incurren­dis interdixit, et inhibuit, ne ad Sinarutn regiones, et Provincias Iaponicas Evangelii praedicandi, vel doctrinam Christianam docendi, aut Sacramenta administrandi, aliaque munia Ecclesiastica obeundi causa, sine suae, et Sedis Apostolicae expressa licentia proficisci auderent.

§ 2. Postmodum autem rec. mem. Clemens Papa VIII similiter Praede­cessor noster, accepto quod tam Chinae, et Iaponum, quam aliae illius vici­nae, et adiacente* Insulae, Regiones, et Provinciae, ac finitima Regna Indiae Orientalis amplissima, et populis rcfcrtissima erant, et pro tanta animarum multitudine ad Iidem catholicam traducenda. et spiritualibus alimentis fovenda, pliu . 1 ipei am, n> iiiiuisti 1 in i r- sar ii erant, quam ex sola Religiosorum Societate h u I¦ .t! 1 ii i>iit. iant; omnibus, et singulis Mendicantium Ordinum Magistris, seu Prioribus Generalibus tunc, et pro tempore cxistcntibus indulsit, ut cum ur itas postula .et, quoslibet Ordinis sui spectatae vitae, et eruditionis irhr.iosos, quos nimirum ad praedicta officia, et ministeria idoneos, et utiles ini,- m Domino iudicarent, per Lusitaniam dumtaxat, et suscepta inde navi- t iti 'ito, iii Indi is, et Civitatem Goam, atque ad Superiores Ordinum in illis paitibiis existentes transmittere; et tam ipsi sic transmittendi, quam alii «upi >.b> nuntii Ordinum Religiosi in eisdem Indiarum partibus existentes, 1' . l ii-, n 1 u n u s obeundum a suis Magistris, Ministris, vel Prioribus Gene- 1 illbus, n d Superioribus electi, et approbati, tam ad Iaponicas praedi­ti.u, quam ad dius proximas, et adiacentes etiam Chinae, et finitimorum pi giiofum. ii iri 1 ur 1 ! • 111.1e Indiae Orientalis Insulas, Regiones, et Provin- clan tu cedere possent...'

1 I 11111 iri. n i oni. Paulus Papa V similiter Praedecessor noster, accepto,    : a , inpi : tum esse, quod prohibitio accedendi ad Indias,

1 Const. <)>i,r,im/. 1.' iln. 1600. - Bull. Rom., tom. 5, II, p. 323, 324.

et Civitatem Ooam alias quam per Lusltaniam, nec qui sperabatur, ex eo fructum protulerat, neque Catholicae fidei propagationis negotio utilis fuerat, et propterea ut tantum opus Dei, sublato omni impedimento, libere peragi posset, providere volens, omnibus, et singulis Mendicantium Ordinum Magi­stris, Ministris, seu Prioribus Generalibus, aut alio quocumque nomine nun­cupata Ordinum capitibus tunc, et pro tempore existentibus, ut cum neces­sitas postularet, quoslibet Ordinis sui spectatae vitae, et eruditionis religiosos, quos nimirum ad praedicta officia, et munia idoneos, et utiles fore in Domino iudicassent, ad Superiores Ordinum in illis partibus existentes etiam per aliam viam, quam per Lusitaniam, in Iaponicas, et alias illis proximas, adia- centes, et finitimas Insulas, Provincias, et Regiones praedictas, servata in reliquis dictarum Literarum Clementis Praedecessoris forma in omnibus, et per omnia, et non aliter, transmittere libere, et licite valerent, indulsit;1 et alias prout in Gregorii, et Clementis, ac Pauli V Praedecessorum praedicto­rum Literis desuper expeditis, quarum tenores praesentibus pro expressis haberi volumus, plenius continetur

§ 4. Cum autem experientia plurium annorum compertum fuerit, ordi­nationes in praedictis Literis contentas non sufficere, easque aliqua provi­sione indigere, ut in praedictas Insulas, et Regna felicius, ac facilius Sacro­sanctum Christi Domini Evangelium praedicari, et propagari possit, ac valeat: Nos pro officii nostri debito po-,t habitam cum Venerabilibus Fratribus nostris Sanctae Romanae 1 . c Iesiae Cardinalibus negotio Propagandae Fidei per universum mundum praepositis maturam deliberationem, praefati Pauli Praedecessor n, nosti i I iter is inhaerentes,omnibus, et singulis Religionum cuius­cumque Ordini-. aut Instituti, etiam Societatis Iesu, Magistris, Ministris, Prae­positis, seu l'i ioiiluis (îettctalibus, aut quocumque nomine nuncupentur, nunc, et pro tempore e m ii ritibus, auctoritate apostolica tenore praesentium concedi­mus, et indulgentiis, ut cum cis expedire visum fuerit, quoslibet suarum Religionum, i b,lilium, et Instituti Religiosos, quos aetate, vita, moribus, et scientia idoneos esse ad Missiones iudicaverint, ad praedictas Insulas, Pro­vincias, Regum.--., et Regna Indiae Orientalis, etiam per alias vias, quam per Lusitaniam, libcie, et licite mittere possint, ac valeant; servata tamen in reli­quis praefataruni I det.num Clementis Praedecessoris nostri forma inomni­bus, et per omnia, et noti alib i

§ 5. Necnon cptos, nnicpn | ,. I. i.istn o-., et Religiosos cuiuscumque Ordi­nis, tam non Mendicantium, quam Mendicantium, etiam Soc ietatis Iesu, et seculares, Religiosorum, ut pt.u tertui, miiteti. ad Insulas, Provincias, Regio­nes, et Regna praedicta .nec-sum Initu modi uupedientes excommunicationis latae sententiae vinculo innodamus.

§ 8. Caeterum quia a sacris < .mollibus, Conciliorum decretis, ac Apo­stolicis Constitutionibus, omnibus Religiosis, ac etiam aliis Ecclesiasticis, praesertim in sacris Ordinibus constitutis, mercatura, et negotiationes secu­lares districte prohibentur, ac valde damnosum, indecorum, et indecens exi­stit, huiusmodi personas divino cultui inancipatas, ac praecipue illas, quae

1 Const. Sedis Apostolicae, 11 iun. 1608. - Bull. Rom., tom. 5, III, p. 318,319.

ad praedicandum Sacrosanctum Christi Domini Evangelium destinatae sunt, praefatis mercaturis, et negotiationibus se immiscere, aut operam dare; prae­dictorum sacrorum Canonum, ac Decretorum, Constitutionumque Apostoli­carum dispositioni inhaerentes, auctoritate apostolica, earumdem ten. prae­sentium, Religiosis omnibus cuiuscumque Ordinis, et Instituti, tam non Mendicantium, quam Mendicantium, etiam Societatis Iesu, eorumque singulis tam in praedictis locis nunc existentibus, quam in futurum ad illa mittendis, omnem, et quamcumque mercaturam, seu negotiationem, quocumque modo ab eis fieri contingat, sive per se, sive per alios, sive proprio, sive Commu­nitatis nomine, directe, sive indirecte, aut quovis alio praetextu, causa, aut colore, interdicimus, et prohibemus sub excommunicationis latae sententiae poena ipso facto incurrenda, ac privationis vocis activae, et passivae, offi­ciorum, ac graduum, et dignitatum quorumcumque, etiam inhabilitatis ad ea, et insuper amissionis mercium, et lucrorum ex eis; quae omnia a Supe­rioribus Religionum, ex quibus delinquentes existent, reservand i erunt ad usum Missionum, quas eaedem Religiones habent, et habiturae sunt in futu­rum in praedictis Indiis, et non in alios usus; eisdem Superioribus districte praecipientes sub eisdem poenis, ut in hoc invigilent, et coiiti a delinquentes ad praedictas poenas procedant, sublata eisdem facultate huiusmodi delin­quentibus aliquid ex dictis mercibus, et lucris quantumvis minimum remit­tendi, aut condonandi.

§ 9. Quod si forte aliquae controversiae inter Religiosos dictarum Reli­gionum, quod Deus avertat, oriantur, Episcopi locorum praedictorum pro tempore existentes, tamquam Sedis Apostolicae delegati illas dei i.lant, et ter- minent. Si vero graviora quaedam negotia occurrerint, ea ad Nus, et Roma­nos Pontifices, Successores nostros quautocitius al> ei.dein I pe.eopis refe­rantur; ut quod in illis statui, ac decenti debeat, matuia i niisiiltutioiie adhibita, provideri possit: sicque volumus, et otdinaiuus.

§ 10. Decernentes, etc.

[Bull. Rom., tom. ô, I, p. 31s Ul|


212

Urbanus VIII, const. Nuper pro parte, 25 iun. 1633.

•s 1. Nuper pro parte dilectorum filiorum Procuratorum Generalium Ordi- • s n Sancti Francisci, Sancti Augustini, et Beatae Mariae de Monte Carmelo, 1 >i , iK eatorum nuncupat. Nobis expositum fuit, quod alias a Venerabilibus I 1 m lini , nostris Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinalibus Sacris Ritibus pt n p.1 alis emanavit decretum tenoris subsequentis, videlicet. Instantibus l'tin-maioribus Generalibus Ordinum Praedicatorum, Sancti Francisci, San- n Augustini, et Discalceatorum Carmelitaruin, declarari, Primo, an liceat Canalis, solutis eorum iuribus parochialibus, impedire contra voluntatem hae- rcduin defunctorum, ne Regulares ad funus corpora defunctorum ad quas­vis Ecclesias deferenda, una cum Parochis, et Clericis processionaliter asso-

dent. Et ad hoc Sacra Rituum Congregatio respondit, Regulares in casu proposito non posse impediri. Secundo, an praedicti Curati possint cogere haeredes, seu executores testamentarios, ut pro defunctis, qui tumulantur in Ecclesiis Regularium, in Ecclesiis etiam Parochialibus celebrari faciant officia novendialia, et Anniversaria, prout celebrantur in Ecclesiis Regularium, in quibus cadavera sepeliuntur. Et Sacra Rituum Congregatio respondit, non posse cogere. Die vigesimatertia Aprilis 1633.

§ 2. Cum autem, sicut eadem expositio subiungebat, dicti exponentes Decretum praeinsertum apostolicae nostrae confirmationis robore commu- niri summopere desiderent: Nos illos specialibus favoribus, et gratiis pro­sequi volentes, et eorum singulares personas a quibusvis excommunicationis, suspensionis, et interdicti, aliisque Ecclesiasticis sententiis, censuris, et poenis a iure, vel ab homine quavis occasione, vel causa latis, si quibus quomo­dolibet innodatae existunt, ad effectum praesentium dumtaxat consequendum, harum serie absolventes, et absolutas fore censentes, supplicationibus illo­rum nomine Nobis super hoc humiliter porrectis inclinati, decretum prae­insertum apostolica auctoritate tenore praesentium approbamus, et confir­mamus, illique inviolabilis apostolicae firmitatis robur adiicimus, ac omnes, et singulos, tam iuris, quam facti defectus, si qui desuper quomodolibet intervenerint, supplemus.

§ 3. Decernentes, etc.

[Bull. Rom., tom. 6, I, p. 358J.


213

Urbanus VIII, const. Coelestis hierusalem, 5 iul. 1634.

Coelestis Hierusalem Cives, quorum gloriosis natalitiis sancta laetatur Mater Ecclesia, sicut huius Sanctae Sedis Apostolicae ministerio a piis utrius­que sexus Christifidelibus venerantur in terris, ita Romanum decet Pontifi­cem militantis Ecclesiae regimini divina providentia praepositum, pro suo praecipuo honoris Domus Dei zelo invigilare, ne quid in personarum cum sanctitatis, aut martyrii fama, vel opinione defunctarum memoriam, sive cultum, inconsulta Sancta Sede praedicta innovetur.

§ 1. Alias siquidem Nos solicite animadvertentes abusus, qui irrepse- rant, et irrepere non cessabant in colendis quibusdam cum sanctitatis, aut martyrii fama, vel opinione defunctis, qui, etsi neque Canonizationis, neque Beatificationis honore insigniti essent ab eadem Sede, eorum tamen Ima­gines in Oratoriis, atque in Ecclesiis aliisque locis publicis, atque etiam privatis, cum laureolis, aut radiis, seu splendoribus proponebantur, miracula, et revelationes, aliaque beneficia a Deo per eorum intercessiones accepta in libris rerum ab ipsis gestarum enarrabautur, et ad illorum sepulchra tabellae, imagines, et res aliae ad beneficia accepta testificanda, et lam­pades, et alia lumina apponebantur: Volentesque proinde huiusmodi abu­sibus pro debito officii pastoralis occurrere, re etiam cum Venerabilibus

Fratribus nostris Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinalibus contra haereticam pravitatem in universa Republica Christiana generalibus Inquisitoribus ab eadem Sede specialiter deputatis, communicata, et mature considerata, ac discussa, de eorumdem Cardinalium consilio sub die 13 Martii 16251 decla- ravimus, statuimus, et decrevimus, ne quorumvis hominum cum sanctitatis, seu martyrii fama (quantacumque illa esset) defunctorum imagines, aliaque praefata, et quodcumque aliud venerationem, et cultum praeseferens, et indi­cans, in Oratoriis, aut locis publicis, seu privatis, vel Ecclesiis, tam secula- ribus, quam regularibus, cuiuscumque Religionis, Ordinis, Instituti, Congre­gationis, aut Societatis apponerentur, antequam ab Apostolica Sede canoni- zarentur, aut Beati declararentur, et (si quae appositae essent) amoverentur, prout eas statim amoveri mandavimus. Ac pariter imprimi de caetero inhi- buimus libros eorumdem hominum, qui sanctitatis, sive martyrii lama, vel opinione, ut praefertur, celebres e vita migravissent, gesta, miracula, vel reve­lationes, seu quaecumque beneficia, tamquam eorum intcrcessionilms a Deo accepta continentes, sine recognitione, aut approbatione Ordinarii, qui ut iis recognoscendis Theologos, aliosque pios, ac doctos viros in consilium uilhi- beret: et ne deinde fraus, aut aliquid novum, et inordinatum in re tam gravi committeretur, negotium instructum ad Sedem Apostolicam transmit­teret, eiusque responsum expectaret: Revelationes vero, et tnir.u ula, aliaque beneficia supradicta, quae in libris horum hominum vitam, gestaque conti­neri. eatenus sine recognitione, atque approbatione huiusmodi utque - i erant, nullo modo approbata censeri voluimus, mandavimusipie Ad Initum homi­num sepulchra vetuimus etiam, ac iiiliihuimus tabelias, atque imagines ex cera, aut argento, seu ex alia quacumque materia. Iam pii te, quam fictas, atque exculptas appendi, neu alligi, et lampades, -.iv alia qua* i umque lumina accendi, sine recognitione ab ( >iduian<i omnino, prout •upr >, t.u u-uda, Sedi- (ille Apostolicae reicienda, .n probanda I •< i latante», quod pci ntpruscripta pt.ieilldu .ite iii aliquo nihilum», nequi Intriiduutll lis, qui aut per CotnniU- iii iii i < i Ii n m ii iiii ii I i memorabllrtu temporis cillsllllt, aut per Patrum Vii 'iiimqui Nam lorum vrlpt.i, vel loiigt-iHiml temporis scientia, ac Iob i mt i pi .n tatai m Apostoli, ac, vel Ordinarii celebrantur. Cumque p in a .b. nuda Oiiohrin eiusdem anni 1625 a quibusdam revocari in dubium i i i -.cuius, an tabelias, et imagines, quas in posterum offerri con­tine 1.1. ii.ip. o, et antea oblatas conservare liceret: Nos, qui tantummodo voliturum o,, intendo abusibus, qui irrepere videbantur, certiorem parare s iam ad , ium m teins gloriam, quorum sanctimoniam divinae clementiae pia. uni .i imitati.lis operibus illustrare; re prius cum eisdem Cardinalibus c omnium, it i de .unih eorum consilio declaravimus,2 quod sicut numquam

pioluhi... . m. intentionis nostrae fuit prohibere oblationem, receptionem-

que t a be 11 .i 111111, et uuagiiium huiusmodi, ita, ut deinceps nulli dubitationi locus relinqueretur, statuimus, et decrevimus, ut quoties ad aliquam Eccle­siam, aut Oratorium, locumve alium publicum secularem, seu regularem

» Cf. Bull. Rom., tom. 5, V, p. 318, 319.

2 Cf. Bull. Rom., tom. 5, V, p. 319.

tabelias, et imagines, aliudve simile quispiam deferret, ac intercessione homi­num inter Sanctos, vel Beatos non adscriptorum, quamvis cum martyrii, aut sanctitatis fama demortuorum, optata se impetravisse diceret, liceret Eccle­siasticis personis Ecclesiarum, locorumve praedictorum curae praepositis tabelias, et imagines, sive pietas, sive ex quavis materia fictas, atque alia quaecumque collatae gratiae fidem facientia simul cum deferentis, aliorum­que, qui conscii fuissent, attestationibus recipere, atque approbantibus Ordi­nariis, ad quos referre statim omnia tenerentur, in secreto aliquo seorsum ab Ecclesia loco custodire, ibidemque iam amota collocare, et asservare, ut si quando Dominus talium virorum merita Beatificationis, seu Canonizatio- nis honore in terris decorare voluisset, extarent huiusmodi sanctitatis qua­lescumque probationes Apostolicae Sedis iudicio tunc examinandae. Demum vero,ut eiusmodi decreta observarentur indubie, ac omnimodam sortirenturexe- quutionem, cum eisdem Cardinalibus re pariter communicata, deque eorum­dem consilio praemissis addidimus, statuimus, decrevimus, atque declaravi- mus,1 ne ex tunc deinceps quispiam Ordinariorum, aut ab Apostolica Sede ad hoc specialiter delegatorum, super alicuius utriusque sexus cum sanctitatis, aut martyrii fama, vel opinione defuncti miraculis, revelationibus, aliisve eiusmodi sanctitatem redolen. ex integro informationes quoquo modo reci­peret, aut processum instrueret, vel huc usque receptas informationes, instru- ctumve processum ulterius prosequeretur, nisi postulator prius per legitimas iuridice susceptas probationes circa personam eius, de cuius miraculis, reve­lationibus, aliisve rebus gestis sanctitatem praeseferentibus ageretur, prae- scriptam in praefato nostro decreto formam omnino servatam extitisse docue­rit: et nisi postea successive idem Ordinarius, aut ab Apostolica Sede ad hoc specialiter delegatus, diligenti praehabita disquisitione circa eamdem personam, supracitato decreto nullatenus contraventum esse, rite pronuncia- verit: Utque iii inviolabiliter observetur, statuimus insuper, ac decrevimus, ne transmissi ad Urbem undecumque huiusmodi processus a Congregationis Sacror. Rituum Secretario, minusve Sanctae Fidei Promotore quomodolibet aperiantur, nisi prius in ipsa Sacrorum Rituum Congregatione, alio seiun­ctim oblato authentico processu, ex eo Ordinarium, aut ab Apostolica Sede specialiter delegatum rite, ac recte, ut praemittitur, cognovisse, ac pronuntiasse praelibato decreto nequaquam coptraitum esse, plene constiterit, ac deinde a Nobis iudicialiter aperiendi eos processus facultas indulta fuisset. Insuper longissimum tempus, illiusve iinmemorabilem cursum, de quo in praedicto de­creto, intelligi declaravimus esse, tempus centum annorum metam excedens: Deque his, atque infrascriptis omnibus, quae in his decretis disposita, et ordi­nata sunt, aliqua suboriente difficultate, Ordinariis locorum, et Delegatis Apo­stolicis quibuslibet omnem omnino interpretandi facultatem ademimus, utque Sedem Apostolicam desuper consulerent, ab eaque responsum expectarent, mandavimus eisdem, et alias prout in decretis desuper editis plenius con­tinetur.

1 S. R. C., litt, encycl. 12 mart. 1631. - Collectanea S. C. de Prop. Fide, vol. I, n. 67.

§ 2. Quare inviolabili decretorum praedictorum observatione quantum cum Domino possumus, consulere volentes, Motu proprio, et ex certa scientia, ac mera deliberatione nostris, deque Apostolicae potestatis plenitudine, decreta praedicta cum omnibus, et singulis in eis contentis, tenore praesentium per­petuo approbamus, et confirmamus, illisque inviolabilis apostolicae firmitatis robur adiicimus: omniaque, et singula decreta huiusmodi ab omnibus, ad quos spectat, et in futurum quomodolibet spectabit, observari omnino prae­cipimus, sub poena nullitatis quarumcumque informationum, processuum, ac interpretationis aliter, quam praevia suprascripta praccopuitione iustru- ctorum, eorumque admissionis, publicationis, aut interpretationis; ita ut earumdem informationum receptionss, processuumve instructiones, necnon eorum admissiones, ac publicationes, et interpretationes habeantur pio non receptis, non instructis, non admissis, non publicatis, interpretata, eorumque amplius ratio aliqua nullatenus alicubi umquam haberi debeat.

§ 3. Decernentes praesentes literas, et in eis contenta quaccuinqu . etiam ex eo, quod quicumque in praemissis, seu eorum aliquo interesse habentes, seu quomodolibet habere praetendentes, ad praemissa vocati, et auditi, minus­que causae, propter quas eaedem praesentes emanarint, addite t.ie, vi tilu .itae, seu alias sufficienter, aut etiam nullatenus iustificatae fuerint, nullo umquam tempore de subreptionis, obreptionis, nullitatis, aut invaliditate vitio, seu intentionis nostrae, aut alio quovis defectu, etiam quantumvis magno, iucx- cogitato, et substantiali, sive etiam ex eo, quod in praemissis, seu eorum aliquo solemnitates, et quaevis alia servanda, et adimplenda, .iv.ita, et adimpleta non fuerint; aut ex quovis alio capite a imo, vel lact", aut sta­tuto, vel consuetudine aliqua resultante, seu etiam enoimis, enotmissimac, et totalis laesionis, aut quocumque alio colote, etiam iii ioip,.re ium. clauso, seu occasione, vel causa, etiam quantumvis m ta, i dum .i ! o 11. et privilegiata, etiam tali, quae ad effectum validitate, ptuenu s,uniti nec, ..uio exprimenda foret; aut quod de voluntate n,, ii i huiusmodi, et aliis superius expressis, seu relati* nihil ullihi app.u t, t, seu aliter piobari posset, notari, itnpugnari, invalidari, retractari, in ius, vel controversiam revocari, aut ad terminos iuris reduci, vel adversus illa i restitutionis in integrum, aperitionis oris, redu­ctionis ad viam, et teimmos iuris, aut aliud quodcumque iuris, facti, gratiae, vel iustitiae remedium impetrari, seu quomodolibet concedi, aut impetrato, vel concesso quempiam uti, seu se iuvare in iudicio, vel extra posse; neque ipsas piae ut, sub quibusvis similium, vel dissimilium gratiarum revoca- tiouiluis, suspensi, utilius, limitationibus, aut aliis contrariis dispositionibus pro teuip, u e quomodolibet lacietidis comprehendi, sed semper ab illis exce- ptas, perpetuoque validas, firmas, et efficaces existere, et fore, suosque ple­narius, et integros effectus sortiri, et obtinere, ac per omnes, et singulos, ad quos spectat, < t quomodolibet spectabit in futurum, inviolabiliter observari.

§ 4. Sicque, et non aliter in praemissis omnibus, et singulis, per quos­cumque Iudices ordinarios, et delegatos, etiam causarum Palatii Apostolici Auditores, et Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinales, etiam de latere Legatos, et Nuntios, et alios quavis auctoritate, et potestate fungentes, in quavis causa, et instantia, sublata eis, et eorum cuilibet quavis aliter iudicandi, et

interpretandi facultate, et auctoritate, ubique iudicari, et definiri debere: irritum quoque, et inane, si secus super bis a quoquam quavis auctoritate scienter, vel ignoranter contigerit attentari.

§ 5. Quocirca Venerabilibus Fratribus Patriarchis, Primatibus, Archie­piscopis, Episcopis, et aliis locorum Ordinariis, necnon dilectis filiis nostris, et Apostolicae Sedis Nuntiis, ac haereticae pravitatis Inquisitoribus ubilibet existentibus, per apostolica scripta mandamus, ut statim atque praesentes literae nostrae ad eorum, et cuiuslibet eorum notitiam pervenerint, in sua quisque respective Dioecesi, vel Provincia sedulo pervigilet, ne sine appro- bationibus praedictis imagines cum memoratis signis exponantur, aut miracula, revelationes, ac beneficia praedicta publicentur, aliave contra superius dispo­sita fiant: transgressores vero si regulares fuerint, privationis suorum offi­ciorum, ac vocis activae, et passivae, necnon suspensionis a divinis: si vero Clerici seculares, privationis pariter suorum officiorum, suspensionis a divi­nis, et ab administratione Sacramentorum, exequutioneque suorum ordinum respective, aliisque arbitrio praedictorum Ordinariorum, seu Inquisitorum pro modo culpae infligendis poenis plectendo: Qui autem libros impresse- rint, aut imagines pinxerint, sculpserint, seu quoquo modo affixerint, vel formaverint, caeterique artifices circa praemissa qualitercumque delinquentes, praedicta omnia amittant, et insuper pecuniariis, aliisque etiam corporalibus poenis iuxta criminis gravitatem, eorumdem Ordinariorum, seu Inquisitorum arbitrio afficiantur. Contradictores quoslibet, et rebelles, ac praemissis non parentes, per sententias, censuras, et poenas Ecclesiasticas, aliaque oppor­tuna iuris, et facti remedia, omni, et quacumque appellatione, recursu, et reclamatione remotis compescendo, invocato etiam ad hoc, si opus fuerit, auxilio brachii secularis.

§ 6. Non obstantibus, etc.

[Bull. Rom., tom. 6, I, p. 412-414].


214

Urbanus VIII, const. Si quid est, 2 sept. 1634.

Si quid est in rebus humanis plane divinum, quod nobis superni cives (si in eos invidia caderet) invidere possent, id certe est Sacrosanctum Missae Sacrificium, cuius beneficio fit, ut homines quadam anticipatione possideant in terris coelum, dum ante oculos habent, et manibus contrectant ipsum coeli terraeque Conditorem. Quo magis est mortalibus laborandum, ut hoc tantum privilegium cultu atque honore debito tueantur, caveantque Angelos negligentiae osores, qui sunt aemuli venerationis. Hinc factum est, ut huius sacri mysterii celebrandi rationem, ac preces, quas Summi Pontifices Prae­decessores nostri Pius V et Clemens VIII diligentissime recognosci atque instaurari curaverunt, Nos quoque eorum vestigiis inhaerentes, iterum exa­minari, et si quid forte in iis assiduus (quod plerumque contingit) temporis cursus corruperit, restitui iusserimus. Quamobrem sicuti nuper ad divini Officii nitorem reformari Breviarium, ita demum huius exemplo ad divini

Sacrificii ornamentum corrigi Missale mandavimus. Et quoniam hasce quasi alas, quas Sacerdos instar Cherubim prisci mystici Tabernaculi quotidie pandit ad verum mundi Propitiatorium, decet esse plane geminas, atque uniformes, huius rei curam commisimus viris eruditis, ac piis; quorum dili­gentia ita opus perfectum est, ut nihil desiderari amplius possit. Nam rubri­cae, quae sensim ab usu rituque vetere degeneraverant, in pristinum resti- tutae; quae vero non ita captui legentium accommodatae videbantur, clarius explicatae; praeterea collata omnia cum codice sacrae Scripturae Vulgatae editionis, quaequae diversae irrepserant, ad eius unius exemplum normam- que correcta sUnt. Verumtamen parum prodesse consuevit solertia Correcto- rum, nisi ad eam par Typographorum accedat industria: propterea dilecto filio Andreae Brugiotto, Typographiae nostrae Apostolicae Praefecto man­davimus, ut Missale ita expurgatum in lucem emittat: sed quae in posterum extra Urbem imprimi contigerit, ea non aliter, quam ad exemplar in dicta Typographia nunc editum imprimi posse permittimus, requisita tamen prius, et in scriptis obtenta dilectorum filiorum Inquisitorum haereticae pravitatis, in iis locis, in quibus fuerint; ubi vero non fuerint, Ordinariorum locorum facultate; a!ioqUjn sj absque ea dictum Missale ipsi posthac imprimere, aut Bibliopolae vendere praesumpserint, Typographi, et Bibliopolae extra Statum nostrum Ecclesiasticum existentes excommunicationis latae sententiae, a qua nisi a Romano Pontifice, praeterquam in mortis articulo constituti, absolvi nequeant; in alma vero Urbe et reliquo Statu Ecclesiastico commorantes, quingentorum ducatorum auri de Camera, ac amissionis librorum, et typo- rum omnium Camerae praedictae applicandorum poenas absque alia decla­ratione irremissibiliter incurrant eo ipso: et nihilominus eorumdem Missa- lium per eos de cetero absque huiusmodi licentia iniprimcndortim, aut vendendorum uslIm ubique locorum et gentium sub eisdem poenis interdi- cimus, et prohibemus. Ipsi autem Inquisitores, seu Ordinarii locorum, ante­quam huiusmodi licentiam et facultatem concedant, Missalia ab ipsis Typo- graphis imprimenda, et postquam impressa fuerint, cum hoc Missali aucto­ritate nostra recognito diligentissime conferant, nec iii illis aliquid addi, vel minui permittai,ta |„ jpsa vero licentia originali obtinenda, de collatione facta, et quod omnino concordent, manu propria attestentur: cuius licentiae copia initio, vel in fine cuiusque Missalis semper imprimatur. Quod si secus fecerint, Inquisitores privationis suorum officiorum, ac inhabilitatis ad illa, et alia in posterum obtinenda; Ordinarii autem locorum, suspensionis a divinis, ac interdicti ab ingressu Ecclesiae, eorum vero Vicarii privationis simihtci oHh ioruni, et beneficiorum suorum, et inhabilitatis ad illa, et alia m posterum obtinenda, ac insuper excommunicationis absque alia declara­tione poenas incurrant eo ipso. Ceterum pauperum Ecclesiarum, Clericorum, et personarum 1 celesiasticarum, ac Typographorum, et Bibliopolarum quo­rumcumque indemnitatis ex benignitate Apostolica rationem habentes, eisdem Missalia hactenus impressa penes se habentibus, ut ea retinere, et illis uti, eaque vendere respective possint, similiter permittimus, et indulgemus.

Non obstantibus, etc.

[Missale Romanum, initio].


215

Urbanus VIII, const. Sancta Synodus, 12 dec. 1634.

§ 1. Sancta Synodus Tridentina sub recolendae memoriae Paulo Papa Tertio Praedecessore nostro, ad disciplinam I cclesiasticam restaurandam, provide statuit: Ut omnes, quacumque dignitate, gradu, et praeeminentia fulgentes, Patriarchalibus, Primatialibus, Metropolitanis, et Cathedralibus Ecclesiis quibuscumque quovis nomine, et titulo praefecti, apud eas perso­naliter residere deberent: alias, si per se x menses continuos abessent, amis­sionis quartae partis fructuum uniti-, anni poenam ipso iure incurrerent; quod si per alios sex menses in absentia per .evenirent, tunc aliam quartam partem fructuum huiusmodi eo ipso ainittcieut crescente vero contumacia, Romanus Pontifex suprema eius authoritas- m ip .os absentes animadvertere, et Ecclesiis ipsis de Pastoribus utilionlui . provideo- posset.1

§ 2. Deinde sub felicis recordationi Pio Quarto etiam Praedecessore nostro eadem Synodus declaravit, omnes, eisdem Patriarchalibus, Primatia­libus, Metropolitanis, et Cathedralibus I i. n piaefectos, etiam si S. R. E. Cardinales forent, obligari ad personalem lesulriin.un in sua Ecclesia, vel Dioecesi faciendam; nec abesse posse, nisi ob legitimas causas, in scriptis approbandas.2 Et in eorumdem Concilii decretorum cxequutionem idem Pius Quartus Praedecessor per suas sub plumbi) sub dat. 7 Kal. Decem­bris 1564 expeditas Literas1 monuit eosdem praefatis Ecclesiis praefectos, in virtute sanctae obedientiae, ac ultra poenas in eodem Concilio contentas, sub privationis eorum a regimine, et administratione ipsarum Ecclesiarum, ac amissionis facultatum testandi, et disponendi, aliisque poenis, suo, et Romani Pontificis arbitrio imponendis, mandavit eisdem, ut in Ecclesiis praefatis omnino personaliter residere deberent. Denique certior factus, quod multi eorumdem praefectorum erant inobedientes, Motu suo proprio com­misit Camerae Apostolicae Auditori generali, ut contra illos usque ad sen­tentiam procederet, et sibi deinde referret, ad effectum in eos privationis, et depositionis sententiam in suo Consistorio secreto pronuntiandi.

§ 3. Successive alii etiam Romani Pontifices contra non residentes diversa edicta publicari fecerunt; ac piae memoriae Gregorius XIII etiam Praedecessor noster per suum Decretum Consistoriale declaravit, decreta eiusdem Con­cilii de personali residentia, in Ecclesiis praedictis facienda, etiam in S. R. E. Cardinalibus locum habere, quocumque titulo illis praeessent, ita ut a reatu, et poenis in dicto Concilio statutis, non excitarentur, nisi absentiae causa in scriptis approbata foret; scientiaque, vel tolerantia non excusaret eosdem Cardinales, nec alios Episcopos.

1        Sess. VI, de ref., c. 1.

2       Sess. XXIII, de ref., c. 1.

3       Cf. N. 109.

§ 4. Similis quoque mem. Clemens Papa VIII etiam Praedecessor noster per simile Consistoriale Decretum pro observantia residentiae personalis ab eodem Concilio ordinatae addidit poenam inhabilitatis ad maiores dignitates, et Ecclesias obtinendas; prout in praefatis Conciliis, ac Literis Apostolicis, Consistorialibusque Decretis latius continetur.

§ 5. Cumque etiam Nos edicta contra non residentes saepius publicari fecerimus, et tamen praeteritis mensibus aliqui, etiam S. R. I Cardinales, Metropolitanis, seu Cathedralibus Ecclesiis ex concessione Apostolica prae­fecti, suae obligationis ad personalem residentiam in eis f u iendam, imme­mores, in grave animarum suarum detrimentum, ac ovium sibi creditarum praeiudicium, ab eisdem Ecclesiis abesse continuarent, etiam sub praetextu suorum titulorum Cardinalatus, praesertim Episcopalium prope Urbem, seu in Urbis districtu respective consistentium, et quod in eadem Urbe in con­spectu, et praesentia nostra moram traherent: Nos pro nostro pastorali debito, nedum animarum praefatarum, sed etiam Ecclesiarum indcmnitati, providere volentes, in Consistorio nostro secreto declaravimus, eosdem Sanctae Roma­nae Ecclesiae Cardinales, qui illis Ecclesiis Metropolitanis, et < '.athedralibus praeerant, et apud eas non resederant, nec residebant, non fecisse, nec facere illarum fructus suos, etiam sub praetextu, quod alicui ex dictis Ecclesiis Episcopalibus, quibus Cardinales in ordine priores esse solent, pracsideant, et ibi, vel in Urbe commorentur, aut cuiusvis tolerandae, vel facultatis, prae­terquam per Breve speciale nostrum, vel Romani Pontificis pro tempore exi­stentis, sibi concessae: Ideoque eosdem Cardinales monuimus pro prima vice, ut ad residentiam huiusmodi statim se conferrent, sub amissionis fru­ctuum eo ipso incurrenda, et aliis canonicis poenis, animo etiam procedendi ad ulteriora, si non paruissent, et prout in Decreto nostro Consistoriali ple­nius habetur.

§ 6. Quia vero ab inde citra non omnes, prout tenebantur, parucrunt, sed aliqui adhuc contumaces existunt: Nos, ut omnino debitum suum agnoscant, et animabus subiectis, quantum Nobis ex alto conceditur, magis consultum sit, ulterius providere volentes, Concilii Tridentini Decretis, et Literis Apostolicis, Motuique proprio, ac Consistoriaiibus Decretis praefatis inhaerentes, illorum­que tenores, ac si de verbo ad verbum insererentur, pro plene insertis, et expressis habentes, Motu simili, et ex certa scientia, ac matura deliberatione nostris, deque apostolicae potestatis plenitudine praefata Concilii Decreta, Literasque Apostolicas, ac primodictum Motum proprium, Decretaque Con- sistorialia praefata, et in eis contenta quaecumque hac Nostra Constitutione perpetua confirmamus, et approbamus, et quatenus foret opus, adversus quemcumque practensum non usum, vel contrarium usum, innovamus, et plenissime restituimus.

§ 7. Insupcrque omnes, et singulos, Ecclesiis Patriarchalibus, Primatia- libus, Metropolitanis, Archiepiscopalibus, et Episcopalibus, quocumque nomine, seu titulo praefectos, etiam S. R. E. Cardinales, a praefatis suis Ecclesiis absentes, in virtute sanctae obedientiae, ac sub interdicti ingressus Ecclesiae, amissionisque tam fructuum earumdem Ecclesiarum pro tempore, quo absen­tia duraverit, quam facultatum testandi, et disponendi de bonis suis a Sede

Apostolica sibi alias concessarum, eo ipso absque alia declaratione incurren­dis, necnon privationis a regimine, et administratione suarum Ecclesiarum huiusmodi, aliisque poenis, nostro, et Romani Pontificis pro tempore exi­stentis, arbitrio infligendis, districte praecipiendo monemus, ut omnibus post- positis, quanto citius, in Romana Curia videlicet moram trahentes intra unum, extra eam vero in Italia intra duos, extra vero Italiam existentes intra qua­tuor menses, a die publicationis praesentium, in locis infrascriptis faciendae computandos, quos pro tribus canonicis munitionibus, peremptoriisque dila- tionibus, et terminis respective eis assignatnus, et assignatos esse volumus, se itineri committere, et legitimis itineribus ad Ecclesias, seu Dioeceses suas proficisci, et se personaliter conferre, ai ibidem, ut tenentur, residere debeant.

§ 8. Eisdemque praefectis, postquam personaliter ad residendum se con­tulerint, necnon quibuscumque aliis, apud suas 1 cclesias quandocumque per­sonaliter residentibus, sub eisdem poenis, etiam eo ipso respective incurren­dis, iniungimus, ne ab eorum Ecclesiis disi edant, nisi prius obtenta nostra, et Romani Pontificis pro tempore existentis, per Breve, seu Literas missivas, licentia.

§ 9. Illos etiam, qui in posterum per Nos, seu Romanos Pontifices Suc­cessores nostros, alicui praefatarum I eelesiarnin P rtriarchalium, Primatialium, Metropolitanarum, Archiepiscopalium, et I pis( opalium quovis nomine, vel titulo praefecti fuerint, etiam si S. R. I . < animales quandocumque fuerint, vel sint,1 sub eisdem poenis, etiam eo ipso respective incurrendis, debeant, et quilibet ipsorum debeat infra praefatam tempus, a die eorum promotionis ad aliquam Ecclesiarum praefatarum inchoandum, quod eis pro tribus moni. tionibus, et dilationibus, ut praefertur, ex nunc assignamus, pariter se itineri committere, et ad Ecclesias, sive Dioeceses sibi commissas, ad personaliter in eis residendum, conferre; et respective postquam residere inceperint, ab illis non discedere, nisi obtenta prius a Nobis, et Romano Pontifice pro tempore existente, licentia praefata.

§ 10. A quarum poenarum incursu nolumus posse aliquem se excusare praetextu, et ratione cuiuscumque servitii, quomodolibet praestiti, et prae­standi pro gerendis, et tractandis negotiis quorumcumque Principum, etiam Imperatoris, et Regum, aut Rerumpublicarum, Regnorum, ac Provinciarum; nec ratione cuiuslibet iussionis, vel mandati eorum, vel earum, quandocum­que facti, vel faciendi; nec etiam ratione prosequutionis, seu defensionis quarumcumque litium, seu controversiarum, etiam ecclesiasticarum; vel ineundi foederis, aut cuiuscumque alterius negotii, etiam gravissimi, et spe­ciali mentione digni, tractandi, vel distantiae locorum, aut brevitatis tempo­ris, ob quam non videatur expectanda Sedis Apostolicae licentia praefata, antequam a suis Ecclesiis, et Dioecesibus discedant, aut ratione cuiuscumque alterius causae, vel occasionis, etiam publicae, vel alias favorabilis, et aeque piae, etiam cuiuslibet utilitatis, sive necessitatis Ecclesiarum, et personarum, praeterquam personalis interessentiae in Synodis provincialibus, vel Congre-

1 Forsitan addendum: ut.

gationibus, seu Assembleis generalibus, in quibus Ecclesiastici intervenire solent; vel ratione muneris, aut Reipublicae officii Episcopalibus, vel Eccle­siis maioribus praefatis adiuncti, cuius ratione ad certum tempus occupari solent: et tunc pro tempore, quo illae Synodus, Congregationes, et Assem- bleae, exercitiumque muneris, seu officii publici ipsis Ecclesiis adiuncti, actu duraverint; quibus finitis, recto tramite ad Ecclesias praefatus sibi commis­sas se conferre debeant. Nec etiam a praedicta residentia, et poenarum prae­fatarum incursu volumus excusari S. R. E. Cardinales, nunc, et pro tempore existentes alicui praefatarum Ecclesiarum praefectos, seu praeficiendos, etiam si tamquam ordine priores aliquem ex dictis titulis Episcopalibus prope Urbem, vel in eius districtu consistentibus, obtineant, et imposterum obti­nuerint, et in praedictis Episcopatibus titularibus Urbi proximis resederint vel in Romana Curia in suis titulis respective, etiam Nobis, ac Romanis Pon­tificibus Successoribus nostris scientibus, videntibus, et quomodolibet tole- rantibus, moram traxerint, ita ut nulla nostra, ac Romanorum Pontificum Successorum nostrorum conniventia, taciturnitate, et ad quarumcumque fun­ctionum, et actuum Pontificalium etiam publicorum, et solemnium celebra­tionem, receptione, et admissione, unquam tueri se possint.

§ 11. Et pro praemissorum, et infrascriptorum inviolabili observatione committimus, et mandamus dilecto filio Camerae Apostolicae generali Audi- tori, nunc, et pro tempore existenti, quatenus contra omnes, et singulos praedictos, tam in Urbe, quam alibi, commorantes, et in suis I eelesiis, seu dioecesibus non residentes, per affixionem ad valvas Basilicae S Petri, ac in acie Campi Florae, et quoad praesentes in Romana Curia ad abundan­tiorem cautelam, etiam domi dimissa copia, procedat: I t consilio sibi, quan­tum sufficere videbitur, summarie, simpliciter, et de plano, sola veritate inspecta, et manu regia, de contraventione, et inobedientia praefatis usque ad sententiam exclusive procedat; et deinde Nobis, et Romano Pontifici pro tempore existenti, referat, ut Nos, ac Romanus Pontifex pro tempore existens in Consistorio ad sententiam declarationis inrursus poenarum, ac respective privationis, seu depositionis, aliarumque punitionum praefatorum inobedien- tium, valeamus, et ipso Pontifex Romanus pro tempore existens valeat pro­cedere.

§ 12. Volumus tamen Episcopos, Archiepiscopos, Metropolitanos, Pri­mates, et Patriarchas, etiam S. R. E. Cardinales citra montes, vel mare exi­stentes, per quatuor, alios vero ultra montes, vel mare degentes, per septem menses continuos a rosnlcutia in praefatis Ecclesiis facienda ad effectum visitandi limina Sanctorum Apostolorum Petri, et Pauli iuxta sacros Canones, ac Apostolicas Constitutiones, pro qualibet visitatione excusari: ita tamen, ut tunc illis durantibus, visitationis huiusmodi munus explere teneantur, nec ad alios actus se divertant.

§ 13. Cardinalibus vero nunc, et pro tempore existentibus, qui in casu vacationis Sedis Apostolicae ad electionem Romani Pontificis faciendam accedere solent ad locum Conclavis ad hoc designati, concedimus licentiam discedendi ab Ecclesiis praefatis sibi commissis, habita tamen prius certa notitia vacationis ipsius Sedis Apostolicae, et extra residentiam in loco, in

quo electionem huiusmodi celebrari continget, commorandi, et permanendi usque ad peractam electionem, ac etiam postea per duos menses, postquam Romanus Pontifex coronationis suae insignia susceperit: quo tempore elapso, praefati Cardinales, nisi illico, ut praefertur, ad Ecclesias praefatas, quibus praesidere eos contigerit, se contulerint, subiaceant poenis supradictis.

§ 14. Praesentes quoque Literas, omniaque, et singula in eis contenta de subreptionis, obreptionis, ac cuiuscumque nullitatis, aut invaliditatis vitio, intentionisque nostrae, ac quocumque alio defectu quantumlibet substantiali, etiam ex eo, quod in praemissis quomodolibet interesse habentes, vel prae- tendentes, et praesertim iidem Ecclesiis praedictis nunc, et pro tempore prae­fecti, etiam eiusdem Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinales, praemissis non consenserint, nec ad ea vocati, et auditi, solemnitatesque, et quaevis alia servanda, et adimplenda, nullatenus servata, et adimpleta; et causae, propter quas praesentes emanaverint, adductae, verificatae, seu alias sufficienter, aut etiam in aliquo iustificatae non fuerint; ac quocumque alio colore, praetextu, occasione, et causa, etiam in corpore iuris clausis, et alia quacumque quan­tumvis rationabili, iusta, et privilegiata, etiam tali, quae ad [effectum validi tatis praemissorum necessario exprimenda foret, a quoquam notari, impu gnari, retractari, in ius, vel controversiam revocari, aut ad terminos iuris reduci non posse, nec sub quibuslibet similium, vel dissimilium Constitu­tionum, sive dispositionum, etiam Motu, scientia, et potestatis plenitudine paribus, etiam Consistorialiter, aut alias quomodolibet per quoscumque Ro­manos Pontifices Praedecessores, et Successores nostros, ac etiam per Nos factarutn, et fâciendarum, revocatlonibus, stispensionibus, limitationibus, aut aliis contrariis dispositionibus pro tempore quomodolibet factis, comprehendi, sed semper ab illis excepta, perpetuoque valida, firmaque, et efficacia exi­stere, et fore, suosque plenarios, et integros effectus sortiri, et obtinere, ac per omnes, et singulos, ad quos spectat, et quomodolibet spectabit in futu­rum, inviolabiliter observari.

§ 15. Sicque, et non aliter in praemissis, etc.

§ 16. Non obstantibus, etc.

§ 17. Volumus etiam, quod ii, qui duabus, vel pluribus Ecclesiis prae­fatis ex earum unione, vel alias ex concessione, seu dispensatione apostolica quocumque nomine, vel titulo praefecti sunt, vel pro tempore erunt, a resi- dentia, et poenis huiusmodi excusentur, dummodo in earum altera, in qua de iure residere debent, vere, et personaliter resideant; exceptis tamen, ut praefertur, Ecclesiis Episcopalibus Urbi proximis, quibus Cardinales in ordine priores praeesse solent: residentia enim, si quae apud praefatas Eccle­sias titulorum Cardinalium fieret, aliquam excusationem eisdem Cardinalibus, ut praefertur non praestaret, quo minus ipsi in alia, vel aliis Ecclesiis prae­fatis, quibus eos etiam pro tempore praefici contigerit, residere omnino teneantur.

[Bull. Rom., tom. 6, H, p. 13-16].


216

Urbanus VIM, const. Cum sicut accepimus, 21 mari 1635.

§ 1. Cum sicut accepimus, diversorum Ordinum, Congregationum, et Institutorum, ac etiam Societatis Iesu personae regulares, ultra alia vota, etiam votum, promissionem, sive iuramentum solemniter, sive simpliciter emittant, aut praestent de non petenda, nec procuranda, minusve acceptanda aliqua dignitate, neque aliqua superioritate extra eorum Religionem:

§ 2. Quoniam vero propter infirmitatem, seu aliam legitimam causam, Sedes Apostolica aliquibus personis regularibus licentiam aliquando imper­titur, se de una ad aliam Religionem, etiam speciali nota, et expressione dignam, etiam laxioris observantiae transferendi, necnon aliqui etiam Reli­gionum supra expressarum, et cuiuslibet earum Generales, vel alii Superio­res vigore, ut asserunt, facultatum sibi per Sedem eamdem concessarum, translationem de una ad aliam Religionem, aut strictiorem, vel laxiorem regularibus suis, sive per viam expulsionis, sive alio quovis modo conce­dunt, vel alias regularibus suis huiusmodi, ut se transferant, occasionem praebent; vel etiam ipsi regulares ex aliquibus causis licentiam manendi extra Claustra, etiam in habitu Clerici, vel Sacerdotis sccularis aliquando obtinere solent;

§ 3. Ideo, ne per praefatas, et quascumque alias translationes, expulsio- •nes, et dimissiones habitus regularis eorumdem regularium, quavis aucto­ritate, licentia, occasione, ratione, et causa quantumlibet rationabili, favora- bili, pia, et publica, etiam in corpore iuris clausa, sive ratione maioris boni, ac alias quomodolibet hactenus, et pro tempoie factas, et faciendas, possint regulares huiusmodi hactenus, et pro tempore, ut praefertur, translati, expulsi, etiam post habitum religionis dimissum, praetendere se a dicto voto, pro­missione, sive iuramento de mm petendo, nec obtinendo aliquam dignita­tem, et de illam etiam motu proprio collatam non acceptando, fuisse, vel esse liberatos, quantum cum I >omino possumus, opportune providere volen­tes; necnon voti, promissionis, seu iuramenti, ac facultatum, licentiarum, expulsionutn, et causarum, aliorumque etiam de necessitate exprimendorum veriores, et totos tenores praesentibus pro plene, et sufficienter expressis, et ad verbum insertis habentes; Motu proprio, et ex certa scientia, ac matura deliberatione nostris, deque apostolicae potestatis plenitudine, hac nostra perpetuo valitura Constitutione declaramus, et decernimus, quoscumque regu­lares praedictos cuiusvis Ordinis, Congregationis, et Instituti, etiam quomo­dolibet exempti, etiam Societatis Iesu, per quamcumque translationem hacte­nus, et imposterum quandocumque de sua ad aliam Religionem, vel Ordinem, ut praefertur, seu alias quomodolibet, etiam pluries, et per quamcumque expulsionem, habitusque regularis dimissionem pro tempore factas, non esse, nec fore, minusve dici, aut censeri posse, seu debere a praefato voto, pro­missione, seu iuramento liberatos: sed eos hactenus, et pro tempore, ut

praefertur, translatos, expulsos, ac a delatione habitus regularis absolutos, vel privatos, quarumcumque dignitatum huiusmodi proinde incapaces, et ad illas petendas, acceptandas, et obtinendas, inhabiles remanere in omnibus, et per omnia, perinde ac si translati, expulsi, seu a delatione habitus liberati, seu privati non fuissent.

§ 4. Praesentes vero literas, omniaque, et singula in eis contenta, etiam ex eo, quod quicumque in praemissis, seu eorum aliquo interesse habentes, seu habere quomodolibet praetcndentes, ad ea vocati, et auditi, minusque causae, propter quas eaedem praesentes emanaverint, adductae, verificatae, seu alias sufficienter, aut etiam nullatenus iustificatae fuerint, nullo um­quam tempore de subreptionis, vel obreptionis, seu nullitatis, vitio, seu intentionis nostrae, aut alio quovis defectu, etiam quantumvis magno, inex- cogitato, et substantiali, sive etiam ex eo, quod in praemissis, seu eorum aliquo solemnitates, et quaevis alia servanda, et adimplenda, servata et adim­pleta non fuerint, aut ex quovis alio capite a iure, vel facto, aut Statuto, vel consuetudine aliqua resultante, seu etiam enormis, enormissimae, et totalis laesionis, aut quocumque alio colore, etiam in corpore iuris clauso, seu occasione, vel causa etiam quantumvis iusta, rationabili, et privilegiata, etiam tali, quae ad effectum validitatis praemissorum necessario exprimenda foret, notari, impugnari, invalidari, retractari, in ius, vel controversiam revocari, aut ad terminos iuris reduci, vel adversus illas restitutionis in integrum, aperitionis oris, reductionis ad viam, et terminos iuris, aut aliud quodcum­que iuris, facti, gratiae, vel iustitiae remedium impetrari, seu quomodolibet concedi, aut impetrato, vel concesso quempiam uti, seu se iuvare in iudicio, vel extra posse; neque sub quibusvis similium, vel dissimilium gratiarum revo- cationibus, suspensionibus, limitationibus, aut aliis contrariis dispositionibus pro tempore quomodolibet factis, et faciendis comprehendi ; sed semper ab illis exceptas, perpetuoque validas, firmas, et efficaces existere, et fore, suosque plenarios, et integros effectus sortiri, et obtinere, ac per omnes, et singulos, ad quos spectat, et quomodolibet spectabit in futurum, inviolabiliter observari.

§ 5. Sicque, et non aliter in praemissis omnibus, etc.

[Bull. Rom., tom. 6, II, p. 25, 26].


217

Urbanus VIII, const. Magnum in Christo, 20 iun. 1637.

Magnum in Christo, et in Ecclesia Matrimonii Sacramentum, ut vitae est legitima inter Virum, et Foeminam indissolubilis societas, in qua ex pari consensu semetipsum alter alteri debet: ita gravibus, debitisque poenis cor- ripiendi sunt ii, qui mandatorum Domini immemores, et posthabita propriae salutis ratione, sacrosanctas huiusmodi Sacramenti leges violare non verentur.

§ 1. Cum itaque, sicut non sine magna animi nostri molestia accepimus, ii iniquitatis filii reperiantur, qui sub mentito nomine, seu cognomine, adhuc prima uxore vivente ad secundas Nuptias transire audent.

§ 2. Nos nefariam improborum hominum huiusmodi temeritatem iuxta creditum Nobis desuper apostolicae servitutis officium, quantum cum Do­mino possumus, reprimere volentes, habita prius super hoc cum Venerabi­libus Fratribus nostris S. R. E. Cardinalibus in universa republica christiana contra haereticam pravitatem generalibus Inquisitoribus ab hac Sancta Sede deputatis, deliberatione matura, hac nostra perpetuo valitura Constitutione decernimus, ut huiusmodi sic delinquentes, ultra poenas, quibus ipsi ordi­narie puniri solent, damnentur ad Triremes in perpetuum : quod si inhabiles reperti fuerint, publice fustigentur, et damnentur ad carceres in perpetuum. Si vero pro qualitate, et enormitate delicti graviores poenas merucrint, etiam Curiae seculari arbitrio eorumdem praefatae Congregationis Cardinalium puniendi tradantur.

§ 3. Decernentes, etc.

[Bull. Rom., tom. 6, II, p. 103, 104].


218

Urbanus VIII, const. Cum sicut dilectus, 2 mart. iO.jS.

Cum sicut dilectus filius Procurator Generalis Fratrum Oiilmis Mino­rum Conventualium S. Francisci nuncupatorum Nobis nuper exponi Ierit, diversae extorsiones excessivae a dilectis filiis Capitulo, et ('.luminis socii- laris, et Collegiatae loci de Veglie Brundusinae Dioecesis, nei ium etiam a diversis Parochis aliorum locorum fiant pro impcdicnila Iii<>-rt.it<- rlrctionis sepulturae in Ecclesiis Ordinis huiusmodi, Nobis pmpi. ira Ininulitn -.uppli- cari fecit, ut de opportuno in praemissis lemedio providere dr benignitate Apostolica dignaremur.

§ 1. Nos igitur dictum exponrutrni spei lahbu-. humilius, et gratiis pro­sequi volentes, et a quibusvis exi "minimi. .Omnis, suspensi.uns, et interdicti, aliisque Ecclesiasticis sententiis, i eusui e., et puems a iure, vel homine quavis occasione, vel causa latis, si quibus quomodolibet innodatus existit, ad effe­ctum praesentium dumtaxat c. ur., qu. n Ium harum serie absolventes, et abso­lutum fore censcntes, huiusmodi supplicationibus inclinati, de Venerabilium Fratrum nostrorum S. R. I . ( animalium negotiis Regularium praepositorum consilio, Ordinariis locorum per praesentes committimus, ut provideant omnino, ne diutius abusus huiusmodi tolerentur, et decernant, ne Parochi plus percipere possint iit sepultiirr , quae fiunt in Ecclesiis Regularium, quam in eis, quae liuiit in propriis, seu aliorum clericorum, non obstantibus Con­stitutionibus, et Ordinationibus Apostolicis, caeterisque contrariis quibus* cumque.

[Bull. Rom., tom. 6, II, p. 134].


219

Urbanus VIII, const. Nuper, 17 nov. 1638.

§ 1. Nuper pro parte dilecti filii Procuratoris Generalis Congregationis Cassinensis Ordinis S. Benedicti Nobis expositum fuit, quod alias, seu nuper a Venerabilibus Fratribus nostris S. R. E. Cardinalibus Sacris Ritibus Prae­positis emanavit Decretum tenoris subsequentis, videlicet. Pro Monachis S. Sixti Congregationis Cassinensis Placentiae commorantibus narratum fuit, quod ipsi monachi nunquam in eadem Civitate, nec alibi soliti sunt acce­dere ad alias Processiones, praeterquam ad Processionem Sanctissimi Sacra­menti. Nunc vero Episcopus vult cogere, ut accedant etiam ad Processiones, quae fieri solent pro Rogationibus maioribus, et minoribus singulis annis, ad quas antea nunquam accesserunt, et propterea petierunt, non adstringi ultra eorum solitum, et consuetum. Sacra Rituum Congregatio respondit, Monachos praedictos non esse ullo modo cogendos accedere, nisi ad Pro­cessionem Sanctissimi Sacramenti, iuxta eorum antiquam consuetudinem, quam tam dictis Monachis Placentiae commorantibus, quam aliis eiusdem Congregationis Cassinensis, ubique conservandam esse censuit, et declaravit. Die 10 Iunii 1602. Dat. hac die «) Octobris 1638.

§ 2. Cum autem, sicut eadem expositio subiungebat, dictus Procurator Generalis Decretum huiusmodi pro illius firmiori subsistentia apostolicae nostrae confirmationis robore cominunlp summopere desideret; No$ eum­dem Procuratorem Generalem specialibus favoribus, et gratiis prosequi volen­tes, et a quibusvis excommunicationis, suspensionis, et interdicti, aliisque ecclesiasticis sententiis, censuris, et poenis a iure, vel ab homine quavis occa­sione, vel causa latis, si quibus quomodolibet innodatus existit, ad effectum praesentium dumtaxat consequendum harum serie absolventes, et absolutum fore censentes: Supplicationibus illius nomine Nobis super hoc humiliter porrectis inclinati, Decretum praeinsertum cum omnibus, et singulis in eo contentis Apostolica auctoritate tenore praesentium confirmamus, et appro­bamus, illique inviolabilis Apostolicae firmitatis robur adiicimus, ac omnes, et singulos, tam iuris, quam facti defectus, si qui desuper quomodolibet intervenerit, supplemus.

§ 3. Decernentes, etc.

[Bull. Rom., tom. 6, II, p. 161, 162].


220

Urbanus VIII, const. Nuper, 16 oct. 1640.

Nuper a Congregatione nonnullorum Romanae Curiae Praelatorum, coram dilecto filio nostro Antonio tituli S. Petri ad Vincula Presbytero Car­dinali S. Oi.„phrii nuncupato, Maiori Poenitentiario, ac nostro in alma Urbe

Pro-Vicario in spiritualibus generali, et nostro secundum carnem fratre ger­mano, a Nobis deputata, emanavit declaratio tenoris subsequentis, videlicet.

§ 1. Cum circa interpretationem Constitutionis fel. rccord. Clementis VIII sub dat. 13 Kalend. Iulii Pontificatus sui anno tcitio: de I arj'.itione mune­rum Regularibus utriusque sexus interdicta,1 nonnullae diific nitate ., et ambi­guitates sint exortae; Congregatio specialiter a Sanctissimo Domino Nostro Urbano Divina Providentia Papa VIII coram Eminenti imo ( atdinuli S. Onu- phrii Maiori Poenitentiario, ac Urbis Pro-Vicario deputata, .nn loritate sibi attributa declaravit, et declarat, munera a Religiosis utnn que sexus tribui posse, ex causis gratitudinis, conciliationis benevolentiae, cui .que , ouserva- tionis erga ipsam Religionem, vel Conventum, aliisve causis , \ in n.aura actum virtutis, et meriti continentibus, modeste tamen, .n de. n n-, et dum­modo id non fiat, nisi de Superiorum localium licentia, ac en.nn , um um- sensu maioris partis conventus, si talis consensus de iure, vel e\ ...n um tionibus, seu consuetudinibus cuiusque Religionis respc. tive, m huiusmodi casibus requiratur. Consensum vero Conventus in $ t eiusdem i n- ntu- tionis ad leviora esculenta, aut poculenta, seu ad devotionem, ei u>si tatem pertinentia munuscula largienda etc. requisitum, intelligi <I¦ tn- d. consensu alias de iure requisito, et ubi concurrit ambitionis su-qu. n., q ii cessante, nec in his requiri licentiam Superiorum iii , riptn. m , i . m

Bullae requisitam, sed sufficere licentiam, etiam oreteuu i                 n ¦ am,

declarat. Comessationes autem, compotationes, et convivia m ¦ > q . n.lis praesertim Benefactoribus, Protectoribus, vel Ordinatio b.moidu ., ei l.mtc, de quibus in § 5, et 6 eiusdem Constitutionis, ien.cn tantummodo ; cohi­bita, si decentiae status regularis adversentur. Restitui!..nem wr « n piorum Conventibus faciendam, de qua in ^ 7 Ibidem ..iutum < ii. mi.llq-i debere de Conventibus, ad quos data, donata, seu nn -a .n um p. i im. it, m id commode fieri potest, alias C onventui eumdem Me In-1 nn vi. mlotl loco, ubi p •tita fuit ahnollltio, restituantur Insuper eadem ta. nitate «Ibi Intuita omnes, qui ItllctuKpie adversus supradictae Constitutionis ( quinta Im moderata lar- giti fuerunt, vel receperunt, a poenis quibus, ut ique iii eadem Constitutione inflictis, et iiii ursis posse, et debere a propius < miles ..inis absolvi In foro conscientiae, etiam non facta prius huiusmodi rerum donatarum, seu data- ruiit restitutioni-, Quoad eos vero, qui praeter modum praedictum graviori Religionis detrimento largiendo, vel recipiendo transgressi sunt, sed ob ino­piam restituere nequeunt, eadem Sanctitas concedit Maiori Poenitentiario, ut de praeteritis usque ad diem datae praesentium in foro conscientiae absol­vat, dispenset, et condonet, seu absolvi, dispensari, et condonari mandet, prout in Domino magis expedire iudicaverit. Et ne praedictae Clement. VIII Constitutionis memoria dilabatur, Superiores locales cuiuscumque Monaste­rii, Conventus, Domus, et Collegii Regularis sub poena privationis officii, vocisque activae, et passivae ipso iure incurren. efficere teneantur, ut in per­petuum singulis annis niense Ianuario, non solum praedicta Constitutio (quam in reliquis eius partibus eadem Sanctitas omnino observari iubet, et

1 Cf. N. 178.

¦ i n n n piis sit innovat, quemcumque praetensum non usum, aut prae- ' " i usum, seu praetensam consuetudinem, damnando, et irritando) verum n 11 n h h- decretum in aliqua publica Congregatione, vel saltem in publica i i i i perlegatur. Omnibus tam Ecclesiasticis personis etiam Regularibus, quum Laicis cuiuscumque sint ordinis, conditionis, gradus, ac dignitatis, etiam speciali nota dignis, et qui sub generali dispositione non comprehen- de re n tu r, praedictam Clementis Constitutionem contra praesentis decreti tenorem declarandi, vel interpretandi facultate penitus interdicta, super quibus Sanctissimus mandavit expediri Breve. Datum Romae, die decimaquinta Sep­tembris, 1640.

§ 2. Quapropter ut praemissa firmius subsistant, et inviolabiliter obser­ventur, quantum cum Domino possumus, providere volentes, Motu proprio, et ex certa scientia, ac matura deliberatione nostris, deque apostolicae pote­statis plenitudine, declarationem praeinsertam cum omnibus, et singulis in ea contentis tenore praesentium perpetuo confirmamus, et approbamus, illisque inviolabilis Apostolicae firmitatis robur adiicimus, ac omnes, et singulos, tam iuris, quam facti defectus, si qui desuper quomodolibet intervenerint, supplemus, illaque inviolabiliter ab omnibus, ad quos spectat, et spectabit in futurum observari.

§ 3. Sicque, et non aliter, etc.

[Bull. Rom., tom. 6, II, p. 263, 264].


221

Urbanus VIII, const. In eminenti, 6 mart. 1641.

In eminenti Ecclesiae militantis Sede, meritis licet imparibus constituti, sedulo meditamur, ut quae ad fidei Catholicae conservationem a Praedeces­soribus nostris provide statuta, et ordinata sunt, firmiter, et perpetuo obser­ventur, et cum opus sit, nostrae auctoritatis munimine confirmentur.

§ 1. Dudum siquidem a fel. record. Pio Papa V Praedecessore nostro emanavit Constitutio tenoris subsequentis, videlicet: Pius Episcopus Servus Servorum Dei. Ad futuram rei memoriam. « Ex omnibus afflictionibus, quas in hoc loco a Domino constituti, tam luctuoso tempore sustinemus, ille animum nostrum praecipue excruciat dolor, quod Religio Christiana tantis iampridem turbinibus agitata, novis quotidie propositis opinionibus confli- ctetur, Christique populus antiqui hostis suggestione dissectus, in alios, atque alios errores passim, et promiscue deferatur. Quantum vero ad Nos attinet, totis viribus conamur, ut illae, simul atque prosiliunt, penitus opprimantur: magno enim moerore afficimur, quod plerique, spectatae alioquin probitatis, et doctrinae, in varias sententias, offensionis, et periculi plenas, tum verbo, tum scriptis prorumpunt; deque eis, etiam in Scholis invicem controversan- tur, cuiusmodi sunt sequentes.

§ 2. ... 43. In hominibus poenitentibus ante Sacramentum absolutionis, et in Catechumenis ante Baptismum est vera iustificatio, separata tamen a

remissione peccatorum... 56. In peccato duo sunt actus, et reatus, transeunte autem actu, nihil remanet, nisi reatus, sive obligatio ad poenam. 57. Unde in Sacramento Baptismi, aut Sacerdotis absolutione, proprie reatus peccati dumtaxat tollitur, et ministerium Sacerdotum solum liberat a reatu. 58. Pec­cator poenitens non vivificatur ministerio Sacerdotis absolventis, sed a solo Deo, qui poenitentiam suggerens, et inspirans, vivificat eum, et resuscita!» ministerio autem Sacerdotis solum reatus tollitur...

§ 3. Quas quidem sententias stricto coram Nobis examine ponderatas, quamquam nonnullae aliquo pacto sustineri possent, in rigore, et proprio verborum sensu ab assertoribus intento, haereticas, erroneas, suspectas, teme- rarias, scandalosas, et in pias aures offensionem immittentes respective, ac quaecumque super iis verbo, scriptoque emissa, praesentium auctoritate damnamus, circumscribimus, et abolemus, deque eisdem, et similibus post­hac, quoquo pacto loquendi, scribendi, et disputandi facultatem quibuscum­que interdici mus. Qui secus fecerint, ipsos omnibus dignitatibus, gradibus, honoribus, beneficiis, et officiis perpetuo privamus, ac etiam inhabiles ad quaecumque decernimus, vinculo quoque anathematis eo ipso innodamus, a quo nullus Romano Pontifice inferior valeat ipsos, excepto mortis articulo, liberare ».

§ 5. Deindeque piae mem. Gregorius Papa XIII etiam Praedecessor noster, intellecto per eum, non sine animi sui dolore, non defuisse tunc temporis aliquos Theologos, tum studiosos, tum professores, qui articulos in praedicta Constitutione damnatos asserere, et pertinaciter defendere per­gerent, pro officii sui munere eorumdem temeritatem, atque audaciam ad totius Ecclesiae periculum pertinentem, minime contemnendam, et dissimu- landam censuit, sed ad coercenda huiusmodi ingenia, per aliam suam Con­stitutionem, sub Datum quarto Kalendas Februarii, Anno Incarnationis Domi­nicae millesimo quingentesimo septuagesimo nono, Pontificatus sui an. VIII editam,1 Pii Praedecessoris Constitutionem praedictam sua quoque auctori­tate confirmavit, Articulo '.que ibidem comprehensos iterato damnavit, et ne quis hac in re constantem Sedis Apostolicae voluntatem, ac sententiam igno­rare posset, suam huiusmodi confirmationis Constitutionem, altera Pii V comprehensa, publicavlt, et promulgavit.

§ (). Postea recol. mem. Paulus Papa V similiter Praedecessor noster, atl tollenda scandala, et dissensiones, quae in Ecclesia Catholica oriebantur

occasi editionis librorum, et operum de Auxiliis tractantium, in Generali

Congregatione Sanctae Romanae, et Universalis Inquisitionis, sub die 1 De- cemhr. Anni Domini 1611 coram ipso habita, decrevit, ut scriberetur Nun- ciis Apostolici-,, quod notificarent, et ordinarent Superioribus Religionum, et UniverMtatihus Studiorum, et Ordinariis eorum Nunciaturae, ne sinerent imprimi in materia de Auxiliis, etiam sub praetextu commentandi S. Tho­mam, aut alio modo, et qui vellent de hac materia scribere, et imprimere, prius mitterent Tractatus, et Compositiones ad dictam Sanctam Universalem Inquisitionem; et in exequutionem mentis dicti Pauli Praedecessoris, eius-

1 Const. Provisionis nostrae. - Bull. Rom., tom. 4, III, p. 426-429.

dein Decreti tenor omnibus praedictis per Nuncios respective fuit legitime intimatus. Successiveque ne contra praedictum Decretum aliquid attentari contingeret, sed scandala, et dissensiones omnino cessarent, Nos in alia Generali Congregatione dictae Sanctae Romanae, et Universalis Inquisitionis, Feria 5 die 22 Maii, Anno Domini 1625 per aliud Decretum nostrum, ipsum Pauli Praedecessoris Decretum confirmavimus, et innovavimus, ac omnibus, et singulis cuiusvis Religionis, Ordinis, Congregationis, instituti, et S<» u tatis, etiam de necessitate exprimendae, Regularibus, et aliis quibuscumque, tam Ecclesiasticis, quam secularibus personis cuiuscumque status, conditionis, gradus, ordinis, et dignitatis, tam Ecclesiasticae, quam secularis, ne impo­sterum auderent imprimere, vel quoquo modo in lucem edere libros, tra­ctatus, vel compositiones ex professo, vel incidenter, aut praetextu commen- tandi D. Thomam, vel quemlibet alium Doctorem, aut alia quavis occasione, praetextu, vel modo, de materia Auxiliorum Divinorum tractantes sine expressa, et speciali licentia a Nobis in Congregatione S. Officii praedicta obtinenda, donec aliud in hac materia a Sede Apostolica foret ordinatum, districte prae­cepimus, et mandavimus; et ut huiusmodi nostrum Decretum inviolabiliter observetur, voluimus, et declaravimus, contravenientes poenas privationis dignitatum, et officiorum suorum, vocis activae, et passivae, facultatis con- cionandi, publice legendi, docendi, et interpretandi ipso facto, absque alia declaratione incurrere, et nihilominus aliis etiam poenis nostro, et Succes­sorum nostrorum Romanorum Pontificum arbitrio infligendis subiacere, librosque, quos ex tunc deinceps, contra dicti nostri Decreti tenorem edi contingeret, absque alia declaratione, tamquam expresse prohibitos haberi, et Impressores, praeter amissionem librorum, pecuniariis, aliisque corpora­libus poenis iuxta criminis gravitatem teneri.

§ 7. Novissime tandem accepto per Nos in Oppido (Civitate nuncupato) Lovaniensi, quosdam assertos Cornelii Iansenii olim Episcopi Iprensis exe- quutores ex testamento in lucem edi curasse librum, cui titulus, Augustinus, ex professo continentem, et tractantem materiam de Auxiliis, nulla penitus petita, vel obtenta a dicta Congregatione licentia illum imprimendi, eiusque operis occasione Patres Societatis Iesu, nonnullas in Civitate Antverpiensi de eadem materia tractantes Theses, pariter absque licentia eiusdem Congrega­tionis imprimi curasse, opinionesque Iansenii in praedicto libro contentas oppugnasse, rursusque nonnullas alias orationes, scripturas, epistolas, The- sesque in calce infrascripti Decreti nostri tunc registratas, tam pro dicti libri Iansenii, quam Thesium a Patribus Iesuitis editarum defensione impressas fuisse, non solum contra praedictorum Decretorum prohibitionem, sed etiam in grave scandalum, et offensionem Ecclesiae Catholicae.

§ 8. Nos ut malis huiusmodi imminentibus quanto citius occurreretur, et ne imposterum ullus auderet dictis Decretis contraire, per aliud Decre­tum in alia plena, et generali Congregatione eiusdem Sanctae Romanae, et Universalis Inquisitionis coram Nobis die 1 Augusti proxime praeteriti habita, inhaerendo prioribus Decretis a Paulo Praedecessore, et a Nobis, ut supra editis, pro tunc dictum librum Iansenii, cui titulus, Augustinus, Lovanii impressum, necnon Theses a Patribus Soc. Iesu Antverpiae in lucem editas,

aliasque scripturas in calce posterioris nostri Decreti huiusmodi registratas, iam vigore anteriorum supradictorum Decretorum prohibitas, de novo pro­hibuimus, ac pro prohibitis omnino haberi voluimus : Mandavitnusque sub poena excommunicationis ipso facto incurrendae, ne quis cuiuscumque status, gradus, conditionis, et qualitatis, etiam speciali, et specialissima nota dignae, librum, et Theses praedictas, aliasque scripturas, ut supra, absque dictae Sedis licentia in dicta Congregatione S. Officii obtinenda, retinere, et legere posset. Mandavimus insuper omnibus, et singulis cuiusvis Religionis, Ordinis, et Dignitatis, Abbatiali, Episcopali, Archiepiscopali, et Patriarchali dignitate suffultis, Collegiis, et Universitatibus, sub praedictis, ut supra, excommuni­cationis ipso facto incurrendae, Interdicti Ecclesiastici respective, aliisque arbitrio nostro poenis infligendis, etiam corporalibus, ne imposterum aude- rent imprimere, nec quoquo modo in lucem edere libros, Tractatus, com­positionem ex professo, vel incidenter, etiam sub praetextu commentandi D. Thomam, seu in Philosophicis agendi de concursu causae primae cum secunda, et praesertim defendendi, aut impugnandi librum dieti Iansenii, cui titulus Augustinus, vel Theses Patrum Soc. Iesu, aliasque scripturas in calce dicti posterioris nostri Decreti, ut praefertur, registratas, et prohibitas, aut alia quavis occasione, vel modo de materia Auxiliorum divinorum, seu de gratia, et libero arbitrio tractantes, sine expressa licentia a Nobis iu dicta Congregatione S. Officii obtinenda, donec aliud in hac materia a Sede Apo­stolica praedicta foret ordinatum.

§ 11. Cum autem ex diligenti, et matura eiusdem libri, cui titulus, Augu­stinus, lectione, postmodum compertum fuerit, in eodem libro multas ex propositionibus a Praedecessoribus nostris olim, ut praefertur, damnatis, con­tineri, et magno cum Catholicorum scandalo, et auctoritatis dictae Sedis con­temptu, contra praefatas damnationes, et prohibitiones defendi: Nos huic malo in scandalum totius Reipublicae Christianae, et fidei Catholicae per­niciem vertenti, opportunum remedium adhibere volentes, Constitutionis Gregorii, necnon Pauli Pracdec. praedictorum nostrorum, necnon Decreto­rum huiusmodi totos, et integros tenores, ac datas etiam veriores praesen­tibus pro totaliter expressis, et insertis habentes, Motu proprio, et ex certa scientia nostra, ac de apostolicae potestatis plenitudine, hac perpetuo valitura Constitutione eiusdem Pii, et Gregorii Praedecessorum huiusmodi Constitu­tiones praedictas, omniaque, et singula in eis contenta, apostolica auctori­tate, tenore praesentium perpetuo confirmamus, et approbamus, librumque praedictum, cui titulus est, Augustinus, Articulos, opiniones, et sententias in dictis Constitutionibus reprobatas, atque damnatas, ut a Nobis compertum est, continentem, et renovantem, aliaque omnia opera praesentibus nostris literis subinserta, quae aliis sub posteriori decreto nostro praedicto regi- stratis per praesentes addimus, atque adiungimus, eadem auctoritate per praesentes omnino prohibemus, ac pro vetitis, et prohibitis haberi volumus, et mandamus...

[Bull. Rom., tom. 6, II, p. 270-276].


222

Urbanus VIII, const. Cum Ecclesiae, 30 ian. 1642.

Cum Ecclesiae Divino cultui dicatae Domus sint orationis, easque prop terea omnis sanctitudo deceat, merito Nos, quibus cunctarum per Orbem universum Ecclesiarum cura a Deo commissa est, advigilare convenit, ut ab eisdem Ecclesiis quicumque actus profani, et indecentes procul arceantur. Itaque cum sicuti pro parte dilectorum filiorum Decani, et Capituli Ecclesiae Metropolitanae Hispalen. Nobis nuper expositum fuit, pravus in illis par­tibus sumendi ore, vel naribus Tabaccuiu vulgo nuncupatum usus adeo inva­luerit, ut utriusque sexus personae, ac etiam Sacerdotes, et Clerici tam se­culares, quam regulares clericalis honestatis immemores, illud passim in Civitatis, et Dioecesis Hispalen. Ecclesiis, ac quod referre pudet, etiam sacro­sanctum Missae sacrificium celebrando sumere, linteaque sacra foedis, quae Tabaccum huiusmodi proiicit exerementis conspurcare, Ecclesiasque prae­dictas tetro odore inficere magno cum proborum scandalo, rerumque sacra­rum irreverentia non reformident.

§ 1. Hinc est, quod Nos, ut abusus tam scandalosus ab Ecclesiis huius­modi prorsus eliminetur, pro pastorali nostra solicitudine providere, ac Deca­num, et Capitulum praefatos specialibus favoribus, et gratiis prosequi volen­tes, et eorum singulares personas a quibusvis excommunicationis, suspen­sionis, et interdicti, aliisque ecclesiasticis sententiis, censuris, et poenis a iure, vel ab homine quavis occasione, vel causa latis, si quibus quomodolibet innodatae existunt, ad effectum praesentium dumtaxat consequendum harum serie absolventes, et absolutos fore censentes, supplicationibus ipsorum Decani, et Capituli Nobis super hoc humiliter porrectis inclinati, omnibus et singulis, utriusque sexus personis, tam secularibus, quam ecclesiasticis, etiam cuiusvis Ordinis, instituti, ac Militiarum, etiam Hospitalis S. Ioannis Hierosolymitani, regularibus quomodolibet qualificatis, et quantumlibet privilegiatis,et exemptis, etiam speciali nota, et expressione dignis, ne de caetero in quibusvis Civi­tatis, et Dioecesis praedictarurn Ecclesiis, earumque atriis, et ambitu Tabac­cum, sive solidum, vel in frusta concisum, aut in pulverem redactum ore, vel naribus, aut fumo per tubulos, et alias quomodolibet sumere audeant, vel praesumant, sub excommunicationis latae sententiae eo ipso absque aliqua declaratione per contrafacientes incurrendae poena, auctoritate apostolica tenore praesentium interdicimus, et prohibemus.

§ 2. Quocirca Venerabili Fratri Archiepiscopo Damiaten. moderno, et pro tempore existenti nostro, et Apostolicae Sedis in Regnis Hispaniarum Nuncio per praesentes committimus, et mandamus quatenus per se, vel alium, seu alios praesentes literas, et in eis contenta quaecumque, ubi et quando opus fuerit, solemniter publicans, faciat illas, et in eis contenta huiusmodi ab omni­bus, ad quos spectat inviolabiliter observari; contradictores quoslibet, et rebelles, ac prohibitioni huiusmodi non parentes per censuras, et poenas

ecclestiasticas, aliaque opportuna iuris, et facti remedia, appellatione post- posita compescendo, invocato etiam ad hoc, si opus fuerit, auxilio brachii saecularis.

§ 3. Non obstantibus, etc.

[Bull. Rom., tom. 6, H, p. 311, 312].


223

Urbanus VIII, const. Sacrosancta Tridentina Synodus, IS mart. 1642.

Sacrosancta Tridentina Synodus optime agnoscens non leve scandalum afferre posse, si quid inordinatum, aut praepostere accommodatum, vel pro- phanum in Ecclesiis appareat, statuit nemini licere ullo in loco, vel I cclesia, etiam quomodolibet exempta, ullam insolitam Imaginem ponere, vel ponen­dam curare, nisi ab Episcopo approbata fuerit.1

§ 1. Cum autem, sicut accepimus, ex praedicti Decreti inobservuntia varii abusus irrepserint, idcirco Nos abusus huiusmodi tollere, pio debito pastoralis officii nostri volentes, re etiam cum Venerabilibus I Mitibus nostris S. R. E. Cardinalibus Sacris Ritibus praepositis communi* .it.i, et mature considerata, et discussa, inhaerendo dictae dispositioni Suetos.m< t.u- I riden- tinae Synodi: Motu proprio, et ex certa scientia nostris, dcqm apostolicae potestatis plenitudine, ne quis cuiuscumque gratius, qualitatis, onlinis, status, vel conditionis, ac dignitatis, et praecmineutiae, otium e,, Io .i.istieae, etiam individua, ac speciali expressione dignae existut, Imagines Domini Nostri Iesu Christi, et Deiparae Virginis Mariae, .n \ngo|ot um, Apostolorum, Evan­gelistarum, aliorumque Sanctorum, et Sum iutum quotumcunque sculpere, aut pingere, vel sculpi, aut pingt fuecte, .mt ante It.n sculptas, aut pietas, et alias quomodolibet effictas tenere, seu publico uspei tui exponere, aut vestire cum alio habitu, et forma, quam iii Catholica, et Apostolica Ecclesia ab antiquo tempore consuevit, nec etiam cum habitu peculiari alicuius Ordinis Regularis, tenore praesentium prohibemus: ac ut Imagines aliter pictae, vel sculptae ab Ecclesiis, et aliis locis quibuslibet amoveantur, et deleantur, vel reducantur, et reformentur ad habitum, et formam in Ecclesia Catholica, et Apostolica ab antiquo tempore consuetam, ut veneratio, et cultus sic dictis Imaginibus augeatur, et quae oculis fidelium subiiciuntur, non inordinata, nec insolita appareant, sed devotionem pariant, et pietatem: et ne exponantur in Ecclesiis quibuslibet, ac quomodolibet qualificatis, ac earum Frontispiciis, et Atriis imagines prophanae, vel alias indecentiam, et inhonestatem praese- ferentes cum Domum Dei deceat sanctitudo, praecipimus. Quocirca quibus­cumque Venerabilibus Fratribus Patriarchis, Primatibus, Archiepiscopis, Epis­copis, et aliis locorum Ordinariis, ac nostris, et Apostolicae Sedis Nunciis,

1 Sess. XXV, de invocatione, veneratione et reliquiis sanctorum, et sacris ima­ginibus.

et Legatis etiam de Latere, sub obtestatione divini iudicii mandamus, ut prae­dicta inviolabiliter, et exacte observent. Mandantes insuper omnibus Capitulis Ecclesiarum etiam Cathedralium, et maiorum, ac Universitatibus, etiam Stu­diorum, Monasteriis, ac Collegiis, et personis quibuscumque etiam ecclesia­sticis, secularibus, et regularibus cuiuscumque Ordinis, etiam Cistercien., Instituti, Congregationis, et Societatis, etiam Iesu, etiam Militaribus, etiam Hospitalis S. Ioannis Hierosolymitana aliarumque Militiarum, et caeteris qui­buscumque quomodolibet qualificatis, ac eadem individua expressione, et speciali nota dignis, ac Monialibus, etiam Regularium gubernio subiectis, ac etiam Sedi Apostolicae immediate suppnsitis, ut in eorum Ecclesiis, et locis omnia, et singula praemissa observent, et observari faciant.

§ 2. Quatenus vero ipsi, praesertim Regulares, ac Moniales praesentibus literis, ac omnibus in eis contentis parere neglexerint, possint, et debeant Episcopi, et locorum Ordinarii, et Metropolitana Primates, et Patriarchae, Nuncii, et Legati Apostolici de l atere missi, tamquam in hoc a Sede Apo­stolica specialiter delegati, contra omnes, et singulos praedictos, et quos­cumque alios quomodolibet inobedientes, et transgressores procedere, et quacumque appellatione, recursu, rcclamatiom. aliisque iuris, et facti remediis ordinariis, et extraordinariis penitus, et omnino remotis, ad omnimodam observantiam illos praevia unica monitione, censuris Ecclesiasticis, et aliis eorum arbitrio, et praesertim quoad loci Superiores etiam privationis officii, et vocis activae, et passivae poenis compellere.

[Bull. Rom., tom. O, II, p. 321, 322].


224

Urbanus VIII, const. Quamvis, is iul. 1642.

Quamvis fel. rec. Clemens Papa VIII, Praedecessor noster, accepto, quod aliqui Ordinarii beneficia ecclesiastica in suis mensibus vacantia, et alias dispositioni Apostolicae non reservata personis sibi benevisis conferebant, illa vero, quae reservata erant, Seminariis puerorum saepe uniebant; ad evitandum hoc Sedis Apostolicae praeiudicium, per eius decretum prohibuerit, ne uniones beneficiorum ecclesiasticorum dispositioni Sedis Apostolicae tem­pore, quo uniuntur reservatorum, vel affectorum fieri possent, etiam vigore Decretorum S. Concilii Tridentini in favorem Seminariorum Puerorum, ad praescriptum eiusdem Concilii erectorum, sive erigendorum :1 nihilominus postea praetextu Indultorum Apostolicorum conferendi beneficia reservata, vel affecta per Romanos Pontifices Praedecessores nostros, ac etiam per Nos aliquibus personis, praesertim S. R. E. Cardinalibus concessorum, exequutio praedicti Decreti Clementis Praedecessoris de facto impedita fuit, et impe­ditur, quoniam Cardinales Indulta conferendi, et disponenri1 de reservatis, vel affectis habentes asserunt, se non esse in praedicto Decreto compre-

» Sess. XXIII, de ref., c. 18.

hensos, tamquam in eo expressim non nominatos, et ulterius tam ipsi Car­dinales, quam alii, qui ex praedictis Indultis Apostolicis habent facultatem conferendi reservata, seu affecta, ac de eis disponendi, nedum praetendunt, Indulta huiusmodi continere facultatem disponendi de eisdem Beneficiis, etiam per modum unionis, et extinctionis in praeiudicium perpetuum Sedis Apostolicae, quae illorum provisione perpetuo privata remaneret, sed etiam ex ipsis Indultis esse sublatam, et extinctam reservationem, et affectionem quamcumque, ideo etiam auctoritate ordinaria potuisse, et posse per eos fieri eorumdem Beneficiorum, uti non reservatorum, nec affectorum unionem, Decretaque Concilii eis concedere facultatem uniendi etiam reservata eisdem Seminariis. Quinimmo etiamsi in Pontificatu rec. mem. Pauli V etiam Prae­decessoris nostri, hactenus ex voto duorum Rotae Auditorum fuerit in Dataria observatum, et observetur, Beneficia duplici reservatione personali reservata, vel affecta non comprehendi in praedictis Indultis, tamen etiam praetendunt hanc reservationis duplicitatem non impedire eorum provisionem, vigore praedictorum Indultorum faciendam, eisdemque Beneficiorum unionibus non obstare, et propterea diversimode, etiam exequutio literarum Apostolicarum provisionis eorumdem beneficiorum indebitis praetensionibus huiusmodi impe­dita fuit, et impeditur de facto in diversis Tribunalibus, et Congregationibus, praesertim Rotae, et Congregationis Concilii Tridentini, in quibus reperiuntur factae resolutiones, etiam inter se discordantes.

§ 1. Volentes igitur praedicta impedimenta tollere, et nostro oraculo praetensas dubitationes dilucidare, Motu proprio, certaque scientia, ac matura deliberatione nostris, deque apostolicae potestatis plenitudine, hac nostra perpetua constitutione praedictum Decretum Clementis Praedecessoris prae­dicti, super exequutione, seu interpretatione eiusdem Concilii emanatum con- f rmamus, inviolabiliterque de caetero observari mandamus per quoscumque Patriarchas, Metropolitanos, Archiepiscopos, Episcopos, ac S. R. E. Cardina­les, declaramusque praedictum Decretum etiam eosdem Cardinales compre­hendisse, et comprehendere, praedictosque Cardinales, et quoscumque alios praedicta Indulta Apostolica conferendi praedicta Beneficia reservata, seu affecta, et de eisdem disponendi habentes, non potuisse hactenus post prae­dictum Decretum Clementis Praedecessoris, nec imposterum posse in vim illorum, nec vigore eiusdem Concilii, aut alias etiam auctoritate eorum ordi­naria, praetextu quod ex praedictis Indultis extinctae, et sublatae sint reser­vationes, et affectiones eadem Beneficia quomodolibet tempore unionis reser­vata, vel affecta unire, etiam Seminariis praedictis Puerorum, nec de eis per viam cuiuscumque unionis, suppressionis vel applicationis disponere, nec etiam in vim praedictorum Indultorum reservata, et affecta conferendi, ac de eis disponendi, potuisse, nec posse conferre Beneficia duplici reser* vatione personali reservata, vel affecta.

[Bull. Rom., tom. b, II, p. 335, 336].


225

Urbanus VIII, const. Aequum est, 19 iul. 1642.

Aequum est, ut Nos, qui omnium Christifidelium commodis pro paterna nostra charitate iugiter invigilamus, Sacristiae nostrae Pontificiae, ac Camerae Apostolicae iura non negligamus.

§ 1. Quamvis enim etiam iuxta Constitutionem fel. record. Clementis Papae Septimi, Praedecessoris nostri desuper editam observatum fuerit, quod omnia, et singula Mitrae, Pluvialia, Planetae, et alia Altaris ornamenta, et vestimenta, ac vasa aurea, et argentea, praesertim sacra, et benedicta, cuius­cumque qualitatis, et pretii fuerint, quibus S. R. E. Episcopi, Presbyteri, et Diaconi Cardinales in Cappella Pontificia, in Missarum tam per Romanos Pontifices, quam in eorum praesentia, etiam per dictos Cardinales celebra­tione, ac in processionibus, et aliis caeremoniis Pontificalibus usi fuerunt, post illorum obitum fuerint, et sint applicata, et realiter consignari debeant dictae Cappellae, et illius Sacristiae, praefataque applicatio, et consignatio impediri non debeat praetextu quarumcumque facultatum testandi, etiam sub quacumque forma, et verborum tenore pro tempore concessarum, et alias prout in eadem Clementis Praedecessoris Constitutione uberius continetur. Nihilominus quia tam Romani Pontifices Praedecessores nostri concesserunt, quam etiam Nos eorum exempla sequuti concessi 111 us Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinalibus facultatem disponendi de ornamentis, et vestimentis, ac vasis, et aliis rebus praedictis, illaque relinquendi Ecclesiis, seu Cappellis, vel locis piis, aut personis, praesertim ecclesiasticis, sibi benevisis, in grave Sacristiae praefatae praeiudicium, ac etiam Camerae Apostolicae detrimentum, quam de suo eidem Sacristiae de ornamentis, caeterisque rebus huiusmodi ea propter providere oportet.

§ 2. Hinc est, quod Nos earumdem Sacristiae, et Camerae indemnitati in praemissis consulere volentes, motu proprio, ac ex certa scientia, et matura deliberatione nostris, deque apostolicae potestatis plenitudine, etiam ipsam Constitutionem Clementis Praedecessoris huiusmodi innovantes, et amplian- tes, quod de caetero perpetuis futuris temporibus praefata omnia, et singula, Mitrae, Pluvialia, Tunicellae, aliaque ornamenta, et vestimenta, ac Calices, Patenae, vasa etiam aurea, et argentea, aliaeque res, et utensilia quomodolibet nuncupata, praesertim benedicta, seu consecrata, quibus S. R. E. Cardinales, nunc, et pro tempore existentes, etiam praefatam, aut quamcumque aliam similem, vel dissimilem facultatem apostolicam de illis disponendi, ac ad haeredes etiam ab intestato transmittendi, ut praemittitur, habentes, non solum in Cappella Pontificia, seu Processionibus, caeremoniis, et aliis fun­ctionibus Pontificiis praefatis, sed etiam in eorum Cappellis privatis hactenus, vel in futurum pro tempore quomodolibet usi fuerint, vel quae detulerint, ad Sacristiam praefatam ipso iure spectent, et pertineant, et ad illam deferri, illique realiter consignari debeant statim post obitum ipsorum Cardinalium,

excepta una Tuuicella pro quolibet Cardinale Diacono, et una Planeta pro quolibet Cardinale Presbytero, ac uno Pluviali pro quolibet Cardinale Epi­scopo, ac exceptis Candelabris, ac Malluviis, et Outturnis Bacili, et Bocali vulgo nuncupatis, etiam aureis, vel argenteis, hac perpetuo valitura Consti­tutione nostra statuimus, et ordinamus, et quascumque facultates praefatas testandi, ac ab intestato transmittendi, et disponendi de vestimentis, orna­mentis, vasis, et aliis rebus, ac utensilibus praefatis, etiam in favorem qua­rumvis Ecclesiarum, seu Cappellarum, et locorum piorum, ac personarum etiam speciali nota, et individua expressione dignarum, etiam motu, scientia, deliberatione, et potestatis plenitudine paribus, ac alias quomodolibet per praefatos Praedecessores nostros, ac Nos ipsos Cardinalibus piaetatis qui­buscumque concessas, quae hactenus effectum sortitae non fuerunt ad prae­sentis nostrae Constitutionis tenorem reducitnus, et quatenus luerit opus in iis, quae praesentibus adversantur, revocamus, abolemus, ea . ium , aunulla- mus, et irritamus, ac reductas, revocatas, abolitas, cassas, annullat.!.. et irritas fore, et imposterum per quamcumque derogationem per Nos, vel Sm i e s ,,es nostros faciendam non censeri praesenti nostrae Constitutioni m aliquo detractum, nec d. Sacristiae praeiudicatum, nisi specialiter, et expresse Ium Constitutioni referendo eius datam, ac alias sufficienter detortum luent.

[Bull. Rom., tom. 6, II, p. 336-338].


226

Urbanus VIII, const. Universa, 13 sept. ir>j.».

Universa per Orbem novit Ecclesia Romani l'outib. e. supiemae im um- bere sollicitudini Dominicum ( iregein ad aeternam dirigere salutem, et apo­stolica sic explicare praecepta, ut fidele , in viam mandatorum cui 1 ei e, et ad beatitudinem valeant feliciter pervenire.

§ 1. Plurimorum siquidem Venerabilium Fratrum Nostrorum Archiepi­scoporum, et Episcoporum per varias Regiones constitutorum relatione ad Nos pervenit, festorum multitudinem per singulas eorum Dioeceses, atque Provincias adeo crevisse devotione, atque consuetudine nova in dies intro- ducente, ut multi iam dubitare videantur, quaenam ex praecepto, quaeve ex libera cuiusque voluntate sint servanda, pietatis fervore ob nimiam eorum­dem nuincrositatem tepescente. Quinimo, et clamor pauperum frequens ascen­dit ad Nos eamdem multitudinem, ob quotidiani victus laboribus suis conipa- randi necessitatem, sibi valde damnosam conquerentium, et quod summopere dolendum est, magno cum animi nostri moerore didicimus, tanta saepe sae­pius machinatuin inimicum in Sanctos, ut ipsa multitudine, non ad aedifi­cationem, et ad laudandum in Ecclesiis Deum populi utantur, sed ad otia, vanitates, et vitia frequenter abuti non formident, ita ut quae ad glorifican­dum Divinum Numen sunt primitus instituta, temporis decursu inimicus homo corruperit, et in magnam illius offensionem, gravemque iacturam con­verterit animarum. Quamobrem dicti Ven. Fratres Archiepiscopi, et Episcopi

Nobis fecerunt humiliter supplicari, ut in praedictis de Apostolicae potestatis plenitudine congruam aliquam iniremus rationem.

§ 2. Nos itaque volentes ex debito pustoiahs officii providere, et san­ctificationis festorum certum deinceps firmati- pt.n-, eptum, antiquam Ecclesiae in hoc consuetudinem sectantes, habitis pt im. in quentibus per doctos, piosque Viros, quos ad haec specialiter deputavimus, consultationibus, ut rei videtur gravitas postulare, Motu proprio, et ¦•* coitu scientia, meraque deliberatione nostris, nec non de praedictae apostolum pl mtudine potestatis, hac per­petuo valitura Constitutione, de vot , . t nn im i i.iirum nostrorum Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinalium s.uti-. I,' im. Praepositorum, apostolica auctoritate decernimus, et dcclarnmu . -iptos dumtaxat dies pro Festis ex praecepto colendos ess , quo m o, t.-i it» initio veneranda sacravit antiquitas, vel universalis Ecclcsi, pi .; .mi , .m netudo, vel omnium gentium unanimis pietas veneratur h : n,               dies totius anni, Nativitatis

D. N. Iesu Christi, Circuitu o.i¦¦m-.. I pipiion.i p. surrectionis cum duabus sequentibus feriis, Ascensionis, p,, . -.n t u ,. iulius pariter sequentibus feriis, Sanctissimae Trinitatis, s Ium it«in < ..ip..iis Christi, et Inventionis Sanctae Crucis, necnon lc.tuii .snu l'n-iin .illotus, Aummciationis, Assum­ptionis, et Nativitatis Dcip.u.ir \ u, nn, h .ii o S. Michaelis Archangeli, Nativitatis S. Ioannis l'upti t...        r in. • r iii, S. Andreae, S. Iacobi,

S. Ioannis, S. I'h nn ss I "ii i : , , .. -1 i > •• • . - H .uthoiomaei, S. Matthaei,

SS. Simonis, et Im!.i     m t si iiin i ii-i-.i, ......... m Apostolorum, item

S. Stephani Pmt                  -.. s , im. • n ium. s i uo uiii Martyris, S. Silvestri

Papae, et C.oitlc n- s i        u ... n                   is \ nuae Deiparae respe­

ctive Sponsi, .u (iriniii , '.oi.iniiit.ii ..inuiuiii s atqui unius ex princi­palioribus ISUnum, hi ,pi...       ^ihi, sive Provincia, et alterius pariter princlp.ihorik iii i|u.i. uimpi. . >viij|c, Oppido, vel Pago, ubi hos Patronos haberi, et venerari contigerit.

^ i. A,I i o I n pio i um tuo ihuiim observantiam, quos hactenus, sive in

universa 11. . .t.......... pi.-. ••. ......   .aut Regno, Provincia, Dioecesi, aut

loco quomoiloi um.| , sua . t pi.io. opto, sive ex consuetudine, sive ex devo­tione Christi h,|. Ii . sim piam lcsiivos celebrarunt, nequaquam ex praecepto

ipsos teneri ib. tu an. s.m o. i          praesentium perpetuo etiam decernimus,

et declaramus. Ne autem .Ius ic.i. s a locorum Ordinariis nimia aliquorum facilitate,aut popubuuin uup .iiuunate deinceps iterum multiplicari contingat, eosdem Ordinarios in I                 monemus, ut ad ecclesiasticam ubique ser­vandam aequalitatem de . .n tuo perpetuis futuris temporibus ab indictione sub praecepto novorum lesionini studeant abstinere. Ut vero ea, quae supe­rius expressa sunt, fei\. illum, qua decet veneratione, ac devotione colantur, eisdem Ordinariis antiqium um Canonum observantiam ad memoriam revo­camus in concedendis licentiis laborandi diebus festis. Quae quidem licentiae non aliter, quam ad formam praedictorum Canonum, ut praemittitur, con- cedendae, nonnisi gratis, libero, et sine ullo prorsus pretio, aut pacto, directe, vel indirecte, concedantur, sub poenis etiam gravioribus nostro, Successo- rumque nostrorum arbitrio infligendis. Non intendimus tamen per hanc nostram Constitutionem dies feriatos circa Iudicialia in aliquo immutare,

quos ad hunc effectum relinquimus in eisdem statu, et terminis, in quibus erant ante eiusdem promulgationem.

§ 4. Mandantes propterea in virtute sanctae obedientiae, et sub indi­gnationis Hostiae poena, nunc, et pro tempore existenti nostro in Urbe, eiusque distribui Vicario in spiritualibus Generali, ac universis, et singulis Patriarchis, Primatibus, Archiepiscopis, Episcopis, aliisque Praelatis, ac cuius­cumque geiu-iis locorum Ordinariis, etsi Cardinalatus honore fulgeant, ut has praesente. Iit, r.:s, omniaque, et singula in eis contenta, singuli videlicet in eorum n spc, iivc Dioecesibus publicent, et ab omnibus eorum subditis ad ungucm observari faciant.

§ 5. N, m obstantibus quibusvis Apostolicis, etiam in Provincialibus, Synodalibus, , i universalibus Conciliis editis, et edendis specialibus, vel gene­ralibus Consutum,iulius, et Ordinationibus, ac singularum Provinciarum, Civitatum, < 1 ; ium, n locorum, etiam iuramento, confirmatione aposto­lica, vel quavis humi li alia roboratis statutis, et consuetudinibus longissimo tempore piarsi i q,iis, a, ,îbscrvatis, etiam immemorabilibus, privilegiis quoque, indultis, I >, • ¦ I io laiationibus, et Literis Apostolicis, aliisque gratiis, tam per ipsi is b',,m m ,. Poni in -, Praedecessores nostros, ac per Nos etiam motu simili, etiam , ¦ msisi,ui.ditrr, quam per Ordinarios locorum, cuiuscumque qualitatis, rtiuu i o,Im.d iitis honore, ut praefertur, fulgentes, Legatos etiam de latere, et s. de. V- s,ii, ae Nuncios, ipsis Provinciis, Civitatibus, Oppidis, et locis, aliisque quibus, umque, etiam quantumvis privilegiatis personis, etiam imperatoris, p.,•um. p. duarum, Rerumpublicarum, Ducum, aut aliorum Prin­cipum contemplati"!", * « l initu, ar alias in contrarium forsan quomodo­libet concessis, appi"i• it                      ovalis. Quibus omnibus, et singulis, etsi

alias pro illorum sutfi        i, o i..... n de illis, eorumque totis tenoribus

specialis, spe» ib, a, , ; - . i , i individua, ium autem per clausulas generales Idem importunis, im nn .u quaeve, alia ¦ 'pi, ,io habenda, aut aliqua alia exquisita forma ad i, i ivmdi i i, t, n nes huiusmodi, ac si de verbo ad verbum, nihil puni i mu n, , i i ima m illis tradita observata inserti forent, eisdem pia insim .... t • , i ais u ¦utri expressis, et insertis habentes, motu, scientia, ei p,u, i.s uiudiii paribus harum serie specialiter, et expresse derogamus, e s i contrariis quibuscumque.

[Bull. Rom., Ioiii 6, II. p. 341-343].


227

I rbniii s \ III, const. Honorum, 24 febr. 1643.

Honorum, digiiitatuinque vaua ambitio adeo quorumdam Regularium mentes interdum excaeiat, ut ab eo, quod abnegantes semetipsos sponte voverunt, postmodum inanis gloriae cupiditate ducti resilire conentur, cum tamen dicat Propheta: Vovete, et reddite vota vestra Deo.

§ 1. Quamvis igitur, ut accepimus, tam Fratres discalceati S. Augustini, et B. M. de Monte Carmeli), etiam discalceati Ordinum, quam Clerici Regu-

lares ministrantes infirmis respective nuncupati, et nonnulli aliorum Ordi­num, seu Congregationum Regulares, etiam Societatis Iesu, et alii Regulares, etiam individuam expressionem requirentes, aut in ipsa professione una cum tribus essentialibus votis, paupertatis scilicet, castitatis, et obedientiae, aut ante, vel post professionem praedictam, sive solemne, sive, ut dicunt, sim­plex votum, in manibus tamen Superioris regularis emittant de non procu­rando, nec acceptando aliquam dignitatem, seu Praelationem, vel Praelatu- ram extra Religionem, nisi coacti, vel adstn ti fuerint praecepto eius, qui sibi iure praecipere potest, et aliqui addant etiam illa verba, videlicet, sub poena peccati, iuxta formam suarum Constitutionum a Sede Apostolica con- firmatarum, nihilominus aliqui ex ipse. Regularibus, etiam translati ad Ordi­nes Regularium, etiam Mendicantium, qui praedictum, aut simile votum non emittunt, retro aspicientes, emissique a se voti huiusmodi immemores, Prae- lationes, seu Praelaturas, vel dignitati s ambiunt, imo etiam Episcopatus, maiorumque dignitatum solium conscendere moliuntur, praetendentes, quod suis Superioribus regularibus, praoscrtimquo Generalibus liceat eis praeci­pere, ut dignitatem, Praelationem, seu Prae I ahiram, vel Episcopatum, maio- remve dignitatem extra Religionem acccptent, aut ipsum votum relaxare, et cum ipsis desuper dispensare, licet per praecepta, et dispensationes huius­modi ipsi ab obedientia praecipiens, seu dispens.mti debita eximantur, ac etiamsi vota praedicta, tamquam emissa m manibus Superioris regularis dicantur solemnia, vel saltem efficaciam vnti solemnis habeant, regularium- que Ordinum, et Congregationum, ac So, u-tatis huiusmodi Constitutiones sint confirmatae auctoritate apostolica, et eum decreto irritante, a quo prop­terea manus quorumcumque interiorum ligatae, existunt.

§ 2. Quapropter Nos ambitum hunc retundere, et praetensionem huius­modi excludere, ac etiam omnem dubitationem super praemissorum inter­pretatione a nonnullis cxcitatam apostolicae declarationis auctoritate penitus tollere volentes, Motu proprio, certaque scientia, ac matura deliberatione nostris, deque apostolicae potestatis plenitudine, hac perpetua nostra Con­stitutione declaramus super praedicto voto, etiam per translatos ad Ordinem, seu Congregationem regularem capacem, ante translationem emisso de non procuranda, nec acceptanda extra quemlibet ex ipsis Ordinibus, seu Con­gregationibus Regularibus, aut Societate praedicta respective aliqua dignitate, seu Praelatione, vel Praelatura, sive aliquo Episcopatu, aut maiori dignitate neminem Superiorem Regularem, etiam Generalem, aut Capitulum, seu Congregationem generalem, nec etiam Nuncium Apostolicum, aut prae­dictorum Ordinum, seu Congregationum Protectorem, etiam S. R. E. Car­dinalem, nec etiam Legatum Sedis Apostolicae, etiam de latere, nec quem­libet alium, etiam speciali, et individua mentione dignum, sed tantummodo Nos, et Romanum Pontificem pro tempore existentem posse dispensare, taleque votum relaxare, aut adversus illud aliquam licentiam, vel indultum concedere, aut aliquod praeceptum procurandi, seu acceptandi, vel aliud simile ipsis Regularibus voventibus facere, cuius vigore praedicti Religiosi illas, et illos procurare, vel acceptare possint, aut teneantur, ac alias quomo­dolibet voventes praedictos a praedicto voto liberare. Prout pariter declara-

mus, quascumque facultates generales dispensandi super quibuscumque votis, seu illa relaxandi, aut commutandi, vel adversus illa praecipiendi, aut alias quomodolibet voventes habilitandi, etiam in foro conscientiae dumtaxat, sive per dictas Constitutiones a Sede Apostolica confirmatas, sive per literas etiam in forma Brevis Romanorum Pontificum Praedecessorum nostrorum, aut nostras, vel Successorum nostrorum, etiam motu, scientia, deliberatione, ac potestatis plenitudine paribus, etiam consistorialiter, etiam ad supplicatio­nem, seu contemplationem quorumcumque, etiam Imperatoris, Regum, et Principum, seu Rerumpublicarum, ac praedictorum Ordinum, Congregatio­num, et Societatis, aut vigore cuiuscumque Iubilaei, etiam universalis, vel Cruciatae Sanctae, aut Sanctae Inquisitionis, seu missionum, et alias quovis modo, et ex quacumque causa quantumlibet pia, favorabili, publica, et pri- vilegiata concessae, et emanatae, concedendaeque, et emanandae, nuncque, ac pro tempore competentes ad praemissa omnia, et singula nullatenus se extendere intelligantur, sed esse Nobis, et Romanis Pontificibus Successori­bus nostris dumtaxat reservata, prout tenore praesentium decernimus, et reservamus.

§ 3. Decernentes, etc.

|Bull. Rom., tom. O, II, p. 366-368].


228

Urbanus VIII, const. Quamvis, 17 iun. 1644.

Quamvis alias fel. rec. Clemens Papa VIII Praedecessor Noster, Ponti­ficale Romanum tunc multis, et non levibus erroribus scatens, piorum atque insignium virorum iii Pontificalibus caeremoniis et ritibus versatorum opera undequaque corrigi et restitui iuraverit,1 attamen successu temporis comper­tum est plurimos eiiores denuo m poutilicale huiusmodi, Typographorum inscitia, seu im una, aliave d, ..uisa irrepsisse. Unde curae Nostrae Pasto­ralis esse rati sumus ad nov.uu eiusdem Pontificalis, quod caeremoniarum et rituum, quibus 1 aib.dni Antistites in suorum munerum functione uti debent, norma e\i .tn, 1 oncctioiicm animum appellere. Idcirco, ut idem Pon­tificali' denuo typi , quam emendatissime auctoritate Nostra ederetur, emen- dationcin errorum, qui m illud, ut praefertur, irrepserunt, nonnullis Venera­bilibus Fratribus N,, ius S. R. E. Cardinalibus, et aliis viris doctrina et pietate com pu tus, Pontificalium caeremoniarum, et rituum peritis, commi­simus, quorum opera cum Pontificale praedictum ab omnibus, quibus sca- tebat, mendis et erroribus accuratissime repurgatum fuerit, Nos, ne tam exacta Cardinalium, et aliorum praedictorum hac in re industria et diligentia optato frustretur effectu, mandavimus dilecto filio Andreae Brogiotto, Typo- graphiae Nostrae Apostolicae Praefecto, procurationem emendati Pontificalis huiusmodi elegantibus typis, et insign forma in lucem edendi; quod exem-

1 Const. Ex quo, 10 febr. 1596. - Cf. supra,' in N. 180.

plar, qui posthac Pontificale Romanum impresserint, sequi omnes teneantur. Extra Urbem vero nemini licere volumus idem Pontificale in posterum typis excudere, aut evulgare, nisi facultate in scriptis accepta ab Inquisitoribus haereticae pravitatis, siquidem inibi fuerint; sin minus, ab locorum Ordina­riis. Quod si quis quacumque forma contra praescriptam hoc Pontificale Romanum, aut Typographus impresserit, aut noviter impressum Bibliopola vendiderit, extra ditionem Nostram Ecclesiasticam excommunicationis latae sententiae poenae subiaceant, a qua, nisi a Romano Pontifice (praeterquam in mortis articulo constituti) absolvi nequeant ; in alma vero Urbe, ac reliquo statu Ecclesiastico commorantes quingentorum ducatorum auri de Camera, ac amis­sionis librorum et typorum omnium eidem Camerae applicandorum poenas, absque alia declaratione, irremissibiliter incurrant; et nihilominus Pontificalia sine praedicta facultate inqucssa aut evulgata, eo ipso prohibita censeantur. Inquisitores vero, locorumque Ordinarii facultatem huiusmodi non prius concedant, quam Pontificale tam ante, quam post impressionem cum hoc ipso exemplari auctoritate Nostra vulgato diligenter contulerint, et nihil in iis additum detractumquc cognoverint; in ipsa autem facultate, cuius exem­plum in fine, aut initio cuiuscumque Pontificalis impressum semper addatur, mentionem manu propria faciant absolutae huiusmodi collationis, repertaeque inter utrumque Pontificale conformationis, sub poena Inquisitoribus priva­tionis suorum officiorum, ac inhabilitatis ad illa et alia in posterum obti­nenda; Ordinariis vero locorum, suspensionis a Divinis, ac interdicti ab ingressu Ecclesiae, eorum vero Vicariis privationis officiorum et beneficio­rum suorum, et inhabilitatis ad illa et alia in posterum obtinenda, necnon excommunicationis absque alia declaratione incurrendae. Iniungimus autem Nuntiis Nostris ubique locorum degentibus, ut huic negotio diligenter invi­gilent, cunctaque ad praescriptum huius voluntatis Nostrae confici curent. Non obstantibus, etc.

[Pontificale Romanum, initio],


229

Innocentius X, const. In supremo, 15 nov. 1644.

In supremo Apostolicae dignitatis culmine non nostris meritis, sed inscrutabili Superni Patris providentia constituti, nostri muneris esse cerni­mus, ut inter innumerabiles Pastoralis officii curas, quibus gravi mole pre- mimur, peculiari studio ad conservandam Sanctae huius Sedis temporalem ditionem intendamus, et quae propterea sedula meditatione a Romanis Pon­tificibus Praedecessoribus nostris salubriter ordinata fuerunt, ea Nos ipsi inviolate servare nitamur, et ita ab aliis perpetuo statuamus observari. Dudum siquidem felicis recordationis Pius Papa Quintus Praedecessor noster per suam perpetuo valituram Constitutionem statuit, decrevit, et ordinavit,1 ut

1 Cf. N. 120.

omnes, et singulae Civitates, Terrae, Oppida, et Loca Sedi Apostolicae in temporalibus mediate, vel immediate, subiecta etiam eatenus in feudum, aut quemvis alienationis titulum dari solita, vel consueta etiam ad Sedem prae­fatam quomodolibet devoluta, et pro tempore devolvenda in iure, dominio, et proprietate, ac possessione dictae Sedis conservans i ur, ( "ivit i tesque, Terrae, Oppida, et Loca huiusmodi nullo unquam tempore sub quovis praetextu in feudum, Guberniutn, Vicariatum, Ducatum, aut quemvis alium titulum per. petuum, vel ad tertiam generationem, seu ad vitam, aut alias ad longum tempus nullo modo concederentur, et deinde piae memoriae (liegorius XIII, Sixtus V, Gregorius XIV, Innocentius IX, Clemens VIII, ac Urbanus VIII, Romani Pontifices Praedecessores nostri pro Pastorali eorum officio provide considerantes praefatam Pii Praedecessoris constitutionem optimam, et ad conservandam S. R. E. Iurisdictionem, ac dignitatem, Sedisque Apostolicae Dominia, Civitates, Oppida, et Loca, pie, et sancte emanatam fuisse, illati: successive omnes felici emulatione de fratrum suorum eiusdem Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinalium pro tempore existentium, consilio, Aposto lica auctoritate laudarunt, approbarunt, confirmarunt, et innovarunt, prout in singulis eorumdem Praedecessorum Literis Apostolicis desuper confectis plenius continetur.1 Nos omnium Civitatum, et Locorum praefatorum singu­larem fident, et promptam devotionem eidem Sedi exhibitam omni tempore valde utilem, et salutarem fuisse, et esse considerantes, ac volentes non solum alienationes huiusmodi de medio tollere, sed ut omnis alienationum fien- darum occasio penitus aboleatur, quantum cum Deo possumus peramplius providere, Constitutionibus singulorum Praedecessorum nostrorum huius­modi desuper pie, et sancte emanatis, ubi primum ad Apostolicae dignitatis gradum Divina favente clementia evecti fuimus, in primis cordi fuit inhaerere, illasque innovare.

§ 1. Itaque motu proprio, et certa scientia nostra, non ad alicuius super hoc Nobis oblatae petitionis instantiam, sed ex mera animi nostri delibera­tione, et de Apostoli, r potestatis plenitudine praefatas Pii Praedecessoris literas, ac omnia, et singula m eis contenta etiam iuxta declarationem in literis Ium o eutii P; u d.. essoris huiusmodi factam, earumdem literarum con­tinentiam, et teiioiein, ,piem praesentibus haberi volumus pro expresso, ac de verbo ad veihuni m eito, auctoritate apostolica tenore praesentium com­probamus, .¦minui.unus, et innovamus, easque firmiter, et inviolabiliter, ac iuxta declat.iti ¦nem praedictam Nos similiter servaturos esse promittimus, et iuramus, atque p i ¦ ¦,,., ad quos spectat, pariter perpetuo observari prae­cipimus, et mandamus.

§ 2. Nulli eipii omnino hominum liceat, etc.

[Bull. Rom., tom. (>, III, p. 4, 5].

1 Cf. N. 142, 1 SH. Itis, 174, 175, 203.


230

Innocentius X, const. Ex iniuncto, 22 febr. 1645' (1646).

Ex iniuncto Nobis Apostolici muneris debito ad ea libenter intendimus, per quae personarum Ecclesiasticarum, tam secularium, quam regularium quarumlibet quieti opportune consulitur, et illis quae propterea inter eas concorditer facta sunt, ut firmius subsistant, libenter, cum a Nobis petitur, Apostolicae confirmationis robur adiicimus, prout conspicimus in Domino salubriter expedire.

§ 1. Nuper siquidem pro parte dilectorum filiorum Rectorum Parochia­lium Ecclesiarum, necnon Cleri, et Regularium Maioricen. Civitatis, et Dioe­cesis Nobis expositum fuit, quod alias postquam exortis variis litibus, et controversiis inter dilectos etiam filios Capitulum, et Canonicos Ecclesiae Maioricen., Clerum secularem, et Rectores Parochialium Ecclesiarum Civi­tatis, et Dioecesis praefatarum ex una, necnon inter S. Antonii de Sancto Antonio Viennen., et Praedicatorum, ac Minorum Sancti Francisci de Obser­vantia nuncupatorum Provinciae Maioricen., ac Beatae Mariae de Monte Carmelo, et Eremitarum Sancti Augustini, necnon Sanctissimae Trinitatis, et Beatae Mariae de Mercede Redemptionis Captivorum, ac Minimorum Sancti Francisci de Paula respective Ordinum Fratres, et Religiosos partibus ex altera, super iure, et forma sepeliendi cadavera defunctorum, qui in ipso­rum Regularium Ecclesiis sepulturam sibi elegerunt, coram Venerabilibus Fratribus nostris Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinalibus negotiis, et con­sultationibus Episcoporum, et Regularium praepositis; ac super Quarta fune- rali, et Sepultura impuberum coram Congregatione etiam Venerabilium Fra­trum nostrorum eiusdem Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinalium Sacri Concilii Tridentini interpretum. Tandem post nonnulla decreta desuper ab eisdem Cardinalibus emanata partes praefatae litibus, et controversiis huius­modi, etiam indecisis pendentibus, opera, et ministerio certorum Procurato- rum ad id electorum, et sufficientibus facultatibus suffultorum, praevio diligenti desuper habito tractatu, negotioque huiusmodi saepe saepius ab ipsis partibus hinc inde, diu, et mature considerato, ut iurgiis, et conten­tionibus obviam iretur, sumptibusque, et expensis parceretur, ad certam, et amicabilem inter se devenerunt concordiam, et compositionem tenoris, qui sequitur, videlicet.

§ 2. Noverint universi, quod Nos Doctor Ioannes Baptista Caforteza Sacrista, Doctor Marcus Antonius Cotoner, Canonici Cathedralis Ecclesiae Maioricen. electi ab admodum Illustriss. et Reverend. Capitulo eiusdem Ecclesiae, mediante resolutione Capitulari habita die tertiadecima Aprilis mil­lesimo sexcentesimo trigesimo nono, Doctor Franciscus Lompard olim Rector Ecclesiae loci de Porrers, Doctor Michael Villanova Rector Parochialis Eccle-

1 Secundum Bull. Rom. Lugduni (1673) Arnaud-Brode, tom. IV, p. 252-255.

siae S. Iacobi praesentis Civitatis, Michael Ioannes Sala Beneficiatus in Sede, et in Parochiali S. Crucis, Marcus Antonius Forteza Beneficiatus in Paro­chiali in Ecclesia S. Michaelis electi, mediante resolutione habita die duode­cima Septembris millesimo sexcentesimo trigesimo sexto in Congregatione eadem die celebrata de licentia Illustrissimi, ac Reverendissimi Domini Don Fratris Ioannis de Santander Episcopi tunc Maioricen. quae quidem resolutio Congregationis in actis penes Notarium infrascriptum, et in Ecclesiastica Curia reconditis reperitur, ex una, et ex alia Nos Frater Antonius Kubi Ordinis Praedicatorum S. Theologiae Magister, et Frater lulianus Ginard Ordinis S. Francisci de Observantia Lector Iubilatus, Pater Provinciae, ac S. Inquisitionis Qualificator, habentes ad infrascripta commissionem, et spe­cialem potestatem; ille pro omnibus Monasteriis Ordinis S. Dominici, hic pro Conventibus totius Provinciae, et Hospitalis S. Antonii Viennen. necnon Monasteriorum B. Mariae Carmelitarum, et omnium Ordinis S. Augustini, Sanctissimae Trinitatis, ac S. Catharinae eiusdem Ordinis, B. Mariae de Mer­cede, et omnium Ordinis Minimorum S. Francisci de Paula, ut constat Instru­mentis publicis receptis die decimo sexto Decembris 1643, et dic 8 Iniiti 1644, per discretum Iacobum Pujol Notarium publicum, de quibus ego Notarius infrascripti^ fidem facio, scientes, et attendentes inter Curatos, et Clericos Seculares, ex una, et Regulares ex alia partibus motas fuisse varias lites, tam super forma sepeliendi cadavera defunctorum, quam etiam super solutione quartae funeralis, et ad instandum «solutionem praedicatum linum ab utra­que parte fuisse missos Syndicos, et Procuratores, c j 11 i Romae coram Sacris Congregationibus Cardinalium comparerent, et ad illorum instantiam motas fuisse sequentes controversias.

§ 3. In primis contendebant Parochi inliibetulum esse Regularibus, ne procederent amplius ad sepulturam n casibus ibi permissis per se ipsos tantum processionaliter « " r 11 > < elevata, sed cum interventu Parochi, vel eo

prius convocata; .ille;'.mt. I ........... tum vici ac Congregationis Regularium de

anno 1604."

; I. Sed Pcgulaies ontra alienabant pacta, et conventiones de sepe­liendi. pei seipso tantum, et ingrediendi Parochias ad levanda cadavera Cruce elevata, et pi o. cssionaliter, dicentes se non esse sub regula, sed potius sub n. eph.me Decreti Concilii Lateranensis sub Leone X,2 pro cuius obser­vatione cm.illatum fuit dictum Decretum Sacrae Congregationis, sibique etiam suth.ip.ui consuetudinem immemorabilem, et quod stabat pro Regu­laribus relatio Illustrissimi, et Reverendissimi Episcopi Maioricensis ex com­missione S. ( ongrepationis Regularium, et allegabatur Breve PP. Pii V super confirmat. . .m uetudiuis praedictae, et pactorum, et conventionum datum Romae apud Sanctum Petrum, sub annulo Piscatoris die 24 februarii 1567,3 quod incipit : /'a, i/;/</<• concordia, iuncta praesertim eiusdem Brevis observantia. Dicebatur enim per subsecutam observantiam insurgere eiusdem Brevis indu-

1       D. d. 12 ian. Ili/zarri, Collectanea S. C. Ep. et Reg., p. 333.

2        Dum intra, 19 deo. 1516, § 9. - Cf. supra, in N. 72.

3       Cf. Bull. Rom., tom. 4, II, p. 357, 358.

bit.ium iustificationem, qua iustificatione supposiia, uou posse dubitari de \vritate narratorum in eodem Brevi, et illorum probatione. Sed S. Congre­gatio praedicta auditis partibus, et allegatis hinc inde ponderatis die lQiunii anni 1643 fuit in voto, quod partes plenius iura sua deducant in eadem S. Congregatione, et mandavit interim nihil innovari, et iuxta huiusmodi Decretum Episcopo praefato literas dedit.

§ 5. Aliae controversiae agebantur in S. Congregatione Eminentissimo- rum Interpretum Sacr. Concilii Tridentini. Prima. An dicti Regulares tenean­tur solvere integram quartam funeralium Parochis. Secunda. De quibus solvi debeat quarta praedicta. Parochi pro se allegabant, Clement. Dudum, de Sepultur. § Verum, et Concordiam quamdam de anno 1339 initam, ut ipsi asserebant, inter ipsos Parochos, et Fratres Dominicanos Conventus S. Domi­nici huius Civitatis, in qua Concordia Dominicani promittebant solvere dic­tam quartam funeralem iuxta praescriptum Constitutionis Bonifacii Papae Octavi incipien. Super Cathedram, necnon quamdam, ut asserebant, Consti­tutionem eiusdem Bonifacii Octavi de anno millesimo ducentesimo nonagt- simo tertio, quae incipit: Olim gravibus, datum Avinioni, sive melius Anagnii, Pontificatus sui anno octavo in favorem Parochorum contra Regulares SS. Dominici, et Francisci praefatae Civitatis pro observantia alterius Con­stitutionis incipien. Super Cathedram, in d. Clem. Dudum, de Sepultur. inser- tae, quam etiam asserebant confirmasse Clementem Papam Sextum per quamdam aliam Constitutionem insertam in alia asserta Constitutione Cle­mentis Papae Septimi data Avinioni quinto Kalendas Augusti, Pontificatus sui anno duodecimo, quae incipit: Tenore quorundam-, Regulares vero alle­gabant consuetudinem legitimam restringentem d. Clem. Dudum, ad sola funeralia, et etiam patentissima privilegia eximentia a dicta solutione quartae, cum derogatione expressa dictarum Constitutionum: Dudum, de Sepultur. Viennen. Concilii, et Super Cathedram Bonifacii praedicti, necnon concor- diarum, etiam auctoritate Apostolica, iuramento, vel qualibet alia firmitate roborataruni; tandem se esse in legitima possessione, et consuetudine sol­vendi tantum quartam partem cerae intorstitiorum, respectu Monasteriorum solvendum ; respectu vero aliorum, scilicet a quadraginta annis citra confir­mationem Concilii Tridentini aedificatorum, nihil omnino solvere.

§ 6. Super quibus, auditis partibus Sacra Congregatio respondit. Ad primum Regulares praefatos teneri solvere iuxta praescriptum Clem. Dudum, de Sepultur. § Verum. Ad secundum. Teneri solvere ex his, quae disponuntur in dicta Clem. nisi concurrat legitima consuetudo ad favorem ipsorum sol­vendi solummodo quartam partem ex intorstitiis tantum, seu ex alia parti­culari re. Quod Decretum, instantibus Regularibus praedictis suspensum fuit, quia Regulares petebant a dicta Sacr. Congregatione, utrum praedictum Decretum loqueretur de omnibus Monasteriis indiscriminatim, scilicet, tam de his, quae sunt aedificata a quadraginta annis ante confirmationem Tri­dentini, et sunt in consuetudine solvendi tantum quartam partem ex intor­stitiis, quam de aliis aedificatis a quadraginta annis citra confirmationem Tridentini. Asserebant etiam dicti Regulares pro se habere valida, et paten­tissima privilegia eximentia dicta Monasteria aedificata a quadraginta annis

citra dictam confirmationem Concilii a solutione quartae, et quintae funera- lium. Tertia controversia. An filii impuberes, dum alibi sepulclira maiorum non extant, debeant sepeliri in eorum propria Parochiali Ecclesia. Respondit S. Congregatio filios impuberes, si non extant sepulchro maiorum, sepelien- dos esse in propria Parochiali Ecclesia. Quarta. An mater pr< filiis impu- beribus possit eligere sepulturam. Respondit Sacra Congreg. Non licere matribus eligere sepulturam pro filiis impuberibus, cessante legitima con­suetudine. Quinta. An liceat Regularibus sepelire in suis I , elesiis Confra­tres laicos, qui sepulturam non elegerunt. Responclit S. Congregatio, Con­fratres laicos, si non praecedat eorum electio sepulturae, sepeliendos esse in eorum propria Parochiali Ecclesia.

§ 7. Attendentes Nos praedicti Electi tam Admod. Illustriss. ( apituli, Curatorum, et Clericorum secularium, quam Regularium inter praefatos utriusque partis Syndicos, et Procuratores in Romana Curia, ad obviaudum iurgiis, sedandum scandala, et excusandum sumptus, qui ex longissimis Iitium, et dubiorum anfractibus sperabautur, de consilio praestantissimorum Romanae Curiae Advocatorum, ac intervenentibus ad id Eminentiss. 1)1). < ard. Caesarino Ponenti, Illustrissimoque D. Francisco Pauluccio Congregationis Concilii Secretario, et Perillustribus DD. Armindo Riccio, et Stephano 1 .ductio iuris utriusque Doctoribus, ac utriusque causae Procuratoribus, illo pro parte Parochorum, hoc pro parte Regularium, de consensu P. I). Marci Antonii Forteza causam pro dictis Parochis in Romana Curia agentis, et Admodum R. P. Fratris Benedicti Ferrer Sacrae theologiae Magistri, ac S. Inquisitionis Qualificatoris Ord. Praedicator. Agentis pro I >ominicanis, et R. P. Fratris Ioan. Baptistae Mestre Ord. S. Francisci S. theologiae Lectoris Agentis pro caeteris Regularibus dictae Dioec esis, actum fuisse de concordia praedictarurn litium, et Nos habitis quamplurimis colloquiis, saepe saepius rebus mature consideratis, et peipcnsis, in unam convenisse Concordiam, quae proposita fuit < . » 11 > ¦ i. ¦ ( dioni habitae die 28 aprilis anni currentis, in qua astiterunt Admodum 111 : i in- ( apitulutn Ecclesiae Cathedralis, et omnes Cui.iii, ac Syndici omnium i ommunitatum Ecclesiarum secularium praesen­ti Insulae, m qua i oii;oegatione fuit pro maiori parte approbata praedicta Coinoidia, et i onuiussiiin Nobis praedictis Electis Capituli, Curatorum, et Cl.-110111111 e Mi li um, ut pro parte totius Cleri illam admitteremus, ut de dicta a i q u ob i i ioiic , et commissione constat in actis celebrationis dictae Coit) o i a - iii n . | ne . Notarium infrr.scriptum, et in Ecclesiastica Curia recon­ditis s, n-nies . i .ini eamdem potestatem Nobis attributam fuisse a Praepo­sito, i < ouiuiuniiaie Clericorum secularium loci de Civitadella Insulae Mino- rieen. Instruiuento publico mediante recepto die 2 maii anni currentis per Ioannem Coinpanny Notarium publicum, de quo ego Notarius infrascriptus fidem facio. I i expresse declarantes, quod in hac Concordia comprehen­duntur Parochi, et Clerici locorum de Maho, et Layor Insulae Maioricen. si infra quatuor menses, penes Notarium infrascriptum, eam ratam habuerint. Nos etiam praedicti Regularium Electi utentes facultatibus Nobis attributis, ut supra, confitemur inter Nos partes praedictas, et nominibus supra expres­sis deventum fuisse ad concordiam praefatarum litium in modum sequentem.

S 8. Respectu causae convocationis Parochi, quae agebatur in S. Con­gregatione Regularium, concordatum fuit: Quod omnes Regulares possint per se ipsos tantum absque interventu Parochi, atque Clericorum secula­rium processionaliter Cruce elevata incedere, et Parochis non vocatis, nec requisitis eorum Parochias ingredi, indeque ad sua Monasteria levare, et efferre corpora Defunctorum, qui apud ipsos Regulares elegerint sepeliri, prout hactenus consuetum fuit; atque adeo in hoc nihil esse innovandum, exceptis Regularibus sex Conventuum, scilicet Ord. Praedicatorum S. Domi­nici locorum de Monacor, Pollensa, et luca, ac Minorum S. Francisci de Petra, S. Augustini de Falantig, et Minimorum S. Francisci de Paula de Campos, qui iuxta pacta in limine fundationis non possunt absque inter­ventu Parochi, et Cleri exire ad supradicta; et in sex praedictis locis, et si in aliis extra hanc Civitatem fuerint vocati Parochus, et Clerus secularis ad associanda cadavera in Ecclesiis Regularium scpelienda, Regulares adeant Ecclesiam Parochialem, fiatque processio sicut in Cathedrali in funeribus generalissimis, et quando Parochus, et Clerici seculares voluntarie vocabun­tur pro associatione funeris, singuli Clerici non possint plusquam duos soli­dos, et Ministri, scilicet Hebdomadarum, Diaconus, Subdiaconus, et duo Pri- inicerii quatuor solidos pro suis stipendiis recipere. Respectu primae, et secundae controversiae quartae funcralium concordatum fuit: Quod ea Regu­larium praedictorum Monasteria, quae sunt uedilicata a quadraginta annis ante confirmationem Tridentini, et sunt in consuetudine solvendi tantum quartam partem ex intorstitiis, eamdem solvant, et quartam partem de pane, et candelis, quae dum missa Conventualis praesente cadavere cantatur, offe­runtur, cum quinque solidis pro Rectoris cera, quae comburitur dum Missa canitur, ut usque adhuc solitum est. Et nunc de novo additur, ut deinceps de panno, quod vulgo dicitur Drap de eos de friseta negra, de libris, ensi- bus, et habitibus militaribus quartam partem dare teneantur, et unum de quatuor cereis, quos quatuor Regulares iuxta pheretrum defuncti deferre solent: De reliquis autem obventionibus, nempe de habitu regulari, de suda­rio, de sindone, de arca, de panno serico, seu de alia particulari re Confra­ternitatum laicorum, seu Conventuum ipsorum Regularium, de duobus cereis duorum Acolytorum Crucem coinitantium, de aliis cereis, seu candelis, quae dantur ad manus Regularium, de eleemosynis pro Missis, Anniversariis, Re­sponsis, vel aliis Divinis Officiis, piisque deprecationibus pro defunctis eis­dem celebrandis, de legatis absolute, vel ad certos usus, vel etiam datis, qualitercumque donatis toti Monasterio, seu alicui ex Regularibus, et de quavis alia re particulari, nihil omnino solvere teneantur, illa vero Monaste­ria quae sunt aedificata post Concilium Tridentinum nihil solvere tenean­tur, nisi aliter concordatum fuerit cum ipsis a principio fundationis Mona­steriorum, aut postea, quo casu standum erit concordiae legitimae. Respectu tertiae, et quartae controversiae concordatum fuit, quod iuxta Constitutio­nem Synodi Maioricensis de Anno millesimo sexcentesimo trigesimo sexto, possint Patres eligere sepulturam pro filiis impuberibus, non vero matres. Tandem concordatum fuit praedictas conventiones, et concordias ad peti­tionem ambarum partium approbandas esse a Sacris Congregationibus Regu-

larium, et Concilii, et confirmandas a Sanctissimo Domino Nostro Papa cum clausulis necessariis pro maiori robore dictae concordiae, et decreti irritantis, si secus a quocumque, et quandocumque contigerit attentari, et quod com­mittatur Ordinario Maioricen. omnimoda iurisdictio pro observantia dictae Concordiae. Non obstantibus quibuscumque privilegiis exemptionis Regula­rium. Hanc itaque concordiam, et transactionem, omniaque in illa contenta inviolabiliter observari. Nos Electi praedicti pro utraque parte promlttimus, eamque admittimus, et approbamus, et a prima linea usque ad ultimam acceptamus, ac approbari, laudari, et confirmari promittimus, et Nus obli- gamus. Super quibus omnibus, et singulis supradictis sic complendi», tenen- dis, et inviolabiliter observandis obligamus utraque pars nostrum alteri ad invicem mutuo, et vicissim omnia, et singula bona nostra, scilicet Nus I li cti praedicti, bona dictorum Rectorum, et Cleri, et Nos dicti Regulares bona dictorum Conventuum mobilia, et immobilia, praesentia, et ubique futura. Quod fuit actum in praesenti Civitate Maioricen. die videlicet, dcciniatcrtia mensis Augusti Anno a Nativitate Domini millesimo sexcentcsinio quadra­gesimo quarto. Sig| 111 |na nostra. Ioannis Baptistae Caforteza, Domini Doc­toris Presbyteri, Canonici, et Sacristae Ecclesiae Sedis Maioriceusis, et caetc rorum Electorum. Sigffna nostra Fratris Antonii Rubi Ordinis Praedicatorum, et Fratris luliani Oinard Ordinis S. Francisci de Observantia, nomine ante- dicto transigentium, et concordantium praedictorum, qui h.ici laudamus, concedimus, et firmamus. Testes in quorum praesentia firmat uni dicti Doc­tores Io. Baptista Caforteza Sacrista, Marcus Antonius i otimei Canonicus, Franciscus Lompard, et Marcus Antonius Forte/a Presbyteri, r I rater Anto­nius Rubi, et P. Frater Iulianus Oinard uni (i.ibncl < i.mtallops studens, et Petrus Ferrer Ecclesiasticae Curiae Nuntius. l< te. vero firmae dicti Docto­ris Michaelis Villanova Presbyteri Re. um. s. I.n obi, qui firmavit die eadem, fuere R. Michael Sagarru l'i bytci, ei Sebastiani!* (irbonell. dictae Curiae Ecclesiasticae Nuntius.

$ 9. Subinde j" i c..dein exponentes supplicato, primo dictis Cardina­lium Iniiti .modi, ut | n ac m ee.a eoiifiiinaieut, ab eisdem Cardinalibus ema­mus I id ieiuni inii i . i quum, videlicet : Sacra Congregatio Sanctae Romanae lc iesiae i n im diiim negotiis, et consultationibus Episcoporum, et Regu­larium piaipoaia. I nuiieutissiino Cardinali S. Caeciliae referente censuit, quoad pi 1111 u m pumtum circa formam transportandi cadavera ad Ecclesias Regularium, i ih.udiam posse confirmari, prout praesenti Decreto confir- mai quo ad lebqua vero partes ad Sacram Congregationem Concilii remit­tit. Romae ue.uno tptinto Novembr. millesimo sexcentesimo quadragesimo quarto. M i iidui.dis (iinettus Archiepiscopus Patracen. Secretarius. Post- nioduni vem pci c,dein primo dictos Cardinales remissis ad secundo dd. Cardinalium piaeiat.nn Congregationem certis aliis punctis, et capitibus in dicta praeinsei la ( oni ordia expressis pro illorum confirmatione iidem secundi dd. Cardinales pariter decreverunt, ut infra, videlicet. Die 4 Februarii 1645. Sacra Congregatio I minentissimorum Cardinalium Concilii Tridentini Inter­pretum praevia revisione, ac relatione in eadem Sacra Congregatione per Eminentissimos Cardinales Cornelium, et Oinettum, censuit: confirmationem

supradictae Concordiae, quoad Decreta eiusdem Sacrae Congregationis posse concedi, si Sanctissimus D. Noster annuat.

E. Cardinalis Episcopus Sabinensis.

Loco sigilli. F. Paulutius Sacrae Congregationis Secretarius.

§ 10. Cum autem firmiora sint ea, quae Sedis Apostolicae patrocinio roborantur, idcirco praefati Capitulum, et Canonici, Clerus, et Parochi huius­modi, dictorumque Ordinum Superiores Nobis humiliter supplicari fece­runt, ut in praemissis opportune providere de benignitate Apostolica digna- remur.

§ 11. Nos igitur eosdem exponentes, et supplicantes specialibus favori­bus, et gratiis prosequi volentes, et eorum singulares personas a quibusvis excommunicationis, suspensionis, et interdicti, aliisque Ecclesiasticis senten­tiis, censuris, et poenis, a iure, vel ab homine quavis occasione, vel causa latis, si quibus quomodolibet innodatae existunt, ad effectum praesentium dumtaxat consequendum, harum serie absolventes, et absolutas fore censen- tes, huiusmodi Supplicationibus inclinati, Concordiam praeinsertam, et desu­per confectum instrumentum, seu scripturas, iuxta praeinserta dd. duarum Congregationum decreta, Apostolica auctoritate, tenore praesentium confir­mamus, et approbamus, illisque perpetuae, et inviolabilis Apostolicae firmi­tatis robur adiicimus, ac omnes, et singulos, tam iuris, quam facti defectus, si qui desuper quomodolibet intcrvenerint, aut intervenisse, dici, vel censeri possint, supplemus: salva tamen semper auctoritate utriusque Congregatio­nis Cardinalium huiusmodi.

§ 12. Decernentes, etc.

[Bull. Rom., tom. 6, III, p. 74-79].


231

Innocentius X, const. Cum iuxta, 19 febr. 1646.

Cum iuxta Sacrorum Canonum dispositionem Venerabiles Fratres nostri Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinales in partem solicitudinis Apostolicae sint vocati, ut Romano Pontifici pro tempore existenti personaliter assistant, et in regimine universalis Ecclesiae eorum operam praestent, dicanturque pars corporis, et membra ipsius Pontificis, ac diversis Ecclesiis Almae Urbis pro eorum Cardinalatus titulo, seu Diaconia praeficiantur, et propterea apud eumdem Rom. Pontificem in Romana Curia residere teneantur, merito iam pridem nonnulli Rom. Pontifices Praedecessores nostri provide considerantes, quam indecens, et detestabile sit, quod Cardinales locum, et mansionem adeo sublimem contra eorum officii debitum, deserant, et quod culpabilius est, non obtenta ipsius Pontificis pro tempore existentis licentia a Statu Ecclesiastico discedant, varias Constitutiones, et Decreta recessum huiusmodi prohibentia sub diversis poenis etiam per Romanos Pontifices pro tempore existentes arbitrandis ediderunt.

§ 1. Quia vero desuper satis provisum non esse experientia docemur, et ne tam perniciosum malum in dies crescere contingat, opportuniora reme­dia adhibere decrevimus. Motu proprio, ac ex certa scientia, et matura deliberatione nostris, deque Apostolicae potestatis plenitudine, hac nostra perpetua Constitutione statuimus, decernimus, et declaramus, ut omnes, et singuli eiusdem Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinales nunc, et pro tempore existentes, qui non obtenta a Nobis, et Romano Pontifice pro tempore exi- stente licentia extra temporalem Status Ecclesiastici ditionem imposterum se transferrent, statim, et eo ipso absque aliqua Iudicis, vel alterius praece­dente declaratione omnibus, et quibuscumque privilegiis, immunitatibus, exemptionibus, et indultis, etiam conferendi Beneficia Ecclesiastica, necnon transferendi pensiones, seu fructus Ecclesiasticos, etiam loco pensionum reser­vatos, ac testandi, et disponendi sibi quomodolibet a Sede Apostolica con cessis, privati sint, et existant.

[Bull. Rom., tom. 6, III, p. 71-74].


232

Innocentius X, const. Cum sicut, 14 maii 1648' (1653).

§ 1. Cum sicut accepimus aliquae fuerint ortae differentiae inter Ven. Fra­trem Ioannem Episcopum Angelopolitan., sive populi Sanctorum Angelorum in Indiis Occidentalibus ex una, et dilectos filios Clericos Regulares Socie­tatis Iesu partibus ex altera, de et super munere praedicationis verbi Dei in propriis eorumdem Clericorum Regularium, petita solum I piscopi bene dictione, quam in alienis Ecclesiis petita, et obtenta ab eodem I pe.copo Dioecesano licentia exercendi; necnon supei confessionibus I .................................................................................................  audien­dis praevio examine, sive approbatione eiusdem Episcopi Dio< c «•• ani, quae dicti Clerici Regulares in vim privilegiorum praedictae Societati Apostolica auctoritate concessorum sibi proprio iure licere praetendebant, et desuper in partibus fuerit deventum ad plures actus iudiciales, et pro parte Cleri­corum Regularium huiusmodi ad electionem Conservatorum privilegiorum huiusmodi : Nobisque tam dicti Ioannis Episcopi, quam eorumdem Clerico­rum Regularium nomine pro sopiendis differentiis huiusmodi quaedam dubia Decisionem difïcrentiarum praefatarum, necnon iurisdictionem Ordinariorum in exemptos, et ipsorum Clericorum Regularium exemptionem a iurisdictione Ordinarii concernentia fuerint proposita, ad quae ambae partes responderi, et quid desuper observandum sit, auctoritate nostra Apostolica statui, et sta­biliri desiderabant.

§ 2. Nos qui omnium fidelium, et praesertim Ecclesiasticorum quieti libenter incumbitnus, differentias praedictas, totumque negotium particulari Congregationi aliquorum Venerabilium Fratrum nostrorum S. R. E. Cardi­nalium, et dilectorum Romanae Curiae Praelatorum examinand. commisi-

1 Secundum Bull. Rom. Lugduni (1673) Arnaud-Brode, tom. IV, p. 284-286.

uni . qui auditis saepius procuratoribus praedicti loan. Episcopi, n< ¦ ium Pro < u iiore Generali Societatis praedictae, negotio mature discusso, omnibus dubiis, et petitionibus hinc inde propositis responderunt, prout sequitui, videlicet.

§ 3. Sacra Congregatio a SS. D. N. deputata super controversiis vei tentibus inter Episcopum Angelorum in Indiis Occidentalibus, et Religiosus Societatis Iesu, saepius auditis Procuratoribus ab eodem Episcopo ad Urbem delegatis, necnon ipsius Societatis Procuratore Generali, negotioque .n eu rate discusso, censuit praedictos Religiosos nequaquam posse in Civitate, et Dioecesi Angelopolitana personarum secularium Confessiones audire sine approbatione Episcopi Dioecesani, nec verbum Dei praedicare in Ecclesiis sui Ordinis, non petita ipsius benedictione, nec in aliis Ecclesiis sine eius licentia, nec in Ecclesiis etiam sui Ordinis, ipso contradicere, et contrave- nientes ab Episcopo, tanquam Sedis Apostolicae Delegato coerceri, et puniri posse, etiam censuris Ecclesiasticis in vim Constitutionis san. mem. Gre­gorii XV, quae incipit, Inscrutabili Dei providentia.'1 Ac proinde memoratis Religiosis, qui huiusmodi approbationem, ac licentiam se obtinuisse non docuerint, potuisse Episcopum, seu eius generalem Vicarium praecipere sub poena excommunicationis latae sententiae, ut a confessionibus audiendis, et verbi Dei praedicatione abstinerent, nec ob eam causam licuisse dictis Reli­giosis, quasi a manifestis iniuriis, et violentiis eligere Conservatores, eosque, ut praefertur electos, in Episcopum, eiusque Vicarium Generalem indebite, ac nulliter excommunicationem fulminasse. Caeterunt Sacra Congregatio, serio in Domino hortatur, ac rnonet Episcopum, ut Christianae mansuetudinis memor erga Societ. Iesu, quae laudabili suo Instituto in Ecclesia Dei tam fructuose laboravit, ac sine intermissione laborabat, paterno se gerat affectu, eamque in regimine Ecclesiae suae perutilem adiutricem agnoscens benigne foveat, ac pristinae suae benevolentiae restituat, quemadmodum Sacra Congregatio ipsum facturum confidit, sibique certo pollicetur, cum eius zelum, pietatem, ac pastoralem sollicitudinem compertam habeat. Dat. Romae die 16 Aprilis anno 1648.

§ 4. Et praemissorum occasione

I. pro parte praedicti Ioannis Episcopi, necnon Religiosorum Societatis Iesu in eadem Congregatione proposita fuerunt diversa Dubia de mandato Sanctissimi resolvenda, quae quidem Sacra Congregatio saepius auditis, ut in praemissis, ab eodem Episcopo ad Urbem missis, necnon Procuratore Generali ipsius Societatis, negotioque mature perpenso, ad singula Dubia ab utraque parte proposita respondit ordine quo sequitur.

Primo...

Quarto. An in casu in quo Regulares quicumque, etiam Societatis Iesu, exhibeant aliqua privilegia, et Ordinarii iudicent ea non suffragari casui, de quo agitur, et ad rem non facere, Regulares praefati possint, et debeant provocare ad Summum Pontificem, vel in partibus Indiarum remotissiniis ad Metropolitanum, sive Ordinarium viciniorem, vel potius possint hoc casu eli-

' Cf. N. 199.

gere Iudices Conservatores? Respondit: Si verba privilegiorum sint obscura, et ambigua non licere recurrere ad Metropolitanum, vel viciniorem Episco­pum, nec Conservatores eligere, sed Summum Pontificem pro interpretatione esse adeundum.

Nono. Utrum Regularis quicumque, etiam Societatis Iesu, possit admi­nistrare Sacramentum poenitentiae saecularibus absque licentia Episcopi Dioe­cesani, etiamsi in aliena Dioecesi approbatus sit? Respondit, Regulares etiam Societatis Iesu in una Dioecesi ab Episcopo approbatos ad confessiones per­sonarum saecularium audiendas nequaquam posse in alia Dioecesi huiusmodi confessiones audire sine approbatione Episcopi Dioecesani.

Decimo. An Episcopus contra dictos Regulares audientes in sua Dioe­cesi confessiones saecularium absque sua approbatione, vel condonantes absque licentia Episcopi intra, et extra proprias Ecclesias, possit procedere, eos a talibus ministeriis reinovendo, sive praeceptis, et aliis Iuris remediis coercendo? Respondit eisdem Regularibus, qui confessiones personarum sae­cularium audiunt sine approbatione Episcopi loci, vel praedicant in Eccle­siis sui Ordinis, non petita illius benedictione, aut in aliis Ecclesiis absque ipsius licentia, vel in Ecclesiis, etiam sui Ordinis, ipso contradicente, posse Episcop. in vim Constitut. fel. rec. Gregorii XV, quae incipit: Inscrutabili Dei providentia, tanquam Sedis Apostolicae Delegatum administrationem Sacramenti poenitentiae, ac munus praedicationis interdicere, eosque iuris remediis coercere, et punire.

Undecimo. An quando Episcopo constat dictas licentias obtentas non fuisse, ipse possit praecipere, ut donec licentiam intra praescriptum tempus exhibeant, a tali ministerio abstineant, et an requirendus sit per Episcopum pro his exhibendis Provincialis in alia Dioecesi, vel longi- .imo existens, vel ipsi Regulares confessarii, vel eorum Superiores eiusdem Diu u .is, in qua praedicta exercent? Respondit posse 1 piscopum sic praecipite, nec pro huiusmodi licentia rcquircndum esse Proviucialcm, sed satis esse ipsos Reli­giosos requirere, aut eorum Superiores in Dioecesi I piHCopi existentes.

Duodecimo. An si contingat, ut aliquis praedictorum Regularium insur- gat contra I piscopum in propria Dioecesi maledictis, cum scripto, vel dicto Populum scaudall/ando, possit ab I piscopo puniri, et qua animadversione, et quid si huiusmodi delinquens transiverit ad aliam Dioecesim, hoc casu servandum sit, et qua poena puuiendus sit Regularis, qui commorans in una Dioecesi spargat famosos libellos contra Ordinarium alterius Dioecesis? Respondit, si Regularis intra claustra degens extra ea in casibus in Dubio expressis it.i notorie deliquerit, ut populo scandalo sit, Episcopo instante teneri Superiorem Regularem infra tempus ab Episcopo praefigendum severe illum punire, a> do punitione Episcopum certiorem facere, alioquin sic delinquen­tem ab Episcopo puniri posse ad praescriptum Concilii Tridentini cap. 14, sess. 25 de Regni., quod si delinquens ad aliam Dioecesim migraverit, ser­vandum esse, quod praecipitur in Constitutione sanctae mem. Clem. VIII incipiente : Suscepti muneris ratio.1

1 Cf. N. 181.

Decimoquarto. An privilegia, quae sunt contra Iurisdictionem Oulinai ii, et quibus gaudent, et gaudere praetendunt Regulares praedicti, debeant I pi scopis notificari, sive insinuari? Respondit, Regulares teneri huiusmodi pri vilegia Episcopo exhibere, si eis uti voluerint.

Decimoquinto. An praedia rustica, metallorum fodinae, sacchari <<| ifi cinae a Regularibus Societatis, vel aliis possessa, vel aliae Domus Saeculares, in quibus videlicet, unus, vel duo Regulares tantum commorantur, gaudeant privilegio Collegiorum, seu Conventuum? Respondit non gaudere.

Decimosexto. Utrum Regulares praedicti apothecas quarumcumque mei cium, macella, et similia, praesertim prope Collegia, sive Conventus exer­centes, possint ab Ordinario sub censuris inhiberi, ne huiusmodi exerceant? Respondit, non posse Episcopum hoc prohibere Regularibus exemptis, sed si in praemissis notorie delinquant extra claustra, ut Populo scandalo sint, servandum esse, quod dictum est supra in responsione ad duodecimum.

Decimoseptimo. Utrum Regulares, etiam Patres Iesuitae in suis praediis, opificinis, aliisque suis Domibus Saecularibus sitis intra limites Parochialium ad se non spectantium, possint administrare Sacramentum baptismatis, sole­mnis matrimonii, Extremae-Unctionis, et Eucharistiae in Festo Paschatis famu­lis, mercenariis, rusticis, sive aliis id genus hominibus saecularibus absque Ordinarii, vel Parochi licentia? Respondit non posse.

Decimo octavo. Utrum Patres Societatis in Civitate, et Dioecesi Angelo­rum possint consecrare vasa sacra, altaria, et similia, in quibus unctio requi­ritur? Respondit itidem non posse.

II. Pro parte vero Religiosorum Societatis Iesu proposita fuerunt infra- scripta Dubia.

Primo. An I piscopi in partibus Indiarum possint ex integro totum unum Monasterium, vel Collegium ab audiendis confessionibus suspendere? Respon­dit Episcopos Indiarum posse quidem omnibus simul unius Monasterii, vel Collegii Confessariis adimere facultatem audiendi confessiones personarum saecularium, etiam inconsulta Sacra Congregatione Episcoporum, et Regu­larium negotiis praeposita, cum decretum ab ea editum, sub die 20 Novem­bris 16151 ex intentionis defectu, et convenientia morali non extendatur ad Regiones illas, tam longe ab Urbe dissitas. Verum ab hac generali suspen- sione, quae vix sine scandalo, et animarum pernicie contingere potest, absti­nendum esse Episcopis, nisi gravissima subsistente causa, super quo Sacra Congregatio illorum conscientias graviter voluit esse oneratas.

Secundo. An Episcopus Regularem pro confessionibus semel approbatum, sine nova causa suspendere possit ab ipsis confessionibus audiendis? Respon­dit Regulares alias libere ab Episcopo praevio examine approbatos ad audien­das confessiones personarum saecularium, ab eodem Episcopo suspendi non posse, sine nova causa, eaque ad confessiones ipsas pertinente.

Quarto. An Episcopus possit cum censuris procedere contra Regulares exemptos, si inobedientes fuerint in confessionibus audiendis, vel praedica­tione verbi Dei, et hoc an vigore Conc. Trid., vel per quem canonem?

" Cf. Bizzarri, Collectanea S. C. Ep. et Reg., p. 326, 327.

Respondit posse procedere, non quidem in vim Conc. Trident., sed in vim Constitutionis Gregorii XV, quae incipit: Inscrutabili Dei providentia.

Quinto. An licentia audiendi confessiones, et praedicandi, ab Episcopo per literas patentes Cancellariae concedi possit? Respondit posse concedi etiam per literas missivas, vel oretenus, si ita Episcopo videbitur.

Sexto, An talis licentia oretenus sine scriptis concedi possit? Respondit ut ad proximum...

Datum Romae die decimasexta Aprilis 1648. Quapropter, ut praemissa firmius subsistant, et inviolabiliter observentur, Nobis pro parte Ioannis Epi­scopi huiusmodi fuit humiliter supplicatum, ut illa auctoritate Apostolica confirmare de benignitate Apostolica dignaremur.

§ 5. Nos igitur d. Ioannis Episcopi votis hac in re annum . illumque spe­cialibus favoribus, et gratiis prosequi volentes, et eumdem Ioannem I pisco­pum a quibusvis excommunicationis, suspensionis, et inteidn ti, aliisque Ecclesiasticis sententiis, censuris, et poenis a iure, vel ab homine quavis occasione, vel causa latis, si quibus quomodolibet innodatus existit, ad cit ctum praesentium dumtaxat consequendum harum serie absolventes, et ib >ln tum fore censentes, huiusmodi supplicationibus inclinati praeinserta icspoii i, seu resolutiones, auctoritate praedicta, tenore praesentium confirmamus, et approbamus, illisque apostolicae firmitatis vim, et robur adiicinnis, et mviola biliter observari mandamus, salva tamen semper in praemissis .uni uiiate dictae Congregationis.

§ 6. Decernentes, etc.

[Bull. Rom., tom. 6, III, p. 244-247).


233

Innocentius X, const. Instaurandae, 15 oct. 1652.

Instaurandae regularis disciplinae opus multis laboribus, ac vigiliis a Romanis Pontificibus Praedecessoribus nostris iampridem assumptum Nobis in dies magis, magisque cogitantibus cur ad optatum finem hucusque per­duci non potuerit, totque saluberrima decreta, et ordinationes fere in irritum ceciderint: illa tandem praecipua sese obtulit originis causa, quod Religiones quamplures ex parvis Conventibus, ac Domibus magna ex parte conflantur, in quibus sive ob reddituum, et eleemosynarum tenuitatem, sive ob aeris intem- periem, sive aliam ob causam non aluntur, nec ali possunt tot Religiosi, quot ad peragendum rite divinum cultum, et regularia munia ex cuiusque Ordi­nis praescripto sunt necessarii.

§ I. Etenim in tam exiguo numero ibi degen., nec divinum officium nocturnum pariter, et diurnum in Choro celebrare nec orationi mentali, ac spiritualibus collationibus, et exercitiis, ac studiis in communi vacare, nec silentium, clausuram, vitam communem, caeterasque institutiones servare possunt, quae ad tria principalia vota ordinantur, et sine quibus consistere vix possunt regularis vitae bases, et fundamenta. Quamobrem otio immersi

nullum Religiosae vitae specimen pracscfeninl: soli incedunt per Urbes, et loca, cum secularibus vagantur, ac mundatus negotiis se involvunt. Inde­que fit, ut ibi collocari renuant Religiosi probatae vitae, ac disciplinae, et Superiores cogantur illic familiam constituere ex fratribus vitae laxioris, qui loci licentia peiores fiunt: et si quando ad Coenobia, seu Monasteria regularis observantiae revocantur, a clausit... quasi a squalore carceris abhor- rentes vix adduci possunt, ut communem rvent in moribus disciplinam, atque aliorum Institutionibus se eoniorm ut, qui potius caeteros avertunt, vel certe reddunt suo exemplo selmon 1 nde relaxationes derivantur in ordines, et sensim invalescunt m ips.uum Religionum dedecus, et ruinam. Praeterea (quod dolentes retciunu) ad huiusmodi Conventus, praesertim in locis infrequentibus, et solitum. lamquam ad \sylum facinorosi homines, et Curiae contumaces, vel prnscnpti n .In- , oufugiunt, ibique loci immunitate freti turpiter, ac dissoluti- \ iv> •¦¦¦¦. , i, i m,- mde in tempore exeuntes graviora perpetrant flagitia eum maxiui • r. q .1 s, andalo. Cumque Conventus, sive loca parva huiusmodi m .-tit. n o, 1 quasi excrcverint multitudinem, hinc licet omnibus intellig i e quae. um.pie .formationis remedia cassa fore, et irrita quandiu non im-nnt .1 R liguui luis abscissa. Quae potest enim spes esse corpus languidum, et uoirm im ad salutem reducendi, si magna illius pars est curationis una n. m . potius reliquam partem inficit, atque con­taminat: Haec q u 1111 e -.uni / Utilia, quae cum iam creverint usque ad mes­sem, sunt in fas. 1, uti.» adibam! 1. et a Religionum tritico separanda. Hae sunt vulpes parvulae, qu.ir d. n d .utitur vineas. Hoc est fermentum, quod totam massam corrumpit

i; (jiiai oiim itqm alia plura pro Pastorali nostra sollicitudine diu, multum pi aiium. . ' v. n i. i, ut Sacrae Religiones, in multitudinem latius mei euieuto Io. u u d t ii iis p. i universam Ecclesiam diffusae a vepribus, et spinis mundat.i. n Im h -, pt rmiii m im.tus: Nos etiam ab ipsismet Religionum Supe-

iitur, n-!....... tationem /piiutiluis crebris precibus interpellati, et frequenti-

luis populi uitm qui i (monili p inniti salutare 'remedium adhibere consulta ordinatione .i.-, t, >..->»»» la.,. de voto Congr. aliquorum Venerab. Fratrum nostrorum s R I um.: d i lectorum filiorum Rom. Curiae Praelatorum super statu Reput o r a Nobis deputatae, cui hoc negotium sedulo ac mature examinandum mus, motu proprio, certa scientia, ac matura deliberatione nostri ,, d.-qm q... t..|icae potestatis plenitudine omnes, et sin­gulos Conventus qu ium u que Monachorum, ac Regularium virorum bona immobilia possidendum, ul u u possidentium cuiuscumque Ordinis Men­dicantium, vel non Men 1 im, Congreg., Societatis, et cuiusvis alterius

Instituti, etiam Societati .1. u. « u...u - i illis animarum cura personarum saecula­rium incumbat, sintve 11<. q.iit i. vel Oranciae, seu alterius Monasterii mem­bra, existentes intra fines Itah .e, et Insularum adiacentium in literis ab eadem Congregatione propediem expediendis nominatim exprimendos, in quibus ob parvum numerum Religiosorum regularis disciplina iuxta peculiaria cuius­que Ordinis instituta servari non potest, auctoritate Apostolica tenore prae­sentium perpetuo extinguimus, supprimimus, et abolemus una cum omnibus eorum dignitatibus, officiis, ac ministeriis, illosque ab omni proprietate,

dominio, superioritate, iurisdictione, ac alio quocumque iure regularium exi- mimus, et totaliter liberamus, omnemque Conventualitatem, titulum, essen­tiam, ac denominationem regularem in eis penitus extinguentes, illos ad statum saecidarem reducimus. Reservata tamen ipsi Congr. facultate conser- vandi Religionibus aliquem ex Conventibus expressis in memoratis literis, si hoc aliqua rationabili causa expedire iudicaverit, salvis etiam iuribus, quae Fundatoribus Conventuum sic suppressorum, vel aliis ex Sacrorum Cano­num praescripto, vel ex privilegio Apost, quomodolibet competunt.

§ 3. Quocirca dilectis filiis quorumcumque Regularium Superioribus tam Generalibus, quam Provincialibus, et localibus, quocumque nomine, ac titulo nuncupentur, in virtute sanctae obedientiae districte praecipimus, et manda­mus ut singuli, ad quos pertinet, infra terminum sex mensium inchoandum a die praesentationis literarum, a praedicta Congregatione, ut praemittitur, expediendarurn faciendae in Rom. Curia Procuratori Generali cuiusque Ordin. vel Congr. aut Societ. dimittant realiter, et cum effectu coram Ordinariis locorum sub testimonio publico eidem Congreg. per eosdem Superiores regulares exhibendo possessionem corporalem Conventuum in eisdem literis expressorum; et reservata eis facultate secum asportandi prophanatn tan­tum, non autem sacram supellectilem, Religiosos inde amoveant, atque in aliis Monasteriis eiusdem Ordinis, vel Congr., aut Soc. collocent, alioquin poenas privationis vocis activae, et passivae, necnon dignitatum, et offi­ciorum, quae tunc temporis obtinebunt, et perpetuae inhabilitatis ad illa, vel alia imposterum obtinenda ipso facto absque alia declaratione Incurrant.

§ 4. Eoque termino elapso non liceat regularibus in Ecclesiis dictorum Conventuum Missas, et divina officia celebrare, Confessiones Sacramentales audire, vel alia Sacramenta administrare, ac functiones Parochiales carcere, aut verbum Dei praedicare, vel mortuos sepelire. Quod si secus egerint, eo ipso Ecclesiae remaneant suppositae l cclesi ist. interdicto. Et nihilominus loc. Ord., ubi per literas ipsius ( ongr. fuerint requisiti, Religiosos rebelles, et refractarios a pt.n il, t'ouvcutihus eiiriunt, etiam invocato, si opus fuerit, brachii succidat is auxilio, et exinde I cclesiarum, Domorum, bonorumque omnium ad « onvciitus sic suppressos quomodolibet pertinentium regimen, curam, > ui id iam, et administrationem suscipiant, curentque, ut ex eorum reddi­tibus, et ptoveutibus universis in primis, et ante omnia impleantur onera Missa­rum tum hucusque non celebratarum, quam imposterum celebran., et alia quae­cumque ex lege fundationis, aut largitione fidelium, vel alias quomodolibet eis incuinboiitia quibus nullo modo derogare intendimus, et cura animarum, si qua illis mimineat, per Presbyteros seculares idoneos ab ipsis Ordina­riis approbamus laudabiliter exerceatur, Ecclesiaeque debito non fraudentur servitio. Caelorum intendentes de praedictis bonis, quotquot superfuerint oneribus ut supra detractis, salubriter providere, earumdem tenore praesen­tium bona huiustnod applicamus, et applicata esse decernimus, et declara­mus piis usibus in eisdenimet locis, ubi siti sunt Conventus, iisque non indigentibus, in aliis locis eiusdem Dioecesis iuxta designationem, et partitio­nem, quam eadem Congr. singulorum Episcoporum cum suis Capitulis sen­tentia prius audita, et plena totius negotii relatione habita, de mandato nostro

i m suis literis ad eosdem Episcopos scribendis, et in Cancel. Episco- p.il " ^istrandis ad perpetuam rei memoriam.

t? 5. Verum quia parum est mala praecidere, nisi etiam malorum causa, ¦ i radix evellatur, Constitutiones fel. rec. Bonif. VIII quae incipit: Cum ex eo,1 mv.non Clem. VIII incipien. Quoniam ad institutam, 2 aliorumque Rom. Pont. Praedecess. nostrorum super erectione novorum Conventuum editas earum­dem tenore innovantes, illisque addentes, hoc perpetuo prohibemus edicto, ne deinceps aliquis Regularium Ordinis Mendicantium, vel non Mendican­tium, Congr., Societ., et cuiusvis alterius instituti, etiam Soc. Iesu in aliqua Civitate, Castro, Villa, seu loco ad habitandum domos, vel loca quaecum­que de novo recipere, seu Monasteria, Conventus, vel Collegia incipere, vel fundare praesumat absque Sedis Apost, licentia speciali plenam, et expressam faciente de prohitione huiusmodi mentionem in scriptis, et gratis conce­denda praevia examinatione Congr. negotiis Episcoporum, ac Regularium praepositae, si secus egerint, eo ipso incurrant poenas privationis, et inha­bilitatis, ut supra inflictas, et nihilominus, receptiones, fundationes, et ere­ctiones sint ipso iure nullae, et invalidae, et domus, ac loca ipsa, et per­sonae in eis degentes omnimodae iurisdictioni, visitationi, correctioni Ordinarii loci plene in omnibus subiaceant. Intendimus autem in praemissis etiam ultra Italiam, et Insulas adiacentes, prout expedire viderimus, providere.

§ 6. Decernen. praesentes literas, etc.

[Bull. Rom., tom. 6, III, p. 233-236].


234

Innocentius X, const. In supremo, 8 3 (18) apr. 1653.

In supremo Iustitiae throno, et Universalis Ecclesiae specula divina dispo­sitione constituti dum attente consideramus gravissimarum etiam ultimi sup­plicii, et quoad personas Ecclesiast. degradationis, traditionisque Curiae sae­culari, ac privationis omnium officiorum, et beneficiorum Ecclesiast. ac quoad omnes Anathematis poenarum, tam per leges civiles, quam per sanctiones Canonicas, ipsamque forensium iudiciorum consuetudinem in literarum Apo­stolicarum falsarios statutarum, et inductarum severitatem non suf fecisse cohibendae improborum turpi lucro inhiantium audaciae, nec eos a patrando detestabili falsi crimine deterruisse, imo crescente in dies hominum malitia, eo progressas esse nostri temporis iniquitates, ut nedum aliquos ex illis qui sollicitandae supplicationum, ac literarum Apost, expeditioni navant operam, sed etiam nonnullos Officiales seligendis, quae expeditione digna sunt nego­tiis praepositos, curamque revisionis, dispunctionis, et correctionis supplica­tionum desuper porrectarum, ut cum omni nitore, et fide in publicum pro-

1 C. uti., de excessibus praelatorum et subditorum, V, 6, in VI®.

» Cf. N. 190.

1 Secundum Bull. Rom. Lugduni (1673) Arnaud-Brode, tom. IV, p. 233, 284.

deant, habentes niortifera haec labes iMlncni, opera.- pretium Nos facturos arbitramur, si novis, iisque, ut speramus. effi> .¦< iuribus remediis, praedicta­rurn scilicet sanctionum innovatione, et extensione, i, aliarum adiectione poenarum, cum opportuna tollendis quibusdam b.n m n •lubiis declaratione, malum Reip. Christianae adeo perniciosum, quodque •-« uumatii oumulandae per fas, et nefas pecuniae cupiditate, omnium malui um, se< nudum Aposto­lum, radice ut plurimum oritur pro viribus extirpaie satagunt!-.

§ 1. Itaque Motu proprio, ac ex certa scientia, et maturi deliberatione nostris deque Apost, potestatis plenitudine, hac imstta perpetuo valitura Constitutione, in primis crimen falsi praedictum pro vere, a proprie .itur cissimo crimine habendum, et censendum esse, et fore adeo, ut .upri eo possit inquiri, et procedi iisdem plane modis, et formis, quibus pio, edi potest in quovis alio crimine suapte natura atrocissimo decernimus, ei dr, ia rainus. Praeterea Constitutionem fel. rec. Innocentii Papae III l'r l.

nostri, quae incipit Ad falsarioru/n,1 et quascumque alias sanctiones i                    as.

constitutionesque Apost, sive in corpore iuris insertas, sive non insertas, et extravag. contra falsarios huiusmodi quandocumque editas, poenasquc r.mira eosdem falsarios in eis statutas, forensique Iudiciorum usu inductas, et tero ptas innovamus, illisque etiam confiscationis omnium, et quorumcumque bonorum etiam iurisdictionalium, ac devolutionis feudalium, et emphyteuti eorum, necnon privationis tam quoad proprietatem, quam quoad exercitium omnium, et quorumcumque officiorum, etiam mere secularium, tam vaca bilium, quam non vacabilium Rom. Curiae, vel quorumvis aliorum locorum, etiamsi emptionis, ac iustae compensationis, et remunerationis meritorum, vel quovis alio etiam vere oneroso titulo concessa, collata, et acquisita fue­rint poenas ipso facto una cum antiquis, ut praemittitur, innovatis a die commissi criminis falsi huiusmodi incurrendas addimus, adiungiinus, et adiicimus. Ad haec omnes, et singulas personas etiam Ecclesiast. cuiuscum­que status, gradus, conditionis, qualitatis, et praeeminentiae, etiam cuiusvis Ordinis, Congreg., Societ., et Instituti, ac Militiarum quarumlibet, etiam Hospi­talis S. loan. Hierosolym. Regulares quibuscumque privilegiis, exemptionibus, et indultis etiam in corpore iuris clausis munitas, et suffultas, etiam speciali nota dignas, ac etiamsi nominatim, et in individuo exprimi debeant, neque alib i quam sub praescripto certae formae in generalibus, aut specialibus constitui includi, et comprehendi possint, et soleant, nulla prorsus excepta, quas pro tempore atrocissimi huius criminis falsi reas esse constiterit, omni­bus, et singulis poenis praedictis, tam antiquis, ut praemittitur, innovatis, quam p i praesentes additis, et adiectis obnoxias omnino, et irremissibiliter fore. V insuper easdem poenas locum habere, et executioni demandari debere coiiti a quoscumque falsarios non solum literarum Apostol. quae sub plumbo, .ed etiam illarum, quae in forma Brevis sub Annulo Piscat. expediri consueverunt, tam gratiam, quam iustitiam separatim, aut utramque mixtim continentium: Necnon contra falsarios quarumcumque supplicationum, cedu- larum motus proprii, ac mandatorum de expediendo gratis manu nostra,

1 C. 7, X, de crimine falsi, V, 20.

seu Romani Pontificis pro tempore existentis, vel per Concessum ab Offi­cialibus ad id pro tempore deputatis respective signatarum, et signatorum, etiamsi super illis Lit. Apost, sive sub plumbo, sive in forma Brevis sub Annulo Piscatoris non expediantur, neque consueverat expediri; necnon contra quoscumque falsarios cuiuscumque generis aliarum similium, vel dis­similium concessionum, in quibus adsit subseriptio nostra, seu Rom. Pont. pro tempore existentis, aut quorumvis Officialium uper quibus Literae Apost, sub plumbo, vel in praedicta forma Brevis expediuntur, et expediri consue­verunt; ac etiam contra quoscumque falsarios Datarum in praemissis ab Officialibus ad hoc deputatis apponi solitarum; necnon contra quoscumque falsificantes Originalium supradictorum rogisira Apost.,seu registrorum Apost, libros, aeque prorsus, ac si falsificasseut ipsa, Originalia.

§ 2. Praeterea quod sub praesenti nostra < ùmst. sint, et esse censeantur comprehensi, ac omnes, et singulas poenas iam antiqua», ut praefertur, inno- vatas, quam de novo additas superius expies.is, ut praemittitur, ipso facto incurrant non solum illi qui per se ipsos, sed etiam ii qui per alium, seu

alios quomodolibet in praemissis, seu n,           aliquo falsum committent, aut

committi mandabunt, vel mandatum ii i ni nl damni exequentur, seu directe, aut indirecte fieri curabunt, vi i .............................................................. in, a. tempore falsificationis par­ticipes fuerint, eorumque . ..nipli.. ¦. im diat.nes, auxiliatores, seu fautores quicumque. Ac demum quod id. . ad. m pi i. . uti nostra Const. includantur,

et inclusi censeantur, omnibusque, i nn de. |     m. praedictis subiaceant,

et obnoxii sint etiam illi, qui um. a tantum vi.. ul pia.um sis deliquerint, ac per sc, vel alium seu alios unicum lalsitalis (ictum dumtaxat in iisdem praemissis, seu eorum aliquo comniiserint, in eoque participes, complices, mediatores, auxiliatores, seu fautores quoquo modo fuerint etiam decerni­mus, et declaramus; atque ita sanctiones, et constitutiones praedictas inno- vaudo, extendendo, illisque addendo respective in perpetuum statuimus, et ordinamus.

§ 3. Sicque, etc.

[Bull. Rom., tom. 6, III, p. 242, 243],


235

Alexander VII, const. Sacrosancti, 18 ian. 1658.

Sacrosancti Apostolatus officii, quo divina disponente clementia, Catho­licae Ecclesiae regimini, meritis licet imparibus, praesidemus, solicitudo Nos monet, ut noxia quaecumque a Dominico Grege quantum nobis ex alto con­ceditur, removere studeamus.

§ 1. Cum itaque ad aures nostras devenerint querimoniae Christifide­lium Goae, atque in adiacentibus Insulis degentium de nonnullis abusibus Ecclesiasticorum, eorum praecipue penes quos ipsorum Christifidelium spi­rituale regimen, ac cura residet: Nos praedictis abusibus, quatenus irrepse­rint, quantocius occurri, aut saltem praecaveri, ne illi in posterum contin-

gant, volentes, de nonnullorum Venerabilium Initium nostrorum S. R. E. Cardinalium ex Congregatione negotio Propalam!.f- I n' praeposita, quibus querimonias huiusmodi diseutiendas remisiiuus, ionsilio, Apostolica auctori­tate tenore praesentium statuimus, praecipimus, et mandamus sedulo, invio­labiliter, et cxactc servari ab omnibus, et singuli-, ad quos spectat, et in posterum spectabit, Decreta infrascripta, videlicet.

§ 2. Primo. Caveant Parochi, aut Ecclesiastici quicuimpn-, sive seculares, sive regulares, ne m posterum ullo pacto cogant pauperes .ul operas, seu laborem impcndendum pro suis Ecclesiis, non persoluta iusta mercede, nisi id sponte, et ex pietate praestare voluerint, multoque minus audeant eos mulctare, qui Tenuerint.

Quarto. Ad Seminarium (nisi eius institutio, seu fundatio obstet) locus etiam iis, qui ex nobili sunt genere, et congrua (ni pauperes sint) persolve- rint alimenta, concedatur, ne a rectae educationis beneficio prorsus exclu­datur, habita tamen prudenti distinctione a reliquis, ut quieti consulatur.

Quinto. Ad scientias addiscendas, et scholas quilibet admittatur, nullo habito nobilitatis, seu generis discrimine, nisi ex aliqua propria culpa quis indignus censeatur.

Sexto. Neophytos Deo sub Religionis iugo servire volentes sine ratio­nabili causa regulares non respuant, sed pari charitate omnes, qui spiritu Dei aguntur, et ad perfectionem anhelant, amplectantur.

Septimo. Presbyteri seculares doctrina, et moribus idonei a beneficiis curatis, et a quolibet alio ecclesiastico munere, sive praedicationis, sive admi­nistrandi Sacramenta poenitentiae, minime arceantur, attenta praesertim indi­gentia tot animarum millium, quibus longe impares sunt pauci regulares illuc ex Europa adventantes.

Octavo. Caveant itidem Parochi seculares, et regulares ullo modo sese ingerere in rebus spectantibus ad politiam secularem, nec ullum ad officia publica proponant, quamvis aptior caeteris videatur, nec unquam intersint comitiis, aut conventibus, ubi de rebus publicis agitur.

Nono. Ut maiori cum gaudio verbum Dei suscipiatur, altiusque radices agat, et fructum afferat, concionentur omnino regulares pluries in anno idiomate vernaculo, et patrio populorum, utque id ipsum facilius, et fre­quentius praestetur, curet omnino Vicarius Capitularis, aut Superior qui fuerit, ut etiam Clerus secularis eius Regionis in verbi Dei praedicatione exerceatur.

Decimo. Deputet Vicarius plures ex Sacerdotibus secularibus indigenis, quos idoneos repererit ad confessiones excipiendas, quo facilius, et libentius fideles Sai lamentum poenitentiae valeant frequentare, nec cogantur solis regularibus, .mt exteris sese subiicere.

Undecimo Id autem radicitus evellatur abusus, qui in praefatis Regio­nibus, ut praeteriiti, irrepsit, excipiendi confessiones per interpretem, aut lecto poenitentis catalogi peccatorum, ut nutibus innuat, si quae fuerint ab eo commissa, districte pi accipitur Vicariis Capitularibus (graviter etiam one- rando conscientiam ipsotuni regularium, et quorumcumque ad quos per­tinet) ut in posterum id nullo modo permittant, sed ab iis tantum audiantur

confessiones, qui illius idiomatis sensum sufficienter percipiunt, et ad ipso­rum numerum pro rei exigentia augendum promoveantur omnino Sacer­dotes seculares eius Regionis ad confessiones fidelium patrio idiomate exci- piendas.

Duodecimo. Cumque audiatur maximum Catholicorum numerum contra praeceptum Domini, qui voluit debiles, et claudos admitti, sub praetextu ignobilitatis, et rudioris ingenii reiici a sacra Synaxi, id eadem Sacra Con­gregatio omnino vetat, ac prohibet, nisi prorsus eius mysterii sint inca- paces.

Decimotertio. Aegrotis morti proximis cuiuscumque sint conditionis, quamvis in sordido, ac viii degant loco, aut tugurio, Sacrum Eucharistiae Viaticum deferatur, cum apud Deum nulla sit exceptio personarum, ac pro nostra salute nec stabulum, nec Crucis ignominiam exhorruerit.

Decimoquarto. Ne ob instructionis dein tum, qui Sacro Baptismate ini- tiantur, immaculatam Christi legem prot.uus, ac gentilitiis institutis ex igno­rantia foedent, ac idololatriam cum oithodoxa fide confundant, ut saepe inibi evenire enunciatum est, caveant ii, qui iisdem instruendis incumbunt, ne in posterum ullus ad baptisma .ulmutatui, qui veterem hominem, ac gentilitios mores prorsus exutir-, < dumtum plene non induerit, et in fide sit sufficienter instructus.

Decimoquinto. Quoniam vero (ut veni.e. qr,a doeet) nemo potest venire ad Christum, nisi Patet < noli .h eum tiaxeni, monentur Ecclesiastici, tum seculares, tum regulaies, , .u U tique, qu ritum                        ....................................................................  .tonibus dant ope­ram, ut illos non vexationibus, p, >IIi> itainmibus, aut vi, sed verbi Dei praedica­tione, et bonorum oprttim exemplo ad Bapttsmum mducaiit, perscrutantes praecipue diligenter quo liite, ei spiritu ducantur, qui baptizari postulant.

Do imosexto Nilul prorsus, ne quidem sub praetextu pietatis Parochi tam seculares, quam regulares a suis Parochianis quaestueut, et si quid pro festorum celebratione sponte ab iis tribuatur, integre in eam causam insu- mant, et quidquid superest, pauperibus eiusdem Parochiae dispensetur; ita ut quantumvis minima aviditatis suspicio a viris Ecclesiasticis absit.

Decimouono. ( adavera pauperum fidelium gratis omnino posthac a Parochis sepulturae tradantur, nec ad extorquendam, aut emendicandain a vicinis, vel affinibus eleemosynam publice exponantur.

Vigesimo. Districte prohibetur, ne ethnicis ullo pacto permittatur in Ecclesiis sacrificare, scrio Vicariis Capitularibus iniungendo, ut in contrave- nientes, et maxime ob lucrum, graviter animadvertant, curentque in poste­rum, ne Ecclesiis praeficiantur Neophyti parum instructi.

Vigesimoprimo. Similiter Regularium Superiores sedulo curent, ut Parochi extra Conventus in praedictis Regionibus commorantes regularis observan­tiae specimen cunctis ubique praebeant, eosque idcirco ad claustra, et regu­larem disciplinam aliquando revocent, ne regulari Instituto paulatim exso- lescente, dum aliis incumbunt, se ipsos amittant, ac demum in destructionem potius, quam aedificationem Populorum missi videantur.

§ 3. Decernentes, etc.

[Bull. Rom., tom. 6, IV, p. 212, 213],


236

Alexander VII, litt. ap. Alius, 27 f.-In. 1 f>r>o.

§ 1. Alias pro parte Ven. Fratris Episcopi Civitati-. V umptioni. um- cupatae Provinciae Paraquariensis in Indiis Occidentalibus < nngn ; iiioni Ven. Fratrum nostrorum S. R. E. Cardinalium Concilii In! i i i ium exposito, quod ipse Episcopus possessionem Ecclesiae Civitati- A-.-im 1 nus huiusmodi apprehendisset, et se a Ven. etiam Fratre Episcopo Im um 1. 1 consecrari curasset, non praesentatis Literis Apostolicis provisionis .1 pia fectionis suae in Episcopum eiusdem Ecclesiae, quae tamen rev<¦ : .1 1 n,. prius, et expeditae fuerant, deque ipsa concessione, et expeditione, pu. m quibusdam informationibus aliqualiter constabat; quodque consecratio Im n modi ab unico praedicto Episcopo Tucumanen., assistentibus duobus d Capitulo Canonicis peracta fuisset, non exhibito Apostolico dispensationis indulto, quod tamen re ipsa pridem concessum fuerat, et sub aliquali huius concessionis notitia, aut saltem praesumptione (quia scilicet Sedes Apostolica solita sit circa numerum Episcoporum dispensare cum Episcopis consecrandi» in Indiis) praenarrata consecratio facta fuerat, ac quaesito primo: An prae­dicta possessio non praesentatis Literis Apostolicis apprehensa fuerit legi­tima? Secundo: An praenarrata consecratio, ut supra peracta fuerit valida? Praefata Cardinalium Congreg. die quidem prima septembris 1657, respondit ad primum, non fuisse legitimam. Ad secundum vero eadem Congregatio die 15 decembris d. anni, re mature discussa, secundum ea, quae propone­batur, respondit supradictam Consecrationem Episcopi Paraquariensis quan­tum spectat ad Sacramentum, et impressionem characteris fuisse validam ; quantum vero spectat ad licitam executionem Ord., fuisse irritam, et inanem, et Episcopum ita consecratum, ac respective consecrantem, indigere absolu­tione, et dispensatione.

§ 2. Quare pro parte eorumdem Civitatis Assumptionis et Tucumanen. Episcoporum Nobis fuit humiliter supplicatum, ut eorum statui opportune in praemissis providere de benign. Apost, dignaremur.

§ 3. Nos igitur specialem eisdem Episcopis gratiam facere volentes, et eorum singulares personas a quibusvis excommunicationis, etc. harum serie absolventes, et absolutas fore censentes, huiusmodi supplicationibus inclinati, de memoratorum Cardinalium consilio, ipsos Civitatis Assumptionis, et Tucu­manen. Episcopos, et eorum singulos a censuris, et poenis ecclesiasticis qui­buslibet per eos occasione consecrationis, sicut praemittitur, peractae quoquo modo respective incursis, et quas ipsi incurrisse dici, censeri, praetendi, vel intelligi possent, auctoritate apostolica tenore praesentium absolvimus, et ple- narie liberamus: ac cum eisdem Episcopis, et eorum singulis super irregu- laritate per eos praemissorum occasione quomodolibet contracta, ita, quod illa, et eisdem praemissis non obstantibus, dummodo nullum aliud Cano­nicum eis respective obstet impedimentum clericali charactere, quo alias rite

insigniti fuerunt, illiusque privilegiis uti, ac in susceptis per eos pariter rite quatuor minoribus, nec non Sacris Subdiaconatus, Diaconatus, et Presbyte ratus Ordinibus, etiam in Altaris ministerio ministrare, Episcopaliaque munia obire, exequi, et exercere libere, et licite possint, et valeant, auctoritate, et tenore praedictis dispensatnus.

§ 4. Non obstantibus, etc.

§ 5. Volumus autem, ut d. Episcopi poenitentiam, quam eis respective Sacerdos idoneus propter praemissa impo ut, omnino adimpleant, alioquin

praesentes quoad absolutionem, eis im i           . inscientiae nullatenus suffra-

gentur.

[Bull. Rom., tom. 6, V, p. >1, >!|.


237,

Alexander VII, con»t Cum >m.i, 20 ini. 1660.

Cum circa iuramenti vm n 1 n. q 1 . r ,nm 1, unum Collegiorum Alumni Sedis Apostolicae (a qua iii .vim .                                                                   .Iii- alitur) servitio recipiuntur

adstricti, variae fuerint hmu..pie . . nulli . ¦ pitatac interpretationes,

quibus eiusdem Sede m . .             lom mi, m . 1 Dei gloriae, ac servitio,

cui huiusmodi institutum .'m,- im non ....  detrahatur.

§ 1. Nos oppoi Illuc h n n o | 111 v 11 i 1 11 cupientes, de nonnullorum Ven. Fratrum nostioium '< It I C.iidiii.ilium negotiis propagandae fidei praepositorum, supei le> a Notus npccialiti i deputatoruiu, qui rem diligenter, et mature discu . .ei uni, 1 onmlio, .1, luhaerendo decretis alias circa praedicti iuramenti foimul.im immitis eaque, quatenus opus sit, inuovando, aucto­ritate Apostoli! a, 1 n o .n .cntium declaramus, praedictos Alumnos non ad trienniuin tantum, u pi.itis aliqui interpretantur, sed perpetuo, quoad vixerint, iii quot uimpi< .1 uu permanserint, Sedis praedictae servitio fuisse hactenus, et futnios m p,. ,i, ium adstrictos, ut alias, et signanter die 7 au­gusti 1045 a leh. e. te. 1..dationis Innocentio Papa X Praedecessore nostro fuit declaratum, ' lunusmoih autem servitio minime satisfacturos, etiamsi in salutem animarum opei.un suam quoquo modo impendant, nisi illud ad praescriptum Sedis Apostoli, ac expleverint.

§ 2. Praeterea si conligat aliquem ipsorum incorrigibilitatis, vel malae valetudinis, aut alia qualibet ex causa a Collegiis eiici, aut sponte sua quan­documque discedere, etiamsi nondum completis studiis, aut sacris Ordinibus fuerit initiatus, non idcirco censendum a iuramento ulla ex parte solutum, tam circa servitium praestandum in Missionibus, quam circa prohibitionem ingrediendi Religionem, imo ne hoc, vel alio quovis praetextu dictae Sedis mens forsan eludatur, prohibemus, ne etiam elapso triennio quovis tempore possit quilibet Alumnus ad Religionem admitti, nisi de expressa nostra, seu Romani Pontificis pro tempore existentis, vel Congregationis Ven. Fratrum

1 Cf. Collectanea S. C. de Prop. Fide, vol. 1, n. 113.

nostrorum eiusd. S. R. E. Cardinalium negotiis propagandae fidei praeposi­torum in scriptis habenda licentia, sub poena nullitatis professionis ipso iure, si aliter fuerint ingressi, et quod ab eadem Cardinalium Congregatione, non obstante professione, ad primaevum statum revocari possint.

§ 3. Insuper declaramus, quod concessa Alumnis, ut supra, licentia ingre­diendi Religionem, non idcirco censéndi sunt a iuramento absoluti ex prae­sumpto tacito consensu, eo quod praedicta Congregatio illorum opera forsan non uteretur. Ad haec nullo pacto licere Alumnis contra formam iuramenti, vel Religionem ingredi, vel alteri statui perpetuo se addicere, eo sub prae­textu, quod quilibet teneatur sibi ipsi ratione aliqua stabili consulere; eo quoad haec Sancta Sedes Alumnis, postquam fuerint dimissi, non provideat; cum memorata Congregatio neminem ex iis, qui ad Missionis titulum ordinati sunt, quive suo instituto pro viribus incumbunt, consueverit unquam desti­tuere: quod si secus aliquando forsan contingat, hoc eorum culpae adscri­bendum est, qui postquam fuerunt dimissi, eiusdem Sanctae Sedis, a qua enutriti fuerunt, ac eius, quod professi sunt, instituti prorsus obliti de se, suoque statu eamdem monere negligunt omnino.

§ 4. Quia vero, ut praefertur, non desunt aliqui, qui non intelligentes gravitatem muneris Sacerdotum Secularium ad Missiones Apostolicas admis­sorum, quidve sanctae fidei propagationi, et universalis Ecclesiae bono, attenta praesertim temporum, ac rerum circumstantia, magis conducat, audeant adhuc asserere huiusmodi iuramentum in ea parte, qua cuiuslibet Religionis ingres­sum prohibet, invalidum omnino esse, tanquam impeditivum maioris boni, eoque praetextu excusationem suae contumaciae obtendciites, iuramentum quoad hanc partem negligere praesumant: Nos volentes dciucep, huiusmodi abusui opportune occurrere, eosque qui contraire praesum p .erint, ad statum, cui ex praedicto iuramento reperiuntur obstricti, revocare, pi.recipimus omni­bus Alumnis, ut postquam e suis Collegiis, vel polite egressi, vel dimissi fuerint, sive in statu, et habitu seculari per in.ne criut, etiamsi m Sacris non fuerint, sive etiam no .(quam alicui Relign uti fuei mt adscripti, donec vixerint, quolibet anno, a mtia :uns I uropae fuerint, vel si extra, quolibet biennio, de se, sii< ique statu, et loco ubi maneant, et quibus studiis, et exercitiis operam navent, per literas praedictam Congregationem certiorent; literas autem huius­modi vieiniori Sedis Apostolicae Nuncio transmittere, atque etiam eo usque iterare teneantur, donec per eiusdem epistolam certi fiant, quod ad ipsum pervenerint.

t; '). Utque id omnino observetur, praecipimus, ut iuramento ab eisdem Alumnis praestando addatur infrascripta clausula: Item voveo, et iuro, quod sive Religionem ingressus fuero, sive in statu seculari permansero, si intra fines l uropae fuero, quolibet anno, si vero extra, quolibet biennio, mei ipsius, meique status, et exercitii, et loci ubi moram traxero, Sacram Congregationem de propaganda fide certiorabo. Praecipimus itidem quod idipsum praestent eorum Superiores Regulares quoad eos, qui Religionem fuerint ingressi. Praefectis vero Missionum Sacerdotum secularium iniungimus sub poena suspensionis a Divinis ipso facto incurrendae, ut quolibet anno diligenter perquirant de statu singulorum, qui fueiunt Alumni, et ad eam Missionem,

vel ratione originis, vel nationis, aut alio quovis modo pertinent, sive Reli­gionem fuerint ingressi, sive non, deque ipsis, eorumque statu, exercitiis, ac locis eamdem Congregationem omnino moncant. Praeterea praecipimus prae­sentes literas ad singula Collegia transmitti, eorum Superioribus iniungentes, ut adamussim illas observari curent, expositasque habeant in loco patenti, singulisque obvio, ne ullo tempore illarum ignorantia a quopiam praetendi possit; et ut quovis anno in publico Refectorio bis legantur, nimirum prima Dominica ianuarii, et prima iunii, necnon etiam immediate ante praestatio- nem iuramenti clara voce Alumnis mox iuraturis legantur, ac ne quis ab earum exequutione excusari valeat, ipsius iuramenti formulae eam, quae sequitur, clausulam superaddi mandamus. Denit/ue voveo, et iuro, me prae­dictum iuramentum eiusque obligationem intelligere, et observaturum iuxta declarationes factas a Sacra Congregatione de pronnyanda fide, et Brevi Apo­stolico roboratas sub die 20 iulii 1000.

§ 6. Quia vero in tanto Alumnorum numero, quos haec S. Sedes ad fidei ministerium maximis sumptibus enutrit, ac instruit, quotidiana expe­rientia comperitur ex defectu huiusmodi Ministmrum opus Dei multoties praetermitti, et quod maxime dolendum est, plurimas Regiones, quae albae sunt ad messem, ea de causa misere depeiirc; distn. u- praecipimus Supe­rioribus Collegiorum sub poena suspensionis ipso t.icto incurrendae, ut qualibet vice nomina singuloium, qui ad Collegium admittuntur, necnon eorum, qui dimittuntur, vel sua sponte iei edunt, statim ipsimet Congrega­tioni praedictae, vel ipsius Seciei.uio ii.insunttant expressis singulorum aetate, patria, studiis, ordinibus, babilitate, .u locis, ad quae diriguntur, quove die iuramentum praestiterit, ut iii Actis eiusdem Congregationis redigi possit. Iniungentes Alumnis sub poena electionis a Collegio, ne iuramenti praesta- tionem ultra aetatem iii de. reto recol. memor. Urbani VIII Praedecessoris nostri diei 24 novembris 1625 praescriptam1 differant; Superioribus vero sub eadem poena suspensionis, ne ullam hac in re dilationem permittant, nisi ex gravi causa per ipsummet Congregationem supradictam Romae, extra vero per Nuncios Apost, iii scriptis approbanda.

§7. Demum districte prohibemus, ut nullus omnino, cuiusvis dignitatis, et conditionis extitcrit, audeat praedictum iuramentum, ac praesentes literas, seu declarationes, tam in totum, quam secundum singulas sui partes decla­rare, aut interpretari: sed si quid forsan dubitari contigerit, teneatur eamdem Sanctam Sedem consulere, ab eaque responsum in scriptis expectare, sub poena violationis iuramenti, si secus facere praesumpserit.

§ 8. Decernentes, etc. Formula Iuramenti ad praescriptum superioris Brevis praestandi a quolibet

Alumno Collegiorum Pontificiorum.

Ego N., Filius N., Dioecesis N., plenam habens instituti huius Collegii notitiam Legibus, et Constitutionibus ipsius, quas iuxta Superiorum expli­cationem amplector, me sponte subiicio, easque pro posse observare pro­mitto.

1 Cf. Collectanea S. C. de Prop. Fide, vol. I, n. 19.

Insuper spondeo, et iuro, quod dum in hoc Collegio permanebo, et postquam ab eo quocumque modo, sive completis, sive non completis studiis exiero, nullam Religionem, Societatem, aut Congregationem Regularem sine speciali Sedis Apostolicae licentia, vel Sacrae Congregationis de Propaganda Fide ingrediar, neque in earum aliquam professionem emittam.

Spondeo pariter, et iuro, quod volente Sacra Congregatione de Propa­ganda Fide statum Ecclesiasticum amplectar, et ad omnes Sacros, etiam Pres­byteratus Ordines, cum Superioribus visum fuerit, promovcbor

Item voveo, et iuro, quod sive Religionem ingressus fuero, sive in statu seculari permansero, si intra fines Europae fuero, quolibet anno; si vero extra, quolibet biennio, mei ipsius, meique status, exercitii, et loci, ubi moram traxero, Sacram Congregationem de Propaganda Fide certiorabo.

Voveo praeterea, et iuro, quod iussu praedictae Congregationis de Pro paganda Fide sine mora in Provinciam meam revertar, ut ibi perpetuo in Divinis administrandis laborem meum, ac operam pro salute animarum impen­dam, quod etiam praestabo, si cum praedictae Sedis licentia Religionem, Societatem, aut Congregationem Regularem ingressus fuero, et in earum aliqua professionem emisero.

Denique voveo, et iuro, me praedictum iuramentum, eiusque oblig:. tionem intelligere, et observaturum iuxta declarationes factas a Sacra Con­gregatione de Propaganda Fide, et Brevi Apostolico roboratas sui) die 20 iu­lii 1660. Sic me Deus adiuvet, et haec Sancta Dei Evangelia.

[Bull. Rom., tom. 6, V, p. 78-80].


238

Alexander VII, const. Quia licclcsia, 26 iul. 1662.

Quia Ecclesia N. -V. intei schismaticos constituta non sine magna rei catholicae iactura a pluribus anni Pastoris solatio destituta reperitur, eo quod illius Episo>pi, Iii et saepis ame, ac serio moniti, canonicisque remediis pluries ac diversimode excitati in ea minime resederint adeoque illius status deplo- rabilis evaserit, ut nisi extremis et efficacioribus remediis huiusmodi malo succumbit, quod reliquum est ibi catholici nominis vestigium prorsus abo­litum iri pertimesci posset, Sanctissimus Dominus Noster volens ex debito Pastoralis officii, ac sibi impositae universalis omnium Ecclesiarum sollici­tudinis, sui muneris in tanta necessitate partes omnes explere, matura desuper habita deliberatione censuit, ubi ordinaria remedia nequaquam profecisse compertum est, etiam extraordinaria adhibere, malumque magis praecavere, quam expectare curandum; quamobrem praesenti decreto ultra poenas a sacris canonibus contra non residentes constitutas, poenam quoque suspen­sionis ab executione Ordinis Episcopalis, etiam in propria dioecesi ipso facto, et absque alia declaratione incurrendae vigore praesentium futuris pro tempore eiusdem Ecclesiae Episcopis imposuit, atque imponit, a qua nullius etiam rationabilis atque legitimae causae, vel impedimenti allegatio eosdem

praeservare, ac excusare valeat, nisi a Sede Apostolica, vel eiusdem in regno Nuntio residente fuerit in scriptis approbata. Decernit insuper, ac declarat, Sanctitatis Suae mentem nequaquam esse, eosdem Episcopos, si Regulares fuerint, ab obligationibus professioni regulari quam emiserunt annexis, per adeptionem dignitatis, ac muneris episcopalis nullatenus absolvere, ac exi­mere, nisi quatenus eiusdem innuens, ac curae pastoralis exercitio impedi- menti sint, ideoque quotiescumque c\ ipsorum culpa (quod absit), sive ex alia qualibet causa, aut impedimento, quantumvis iusto ac legitimo in prae­dicta Ecclesia, aut saltem dioecesi le-udcie, excepto tempore a Sac. Concilio Tridentino praefinito, aut noluerint, aut nequiverint, minime absolutos esse ac censeri ab obligatione, quam pei pi. ^-.sionem regularem contraxerunt de vivendo intra claustra, et sui» obed entia superiorum eiusdem Religionis, observandoque omnia, et singula, quae a Regularibus intra claustra degen­tibus sive ex voto sive ex prae- npio Regulae, et Constitutionum suae Reli­gionis quomodolibet, et qualiter umque observari debent ac solent, adeo ut quandocumque hac in parte .b h . ei mt. n a Sancta Sede licentiam, seu dispensationem in scriptis obtinui i mt. m statim ad claustra suae Religionis sese contulerint, ad omnes illas p < u i quae , «intra Regulares extra claustra degentes a sacris canonibus, at pi v '..h.i.i oustitutionibus prolatae sunt, adstricti censeantur; supeiionbu i >i.luu . ad quos spectat iniungendo, ut ad claustra eos revocent ad pia. . npium \p. ¦.minarum Constitutionum contra Regulares extra Clausit.i degentes cui.unitarum... Pro eo vero tem­pore, quo, ut praefatum est. ubi.i tempus! ..mihi ium resederint, nullatenus eisdem liceat proventus nil., aut tim tu l .. I. iac, tametsi alioquin beneficia legitime ipsis fuerint collata, p, t, qu o , aut illis uti, et frui, etiam sub spe dispensationis obtinenda! , ad quo , Iructus et proventus Sanctitas Sua ex nunc eosdem pro eo tcmp. ie m» ap.n es declarat, atque inhabilitat, nec non ad poenam restitutionis, aliasque contra usurpatores et iniustos detentores bonorum ecclesiastico!uni lata- teneri declarat. Quod si demum ex aliquo ingruente bellorum, aut dici ius cuiuslibet gravis causae impedimento, et per Sedem Apostolicam, ut praefatum est, in scriptis approbando, alicui ipsorum minime residet c p. i missum fuerit, saltem in loco aliquo proximiori, et per eamdem Sanctam Sedem in scriptis designando residere omnino teneantur sub eisdem pnusus poenis, quae superius de residentia in dioecesi dictae sunt. Praesens autem decretum idem Sanctissimus cuilibet ex praefatis Episcopis pro tempore, ante propositionem in Consistorio ad Ecclesiam notificari mandavit, ut ad omnium in eo contentorum observationem per iuramentum in manibus Reverendissimi Cardinalis praefatam Ecclesiam in Consistorio proposituri, et sub rogitu Notarii Sac. Congregationis de Pro­paganda Fide praestandum sese adstringant, eiusdemque decreti, ac iuramenti tenorem in decreto Consistoriali, et in Bullis inseri mandavit.

[Collectanea S. C. de Prop. Fide, vol. I, n. 146],

1 Sess. VI, de ref., c. 1 ; sess. XXIII, de ref., c. 1.


239

Alexander VII, const. Apostolica solicitudo, 7 a 110:. 1662.

Apostolica solicitudo humilitati nostrae divinitus imposita Nos admonet, ut circa illos, qui in alma Urbe nostra, ex qua iii omnes Christiani Orbis partes bonorum operum exempla ubertim promanant, vii illisque Episcopa­libus sacris addicuntur ministeriis, et in hierarchicum Ecclesiae coetum coop­tantur, ea salubriter constituamus, quae matura consultatione adhibita, in Omnipotentis Dei gloriam, et animarum salutem cedere, et ccssura esse arbi­tramur.

§ 1. Motu itaque proprio, et ex certa scientia, et matura deliberatione nostris, deque Apostolicae potestatis plenitudine tenore praesentium statui­mus, et ordinamus, ut quicumque in eadem Urbe ratione originis, vel bene­ficii Ecclesiastici, aut domicilii, vel cum literis dimissoriis proprii Ordinarii, ad minores, vel sacros Ordines promoveri volent, per mensem ante generales ordinationes dilectum filium nostrum, et pro tempore existentis Romani Pon­tificis in dicta Urbe Vicarium in spiritualibus generalem adeant, et de ipsius mandato ab Examinatoribus ad hoc deputatis non paucioribus, quam tribus, ac simul congregatis, super scientia ad unumquemque ordinem requisita se­dulo examinentur, et peracto examine, renuncientur quotcumque ab his idonei iudicati fuerint.

§ 2. Deinde ad minores quidem Ordines promovendi bonum a Parocho, et a Magistro scholae, in qua educantur, testimonium habeant, de quo publi­cum eidem Vicario exhibeant documentum. Pro iis vi,,, qui ad singulos maiores ordines erunt assumendi, idem Vicarius Pai,,eho, aut alteri, cui magis expedire videbitur, committat, ut nominibus, ac desiderio eorum, qui volent promoveri, publice in Basilica Lateranensi, et in propria cuiusque paro­chiali Ecclesia propositis, de ipsorum ordiuandorum natalitius, genere, aetate, moribus, et vita, ordinibus ante susceptis, titulis, ad quos promoti sunt, vel promoveri cupiunt, caeterisque qualitatibus requisitis iuxta sacrorum Cano­num, et Concilii Tridentini dispositionem a fide dignis diligenter inquirat, et literas tcstimoniales ipsam inquisitionem factam continentes ad ipsum Vicarium quamprimum transmittat.

§ 'I. I t nihilominus quoties aliquem ex sacris Ordinibus suscipere volue­rint, ad Sacerdotes iii id deputatos personaliter se conferant, a quibus decem saltem dierum spatio ante ordinationem in eorum domo inclusi, de omnibus ad digne suscipiendos, et rite exercendos ordines requisitis erudiantur, et de hoc testimonialcs eorumdem Sacerdotum ad ipsum Vicarium deferant, nec sine huiusmodi literis quisquam ad ullum sacrum ordinem promoveatur, nec cum aliquo super examine, et inclusione huiusmodi dispensari possit, nisi consultis Nobis, seu Romano Pontifice pro tempore existente.

§ 4. Denique in sex Episcopatibus prope Urbem, in quibus non sunt Suffraganei, quicumque ad minores, vel sacros Ordines volent promoveri,

cum literis dimissoriis sui Ordinarii ad niemoratum Vicarium, et non ad alium Antistitem directis, ad Urbem accedant, ibique, et non alibi ordinentur, servata in omnibus forma superius praescripta. Ubi vero sunt Suffraganei, nemo ad aliquem ex maioribus ordinibus assumatur, nisi prius praeter ea, quae a Sacris Canonibus, et eiusdem Concilii decretis sancita sunt, ad minus per decem dies a dictis Sacerdotibus in Urbe deputatis in eorum aedibus inclusus, ut supra, fuerit eruditus, ac literas t. stimoniales eorumdem Sacer­dotum ad ipsum Suffraganeum detulerit. Suflraganeus autem, qui contrafe- cerit, ab exercitio Pontificalium per annum, promoti vero tam ab eisdem Suffraganeis, quam etiam in Url>c non sotv.u.i forma praesentis Constitutio­nis, ab exequutione ordinum sic susccptuiiiiii, donec Nobis, et Successoribus nostris Romanis Pontificibus visum in ¦•m, ipso iure sint suspensi.

[Bull. Rom., tom. 6, V, p. .'4% 246).


240

Alexander VII. um i /< //</, •<> oct. 1664.

Felici Sacrarum Vupum n in 1 1, , ,micmptit illecebris saeculi, Divinis se obsequiis num ip.u unt, .primnm Nutus ex alto conceditur, con­sulere volentes Motu m> tiu pn.pn.., non .ul alicuius instantiam, sed ex nostra mera delectatione, a. de apostolicae potestatis plenitudine, de voto tamen nontiulloruui Ven. I ratrum nostrorum S. R. I . ( 'animalium, ac dilec- torum filiorum Romanae Curiae Praelatorum, quibus negotium sedulo, ac mature examinandum commisimus.

§ 1. Praesentibus perpetuo valituris sancimus, ut imposterum intra fines Italiae, et Insularum adiacentium Generalibus, Provincialibus, Abbatibus, et quibuscumque aliis Superioribus Regularibus, quibus alioquin cura, et regi­men Monasteriorum Sanctimonialium quovis modo incumbit, intra septa eorumdem Monasteriorum nullatenus ingredi liceat, nisi ex causa Visitationis localis, et hoc semel tantum in anno, ita ut in eo anno, in quo unus ex memoratis Superioribus visitaverit, alius Superior a Visitatione huiusmodi se omnino abstineat.

§ 2. Quod si ob Clausuram, quae a Sancta Tridentina Synodo, etiam in Monasteriis exemptis curae, et vigilantiae Episcopi in primis committitur, aut ob aliam urgentem, ac necessariam causam oportuerit Superiorem Regu­larem eodem anno pluries ingredi septa Monasterii, tunc non aliter ingre­diatur, quam cum praesentia Episcopi Dioecesani, vel alterius personae Eccle­siasticae secularis boni exempli, ac maturae aetatis ab ipso Episcopo ad hoc specialiter deputatae.

§ 3. Visitet autem Superior Regularis interiorem clausuram per seipsum, non autem per alium, etiamsi fuerit legitime impeditus, quo casu differatur visitatio in aliud tempus, quo cessaverit impedimentum, et visitationem cele­riter, et unica die, debita tamen cum diligentia absolvat, nec ante ortum Solis eam incipiat, nec post occasum protrahat, neque ipse Visitator, neque

eius Socii ullam sumant in Monasterio refectionem. Porro si visitet Genera­lis, possit secum habere duos Socios sui Ordinis, si alius a Generali, unum tantum, exclusis omnibus aliis, etiam ratione officii. Qui quidem Socii assu­mantur exemplares, et maturae aetatis, et in actu Visitationis a Visitatore nunquam separentur, sed eum aspicere, et ab ipso aspici semper possint.

§ 4. Ac praeterea Visitatori assistant quatuor Moniales ex Senioribus Monasterii, quae similiter visitatione durante nunquam separentur a Visita­tore, et Sociis. Reliquae vero Moniales, et quaecumque aliae Mulieres, et puellae seculares in Monasterio degentes, nisi legitimo detineantur impedi­mento, conveniant omnes in Choro antequam Visitator ingrediatur interio­rem Clausuram, et in eo permaneant durante Visitatione, et quousque idem Visitator cum Sociis e Monasterio exierit. Ideoque curet Visitator, ut tempe­stive admoneatur Abbatissa, seu Monasterii Praefecta de praestituta die, et hora Visitationis. Visitatio vero personalis fiat ad Crates, et omnino extra Clausuram Monasterii, et per ipsummet Superiorem dumtaxat, ut supra dic­tum est de Visitatione interioris Clausurae.

§ 5. Ad haec Confessor Sanctimonialium, tam ordinarius, quam extraor­dinarius, minime ingrediatur septa Monasterii, nisi ad Sacramenta Poeniten­tiae, Eucharistiae, et Extremae-Unctionis ministranda Monialibus, vel aliis personis infirmis ibi degentibus, necnon ad commendandam animam Ago nizantium, nec unquam ingrediatur, nisi cum Socio, qui sit probatae vitae, et maturae aetatis, semperque maneat in ea parte Monasterii, qua Coufesso- rem videre, et ab ipso videri semper possit.

§ 6. Insuper districte praecipimus memoratis Superioribus Regularibus, ut infra terminum duorum mensium a publicatione praesentis Constitutio­nis computandorum revocent ad Claustra Confessores, eorumque Socios, Concionatores, et alios quoscumque Regulares apud Monasteria Sanctimo­nialium, vel assidue, vel ad tempus quocumque titulo pernoctarc solitos; neve permittant eosdem, seu alios Regulares, intra, seu prope septa Mona­steriorum huiusmodi habitare, vel commorari, quin etiam infra eumdem terminum quascumque Cella ., Mansiones, seu Cubicula prope Monasteria praedicta ad usum mcnioratorum Regularium existentia, si Clausurae Mona­steriorum carumd. Monialium contigua sint, eidem Clausurae includi, vel dirtti omnino faciant: si vero sint extra septa, vendi, pretiumque in Mona­sterii utilitatem converti; nec in posterum alia similia aptari, aedificari, aut emi permittant. Quod si infra dictum terminum Superiores Regulares prae­missa cum elieetu non adimpleverint, teneatur Ordinarius loci tanquam Sedis Apostolis.i • Delegatus illa adimplere, et omnino exequi, etiam invo­cato, si opus fuerit, brachii secularis auxilio.

§ 7. Verumtamen si Monasterium Sanctimonialium sit extra Moenia Urbis, vel Oppidi, et Monasterium Regularium Virorum, quibus Moniales sunt subiectae, sit intra dicta Moenia, vel e converso, habeantur, vel condu­catur, si commode fieri possit, mansiones ad usum Confessoris quae non sint coniunctae, seu contiguae ipsi Monasterio Monialium, sed ab eo penitus disiunctae, non solum per parietes, sed etiam per tecta: sin autem utrum­que Monasterium sit intra Moenia, et unum ab altero Episcopi iudicio mul-

tu n distans, tunc habeantur, vel conducatur huiusmodi mansiones, ut supra, distinctae, et separatae a Monasterio Monialium distantia ab ipso Episcopo re agnoscenda, et approbanda; ita tamen ut in mansionibus Confessoris, sive intra, sive extra Moenia constitutis, excepto ipso Confessore cum suo Socio alii Regulares, etiamsi Superiores sint, minime pernoctent.

§ 8. Si quis vero praedictorum Regularium aliquid contra praesentium tenorem facere, vel moliri praesumpserit, aut adimplere neglexerit, ipso facto poenam excommunicationis, et privationis omnium officiorum, quae obtinet, ac perpetuae inhabilitatis ad illa, vel alia in posterum obtinenda, vocisque activae, et passivae absque alia declaratione incurrat. Et nihilominus nullis privilegiis, et exemptionibus tueri se possit, quominus ab Episcopo loci, tamquam ad hoc Sedis Apostolicae Delegato, quoties, et quando opus fuerit, corrigi, et puniri valeat.

§ 9. Decernentes, etc.

[Bull. Rom., tom. 6, VI, p. 34-36].


241

Alexander VII, const. Cum noviter, 8 apr. 1666.

Cum noviter in quadam lite, et causa pendente in Tribunali Auditoris Camerae super executione Literarum Apostolicarum in forma Brevis expe- ditarum inter Provisum Apostolicum de quibusdam beneficiis Dioecesis Bononiensis actorem ex una, et Provisum a Cardinali Indultario reum con­ventum partibus ex altera, in controversiam positum fuerit, an Constitutio fel. rec. Benedicti Papae XII, quae incipit, Ad regimen, edita tertio Idus Ianuarii anni millesimi trecentesimi trigesimiquinti1 per Summos Pontifices Praedecessores nostros innovari solita, et per Nos quoque innovata in Regula prima Cancellariae, induxerit reservationem Beneficiorum a Notariis Sedis Apostolicae, Protonotariis nuncupatis, et a Scriptoribus literarum Apostoli­carum, et ab aliis Officialibus dictae Sedis ibidem expressis obtentorum, ratione solius familiaritatis Pontificiae eisdem Officialibus concessae a piae mem. Paulo Papa III in eius Constitutione, quae incipit, Sanctissimus, Iecta, et publicata in Cancellaria Apostolica die vigesimasecunda Decembris, Pon­tificatus anno primo,- aut forsan etiam ab aliis Pontificibus antecessoribus, aut successoribus; vel potius ratione officii. Item an ad effectum reserva­tionis requiratur obitus eorumdem Officialium in Romana Curia, vel intra duas dietas: vel potius reservatio intret ubicumque eos mori contigerit. Et insuper, an Protonotariatus adeptus, ex Militia Militum Piorum, et Scripto- ratus Literarum Apostolicarum separatim acquisitus constituant duas reser­vationes personales exclusivas Indultorum Cardinalium ad praescriptum Constitutionis editae a rec. mem. Urbano Papa VIII incipietis, Quamvis,

1        C. 13, de praebendis et dignitatibus, III, 2, in Extravag. com.

2       Cf. N. 80.

sub dat. die decimaquinta Iulii, Pontificatus anno decimonono :1 vel potius constituant unam tantummodo localem ex ficto obitu Officialium in Curia.

§ 1. Ut materia haec adeo exemplaris maturius discuteretur, mandavi­mus in causa, et causis praedictis per dictum uditorem Camerae procedi de voto Rotae nostrae; et sub die vigesimaquarta Ianuarii millesimi sexcen- tesimi sexagesimiprimi coram dilecto filio Magistro Priolo eiusdem Rotae Auditore, proposito dubio super executione Brevis praedicti, fuit negative resolutum ; et subinde iterum, atque iterum reproposita causa sub diebus prima Iunii anni millesimi sexcentesimi sexagesimitertii, et vigesimaoctava Aprilis anni millesimi sexcentesimi sexagesimiquarti, eaque ex speciali nostro mandato discussa per omnes eiusdem Rotae Auditores resolutio capi non potuit propter discrepantia Auditorum suffragia.

§ 2. Interim vero emanatis aliis provisionibus Apostolicis de aliis diver­sis beneficiis ad retardandam earumdem provisionum executionem, allegata fuit decisio praedicta, quamvis per dictam iteratam «propositionem sine ullius resolutionis conclusione in suspenso remanserit.

§ 3. Unde causarum, et litium celeri expeditioni pro posse, sicut debe­mus, providere volentes, cognitionem, discussionem, et «solutionem dubio- rum praedictorum demandavimus quinque Romanae Curiae Praelatorum Congregationi, a qua Collitigantibus praedictis plene informantibus, eorum­que, ac Datariae nostrae iuribus iterum, atque iterum sub diebus vigesimo- primo, et vigesimo octavo Martii labentis anni 1666 accurate discussi», declaratum, ac resolutum fuit beneficia Protonotariorum, Scriptorum, et alio­rum Officialium enumeratorum in dicta Constitutione Ad regimen, esse reservata ubicumque decedant, etiam extra Romanam Curiam, et extra duas dietas: itemque reservationem beneficiorum obtentorum per dd. Officiales intrare etiam ratione solius officii. Et insuper Protonotariatum ex dicta Mili­tia pia, sive Militum piorum, et Scriptoratum separatim acquisitum consti­tuere duas reservationes personales coaequales exclusivas Indulti.

§ 4. Ne autem materia haec plene discussa, et resoluta amplius in dubium revocetur in praedicta, vel aliis causis, inhaerentes vestigiis diver­sorum Praedecessorum nostrorum, qui ut litium anfractus praescinderent dubia iuris, tam pro causis pendentibus, quam etiam pro futuris proprio oraculo declararunt, sicut in materia reservationis beneficiorum inter caete- ros fecerunt similis mem. Paulus Papa II in Constitutione, quae incipit, Ad Romani,1 et d. Urbanus in Constitutione sua praefata: Motu nostro proprio, non ad alicuius nobis super hoc oblatae petitionis instantiam, sed ex certa scientia, et de Apost, potestatis plenitudine singularum Constitutionum, et declarationum hactenus per dictos Praedecessores nostros respective facta- rum, et ordinatarum tenores, etiam veriores, ac datas praesentibus pro expres­sis habentes, omnes, et singulas «solutiones, et declarationes praedictas emanatas a d. Congregatione quinque Praelatorum confirmamus, approba­mus, et eis inviolabile firmitatis Apostolicae robur adiicimus, sicque iterum,

1       Cf. N. 221.

2       C. 14, de praebendis et dignitatibus, III, 2, in Exlravag. com.

et pariformiter nos quoque auetorit. Apost, declaramus, talemque esse men­tem, et intentionem nostras denunciatnus, et ita pro lege declaratoria ubique inviolabiliter observari volumus, et mandamus tam in praedicta, quam etiam in omnibus aliis litibus et causis pendentibus, atque in aliis omnibus de caetero movendis; et praemissa ut supra declarata in controversiam dein­ceps revocari non posse, neque licere, praecipimus, et iubemus. Sicque, et non aliter per quoscumque iudices ordinarios, et delegatos, etiam causarum Palatii Apostolici Auditores, et Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinales, etiam de latere Legatos, et Apostolicae Sedis Nuntios, et quoscumque alios etiam speciali expressione indigentes iudicari, et definiri, et interpretari debere, sublata eis, et eorum cuilibet quavis aliter iudicandi, seu interpretandi facul­tate, et auctoritate, ac irritum, et iiium -doceanimus, si secus super his a quo­quam quavis auctoritate scienter, vel ignoranter contigerit attentari.

§ 5. Nulli ergo omnino hominum In eat, etc.

[Bull. Rom., tom. 6, VI. p. III II l|.


242

Clemens IX, motu propi. Cum i prima, 28 febr. 1668.

Cum a prima nostrae I hvina lavent* ( dementia Assumptionis ad Summi Pontificatus Apicem die, impense i og it a velimus Sacrum Cardinalium S. R. E. Collegium, quod uti Senatus Universalis Ecclesiae iii excolenda vinea Do­mini nobiscum assiduo collaborat, et singulos Cardinales tamquam membra eiusdem corporis, quorum consilio, industria, ac opere, tam in spiritualibus universi Orbis Christiani, quam in temporalibus nostrae Ditionis, aliisque negotiis, et rebus quibuscumque Romani Pontifices, uti, et cuncta sedulo administrare consueverunt, amplioribus privilegiis, et gratiis complecti, et communire, praeque aliis facultates, et privilegia testandi, et disponendi de bonis, ac iuribus ab ipsis dum vivunt, quomodolibet acquisitis ex bonis, redditibus, emolumentis, et Iuribus Ecclesiasticis, eisdemque in illis succe- dendi, tam suae dignitatis intuitu, quam in laborum congruam remunera­tionem per Sedem Apostolicam hactenus solita concedi, gratiose ampliare, et ad fructus etiam inconsumptos, vel cum aliis ipsorum bonis non coin- mixtos, de quibus antehac nullo modo disponere poterant, extendere.

§ 1. Motu proprio, et ex certa scientia, deque Apostolicae potestatis plenitudine, et ex mera nostra, et Sedis Apostolicae liberalitate, qua praedi­ctos S. R. E. Cardinales prosequi volumus, privilegia, et facultates testandi praedictorum Cardinalium ad illos etiam fructus extendimus, et ampliamus, qui si naturales sint, et a solo in quo sunt producti legitime iuxta rei natu­ram fuerint sublati, et a manibus Colonorum, vel aliorum quorumcum­que debitorum percepti, licet in horreis Ecclesiarum, vel in quovis alio loco adhuc inconsumpti, vel nullo modo aliis ipsorum Cardinalium bonis immixti, aut eorum patrimonio incorporati reperiantur: si vero civiles sint, post­quam dies solutionis advenerit, fuerint per quoscumque debitores quomo-

dolibet persoluti, et ad manus Cardinalium, vel .id eorum Ministros perve­nerint, seu in aliquo loco publico ad o.ium creditum fuerint depositati, quod etiam servari volumus in terminis quomodolibet debilis pro affictibus bonorum, ac iurium quorumcumque, quos in dictis facilitatibus comprehendi volumus et mandamus, si modo quo supra, fructus, Iam > iviie ., quam natu­rales Conductoribus, et Affictuariis locati, et concessi poi illos erunt per- cepti, quamvis termini solutionis affictuum per locatotes Ineunt posiicipafc- conventi.

§ 2. Quare distinguendo inter eiusmodi facultates, et pnvilegi-i iam concessa Cardinalibus adhuc viventibus, et quandocumque aliis in luturuin concedenda, illa favorabiliter ampliamus, et extendimus, ut intelhg.uitui. .n servari praecise debeant aeque ac si formaliter emanasscnt cum omnibus, et singulis cxtensionibus, et ampliationibus praedictis, eisdeinqnc illa i .seni de verbo ad verbum inserta. Alia vero quaecumque in futurum t oncedi ndu ad eorum limites concipi omnino debeant, et pro ita conceptis intelligi, ei observari, etiamsi diversimode, et contra eorum tenorem extendcrcutui

§ 3. Nos etiam ita servandum lege hac perpetuo valitura statuimus, et mandamus. Sicque, etc.

[Bull. Rom., tom. 6, VI, p. 237,238J.


243

Clemens IX, const. Solicitudo, 17 iun. 1669.

Solicitudo pastoralis officii, quo Ecclesiae Catholicae per universum Orbem diffusae regimini per ineffabilem Divinae Sapientiae, atque Clemen­tiae abundantiam praesidemus, Nos stimulat, ut ea, quae Christianae Reli­gionis, Catholicaeque Fidei propagationi remoram, vel impedimentum iniicere, ac in Virorum in sortem Domini vocatorum, et praesertim Religiosorum, qui •metipsos abnegarunt, et mundana omnia contempserunt, ut Christum lucri- t.u i rent, eiusque obsequiis mundo corde, et mente tranquilla unice inten­di, ut, honestatis gloria maculam ponere possent, salubri sanctione e medio tollet e, atque radicitus evellere studeamus.

\ 1 Dudum siquidem fel. rec. Urbanus Papa VIII Praedecessor noster o id, taus per Sacros Canones, Conciliorum Decreta, et Constitutiones \i,si,,l 11 as omnibus Religiosis, ac etiam aliis Ecclesiasticis, praesertim in s.i, n . i >1 dinibus constitutis, mercaturam, et negotiationes seculares districte I u • ibi bei 1, .n valde damnosum, indecorum, et indecens existere huiusmodi personas dmuo cultui mancipatas, ac praecipue illas, quae ad praedicandum Sacros.in, ium Christi Domini Evangelium destinatae sunt, mercaturae, et negotiationibus huiusmodi se immiscere, aut operam dare, per quandam suam in simili forma Brevis, die 22 Februarii 1633 emanatam Constitutio­nem,1 inter alia Religiosis omnibus cuiuscumque Ordinis, et Instituti, tam

1 Cf. N. 211.

n ii Mendicantium, quam Mendicantium, etiam Societatis Iesu, eorumque ungulis, tam tunc in Insulis, Provinciis, Regionibus, et Regnis Indiae Orien­talis, ac Chinae, et laponum existentibus, quam in futurum ad illa mittendis omnem, et quamcumque mercaturam, seu negotiationem quocumque modo ab eis fieri contingeret, sive per se, sive per alios, sive proprio, sive Com­munitatis nomine, directe, sive indirecte, aut quovis alio praetextu, causa, vel colore, interdixit, et prohibuit sub excommunicationis latae sententiae poena ipso facto incurrenda, ac privationis vocis activae, et passivae, offi­ciorum, ac graduum, et dignitatum quarumcumque, et inhabilitatis ad ea, ac insuper amissionis mercium, et lucrorum ex eis factorum: quae omnia a Superioribus Religionum, ex quibus delinquentes existerent, reservanda essent ad usum Missionum, quas eaedem Religiones habebant, et in futurum habi- turae erant in Indiis praedictis, et non in alios usus: ac eisdem Superioribus districte praecepit sub eisdem poenis, ut in hoc invigilarent, et contra delin­quentes ad praedictas poenas procederent, sublata eisdem facultate huius­modi delinquentibus aliquid ex dictis mercibus, et lucris quantumvis minimum, remittendi, aut condonandi, et alias prout in dicta Urbani Praedecessoris Constitutione, cuius tenorem praesentibus pro plene, et sufficienter expresso, ac de verbo ad verbum inserto haberi volumus, uberius continetur.

§ 2. Cum autem (sicut non sine gravissimo animi nostri dolore acce­pimus) multi ex iisdem Religiosis, et personis Ecclesiasticis, propriae pro­fessionis, iniunctique sibi gravissimi ministerii immemores, ab eiusmodi mer- catura, et negotiationibus secularibus non abstineant, sed sese a debita praedictae Constitutionis Urbani Praedecessoris observatione sub variis prae- textibus, coloribus, et subterfugiis eximere conati fuerint, et satagant de praesenti, in deplorandam animarum suarum perditionem, perniciosum quoque exemplum, et scandalum plurimorum: Nos salutaribus Doctoris Gentium praeceptis edocti, quod nemo militans Deo implicat se negotiis secularibus, ut ei placeat, cui se probavit, tam grande, tamque exitiosum ab Ecclesia Dei malum Apostolici zeli vigore propellere, scandalorumque inde nascen­tium occasiones recidere, ac saluti animarum, et Christianae Religionis, Catholicaeque fidei propagationi, quantum Nobis ex alto conceditur, salu­briter consulere, omnemque lucrorum mundanorum spem personis coelesti militiae adscriptis, praesertim ad infidelium conversionem, et Evangelii prae­dicationem destinatis, quas sicut bonos Christi milites laborare, et ministe­rium suum honorificare oportet, ut eo studiosius, ac impensius adspirante superni favoris auxilio horrea Domini novis semper frugibus locupletare satagant, omnino adimere decrevimus.                                                         •

§ 3. Itaque Sacris Canonibus, ac Decretis, et Constitutionibus praedictis i n haerentes, illaque, et praesertim memoratam Urbani Praedecessoris Con- siiiutionem in iis, quae praesentibus literis non adversantur, approbantes, et mnovantes, et circa praemissa de novo disponentes, et statuentes, motu proprio, a, r \ i erla scientia, et matura deliberatione Nostris deque apostolicae potestatis plenitudine omnibus, et singulis personis ecclesiasticis, tam secularibus, quam regularibus cuiuscumque status, gradus, conditionis, et qualitatis, ac cuiusvis Ordinis, < um,'legationis, et Instituti, tam Mendicantium, quam non Mendican-

tiuin, etiam Societatis Iesu, et earum cuilibet, quae ad Insulas, Provincias, Regna Indiarum Orientalium, et praesertim in l'rnvitu um Societatis Iesu de Iapone nuncupatam, ac in partes Americae, tam Australi s, quam Septentrio- nales a Sede Apostolica, vel Congregatione Venerabilium I ratrum nostro­rum S. R. 1 . Cardinalium negotiis Propagailae I idei pia<-positiuum, aut ab earum Superioribus sub nomine Missionariorum, aut quovis alio titulo pro tempore missae fuerint, aut in illis partibus quomodolibet metabuntur, sub excommunicationis latae sententiae, ac privationis voce activae. et passivae, et officiorum, dignitatum, et graduum quorumcumque per eas obtentorum, et inhabilitatis ad illa, et alia quaecumque in posterum obtinenda, necnon amissionis mercium, et lucrorum omnium ipso facto ineuntndis, .n aliis Nostro, et Romani Pontificis pro tempore existentis, vel praedictae C.ardi naliutn Congregationis arbitrio imponendis poenis, tenore praesentium distri­cte prohibemus pariter, et interdicimus, ne mercaturis, et negotiationibus M-cu laribus huiusmodi quovis praetextu, titulo, colore, ingenio, causa, occasione, et forma, etiam semel, per se, aut mediantibus ministris, seu aliis pctsonis subsidiariis, directe, vel indirecte, tam nomine proprio, quam suarum respe­ctive Religionum, seu Congregationum, ac Societatum, etiam Iesu, vel alio­rum quorumlibet, et alias quovis modo, et qualitercumque se ingerant, vel iminiseeant. Ac ex nunc prout ex tunc, et e contra postquam casus evenerit, merces, et lucra quaecumque, quae ex huiusmodi mercaturis, et negotiatio­nibus provenerint, et provenient, in usus, et commodum Pauperum, Hospi­talium, Seminariorum Ecclesiasticorum, ac Operariorum (non tamen Reli­gionum, Congregationum, et Societatum, etiam Iesu, seu Instituti eorum, qui in praemissis, vel circa ea deliquerint) sed aliorum non delinquentium, harum serie applicamus, qui teneantur consignare merces, et lucra huius­modi locorum Ordinariis, seu eorum Vicariis in spiritualibus generalibus, aut Officialibus, vel Apostolicis Vicariis, seu Provicariis: ii vero tanquam di< i te Sedis Delegati, illa, ut praefertur, et non in alios usus distribuere, et ctogate debeant; super quibus eorum conscientiam districte oneramus. Et

•          pn i m praemissis, et circa ea delinquentes, utplurimum praetextu necessitatis

......... linn Missionibus se excusare praesumunt, excusationes huiusmodi eis,

roMituvi , nilibet nullo modo suffragari posse, vel debere decernimus, et

¦ Iri I Halitus.

'i i Insuper cisdemmet censuris, et poenis innodamus, et innodatos lini it» in onus Superiores immediatos, ac Provinciales, et Generales prae-

•           ' '         t 1 millium, Congregationum, et Societatum, etiam Iesu, qui eorum

m «l>r. i.vr subdito- in praemissis, vel circa ea, etiam pro unica vice quomo «tuNbft delinqui t*n saltem per amotionem illorum a locis commissi per «o» ilrti. n non puuiveiint; a sententia vero excommunicationis huiusmodi per Su|mii..i . ,.i ilutiu, seu alios quoscumque, etiam quavis facultate suf- luiio», nemo r « praedictis delinquentibus absolvi possit, praeterquam in m iii- oi , ul tu-.i 1 iins, nisi lucris huiusmodi prius restitutis.

t] V I )i-i e r iii uti n, etc.

|IIull Rom to,,, r, VI, p. 344-346].

Clemens IX, const. In cxcclsa, 13 sept. 1669.

In excelsa Sedis Apostolicae specula, meritis licet imparibus per ineffa­bilem Divinae Sapientiae, atque Bonitatis abundantiam constituti, vigilantiae nostrae oculos per universas Christiani Oibis partes iugiter circumferimus, et solicitis studiis providere satagiimis, ut Divinus cultus ubique floreat, populorum devotio excitetur, et fovi .iitit, .u omnium Christifidelium, prae­sertim in remotissimis partibus degeutmm quieti, et animarum saluti oppor­tune consulatur. Hoc consilio c.i, qiu. pio tlubri illorum directione a Romanis Pontificibus Praedecessor ilm n >stiis, eorumque iussu pie, pru- denterque decreta, atque constituta tu,. ¦ comperimus, ut firmius subsi- stant, et serventur exactius, Apost.ib,. numenius nostri patrocinio corrobo- ramus, ac opportune extcndimus. .1, ui 1.1 1                potentis Dei gloriam, Eccle­siae honorem, spiritualemque .................................... m.I. m 1 h 1 istjfjdeljum aedificationem, et

consolationem salubritei expedio m |i nn .ubiii.unur.

§ 1. Dudum siquidem eni.iu.u uni > >., n. n .ml. Alexandro Papa VII

Praedecessore nostro literae m               Ii >.. "n. vi tenoris, qui sequitur,

videlicet: Alexandei I*.« 1 >.« VII VI luiiu nn t< i memoriam. Sucrosancti, etc. [Vide supra, in N. 2l'i|.

§ 2. Et subinde l .mgi. tun .M .ientuim R. I (i.udd. negotiis Propag. Fidei praeposita alia m>111111 II.< de» ict.i dic 22 Iulii 1058 edidit tenoris sequen­tis, videlicet < Ad melius, <1 I .n dius occurretulum necessitatibus spiritualibus Christifidelium in ludus Orientalibus di'gentium S. Congr. de Propaganda Fide decrevit. I l't Parui hi non naturales illarum partium, sive regulares, sive seculares sint. Uniantur omnino habere apud se Cappellanum natalibus, et origine Initum pru < onfcssionibus audiendis, et diebus festis hortationi- bus ad populum lingua vernacula habendis, ne tali auxilio destituti in ea, qua initiati sunt, Dithodox.i tuli langueant, at paulatim deficiant, iisque pro sustentatione, et laboie, ubi populus ipse id sponte non praestiterit, con­gruum suppeditent stipendium. II. Praecepit iisdem Parochis, ceterisque quarumcumque Ecclesiarum Superioribus, ut nedum Sacerdotes indigenas in eorum Ecclesiis celebrate volentes non arceant, verum etiam perurbaniter excipiant, quo frequentius illuc redeant ad Omnipotenti Deo immolandum, sentiantque Christianam claritatem omnes aequis officiis amplexari. III. Ut vero fides adhuc in iis regionibus pubescens literarum alimento coalescat, et pueri reddantur idonei ad res ecclesiasticas percipiendas, iisdem Parochis, et maxime Pagorum, et Villarum iniungit, ut eos, vel per se, vel per Cappel- lanos naturales, si tales ipsi non sunt, ultra fidei Christianae rudimenta Grammatices etiam Institutionem, ceterasque artes liberales quoad fieri poterit, edoceant. IV. Decrevit, quoniam, ut auditum est, in Processionibus solemni- bus etiam SS. Corporis Christi ex Gentilium moribus ritus aliqui, sive actus irrepserunt, qui licet honoris, et maioris cultus gratia exhibeantur, Maiesta-

tem nihilominus Christianae religionis non minimum dedecent, S. Congr. vetuit, ne iii posterum permittatur, et .im.itin omnino quidquid ludicri, aut minus gravis speciem aliquam habuerit, nullo m do autem liceat eccle­siasticis, et praecipue Regularibus, praetextu dignitatis, giadus, aut officii umbellam in iis gestare: sed quo maiori pruciulp-ni dignitate, eo demissius Divinae Maiestati obsequium praestare, aliosque ( '.Iii istiunos humilitatis exem­plo praeire nitantur. Datum Romae, die 22 Iulii l(>'>8

§ 3. Nunc autem Nos spiritualibus Christifidelium non solum Ooae, et in Insulis adiacentibus, sed etiam in universis Indiarum Orientalium Regnis, Provinciis, et Regionibus degentium necessitatibus, prospei isque iii via Do­mini progressibus pastorali solicitudine, atque charitate s.duhritei consulere* cupientes, de Ven. Fratrum nostrorum eiusdem S. R. I . tlardd. negotiis Pro* pagandae Fidei Praepositorum consilio, literas Alex. Praedei , ei subinde emanata Decreta praeinserta, omniaque, et singula in eis respective con­tenta, et expressa, auctoritate Apostolica tenore praesentium perpetuo appro­bamus, confirmamus, et innovamus, illisque inviolabilis Apostolicae firmitatis robur adiicimus, ac illa omnia, et singula ad omnia Indiarum Orientalium Regna, Provincias, et Regiones extendimus, et ampliamus, ibique locum habere decernimus, ac per quascumque personas etiam Regulares, cuiusvis Ordinis, Congregationis, et Instituti, tam Mendicantium, quam non Mendi­cantium, etiam Societatis Iesu, Goae, et in Insulis adiacentibus, ac in uni­versis Indiarum Orientalium Regnis, Provinciis, et Regionibus huiusmodi nunc, et pro tempore degentes, cuiuscumque status, gradus, conditionis, qualitatis, et praeeminentiae existant, ad unguem inviolabiliter, et exacte observari, eadem auctoritate harum serie itidem perpetuo praecipimus, volu­mus, et mandamus.

[Bull. Rom., tom. 6, VI, p. 357, 358].


245

Clemens IX, const. Speculatores, 13 sept. 1669.

Speculatores Domus Israel, quae est Sancta Dei Ecclesia, in Terris a Domino constituti, ad illa praecipue eharitatis, atque vigilantiae nostrae 1 ei i ih studia convertimus, quae Christianae Religionis, Catholicaeque ii Ici pi pugationem concernunt; ut illis certam atque prudentem ex solita hom s Sedis prudentia, et rectitudine normam tradamus, et sublatis dubiis,

tlqi...... ntroversiis, quae inter operarios in Vineam Domini missos, in eaque

sedulo laborantes enasci, illorumque labores, et laborum fructus turbare, vel 1 mpi d 1 o p cui, omnia pie, sancteque (quantum Dominus donare dignatur)

disp.. n ii n-.unus, quo optati surgant benedicente Domino fructus, ac

ad maturitati tu perducantur, Sanctaque Mater Ecclesia uberioribus, atque Melioribus m du-s gaudeat incrementis.

§ I ( um itaque, sicut Venerabilis Frater Franciscus Episcopus Eliopo- litanus, Vicarius Apostolicus in Regno Tunchini cum administratione Provin-

ciarutn Sinae huic regno adiacentium, videlicet Ianuam, Queicken, Hauquang, Sucenen, Quengsii, et Laos, a fel. rec. Alexandro Papa VII Praedecessore nostro constitutus, ac deputatus, tam suo, quam Venerabilis pariter Fratris Petri Episcopi Beryten., Vicarii Apostolici Cochinchinae, cum administratione înfrascriptarum Provinciarum Sinae videlicet Cochiang, Forchien, Quantimg, Chiemsii, Insulae Haynaum, et aliarum Insularum, atque etiam Episcopi Metellopolitan. consecrati, aut mox consociandi, Vicarii Apostolici Nanchini Sinar. cum administratione Provinciarum Pcchuin, Kiansii, Kantinzg, Honan, Kensii, Coreae, et Tartariae ab eodem Alexandro Praedecessore pariter con­stitutorum, cum extensione administrationis dicti Episcopi Metellopolitan. ad Civitatem Juthiae, totumque Siami Regnum a Nobis nuper facta, nominibus Nobis exponi fecit, in dictis Regnis, et Provinciis reperiantur diversorum Ordinum Religiosi tam a suis respectu,- Superioribus Generalibus, quam a Congregatione Venerabilium Fratrum ¦ „, i,,„u.n S. R. E. Cardinalium nego­tiis Propagandae Fidei praepositorum .io-.tm.iti, qui Missionibus ibidem sub directione suorum respective I ». aep, -.it m t Pt aefectorum operam navant ; eorumque nonnulli, ut necessarios ,,,„•,.„„,. multiplicaret, aliquos ex fer- ventioribus Neophytis Catechistas • Ii,-,,„i. illosque sibi, suaeque directioni quibusdam votis adstrinxerint; prae,l, r, ur, Episcopi Vicarii Apostolici humiliter a Nobis postulaverint, ut am t.„ itate N obi-, a Domino tradita decer­nere, atque declarare digna,, ,„ui |>,,,,„. ,,, , , at mtrI Vicarios Aposto­licos, et Regulares praedicto-, .,„i„„,:,,, ,(l , , ,,, indui , hi ab illis dependere debeant? Secundo an < at|„ , bi .tae ,„-, , p, .-ni mbus ta. ta eximantur a iurisdictione eorumdem Vi, an,,ium Apostoli oiuiu. Nos attendentes eo potis­simum fine in Sitiam, I unclnnuin, Cochlnchlnam, Siantum et alia vicina Regna missos, ibique constitutos esse I piscopos Vicarios Apostolicos, ut ex Christianis indigenis, seu incolis illarum partium instituercntur Clerici, et Sacerdotes, ac crescente fide, fideliumque numero disciplinae ecclesiasticae usus paulatim introduceretur; considerantesque ex independentia plurimorum operariorum in iisdem locis, praecipue cum ab hac Sancta Sede valde sint remota, oriri facile posse dissensiones, rixas, divisiones, et schismata, in Chri­stianae Religionis detrimentum, atque perniciem eruptura, nisi illis mature occurratur: de inemoratorutn Cardinalium consilio, auctoritate apostolica tenore praesentium decernimus, statuimus, et ordinamus, quod praedicti Episcopi Vicarii Apostolici, ab omnibus et singulis Religiosis cuiuslibet Ordi­nis, Congregationis, et Instituti, etiam Societatis Iesu in praedicta Regna, et Provincias, sive a suis Superioribus missi sint, sive a Nobis, aut Congre­gatione eorumdem Cardinalium specialiter deputati exigere possint, et debeant, ut suas Patentes, seu alias quascumque eorum missionis, destinationis, con­stitutionis, et deputationis literas exhibeant, iisque, qui illas exhibere recu­saverit, tanquam Sedis Apostolicae Delegati, prohibere, ne facultates sibi per literas huiusmodi concessas exerceant; ipsique Regulares licentiam exer­cendi suas facultates petere teneantur ab iisdem Episcopis Vicariis Aposto­licis, quam isti denegare non debeant, nisi in casu gravis causae dictae Congregationi Cardinalium communicandae. Porro dicti Regulares in defectu Sacerdotum secularium non solum titulo eharitatis, sed etiam iustitiae, curam

animarum teneantur exercere, et quatenus id facere recusent, a Vicariis Apo­stolicis ad tale munus obeundum cogi possint. Quotiescumque vero Regu­lares sub titulo Missionariorum curam animarum exercebunt, subditi sint quoad functiones parochiales visitationi, et correctioni Vicariorum Apostoli­corum, aut Provlcariorum eorumdem iuxta Constitutionem rec. mem. Gre­gorii IM'. XV Praedecessoris pariter nostri, quae incipit Inscrutabili Dei providentia, etc. Anno Incarnationis Dominicae 1622 Noius Februarii editam,1 nec sine licentia eorumdem Vicariorum Apostolicorum, et multo minus contra eorum voluntatem liceat Regularibus aedificare, et aperire ecclesias, in locis, ubi ipsi, vel alii Missionarii alterius Ordinis, seu Presbyteri secu­lares si m 1111 e i Missionarii Ecclesias habent, ubi vero apertae non sint, pos­sint ad toim im privilegiorum, et facultatum ipsis concessarum.

§ 2. < um autern ira^ multitudine Neophytorum in una Provincia, aut Civitate, vel piovinclarum amplitudine unus, aut alter, qui eis praesunt Missionarii non afficiunt, aliique suppetunt Sacerdotes seculares, aut Reli­giosi, In i i 111 ei ius Ordinis, quorum tamen subsidium, nec illi quaerunt, nec oblatum o e iunt; tunc habito dumtaxat respectu ad Christianorum neces­sitatem po eant, et debeant Vicarii Apostolici praedicti operarios multiplicare, Parochus dividere, aliaque eiusmodi facere iuxta praescripta a Sacris Cano­nibus, et ('.oii, ibi Tridentini Decretis. Possint quoque iidem Vicarii Apo stolici exiret, a Regularibus rationem executionis piarum voluntatum qua­tenus ad illa, cxequendas illi deputentur. Praeterea iuxta Constitutionem rec. mem. l'ibam PP. VIII Praedecessoris pariter nostri, quae incipit: Ex debito pastorali ,. nicii, etc.,2 si forte aliquae controversiae inter Religiosos dictarum paituim i.piod Deus avertat) oriantur, memorati Vicarii Apostolici tanquam Sedis Apostolicae delegati, illas decidere, et terminare possint, et debeant. Si vcm gi.mora quaedam negotia occurrerint, ea ad Nos, et Roma­nos Pontifices Sh. . e ores nostros, quanto citius ab iisdem Vicariis Aposto­licis re fel aiitui. ui.pio.l in illis statuendum fuerit, matura consultatione adhi­bita decem.um VI haec quoad vota Catechistarum statuimus pariter, et .iniiti ium .. votum i» dientiae quo nonnulli Regulares eos obstringunt eisdem n ii impediti- ..m oiiicii exercitium, sub directione dictorum Vicariorum \posi..li. oium. i u um,pie Provicariorum, nec istud impediri posse a Regu- l uibu. t .impiam eis vigore dicti voti Catechistae omnimode subditi sint; q u m i m . v o i u 111 b n i u modi in hac circumstantia nullum esse declaramus. V licui i i.- u l 11 V. ariis Apostolicis posse dictos Catechistas compelli, ut sub cilium d u ei tu uie, et dependentia sua munia exerceant. Et quatenus Regul.u. . d. i, ¦ . id tiingerent Catechistas ad similia vota, et alias obli­gationes, q u i Im a Vicariis Apostolicis independentes remanerent, posse eosdem Vnan \p..-.i.dicos publica significatione manifestare Regularibus, atque his minuat, m abstineant ab usu, seu verius abusu Catechistas voto obedientiae eigu ., q,,,,, privative quoad Vicarios a Sede Apostolica depu­tatos obsttmgen b In .upci volumus, ut ad Vicarios Apostolicos intra fines

' Cf. N. 1W.

2 Cf. N. 211.

Minimi! Vii .matutini praecipue spectet, maxime in concursu Visitationis, ea m.pii r re, quae spectant ad fidem, bonos mores, et administrationem Sacra­menti num Baptismi, Matrimonii, et aliorum ad cultum Divinum, ad preces publicas, ad Imaginum, Reliquiarumque cultum, competat quoque dictis Vicariis Apostolicis facultas super novis Miraculis, et Martyribus processum instituendi, et ad memoratam Cardinalium Congregationem transmittendi, necnon circa observationem Festorum, Rituumque Ecclesiasticorum statuendi quaecumque opportuniora videbuntur, secundum Decreta Romanorum Pon­tificum, locorumque circumstantias. Ac ad eosdem Vicarios Apostolicos etiam spectet verificare, et publicare quascumque Literas Apostolicas, Constitutio­nes, et rescripta Romanorum Pontificum, quae locorum Ordinariis dirigi solent, Jubilaea quoque, Indulgentias, Sacrarumque Congregationum Ordi­nationes. Porro unicuique memoratoruni Episcoporum Vicariorum Aposto­licorum sex Notarios Apostolicos creandi, et instituendi facultatem dicta auctoritate harum serie tribuimus, et impertimus Caeterum has omnes facul­tates dictis Vicariis Apostolicis ita elargimur, et concedimus, ut extra eorum limites excurrere ipsis nullo modo liceat, quod quidem omnino vetamus, et prohibemus: salva semper in praemissis auctoritate praefatae Congr. Cardi­nalium negotiis Propagandae Fidei praepositorum.

§ 3. Mandantes propterea in virtute sanctae obedientiae, ac sub indi­gnationis nostrae, aliisque nostro, seu dictae Cardinalium Congregationis arbitrio imponendis poenis omnibus, et singulis Regularibus praedictis, aliisve quibuslibet ad quos spectat, et pro tempore quovis modo spectabit, ut omnia, et singula praemissa exacte, inviolabiliter, et inconcusse observent, et adim­pleant.

[Bull. Rom., tom. 6, VI, p. 355-357].


246

Clemens X, const. Superna, 21 iun. 1670.

Superna magni Patrisfamilias praeordinatione creditum Nobis univer­salis Ecclesiae mysticum agrum circumspecta providentia custodire, atque excolere (quantum ex alto conceditur) satagentes, animum in eas curas libenter intendimus, quibus valeant dissidia inter villicos, et operarios com­poni, iurgia tolli, scandalis, atque offensionibus aditus praecludi; ut quibus una fides, una Mater Ecclesia, et unus Dominus, qui charitas est, et pacis cogitans cogitationes, fiat etiam cor unum, atque anima una; sic etenim evulsis opportune zizaniis, dum plantamus, et rigamus, incrementum dabit Deus; Quo benedicente messis multa fructu centesimo coeleste in horreum congregabitur.

§ 1 Sane cum Sacri Concilii Tridentini decretis provide statutum fuerit,1 ut Regulares cuiuscumque Ordinis, nisi a suis Superioribus de vita, moribus,

' Sess. XXIII, de ref., c. 15; sess. XXIV, de ref., c. 4.

et scientia examinati, et approbati fuerint, ac de eorum licentia, etiam in Ecclesiis suorum Ordinum praedicare non possint; cum qua licentia perso­naliter se coram Episcopis praesentare, et ab eis benedictionem petere teneantur, antequam praedicare incipiant; in Ecclesiis vero, quae suorum Ordinum non sunt, ultra licentiam suorum Superiorum, etiam Episcopi licentiam gratis ab eo dandam habere teneantur; sine qua in ipsis Ecclesiis non suorum Ordinum nullo modo praedicare possint. Atque ut nullus sae­cularis, sive regularis etiam in Ecclesiis suorum Ordinum contradicente Episcopo praedicare praesumat. Itidemque cum nullus Sacerdos regularis possit confessiones saecularium etiam Sacerdotum audire; nec ad id idoneus reputari, nisi aut Parochiale beneficium obtineat, aut ab Episcopis per exa­men, si illis videbitur esse necessarium, aut alias idoneus iudicetur; et appro­bationem, quae gratis detur, obtineat, privilegiis, et consuetudine quacumque non obstantibus. Innotuit nobis dubitationes nonnullas circa benedictionem, licentiam, contradictionem, examen, et approbationem eiusmodi in aliquibus Dioecesibus excitatas fuisse; ex quibus controversiae, et dissensiones per- multae in diem subsequi possent occasione privilegiorum, quae per Sedem Apostolicam religiosis Ordinibus concessa fuerunt.

§ 2. Nos attendentes, quod alias diversis temporibus praedictae dubita­tiones, et controversiae nonnullis Praedecessorum nostrorum Summorum Pontificum Constitutionibus, earumque declarationibus definitae fuerint; eius­modi definitiones in unum collectas, ut magis, magisque dissensionum tol­lantur semina, et in posterum firmior in agro Dominico pax Christi floreat, pro summo, quo fungimur, Apostolatus officio novis Apostolicis literis muniendas duximus, et roborandas. Itaque de consilio nonnullorum vene­rabilium fratrum nostrorum S. R. E. Cardinalium, et dilectorum filiorum Romanae Curiae Praelatorum pietate, doctrina, et prudentia praestantium, et matura deliberatione nostra, atque ex certa scientia, hac generali, et per­petuo valitura Constitutione decernimus, et declaramus.

§ 3. Regulares, qui in Ecclesiis sui Ordinis praedicare voluerint, teneri ib Episcopo Dioecesano benedictionem petere; praedicare tamen posse, quamvis illam non obtinuerint. Quod si Episcopus benedictionem nedum non concesserit, sed etiam contradixerit, nec in praedictis quidem Ecclesiis licne Regularibus praedicare; eosque contravenientes ab illo tanquam Sedis Apostolicae delegato censuris aliisque poenis ecclesiasticis in vim Constitu­tioni- id. rec. Gregorii XV Praedecessoris nostri, incipietis: Inscrutabili Dei pri'vnl, 'Hia,1 coerceri, et puniri posse. Episcopum tamen absque iusta, et rationabili causa contradicere non debere; et huiusmodi benedictionem tenet i hi.nn Regulares petere, si in quibuscumque Oratoriis sui Ordinis ser­monem totum populo, vel in Ecclesiis, aut ad Crates Monasteriorum San- ctinioniuhiim eorum iurisdictioni subiectarum, licet clausis ianuis, et nullus Saeculari. ibi intersit, habere voluerint. Posse autem Episcopum licentiam concessurum Regularibus in Ecclesiis, quae suorum Ordinum non sunt, praedicare volentibus illos, quamvis ab universitatibus, aut a Magistratibus

1 Cf. N. 199.

Ik • n..... m itos, etiamsi Episcopi Antecessores per tempus immemoralnli

' » j m i utiam absque examine concedere consueverint, quoad doctrin nn ¦ •«.iimii.ire, si ita ipsius arbitrio, quod moderatum, et discretum esse debet, visum fuerit. Et licentiam praedicandi semel iisdem concessam ob rationabili s * .uisas licet occultas, praedicationem tamen concernentes, suspendere. Non posse tamen Episcopum generatim prohibere Regularibus, quin in Ecclesiis suorum Ordinum praedicent.

§ 4. Ad haec Religiosos ab Episcopo ad confessiones saecularium in sua Dioecesi audiendas approbatos, non posse in alia Dioecesi eas absque Episcopi Dioecesani approbatione audire, quamvis poenitentes subditi sint eius Episcopi, a quo ipsi Religiosi iam fuerant approbati. Et generaliter approbatos ab Episcopo ad personarum saecularium confessiones audiendas nequaquam censeri approbatos ad audiendas confessiones Monialium sibi subiectarum, sed egere quoad hoc speciali Episcopi approbatione; atque approbatos pro audiendis confessionibus Monialium unius Monasterii minime posse audire confessiones Monialium alterius Monasterii. Itidemque Confes­sores extraordinarios semel deputatos, atque approbatos ab Episcopo ad Monialium confessiones pro una vice audiendas, haud posse expleta depu­tatione in vim approbationis huiusmodi illarum confessiones audire, sed toties ab Episcopo esse approbandos, quoties casus deputationis contigerit. Caeterum in Monasteriis, ac etiam Collegiis, ubi iuxta Regularia instituta vivitur, posse tam Praelatos Regulares, quam Confessores Regularium eorun­dem Monasteriorum, seu Collegiorum audire confessiones illorum saecula­rium, qui inibi sunt vere de familia, et continui commensales, non autem illorum, qui tantum ipsis deserviunt. Illos autem Religiosos, qui ad confes­siones audiendas idonei generaliter reperti fuerint, ab Episcopis generaliter quoque, et indistincte absque aliqua limitatione temporis certorumque loco­rum, aut generis personarum in Dioecesi propria admittendos. Quoad cae- teros vero, qui non adeo idonei reperiuntur, si petierint se admitti, arbitrio Ordinariorum relinqui, ipsos cum limitata facultate, prout eisdem Ordinariis magis expedire videbitur, probare, et admittere, semel autem simpliciter approbatos posse in Dioecesi Episcopi approbantis quovis anni tempore, etiam Paschali, et quorumcumque etiam infirmorum confessiones audire absque ulla Parochorum, vel ipsius Episcopi licentia. De qua tamen confes­sione teneri dictos Religiosos eorumdem infirmorum Parochum illico cer­tiorem reddere. Et hoc posse illis ab Episcopo sub poena suspensionis a facultate audiendi confessiones praecipi : sufficere tamen, ut certioratio huius­modi fiat saltem per scripturam apud ipsum infirmum relinquendam.

§ 5. Et eos, qui dictis Religiosis simpliciter approbatis Paschali tempore confessi fuerint, Constitutioni, quae incipit, Omnis utriusque sexus,1 quo ad Confessionem dumtaxat satisfecisse censendos. Regulares vero ad eiusmodi confessiones audiendas praevio examine simpliciter, et absque ulla temporis praefiuitione ab ipsomet Episcopo, secus autem si ab eius Vicario, aut ab Antecessoribus Episcopis approbatos non posse ab eodem, qui sic appro

1 C. 12, X, de poenitentiis et remissionibus, V, 38.

bavit, iterum examinari; aut ab eisdem ('<mtcssumibus audiendis suspendi; seu licentia , illis ouiccssas revocari, nisi nova superveniente causa, quae ipsas confessiones eoneeruat. De qua tamen haud ne.. arunn esse, ut in actis constet; nec eam teneri Episcopum ipsis Regularibus significare; sed Sedi Apostolicae dumtaxat, ubi eam sibi aperiri postulavi it.

§ 6. Porro si Regulares cum scandalo, aut alias inhoneste vivant; vel aliquod delictum committant, per quod rationabili Episcopi iudicio videantur a confessionibus suspeudendi, in quo ipsius Episcopi conscientiam oucratam esse volumus; cum praecipua Ministri Sacramenti poenitentiae qualitas sit vitae integritas, ac morum honestas, utique eam causam ad confessionis ministerium pertinere, ac proinde nihil obstare, quominus ob i am possit Episcopus Regulares a semetipso approbatos suspendere, aut repcllcie a confessionibus audiendis. Attamen confessiones audiendi facultatem omnibus simul unius Conventus Regularibus confessoribus adimi ab Episcopo innui sulta Sede Apostolica nullatenus posse. Ex facultatibus per Mare magnum, aliave privilegia Regularibus cuiuscunque Ordinis, Instituti, aut Societatis etiam Iesu concessis factam eis non esse potestatem absolvendi in casibus ab Episcopo sibi reservatis. Et per confirmationes dictorum privilegiorum, quas Regulares a Sede Apostolica post Sacrum Concilium Tridentinum obtinue­runt, nequaquam revixisse privilegia prius ab eodem Concilio, aut deinde Apostolicis etiam Decretis sublata, atque extincta, si quae habebant, absol­vendi a casibus Episcopo reservatis.

§ 7. Et habentes facultatem absolvendi ab omnibus casibus Sedi Apo­stolicae reservatis, non ideo a casibus Episcopo reservatis posse absolvere. Posse autem Regularem Confessorem in ea Dioecesi, in qua est approbatus, confluentes ex alia Dioecesi, a peccatis in ipsa reservatis, non autem in illa, ubi idem Confessor est approbatus, absolvere, nisi eosdem poenitentes nove­rit in fraudem reservationis ad alienam Dioecesim pro absolutione obtinenda migrasse. Vigore supradictorum privilegiorum nequaquam licere Regularibus etiam satisfacta parte absolvere poenitentes a censuris quoad externum, et iudiciale forum, et absolutos ab eis in foro Poenitentiali, utique non censeri absolutos in exteriori iudicio, et contentioso. Quinimmo censuris Ecclesia­sticis irretitos, et denunciatos ab Episcopis cogi posse gerere se pro talibus, etiamsi a Regularibus fuerint absoluti. Quoties exhibitis aliquibus Regula­rium Apostolicis Privilegiis coram Episcopo, ab eo iudicetur ipsa non suf­fragari casui, de quo agitur, si dictorum Privilegiorum verba obscura sint, et ambigua : non esse ad Metropolitanum provocanduin, sed cum eius sit interpretari, cuius est condere: dictorum privilegiorum interpretationem Sedis Apostolicae iudicio, prout alias Constitutione Praedecessoris nostri fel. rec. Clem. IV statutum fuit,1 esse requirendam.

§ 8. Decernentes, etc.

[Bull. Rom., tom. 7, p. 30-32].

1 Ordinis vestri, "> iul. 1268. - Bull. Rom., tom. 3, I, p. 470.

Clemens X, const. Nuper pro parte, 18 ian. 1672.

Nuper pro parte dilecti filii Procuratoris Generalis Ordinis Fratrum Minorum S. Francisci de Observantia nuncupatorum Congregationi Venera­bilium Fratrum nostrorum S. R. E. Cardinalium negotiis, et consultationibus Episcoporum, et Regularium praepositae exposito, quod eadem Congregatio die 16 Decembris 1661 super controversiis, quae inter Parochos Civitatis Placentin., et Monachos Monasterii S. Sixti Congregationis Cassinen. Ordi­nis Sancti Benedicti occasione funerum erant exortae, inter alia decreverat, servanda esse decreta, et declarationes alias factas ; scilicet Parochis in asso- ciatione, seu occasione associationis cadaverum non licere ingredi Ecclesiam Monachorum praedictorum, sed teneri dimittere eadem cadavera ad ianuam Ecclesiarum, ibique solum posse benedicere, et dare ultimum vale, officia vero, et munia, quae in huiusmodi ministeriis adhiberi solent, ab ipsis Mona­chis peragi debere, non autem a Parochis, atque ita in praemissis omnibus deinceps fieri, et executioni mandari praeceperat.

§ 1. Et in eadem expositione subiuncto, quod eaedem rationes mihta- rent ad favorem dicti Ordinis Minorum Sancti Francisci de Observantia, ideoque supplicato, ut Congregatio praefata resolutionem, sive decisionem huiusmodi extenderet ad associationem per Parochos fieri solitani cadaverum defunctorum, quae in Ecclesiis Fratrum huius Ordinis sepeliuntur, idque ad tollendas controversias, quae in aliquibus parochiis ea occasione inter Paro­chos, et Fratres Ordinis huiusmodi nascuntur non sine scandalo, ac frater­nae, et Christianae eharitatis detrimento: emanavit ab eadem Congregatione Cardinalium Decretum tenoris, qui sequitur videlicet: « Sac. Congregatio Emi- nentissiiuiirum S. R. E. Cardinalium negotiis, et consultationibus Episcopo­rum, et Regularium praeposita censuit Oratoribus dandam esse infrascriptam declarationem alias editam, nempe Parochis in associatione, sive occasione associationis cadaverum non licere ingredi Ecclesias Regularium, sed teneri dimittere eadem eadavera ad ianuam Ecclesiarum, ibique solum posse bene­dicere, et dare ultimum vale; Officia vero, et alia munia, quae in huiusmodi ministeriis adhiberi solent, ab ipsis Regularibus peragi debere, non autem a Parochis, atque ita iii praemissis omnino deinceps fieri, et exequi, prae­sentium vigore mandat, et praecipit, contrariis quibuscumque non obstan. Romae 27 Novembris 1671. I M. Cardin. Brancatius ».

Loco >$< Sigilli.

§ 2. Cum autem sicut praefatus Procurator Generalis Nobis subinde exponi fecit, ipse Decretum huiusmodi pro firmiori illius subsistentia, Apo­stolicae confirmationis nostrae patrocinio communiri summopere desideret, Nos specialem ipsi Procuratori Generali gratiam facere volentes, eumque a quibusvis excommunicationis, suspensionis, et interdicti, aliisque Ecclesiasti­cis sententiis, censuris, et poenis a iure, vel ab homine quavis occasione,

vel causa latis, si quibus quomodolibet innodatus existit, ad effectum prae­sentium dumtaxat consequendum harum serie absolventes, et absolutum fore censentes, supplicationibus eius nomine Nobis super hoc humiliter por­rectis inclinati, Decretum praeinsertum auctoritate Apostolica tenore praesen­tium approbamus, et confirmamus, illique inviolabilis Apostolicae firmitatis robur adiieimus, salva tamen semper in praemissis auctoritate praefatae Congreg. Cardinalium.

§ 3. Decernentes, etc.

[Bull. Rom., tom. 7, p. 163, 164].


248

Clemens X, const. Alias pro parte, 18 ian. 1O72.

Alias pro parte tunc existentis Commissarii Curiae Fratrum Ordinis Minorum S. Francisci de Observantia nuncupatorum, Congregationi tunc existentium S. R. E. Cardinalium negotiis, et consultationibus Episcoporum, et Regularium praepositorum supplicato, ut prohiberetur Parochis, et Clericis Terrae de Geverano Brundusinae Dioecesis, omnibusque aliis Parochis, et Presbyteris, ne auderent accipere maiorem eleemosynam pro Defunctis, qui sepelirentur in Ecclesiis dd. Fratrum, quam accipiebant pro iis qui in ipso­rum Parochorum, et Presbyterorum Saecularium Ecclesiis sepeliebantur: emanavit die 7 Decembris 1640 ab eadem Congregatione Decretum tenoris sequentis, videlicet, - Sacra Congregatio Eminentissimorum S. R. E. Cardi­nalium negotiis, et consultationibus Episcoporum, et Regularium praeposito, a ! tollendas indebitas exactiones, quae, ut proponitur, in tumulandis Defun­ctorum corporibus fieri solent, censuit iniangendum, prout praesentis Decreti tenore iniungit Archiepiscopo Brundisino, caeterisque locorum Ordinariis, ne permittant, ut Parochi, aliique de Clero Saeculari maiorem posthac eleemosy­nam sibi attribui faciant ab haeredibus Defunctorum, qui in Ecclesiis Regu­larium praedictorum sepulturam sibi elegerint, quam percipere possent, si in Parochiali, seu alia ipsius Cleri Saecularis Ecclesia sepeliri voluissent, con­trariis quibuscumque non obstantibus, etc. Romae, die 7 Decembris 1640. - Ita reperitur in regesto authographo Sac. Congregationis negotiis, et con­sultationibus Episcoporum, et Regularium praepositae. In quorum fidem etc. Romae 31 Dec. 1671. - C. de V. Archiep. Athenar.

§ 1. Et subinde cum tunc existentes Fratres Provinciae Dalmatiae prae­dicti Ordinis Congregationi praefatae exposuissent, functiones funerales Defunctorum, quorum cadavera in eorum Ecclesiis sepulturae mandarentur, facere ad eos, non autem ad Parochos spectare, Congregatio praefata die 31 Augusti 1657 aliud Decretum edidit tenoris, qui sequitur, videlicet, - Sacra Congregatio I'minentissimorum S. R. E. Cardinalium negotiis, et con­sultationibus Episcoporum, et Regularium praeposita, attentis narratis, iuxta alias resoluto censuit, functiones funeralium super cadavera Defunctorum, quae in Ecclesiis Regularium contingit sepeliri, postquam ad easdem Ecclesias pervenerint, ad ipsos Regulares, non ad Parochos pertinere, ac proinde ita in

Oratorum Ecclesiis circa praemissa servandum esse, prout servari mandat, et praecipit, contrariis quibuscumque non obstantibus. Rom. die 31 Aug. 1657. - Ita reperitur in Regesto authographo Sac. Congregationis negotiis, et con­sultationibus Episcoporum, et Regularium praepositae. In quorum fidem etc. Romae 31 Decembris 1671. - C. de V. Arcbiep. Athenar.

§ 2. Cum autem, sicut pro patre dilecti filii Francisci Mariae a Castro S. Petri de Bononia Procuratoris Generalis Ordinis praefati Nobis nuper expositum fuit, ipse Decreta huiusmodi pro firmiori illorum subsistentia Apostolicae confirmationis nostrae patrocinio communiri, summopere desi­deret: Nos specialem ipsi Francisco Mariae Procuratori Generali gratiam facere volentes, eumque a quibusvis excommunicationis, suspensionis, et interdicti, aliisque Ecclesiasticis sententiis, censuris, et poenis a iure, vel ab homine quavis occasione, vel causa latis, si quibus quomodolibet innodatus existit, ad effectum praesentium tantum consequendum, harum serie absol­ventes, et absolutum fore censentes, supplicationibus eius nomine Nobis humiliter super hoc porrectis inclinati, Decreta praeinserta auctoritate Apo­stolica tenore praesentium approbamus, et confirmamus, illisque inviolabilis Apostolicae firmitatis robur adiicimus, salva tamen semper in praemissis auctoritate memoratae Congregationis Cardinalium.

§ 4. Decernentes, etc.

[Bull. Rom., tom. 7, p. 162, 163].


249

Innocentius XI, const. Exponi nobis, 2 dec. 1676.

Exponi nobis nuper fecerunt dilecti filii Fratres Conventus loci de Binasco Papien. Dioecesis Ordinis Minorum S. Francisci de Observantia Reformatorum nuncupatorum, quod ipsi alias a Congregatione tunc existen- tium Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinalium Concilii Tridentini Interpretum obtinuerunt Decretum tenoris, qui sequitur videlicet: Papien. Funerum. Regu­lares Minores strictioris Observantiae S. Francisci Dioecesis Papien. ad aliqua inconvenientia orta occasione defunctorum, qui ad eorum Ecclesiam defe­runtur, ubi habent proprias sepulturas, supplicant declarari:

Primo. An Curatus unius Dioecesis quaecumque sit in transitu Cada­veris, quod processionaliter defertur ad I cclesiam Regularium ab alia Dioe­cesi transeundo per propriam Iurisdictionem, et Parocliiam, possit aliquam partem petere Cerae, et pecuniarum ab haeredibus defuncti praetendere.

Secundo. An proprius Parochus Defuncti transeundo per Parochiam unius Parochi alterius cuiuscumque Dioecesis ad effectum deferendi proces­sionaliter Cadaver ad Ecclesiam regularium possit libere, et licite per eam­dem cum Stola, et Cruce elevata transire, etiam irrequisito Parocho.

Die 28 Novembris 1671. Sacra etc. Ad Primum respondit negative, ad Secundum affirmative. - In quorum fidem etc. Romae 14 Novembris 1676.

I. M. Brancaccius, Episcopus Viterbien., S. C. C. Secretarius.

§ I. Cum autem sicut eadem expositio subiungcbnt, dicti exponentes, Decretum huiusmodi quo firmius subsistat, et seivetur cxactius, Apostolicae confirmationis nostrae patrocinio communiri summiipcie desiderent: Nos specialem ipsis exponentibus gratiam facere volenti -, et eorum singulares personas a quibusvis excommunicationis, suspensionis, et inter dicti, aliisque Ecclesiasticis sententiis, censuris, et poenis ac iure, vel ab homine quavis occasione, vel causa latis, si quibus quomodolibet inundat.n existunt, ad effectum praesentium dumtaxat consequendum harum serie absolventes, et absolutas fore ccusentes, supplicationibus eorum nomine Nobis supoi hoc humiliter porrectis inclinati, Decretum praeinsertum auctoritate Apostolica tenore praesentium approbamus, et confirmamus, illique inviolabilis Apo- stolicae firmitatis robur adiicimus, salva tamen semper in praemissis aueto ritate praefatae Congregationis Cardinalium.

§ 2. Decernentes easdem praesentes literas semper firmas, validas, et efficaces existere, et fore, suosque plenarios, et integros effectus sortiri, et obtinere, ac illis ad quos spectat, et pro tempore spectabit, plenissime srt- fragari, et ab eis respective inviolabiliter observari: Sicque in praemissis per quoscumque Iudices ordinarios, et delegatos, etiam causarum Palatii Apost. Auditores, iudicari, et definiri debere; ac irritum, et inane, si secus super his a quoquam quavis auctoritate scienter, vel ignoranter contigerit attentari.

§ 3. Non obstantibus, etc.

[Bull. Rom., tom. 8, p. 13].


250

Innocentius XI, const. Ad Nostri Apostolatus, 12 mart. 1677.

Ad Nostri Apostolatus auditum detestanda quorumdam iniquitatis filio- 111 in pervenit audacia, qui omnis impietatis terminos supergressi, manus n rilegas ne a quidem Sancto Sanctorum, augustissimo scilicet Eucharistiae Sacramento, quod transiturus de hoc mundo ad Patrem Salvator, et Domi­na s noster Iesus Christus in memoriam cruenti illius Sacrificii, quo se ipsum 1 n ^oneris humani redemptione in Ara Crucis Deo Patri immolavit, inef- 1 1 l >1 vini amoris sui largitate Corpus suum in cibum, et Sanguinem in potum Nobis tribuendo, instituit, continere tanti, tamque tremendi formidine M\ it* m ! .impelluntur.

§ l Quocirca ad reprimendam eiusmodi impietatem, quae animum Nosti um ipsa sui immanitate confundit in nomine eiusdem Domini Nostri Iesu t Im n xurgentes motu proprio, non ad alicuius super hoc oblatae I ditionis instantiam, sed ex mera scientia, et deliberatione, Nostris, deque Apostolicae potestatis plenitudine, ac de Venerabilium Fratrum Nostrorum S. R. I . < animalium in tota Republica Christiana adversus haereticam pra­vitatem < iciici.ilium Inquisitorum, a Sancta Sede Apostolica generaliter depu- tatorum consilio, hac nostra perpetuo valitura Constitutione, auctoritate Apo­stolica statuimus, et decernimus, ut deinceps omnes, et singuli utriusque

Oratorum Ecclesiis circa praemissa servandum esse, prout servari mandat, et praecipit, contrariis quibuscumque non obstantibus. Rom. die 31 Aug. 1657. - Ita reperitur in Regesto authographo Sac. Congregationis negotiis, et con­sultationibus Episcoporum, et Regularium praepositae. In quorum fidem etc. Romae 31 Decembris 1671. - C. de V. Archiep. Athenar.

§ 2. Cum autem, sicut pro patre dilecti filii Francisci Mariae a Castro S. Petri de Bononia Procuratoris Generalis Ordinis praefati Nobis nuper expositum fuit, ipse Decreta huiusmodi pro firmiori illorum subsistentia Apostolicae confirmationis nostrae patrocinio communiri, summopere desi­deret: Nos specialem ipsi Francisco Mariae Procuratori Generali gratiam facere volentes, eumque a quibusvis excommunicationis, suspensionis, et interdicti, aliisque Ecclesiasticis sententiis, censuris, et poenis a iure, vel ab homine quavis occasione, vel causa latis, si quibus quomodolibet innodatus existit, ad effectum praesentium tantum consequendum, harum serie absol ventes, et absolutum fore censentes, supplicationibus eius nomine Nobis humiliter super hoc porrectis inclinati, Decreta praeinserta auctoritate Apo­stolica tenore praesentium approbamus, et confirmamus, illisque inviolabilis Apostolicae firmitatis robur adiicimus, salva tamen semper in praemissis auctoritate memoratae Congregationis Cardinalium.

§ 4. Decernentes, etc.

[Bull. Rom., tom. 7, p. 162, 163].

249.

Innocentius Xl, const. Exponi nobis, i dec. 1676.

Exponi nobis nupci fecerunt dilecti filii Fratres Conventus loci de Binasco Papien. Dioecesis Ordinis Minorum S. Francisci de Observantia Reformatorum nuncuputoruin, quod ipsi alias a Congregatione tunc existen- tium Sanctae Romanae I cclcsiae Cardinalium Concilii Tridentini Interpretum obtinuerunt Decretum tenoris, qui sequitur videlicet: Papien. Funerum. Regu­lares Minores strictiore Observantiae S. Francisci Dioecesis Papien. ad aliqua inconvenientia orta occasione defunctorum, qui ad eorum Ecclesiam defe­runtur, ubi habent proprias sepulturas, supplicant declarari:

Primo. An Curatus unius Dioecesis quaecumque sit in transitu Cada­veris, quod processionaliter defertur ad Ecclesiam Regularium ab alia Dioe­cesi transeundo per propriam Iurisdictionem, et Parochiam, possit aliquam partem petere Cerae, et pecuniarum ab haeredibus defuncti praetendere.

Secundo. An proprius Parochus Defuncti transeundo per Parochiam unius Parochi alterius cuiuscumque Dioecesis ad effectum deferendi proces­sionaliter Cadaver ad Ecclesiam regularium possit libere, et licite per eam­dem cum Stola, et Cruce elevata transire, etiam irrequisito Parocho.

Die 28 Novembris 1671. Sacra etc. Ad Primum respondit negative, ad Secundum affirmative. - In quorum fidem etc. Romae 14 Novembris 1676.

I. M. Brancaccius, Episcopus Viterbien., S. C. C. Secretarius.

Roirumi l3onhlUi v

479

§ J. Cum .mti-ui sicut eadem expositio -ubinugi b.it. dicti exponentes, Decretum huiusmodi quo firmius subsistat, et scivi nn . \.i. tius, Apostolicae confirmationis nostrae patrocinio comnuiniri suinm..peic l iderent: Nos specialem ipsis exponentibus gratiam facere volent' . et «"tum singulares personas a quibusvis excommunicationis, suspensionis, et mteidicti, aliisque

Ecclesiasticis sententiis, censuris, et poenis ac iure, vel .ib h           mc quavis

occasione, vel causa latis, si quibus quomodolibet iiinod.it,n - \istunt, ad effectum praesentium dumtaxat consequendum harum en, absolventes, et absolutas fore ccnsentes, supplicationibus eorum nomine Nobis snpei b s humiliter porrectis inclinati, Decretum praeinsertuni auct<>nt.ite Ap., tuli..i tenore praesentium approbamus, et confirmamus, illique inviolabile. Apo­stolicae firmitatis robur adiicimus, salva tamen semper in praemissis .unio ritate praefatae Congregationis Cardinalium.

§ 2. Decernentes easdem praesentes literas semper firmas, valui.is, .1 efficaces existere, et fore, suosque plenarios, et integros effectus sortiri, et obtinere, ac illis ad quos spectat, et pro tempore spectabit, plenissime m i- fragari, et ab eis respective inviolabiliter observari: Sicque in praemissis poi quoscumque Iudices ordinarios, et delegatos, etiam causarum Palatii Apost. Auditores, iudicari, et definiri debere; ac irritum, et inane, si secus super his a quoquam quavis auctoritate scienter, vel ignoranter contigerit attentari.

§ 3. Non obstantibus, etc.

[Bull. Rom., tom. 8, p. 13].

250.

Innocentius XI, const. Ad Nostri Apostolatus, 12 mart. 1677.

Ad Nostri Apostolatus auditum detestanda quorumdam iniquitatis filio- 1 uni pervenit audacia, qui omnis impietatis terminos supergressi, manus nlcgas ne a quidem Sancto Sanctorum, augustissimo scilicet Eucharistiae S e 1 a mento, quod transiturus de hoc mundo ad Patrem Salvator, et Domi­nii! noster Iesus Christus in memoriam cruenti illius Sacrificii, quo se ipsum pio j . ueris humani redemptione in Ara Crucis Deo Patri immolavit, inef­fabili Divini amoris sui largitate Corpus suum in cibum, et Sanguinem in potum Nobis tribuendo, instituit, continere tanti, tamque tremendi formidine My-.ti 1 u 1. impelluntur.

| l (Quocirca ad reprimendam eiusmodi impietatem, quae animum Nosiiuin ip .a sui immanitate confundit in nomine eiusdem Domini Nostri Iesu 1 Im n surgentes motu proprio, non ad alicuius super hoc oblatae

petit... m i.uitiam, sed ex mera scientia, et deliberatione, Nostris, deque

Apostolica.- poiestatis plenitudine, ac de Venerabilium Fratrum Nostrorum S. R. I . < animalium in tota Republica Christiana adversus haereticam pra­vitatem ( ici 111 .iium 1 Inquisitorum, a Sancta Sede Apostolica generaliter depu- tatorum consilio, hu. nostra perpetuo valitura Constitutione, auctoritate Apo­stolica statuimus, et decernimus, ut deinceps omnes, et singuli utriusque

sexus, qui de furto Hostiae consecratae, sive unius, vel plurium particularum consecratarum cum Sacra Pyxide, vel sine illa per legitima iudicia iudicialiter iuxta S. Officii Inquisitionis contra haereticam pravitatem auctoritate Apostolica instituti regulas, et praxim confessi, aut omvicti fuerint, quive propria malitia, vel de alterius ordine, seu mandato hostiam, sive unam vel plures particulas consecratas praedictas apud sc retinuerint, vel alio transferre, seu asportare praesumpserint condignis poenis, et animadversionibus pro facinoris atro- citate puniantur, et nisi constiterit non fuisse ad malum finem, etiam pro prima vice Curiae Saeculari trad.mtui, non obstante minori aetate, dummodo vigesimum attingant annum, quilm poenis etiam mandantes subiaceant.

§ 2. Porro omnimodam , ogmtiouem Causarum furti Hostiae consecratae, sive unius, vel plurium pat tu ul o um > onsecratarum huiusmodi, cum Pyxide, vel sine illa, tamquam dein n h uu. um vel vehementem haeresis suspicionem continentis ad mdl.. . I .. i, iusti, et ad Sanctae Inquisitionis Officium praedictum privativc spectare, eadem auctoritate harum serie, et motu simili declaramus.

§ 3. Decernentes, etc.

[Bull. Rom., tom. 8, p. 21, .' I


251

Innocentius Xl, breve ii apr. i(»N2, articuli Cleri Gallicani,

reiecti.1

Art. 2. Sic inesse Apostolicae Sedi ac Petri successoribus, Christi vicariis, rerum spiritualium plenam potestatem, ut simul valeant atque inunota con­sistant sanctae oecumenicae Synodi Constantiensis a Sede Apostolica com­probata ipsorumque Romanorum Pontificum ac totius Ecclesiae usu confir­mata atque ab ecclesia Gallicana perpetua religione custodita decreta de auctoritate Conciliorum generalium, quae sessione quarta et quinta conti­nentur, nec probari a Gallicana ecclesia, qui eorum decretorum, quasi dubiae sint auctoritatis ac minus approbata, robur infringant aut ad solum schismatis tempus concilii dicta detorqueant.

Art. 3. Hinc apostolicae potestatis usum moderandum per canones Spi­ritu Dei conditos et totius mundi reverentia consecratos; valere etiam regu­las, mores et instituta a regno et ecelesia Gallicana recepta, patrumque ter­minos manere inconcussos, atque id pertinere ad amplitudinem Apostolicae Sedis, ut statuta et consuetudines tantae Sedis et ecclesiarum consensione firmatae propriam stabilitatem obtineant.

Art. 4. In fidei quoque quaestionibus praecipuas Summi Pontificis esse partes, eiusque decreta ad omnes et singulas ecclesias pertinere, nec tamen irreformabile esse iudicium, nisi Ecclesiae consensus accesserit.

[Denzinger-Bannwart, Enchiridion, n. 1323-1325].

1 Cf. Alexander VIII, const. Inter multiplices, 4 aug. 1690, ut habetur infra,

Fontes CIC t1 207