Fontes CIC t1 259

---------------------------------------------------------------------------------  J

Ecclesiasticae obviantibus non servanda: quin potius pro animarum salute si sub forma praefata, vel simili aliquos ignorantes praedicta illicita, seu impossibilia, vel libertati Ecclesiasticae obviantia iurare contigisset, ad obser­vanda dumtaxat licita, possibilia, et libertati Ecclesiasticae non obviantia Iurantium intentionem referri debere; declarans insuper Iuramenta sub huius­modi generalitate qualitercumque, et sub quacumque verborum forma prae­stita, vel praestanda, ad licita, possibilia, ac Ecclesiasticae libertati non obviantia dumtaxat extendi, ipsosque Iurantes ad alia per praestationem Iuramenti huiusmodi non teneri.1

§ 2. Rec. mem. Gregorius Papa XIII etiam Praedecessor noster per quasdam suas desuper sub Plumbo expeditas literas, quarum initium: inter Apostolicas, etc.,2 praedictam Nicolai Praedecessoris Constitutionem, iidem­que alias omnes Canonicas Sanctiones de abusu, et reprobatione Iuramen­torum huiusmodi promulgatas innovavit, voluitque eas ubique ab omnibus, etiam quo ad praeterita inviolabiliter observari. Praeterea praecepit, et inter- dixit Praelatis, Canonicis, et aliis supradictis, necnon Ecclesiarum Capitulis, et Monasteriorum, caeterisque Conventibus, Civitatum quoque Castrorum, et Terrarum Communitatibus, et personis quacumque dignitate praeditis, ne ulla omnino Iuramenta illicita, impossibilia, damnosa, vel libertati Ecclesia­sticae, aut Decretis Concilii Tridentini obviantia, sive ante, sive post electio­nes, confirmationes, privationes, receptiones, admissiones, aut alios actus ubicumque, ac quocumque tempore, etiam praetextu cuiusvis consuetudinis quantumcumque tempore observatae, quae potius corruptela esset censenda, sive in genere, sive in specie praestare, reddere, vel exigere, neve super praestitis, redditis, vel exactis eo usque quempiam in Iudicio, vel extra illud inquietare auderent quoquo modo, vel turbare. Ac illos, qui Iuramenta illi­cita, impossibilia, damnosa, vel Ecclesiasticae libertati, aut Decretis dicti Concilii obviantia exigere contendissent, Episcopos quidem, et alios quos­cumque Pontificali dignitate praeditos a Divinis suspendit, Capitula vero, et Conventus, eorumque Ecclesias, et loca omnia interdicto Ecclesiastico supposuit, ac singulares personas Excommunicationis sententia innodavit, inhabilesque fecit ad obtenta, et alia obtinenda eo ipso, sibique, et Romano Pontifici pro tempore existenti relaxationem suspensionis, et interdicti nec­non absolutionem ab excommunicationis sententia huiusmodi perpetuo reser­vavit. Decernens eos, qui tale Iuramentum scienter praestitissent, usu, et commodo rei, ac gratiae, cuius causa iurassent, eo ipso privatos esse ; alios vero ignorantes ad praestitorum Iuramentorum huiusmodi observationem minime teneri, #et alias prout in praefatis Gregorii Praedecessoris literis, quarum tenorem praesentibus pro plene, et sufficienter expresso ac de verbo ad verbum inserto haberi volumus, uberius continetur.

§ 3. Porro antequam literae huiusmodi emanassent, similis mem. Pius Papa V etiam Praedecessor Noster, eiusmodi Concilii Tridentini Decretis, quibus, ne quidquam, quod in usus pios non convertatur, in electione, prae-

1        C. 1, de iureiurando, II, 11, in VI®.

2        Cf. N. 154.

sentatione, nominatione, institutione, confirmatione, collatione, vel alia pro­visione, sive admissione ad possessionem alicuius Cathedralis Ecclesiae vel Beneficii, Canonicatuum, aut Praebendarum, vel partem proventuum, seu ad distributiones quotidianas quoquo modo persolvi possit, strictissime, prohi­betur inhaerens, suam hac in re Constitutionem ediderat tenoris qui sequi­tur, videlicet. Pius Episcopus servus servorum Dei. Ad perpetuam rei memo­riam. Durum nimis, etc.

Omittitur Const., quia eam habes supra, in N. 134.

§ 5. Cum autem, sicut, non sine gravi animi nostri dolore, ex quam plurium, ac praesertim nonnullorum Ven. Fratrum Archiepiscoporum, et Epi­scoporum ad Apostolatum nostrum delatis querelis accepimus, adeo creverit tam salutarium legum transgressorum impudentia, ut non desint, qui sive avaritiae, quae est idolorum servitus, improbo affectu, sive ambitioso Eccle­siasticorum graduum cupiditatis consilio ducti, hominibus trepide paciscen- tibus fidem habentes, et tamen Deo veraciter promittenti minime credentes, sacras ipsas electiones, quas Sanctissimi Ecclesiae Canones, omni prava pactione submota peragi tam districte praecipiunt, illicitis, iniustis, ac per tot Apostolicas Sanctiones reprobatis conventionibus per electos, quicumque illi sint observandis, quibus Canonica Praesulum iurisdictio, ut plurimum circumscribitur, vacantium Ecclesiarum Iura Iaeduntur, ac ipsius etiam Apo­stolicae Sedis auctoritas interdum violatur, temere inquinare satagant, atque ita abominationem desolationis in Sanctuarium invehere, Sacrasque Ecclesiae Dignitates ad quas olim non nisi ex persecutionis tolerantia ascendebatur, in turpem quaestum, ac tenebrarum negotium commutare minime vereantur, non sine gravissima Ecclesiasticae disciplinae perturbatione, fidelium scan­dalo, ac salutis animarum detrimento. Hinc est quod Nos - qui libertatis, Iurisdictionis, aliorumque Iurium Ecclesiasticorum assertores in Terris a Domino constituti sumus, omniumque Christifidelium curam superna dispo­sitione gerimus, abusus quoscumque circa praemissa introductos e medio tollere, illisque in futurum omnem ansam praecidere, necnon animarum periculis, quantum Nobis ex alto conceditur, occurrere cupientes, habita super iisdem praemissis cum particulari Congregatione Ven. Fratrum Nostro­rum S. R. E. Cardinalium eiusdem Concilii Tridentini Interpretum, qui rem mature discusserunt, diligenti deliberatione de illorum consilio pariter, et assensu, ac Motu proprio, et ex certa scientia, ac matura deliberatione Nostris, deque Apostolicae potestatis plenitudine omnia, et singula prae- •"I ¦ a a praefatis Nicolao, Pio, et Gregorio Praedecessoribus constituta, ordi­nat i mterdicta, decreta, et respective declarata, ut praefertur, expeditasque «lr«u| i illorum Constitutiones, seu literas supradictas tenore praesentium imii>«Mu" approbamus, confirmamus, et innovamus illisque perpetuae, atque lff«tf«l • i • 11 is Apostolicae firmitatis robur, patrocinium, et praesidium adii- fMMM,

I ft, Pi.ieterea, ut eadem praemissa firmius, atque inviolabilius de cae- i>tfo Observentur, ultra omnes, et singulas poenas in iisdem Constitutionibus, mmi lucris i in p< 'sitas, privationis, Dignitatum, Canonicatuum, et Praebenda- rum, alliMViinquc Beneficiorum Ecclesiasticorum, et quo ad Regulares, etiam

vocis activae, et passivae, ac graduum, mulierum, et officiorum tam quorum­cumque per eos respective obtentorum, perpctuaeque inhabilitatis ad illa, et alia similia, vel dissimilia quaecumque in posterum quomodolibet obtinenda poenas per contrafacientes ipso facto, absque alia declaratione incurrendas adiungimus.

§ 7. Porro ad penitus extirpandum, atque cvellendum abusum Capitu- lationum, pactionum, Conventionum, counirdatorum, seu statutorum quo­rumcumque, quae perperam, ac adversus Sacrorum, et Canonum et Con­stitutionum Apostolicarum dispositionem, oc i im ente Ecclesiarum quarumlibet, praesertim Cathedralium, Metropolitanarum, seu Monasteriorum quorum­vis vacatione, ab iis, ad quos electio pctsouarum idonearum ipsis Eccle­siis, seu Monasteriis ad electionem huiusmodi respective praeficiendarum iuxta privilegia, et Indulta Apostolica eis desuper concessa, aut alias legitime spectat, sive ante, sive post electionem praedictam interdum iniri, condi, aut fieri consueverunt, motu, scientia, ilehln i.uione, et potestatis plenitudine paribus earumdem tenore praesentium < minibus, et singulis, ad quos spectat, et pro tempore quandocumque spe. tabit. . umsctimque status, gradus, ordi­nis, conditionis, praeeminentiac, vel ,humi.itis fuerint sub eisdem omnino poenis superius expressis, quarum absoluti.mem, seu relaxationem Nobis, et Romano Pontifici pro tempore existeuii dumtaxat specialiter reservamus, districte prohibemus, et intcrdu unus, m i apitulatlones, pactiones, concor- data, seu statuta huiusmodi ante ipsam quidem electionem, seu etiam postu­lationem de caetero inire, comlrir, nil l.uete audeant quovis modo, seu praesumant. Illaque proinde, quatenus de l.utu .initia praesentis nostrae prohibitionis formam inita, eundiia, seu f.n ta fuerint, nulla, inania, invalida, irrita, viribusque, et effectu penitus, et umnino vacua, ac nullius roboris, et momenti esse, et perpetui i l. h e. neminemque ad illorum, seu cuiuslibet eorum, etiamsi iuramento vallata .mt, observantiam teneri, aut obligatum existere, vel fore decernimus, ei declaramus.

§ 8. Quae vero electione, seu postulatione huiusmodi secuta quomodo­libet iniri, condi, seu fieri ...lingent, ad Nos, seu eumdem Romanum Pon­tificem pro tempore existentem quamprimum deferri atque ita Nostro, et Sedis Apostolicae iudicio .uluici praecipimus, suspensa interim eorum omnium, et singulorum e\et utioiie, donec, et quousque ab eadem Sede, sine cuius auctoritate nihil omnino in similibus pacisci fas est, Apostolicae confirmationis robur iii totum, vel in partem receperint.

§ 9. Caeteriim per praesentes non intendimus ea, quae ante hac contra supradictarum Nicolai, Pii, et Gregorii Praedecessorum, seu forsan aliarum Apostolicarum Constitutionum, seu Literarum formam quomodolibet gesta fuerunt ullatenus approbare, nec poenas ea de causa per trangressores incur- sas remittere, vel condonare.

§ 10. Decernentes, etc.

[Bull. Rom., tom. 9, p. 412-416.]

'in                     m >         •-          ti" ' . •«-


260

Innocentius XII, const. Nuper, 23 dec. 1697.

Nuper a Congregatione Venerabilium Fratrum Nostrorum Sanctae Ro­manae Ecclesiae Cardinalium Concilii Tridentini Interpretum prodierunt Decreta tenoris infrascripti videlicet:

§ 1. Alias super celebratione Missarum, ac prohibitione illas moderandi, seu reducendi absque Sedis Apostolicae licentia, necnon super earumdem oneribus perpetuis suscipiendis, et Religiosorum numero ultra redditus, et consuetas eleemosynas locorum Regularium non habendo emanarunt ab hac S. Congregatione S. R. E. Cardinalium Concilii Tridentini Interpretum, aucto. ritate per fel. rec. Urbanum Papam VIII illi specialiter attributa, quam plura Decreta tenoris sequentis.

§ 2. Cum saepe contingat in quibusdam Ecclesiis, tam magnum Missa­rum celebrandarum numerum ex variis Defunctorum relictis, aut piorum eleemosynis impositum esse, ut illis pro singulis diebus praescriptis nequeat satisfieri, et tamen nova onera Missarum in dies suscipiantur; indeque fiat, ut depereant piae Testantium voluntates, obstricta Benefactoribus fides vio- letur, Defunctorum animae suffragiis priventur, Ecclesiis debitus subtrahatur cultus, ac Christifideles gravi scandalo affecti, plerumque a similibus ehari­tatis operibus retrahantur. Cumque his malis maximum inter caetera fomen- tum praebeat, aut quod ii, qui Missas supra vires celebrandas suscipiunt, sperent illas brevi ad pauciorem numerum a Superioribus reductum iri; aut quod Ecclesiis sorte pecuniarum assumpta, plerumque nuda remaneant onera Missarum, absque ullo emolumento, aut quod eleemosyna pro illis celebran­dis sit adeo tenuis, ut non facile inveniantur, qui velint huic se muneri subiicere, et redditus Ecclesiae, aut Monasterii adeo exigui, ut Sacerdos pro necessaria sua sustentatione novis se oneribus obstringere compellatur. S. Congregatio Cardinalium Concilii Tridentini Interpretum animadvertens, 1.h turam se rem Deo gratissimam, charitatique, ac iustitiae maxime consen­sui.un, si pro viribus satagat, hunc teterrimum abusum e Christiana Repu­li 11 mvellere, atque eradicare, auctoritate Ssmi Domini Nostri Urbani Divina frondentia Papae VIII sibi specialiter attributa, infrascripta Decreta edidit, •i 1 Ac primo districte prohibet, atque interdicit, ne Episcopi in Dioece.

• ••» ' * n 1 'do, aut Generales in Capitulis Generalibus, vel alias quoquomodo m tu. «ut uer.i ulla Missarum celebrandarum, aut post idem Concilium impo-

•  1 aut In limine fundationis, sed pro his omnibus reducendis, aut mode­rni» ad \po tolicam Sedem recurratur, quae re diligenter perspecta, id »uIm<i quini m.igis in Domino expedire arbitrabitur; alioquin reductiones,

uiodvratkxw*, .  mutationes huiusmodi, si quas contra huius prohibitionis

Immani lini «ouii id, omnino nullas, atque inanes decernit.

'1 4 I n inde ni l pro pluribus Missis, etiam eiusdem qualitatis celebrandis, stipen.iii | i.iutum umque incongrua, et exigua, sive ab uno sive a pluribus

personis collata fuerunt, aut conferentur in futurum Sacerdotibus, Ecclesiis, Capitulis, Collegiis, Hospitalibus, Societatibus, Monasteriis, Conventibus, Con­gregationibus, Domibus, ac Locis Piis quibuscumque tam Saecularibus, quam Regularibus: S. Congregatio sub obtcstatione Divini Iudicii mandat, et praecipit, ut absolute tot Missae celebr¦¦•uiiu, quot ad rationem attributae eleemosynae praescriptae fuerint, ita iii alioquin ii, ad quos pertinet, suae obligationi non satisfaciant; quinimo gt.ivm i peccent, et ad restitutionem tenentur.

§ 5. Id vero, ut deinde obscrvelut < x u im., S. Congregatio eadem auc- toritate revocat Privilegia, et Indulta omni.i quibusvis personis, Ecclesiis, ac Locis Piis, tam Saecularibus, qu.mi Io •ul.nluis cuiuscumque Ordinis, Con­gregationis, et Instituti,quamcumque m im concessa, quibus indulgetur, ut certarum Missarum, vel annivei m ium .. h Unitione, aut aliquibus Col­lectis, seu Orationibus plurium M ; ................................................................. nhus in futurum suscipiendis

satisfiat.

§6. Ac similiter omne d.n m ii.it. iu • m ab Ecclesia removere volens, prohibet Sacerdoti, qui Mi ¦> u m>< , i .. i n.iudam cum certa eleemosyna, ne eandem Missam altcn, p.oi. . ui*.i. m eleemosynae sibi retenta,celebran­dam committat.

§ 7. Praeterea in- m I ; u , • ¦ -, un i.i Missarum in perpetuum imposita sunt, S.i.ndoti m .. . . i , 1 n i i udis tepidiores, ac segnio" res reddantur, qin.d ..n. i i 1 i n n ii im   nn p.irva sint utilitate con­

iuncta : statuit, atque d... r- mei.-, i. i .< .n.t mobilia Ecclesiis, Capi­tulis, Collegiis. No pii dd i      i.iulius, Gutgrrgationlbus, Monasteriis Conventibus, .,. | .. •• Saecularibus, quam Regularibus,atque illorum pen uu m tu tu i u uplu iter acquirenda cum onere perpetud Missarum .. ! ! i.md im d. id quos pertinet, sub poena interdicti ab ingressu I .. Ic u n q f • i ¦ menda a die realis acquisitionis, statim depom dein mi pc 111 t ¦ iii s.u iam, vel personam fide, et facultatibus idoue.iiu, id 111., ium ii •¦ u illorum pretium quamprimum investiendi in bonis immo!uhim n i in .um expressa, et individua mentione one­ris, quod illis .imo x ini n | im At si eadem bona immobilia auctoritate Apostolica 1 n p h.uni utm iit, eorumdem pretium, sub eadem poena, ut supra, depom, iiqu    i i bonis stabilibus itidem fructiferis cum eius­dem oneris repetitum, v i mnexione converti debeat. Ad haec Sac.

Congregatio quibm w  dts, l ollegiis, Societatibus, et Congregationibus,

necnon omnibus, ei singuli I . i lesiarum, ac Piorum Locorum, tam Saecu­larium, quam Rep.ul.u ium p .-i iuribus, vel aliis ad quos pertinet, districte prohibet, ne in posti um. i perpetua suscipiant Missarum celebranda­rum; Saeculares quidem im i piscopi, vel eius Generalis Vicarii; Regulares vero sine Generalis, vel I i . mendis consensu, et licentia in scriptis, et gratis concedenda; alioquin S.u i ul.uis, qui huius prohibitionis transgressor exti- terit, ab ingressu Ecclesiae mterdictus sit eo ipso: Regularis vero poenam privationis omnium Officuuum, quae tunc obtinebit, ac perpetuae inhabili­tatis ad alia de caetero obtinenda, vocisque activae, ac passivae, absque alia declaratione incurrat. I leeniosynas vero tnanuales, et quotidianas pro Missis

celebrandis ita demum iidem accipere possint, si oneribus antea impositis ita satisfecerint, ut nova quoque onera suscipere valeant, alioquin omnino abstineant ab huiusmodi elemosynis, etiam sponte oblatis in futurum reci- pieiulis, et capsulas auferant ab Ecclesiis cum inscriptione illa « Eleemosyna pro Missis », vel alia simili sub iisdem poenis, ipso facto incurrendis; ne Fideles hac ratione frustrentur.

§ 8. Episcopus vero, seu eius Vicarius, aut Generalis, vel Provincialis, ubi de licentia pro perpetuis oneribus fuerint requisiti, in singulis casibus diligenter inquirant, de singulis Missarum celebrandarum obligationibus, cui­que Ecclesiae, Monasterio, aut Loco Pio incumbentibus; nec antea assensum huiusmodi, aut licentiam praebeant, quam eis legitime constiterit, illius Sacer­dotes tam novo oneri suscipiendo, quam antiquis iam susceptis satisfacere, posse, praecipuamque rationem habeant, ut redditus, qui Ecclesiis, et Locis Piis relinquuntur, omnino respondeant oneribus adiunctis secundum morem ¦ uiuscumque Civitatis, vel Provinciae, intelligantque, si in re tanti momenti desides,aut negligentes fuerint, in novissimo die se huius praetermissi muneris rationem esse reddituros.

§ 9. Postremo Illustrissimi Patres non sine gravi animi dolore intelli- ip-utes mala fere omnia, quae Regularem disciplinam evertunt, ac praecipue nimiam hanc facilitatem fovent, in oneribus Missarum supra vires susci­piendis, veluti ex infecta radice, pullulare ex maiori Regularium numero, quam ferant redditus, et eleemosynae cuiusque Monasterii, inhaerentes Sutn- moiiun Pontificum, ac Sacri Concilii Tridentini Decretis, hac de re editis, San-

• Ii uni Dom. Nost. auctoritate praecipiunt, ac mandant omnibus, et singulis

• icticralibus, Provincialibus, Commissariis, Ministris, Praesidentibus, Abbati- hu , Prioribus, Praepositis, Guardianis,Vicariis, et quibuscumque aliis Superio- nbu Monasteriorum, Conventuum, ac Domorum Regularium, bona immobi­le ptrssidentium, vel non possidendum, cuiuscumque Ordinis, Congregationis, *l Instituti existentium intra fines Italiae, et Insularum adiacentium, ut singuli, »«l .pius pertinet in qualibet Provincia, adhibitis duobus, aut tribus Regula­ribus an Ordinis, vel Congregationis probatioribus, et rerum usu peritio- rtbu» bona immobilia, census, redditus, et proventus omnes, consuetas item stsam. isynas, et obventiones tam communes Monasteriorum, Conventuum »i Di nimium eiusdem Provinciae, quam etiam singularibus personis Reli- t «i» assignatas, seu permissas in communem usum deinceps conferentias a», cm nimirum immediate praecedentium habita ratione diligenter, et mature

NMn»»o*-»ui, 'is omnibus detractis, quae reparationes, praestationes, gran in ibi.ites, aliave cuiuslibet generis onera, consueverunt absorbere. iii i scripto fideliter exarata, idem Superior, cuius interest, in Cépltulo, seu Congregatione Generali, vel Provinciali coram tribus ab Ipiumiet Capitulo, seu Congregatione deligendis proponat, qui

'•mus;.................. Ii redditibus, eleemosynis, et obventionibus universis,

.u mpra detractis sedulo examinent, quot Religiosi homines •Nttn I aicis, aliisque necessariis servientibus in unoquoque onvrnti et Domo Regulari iuxta Regionis, et proprii Instituti •«•(•«n. «i ve»titum, et medicinalia in communi habentes, compe-

tenter valeant sustentari. Tum eorumdem bonorum, reddituum, eleemosy­narum, et onerum praecisam notam ipsimet Capitulo, seu Congregationi exhibeant, ut in illo diligenter omnibus discussis, cuiusque Familiae Mona­sterii, Conventus, ac Domus Regularis in singula quaque provincia certus earum tantum personarum numerus. Patrum Capitularem voto praefigatur, quae redditibus, eleemosynis, et obventionibus, ut superius sufficienter ali possint. Ne vero Superiores, qui id praestare debent, serius, aut remissius, quam par est, suo muneri satisfaciant: mandat Sacra Congregatio, ut infra annum post proxirnun Capitulum Generale, vel Provinciale computandum, omnia hoc de genere capitulariter gesta, in authenticam formam redacta, ad Sacram ipsam Congregationem Concilii singuli mittant. Numerumque Fami­liae, singulorumque Conventuum, Monasteriorum, et Domorum huiusmodi Regularium, Capituli, seu Congregationis Generalis, vel Provincialis senten­tia, et auctoritate praefinitum, iidem Superiores tam Generales, et Provin- ciales omnes, quam Locales perpetuo servare omnino teneantur, nec possint illum quoquomodo augere, etiam praetextu augmenti reddituum absque Sacrae ipsius Congregationis licentia; Superiores autem huiusmodi, qui prae­dicta omnia in praefixo termino non praestiterint, vel numerum, ut supra, praescriptum, quovis modo augere praesumpserint, vel privationis omnium Officiorum, quae tunc temporis obtinebant, vocisque activae, et passivae, et ad omnia suae Religionis Officia, et gradus inhabilitatis perpetuam poenam eo ipso incurrere, atque aliis etiam gravioribus a Sede Apostolica infligendis poenis S. Congregatio subiacere voluit, et declaravit.

§ 10. Deinceps vero Monasterium, Conventus, Domus, Congregatio vel Societas Religiosorum, seu Regularium nullibi recipiatur, nisi praeter alia ad id requisita, in singulis huiusmodi locis duodecim saltem Fratres, aut Monachi, seu Religiosi degere, et ex redditibus, et consuetis eleemosynis detra­ctis omnibus, ut supra, detrahendis, competenter sustentati valeant ad prae­scriptum Decreti felic. recordationis Gregorii XV, hac de re editi. 1 Alioquin Monasteria, et loca huiusmodi post hac recipienda, in quibus duodecim Reli­giosi, ut supra sustentari, atque inhabitare non poterunt, et actu non inha- bitavcrint Ordinarii Loci visitationi, correctioni, atque omnimodae iurisdic­tioni subiecta esse intelligantur.

t? 14. Ft ne praemissorum ignorantia a quoquam praetendi possit, voluit eadem Sacra Congregatio, ut praesentes Ordinationes in Valvis Basilicarum Sancti Ioannis Lateranensis, et Principis Apostolorum de Urbe, ac in Acie Campi Florae, ut moris est, affixae omnes, ad quos pertinet, ita arctent, et afficiant, ac si unicuique peisonaliter intmiatae fuissent.

§ 15. Utque earumdem praesentium tiansumpiis, etiam impressis manu alicuius Notarii publici subscriptis, et sigillo peisouae in dignitate Eccle­siastica constitutae munitis, eadem prorsus fides adhibeatur, quae praesen­tibus adhiberetur, si forent exhibitae, vel ostensae. Datum Romae die 21 lun. 1625.- Cosmus Cardinalis de l'orres. - Prosper Fagnanus S. Congre­gationis Secretarius.

1 S. C. Ep. et Reg., 17 aug. 1622, § 2. - Bull. Rom., tom. 5, V, p. 47, 48.

Excitatis autem super praemissorum Decretorum intelligentia, seu inter­pretatione infrascriptis dubiis, prodierunt a memorata Congregatione simili auctoritate illi a praefato Urbano Papa VIII specialiter attributa responsiones, .eu declarationes inferius apponendae.

Super primo Sacrae Congregationis Decreto de celebratione Missarum, quo prohibetur, ne Episcopi in Dioecesana Synodo, aut Generales in Capi­tulis Generalibus, vel alias quoquo modo, reducant onera illa Missarum celebrandarum, aut post idem Concilium imposita, aut in limine fundatio­nis. Quaeritur, quid si legatum sit ita tenue, ut non sit, qui velit onus illi iniunctum subire, et si recurrendum sit ad Sedem Apostolicam pro modera­mine oneris, totum, aut fere totum insumendum sit pro expensis ad id neces- ariis? Et quid, si permittatur Episcopo in fundatione, ut possit huiusmodi onera moderari.

Secundo, An super secundo eiusdem Congregationis Decreto, quo cave ur. ut celebrentur tot Missae, quot ad rationem tributae eleemosynae prae- ¦i nptae fuerint. Quaeritur, an verba illa (praescriptae fuerint) intelligenda

•          mt de praescriptione facta ab Offerente, vel ab Ordinario?

Tertio, An cum Ordinarius praescripserit eleemosynam congruam iuxta qualitatem Loci, personarum, ac temporum, Sacerdotes accipientes stipen- : i n m minus congruo, teneantur Missas illis ab Offerente praescriptas cele­brare?                                        v

i.iuarto, An Sacerdotes, qui tenentur Missas celebrare ratione Beneficii, i u ( ippellae, Legati, aut Salarii, possint etiam manualem eleemosynam, i" Mi sis Votivis, aut Defunctorum recipere, et unico Missae Sacrificio utri­que onerl satisfacere?

Quinto, Posito, quod Testator relinquat, ut celebrentur pro eius Anima ' illum Missae, absque ulla praescriptione eleemosynae. Quaeritur, an libe- ¦ niii :t haeresibus, ei tu. . .s uam .ibi bene visam praescribere, an vero eadem eleemosyna ptae»i iibeml.i nil ut) Ordinario.

.. ptuu.. 'ur iiii i .m..i.ni i ..iipi rationis Decreto, quo prohibe- in. .i .i 1 n, q i .          M «im .. i. lu .iiulam eum certa eleemosyna, ne

•  i i irm M. ••¦n • • . ... ,iem eleemosynae sibi retenta, celebrandam eo*"»!"»1 ','ia. "im l't p. r mittendum ii Admiuinltatorihus Ecclesiarum, ».1 ..i.ikio .i.. .. .. 11, eui.mynartim portionem, pro expensis mauutentionis i ..Ut.», «lumini, iiK'irviruliiim, paramentorum, luminum, vini, hostiae, .i |.....|. „ ,,

.................. ' I ». .ium habeat locum In Beneficiis, quae conferun-

<                              n l im Beneficii, qui potest per alium celebrare,

— .i., i.» ,. ... , r ii i niti itate stipeudiufti, ad rationem reddituum Bene- IM*    .ib

is ..¦• * < i.t •••-.. quibus aliquando offertur eleemosyna maior

• «Illa. i«<... i.(«ii..ur Mlanae, rl. be.uit dare eandem integram eleemosynam

u», i|iiil>ii( M ••>> «rlrluau.la»      littunt; an satis sit, ut dent celebranti-

Im» elerini»a>itaut t < >tt*iiclam ?

I huic ium, Super qumi... I. ut Congregationis Decreto, quo inter

. ieter.1 st.iiiiiiui p i h ... . i ba eleemosynas vero manuales, et quotidianas

pro Missis celebrandis ita demum iidem accipere possint, si oneribus antea impositis ita satisfecerint, ut nova quoque onera obire valeant; alioquin omnino abstineant ab huiusmodi eleemosynis, etiam sponte oblatis in futurum reci- piendis, et capsulas auferant etc. Quaeritur, an hoc Decretum prohibeat abso­lute, quo minus accipiant novas eleemosynas, qui acceptis non satisfecerunt et quid, si congruo tempore possint omnibus satisfacere?

Duodecimo, Quid si offerens eleemosynas, audito impedimento consen tiat, ut Sacerdos Missam celebret, cum primum poterit?

Decimoquinto, An Administratores Ecclesiae, magnae devotionis, et con­cursus, possint eleemosynas pro Missis celebrandis accipere, si iisdem Mis­sis, non nisi post longum tempus satisfacere valeant, ne alias cultus Eccle­siae, et devotio, ac concursus I idcluim, ut aiunt, minuantur?

Decimosexto, Quia prohibitio dicti Decreti videtur aliquibus directa solis Capitulis, Collegiis, Societatibus, ( migrationibus, necnon omnibus, et singulis Ecclesiarum, et Piorum I morum, tam Saecularium, quam Regu­larium Superioribus, de quibus fit cxpiessa mentio, non autem privatis Sacer­dotibus, qui tamen comprehendi videntur sub clausula generali (et aliis ad quos pertinet) suppleatur pro nppoitun.i declaratione?

Ultimo, An idem Decretum, ubi disponit, ut nullibi recipiantur Mona­steria, nisi etc., Iubeat locum in It.ib i dumtaxat, ad quam est restrictum Decretum proxime antecedeu m veto etiam extra Italiam.

Declarationi s, seu Responsiones ad supradicta Dubia.

Sacra Congregatio Cardinalium Concilii t ridentini Interpretum, aucto­ritate sibi a Sanctissimo Domino Nostro attributa, ad singula Dubia supe­rius proposita, ad hunc modum respondit, videlicet:

Ad primum. Et si legatum sit adeo tenue, nihilominus pro reductione oneris, ut supra, impositi, ab iis, ad quos pertinet, Sedem Apostolicam esse adeundam, quae absque ulla impensa id statuet, quod magis in Domino e re esse iudicaverit: verumtamen, si in ipsa Beneficii erectione expresse cau­tum fuerit, ut liceat Episcopo iniunctum onus reducere, et moderari, legem hanc fundationis, quam Decreta hac de re edita non sustulerunt, esse vali­dam, et observandani.

Ad secundum. Esse intelligenda de praescriptione facta ab eo, qui elee­mosynam tribuit, non autem ab Ordinario: quod si tribuens eleemosynam numerum Missarum celebrandarum non praescripserit, tunc tot Missas cele­brari debere, quot praescripserit Ordinarius secundum morem Civitatis, vel Provinciae.

Ad Tertium. Teneri.

Ad Quartum. Sacerdotes, quibus diebus tenentur Missas celebrare ratione Beneficii, seu Cappellae, Legati, aut Salarii, si eleemosynas pro aliis etiam Missis celebrandis susceperint, non posse eadem Missa utrique obligationi satisfacere.

Ad Quintum. Censuit, ubi nullam certam eleemosynam Testator reliquit, esse ab Episcopo praescribendam eleemosynam congruam, quae respondeat oneribus Missarum celebrandarum, secundum morem Civitatis, vel Provinciae.

Ad Septimum. Respondit, permittendum non esse, ut Ecclesiae, ac loca pia, seu illorum Administratores, ex eleemosynis Missarum celebrandarum ullam, utcumque minimam portionem retineant ratione expensarum, quas subeunt in Missarum celebratione, nisi cum Ecclesiae, et loca pia alios non habent redditus, quos in usum earumdem expensarum erogare licite possint, et tunc quam portionem retinebunt, nullatenus debere excedere valorem exoensaruin, quae pro ipsomet tantum Missae Sacrificio necessario sunt subeundae, at nihilominus eo etiam casu curandum esse, ut ex pecuniis, quae supersunt, expensis, ut supra, deductis, absolute tot Missae celebren­tur, quot praescriptae fuerint ab Offerentibus eleemosynas.

Ad Octavum. Non habere locum, sed satis esse, ut Rector Beneficii, qui potest Missam per alium celebrare, tribuat Sacerdoti celebranti eleemosynam congruam, secundum morem Civitatis, vel Provinciae, nisi in fundatione ipsius Beneficii aliud cautum fuerit.

Ad Decimum. Debere absolute integram eleemosynam tribuere Sacer­doti celebranti, nec ullam illius partem sibi retinere posse.

Ad Undecimum. Responclit non prohibere absolute; ac propterea, etsi oneribus iam susceptis non satisfecerint, posse tamen nova etiam onera susci­pere Missarum celebrandarum, dummodo infra modicum tempus possint omni­bus satisfacere.

Ad Duodecimum. Quamvis onera suscepta infra modicum tempus adim­pleri nequeant, si tamen eleemosynam pro aliarum Missarum celebratione1 id sciat, et consentiat, ut illae tunc demum celebrentur, cum susceptis oneribus satisfactum fuerit, Decretum non prohibere, quo minus eo casu eleemosyna accipiatur pro iisdem Missis iuxta Benefactoris consensum cele­brandis.

Ad Decimumquintum. Non posse nisi de consensu eorum, qui eleemo­synas tribuunt, ut supra in responsione ad Duodecimum.

Ad Decimumsextum. Comprehendi etiam privatos Sacerdotes.

Ad Ultimum. Habere locum extra Italiam.

Cosmus Cardinalis de Torres.

Profqier I agnanus Sacrae Congregationis Secretarius.

( uni .autem super praemissis diversi Irrepserint abusus, illorumque Occa­su,m quampluies querela) . cl fe< unus ad Apostolicam Sedem pervenerint, , u|>i< u« • i,|,ni i ,•uifrcgatiii i animalium i .im, ilu t ridentini Interpretum immani ,iii.»i , iii s .ilui-,m , i iui-.ii.iua Republica pro viribus evellere, .           n pt..» Iii,, u' -."l'I.iiu. Ii.milibus, ac emendata negligrntia piae

1 r,>p,.m unum, a. u linn t.». i,u um % , iunt.in tuli -, illibata servetur, Defuncto-

i um i, .......  in' ,-ra , i p, uipt.i pt .testentur suffragia, itidemque Deo

maior h'l"iia, ri l.iirsii» pt «e >i .m n. u . ultus reddatur, praevia auctoritate pit ssiiium i' \ ,, im, ..lilium Divina Providentia Papam XII ei spe- ciabtet attributa tuba*, npt i l . i. 11 prius in particulari nonnullorum ex praelatis r u.lm ibi , p. i m imitem suam deputata, et postea in generali

1 Aitile: offerent.

huiusmodi Cardinalium Congregatione mature, et accurate discussa, reco­gnita, examinata edidit.

§ 16. In primis, praeinserta Decreta cum praemissis illorum declaratio­nibus plenissime, et amplissime approbat, confirmat, et innovat, omniaque, et singula ibidem contenta, et expressa iterum omni meliori modo decernit, statuit, ac ab omnibus, et singulis etiam speciali, et individuali nota, seu expressione dignis penitus observari, et omnimodae executioni demandari decernit, sancit, et praecipit.

§ 17. Insuper, ut in re tanti momenti < onsultius, ac maiori, ut par est, circumspectione procedatur, si qui tot m 'm i int, vel sint, qui suis pravis, et erroneis intentionibus, seu opinionibus blandiri volentes Missarum celebra­tionem omittunt sub malitiose, vel                                   spe earumdem condona-

tionem, vel reductionem a Sede N; , i,,ii , vel compositionem a Reverenda

Fabrica Sancti Petri de Urbe ....... .ii; < mgregatio praefata tum eosdem,

tum quoscumque alios, qui p . i b.n iii .ideo detestabiles abusus ausi fue­rint offendere, certiores fieri, . i in..mt esse voluit, praefatas condonatio- nes, et reductiones ab eadem s, d,-, muuusi e\ rationabili causa, seu aequa commiseratione: compositum, v i., a .h, n l ibrica utente suis facultatibus, et privilegiis, nonnisi ex i am.. mt, i rationabili, et cum clausulis opportu­nis, et praesertim eum illi ./<;    ..j...'. ¦¦.,• non omiserint animo habendi

compositionem, alio-, ,-r.iti.i ¦m>>>,>,(¦• ,.'<, . ,mr » admitti consuevisse, et solere; quapropter, ut l u ..ium i p ieiuni hisce praetextibus praeclu­datur, memorata ( a pte,.|ii ¦ tales m t n t i < mes, opiniones, seu spes, ac elee- mosyiiarum. iv iii ! m m p.oie veisrones iu alium, quam praefata­rum Mi . itum usum, m u sat, : i n .licui, . i quascumque alias directas, vel indirecta ., immediata,. vi m, illatas contraventiones, seu circumventiones declarat pt,,i ..i u i itum.d.des, uuustas, et illicitas, illasque omnino reprobat, damnat, et Interdici!

') I .N i nn n pt. itum m ..b absurda ex eo plerumque proveniant, quod onera Missarum npi xu. s ¦ u . ipiantur: caveant omnes, et singuli Recto­res, Super ioii . .n Mim.tu , p i i n n i, u utque tum Saecularium, tum Regula­rium l:cclcsi.uuni. .n ill.iitim Capitula, ne onera, seu Missas tum tempo­rales, tum etiam m um de .,. ; < ¦ u um ¦ r t isfactioni impares fuerint, quoquomodo suscipiant, utque ii ip um quo.nl tieri poterit, pateat, teneantur iidem con­ficere, semperque m i        m hm p.itenti, et obvio retinere Tabellam onerum

perpetuorum, et icmpoialium latens perspicuis, et intelligentibus descripto- rum, quorum implemi ni . i moraliter, et intra praescriptum, seu breve tempus satisfacio c non p c. seu illa dumtaxat, et non ulteriora adimplere posse crediderint, seu > n ,|, u debuerint, alias Missas, sive perpetuas, sive temporales, sive manu.des per se, vel per interpositas personas quoquomodo recipere, seu accept.ue onuuiio desistant, seu abstineant, et ulterius tali casu in eadem Tabella similiter exprimant sese, propterea aliis Missis acceptandis, et celebrandis impares esse.

§ 19. Iidemque teneantui pariter in Sacrario duos Libros retinere, ac in eorum altero singula onera perpetua, et temporalia, in altero autem Missas manuales, et tam illorum, quam istarum adimplementum, et eleemosynas

distincte, et diligenter annotare, et annotandas, seu annotanda curare, singulis­que annis de supradictis adimplementis, eleemosynis, et oneribus pariter exa- ctain rationem suis Superioribus reddere, ac omnes, et singulas rationes huius­modi in praefatis respective Libris simili distinctione, et diligentia, tam praefati a quibus rationes debent reddi, quam Superiores, quibus reddendae erunt, describere, seu annotare, sive describendas, vel annotandas respective curare.

§ 23. Meminerint igitur, et satagant Ordinarii, ut a personis, et in Eccle­siis quoquomodo etiam in vim Decretorum Concilii Tridentini sibi subiec­tis, Missae ea, qua par est, fide, et diligentia celebrentur, et cuncta, et singula Decreta huiusmodi omnimodae executioni demandentur, nedum iustitiam recurrentibus, seu instantibus reddentes, sed ex officio tum in visitationibus, tum in aliis actibus, et modis, quos expedire, et convenire toties, quoties iudicaverint inquirentes, ne aliquid committatur, pervertatur, differatur, vel omittatur, quod his omnibus, et singulis Decretis adversatur.

§ 24. Caveant etiam respective omnes Regulares tum Subditi, tum Supe­riores quicumque nedum Locales, sed etiam Provinciales, et Generales, ne Missarum celebratio, et omnium Decretorum praemissorum executio, cum pernicie propriarum animarum, cum praeiudicio illarum, quibus Missae sunt applicandae, et cum magno Christifidelium scandalo quoquomodo omittantur, differantur, negligantur, seu pervertantur, alioquin ultra propriae conscientiae onerationem, poenam privationis vocis activae, et passivae, ac graduum, et officiorum, quae obtinent, necnon inhabilitationij ad huiusmodi gradus, et officia obtinenda prorsus incurrant.

§ 29. Non obstantibus quoad suprascripta omnia, et singula in huius­modi Decretis contenta Constitutionibus, et Ordinationibus Apostolicis in favorem quarumcumque personarum, atque Ordinum tam Mendicantium, quam non Mendicantium, Militiarum etiam Sancti Ioannis Hierosolymitani, et Congregationum, Societatum, ac cuiuslibet alterius Instituti etiam necessario, et in individuo exprimendi, Ecclesiarum, Monasteriorum, Conventuum, Colle­giorum, Capitulorum, Hospitalium, Confraternitatum, et aliorum quorum­cumque tam Saecularium, quam Regularium locorum, necnon illorum etiam iuramento, confirmatione Apostolica, vel quavis firmitate roboratis Statutis, et consuetudinibus etiam imrnemorabilibus; privilegiis quoque, indultis, et literis Apostolicis etiam mari magno, seu Bulla aurea, aut alias uuncupatis sub quibuscumque tenoribus, et formis, ac cum quibusvis etiam derogato- riarum derogatoriis, et insolitis clausulis, necnon irritantibus Decretis, etiam motu proprio, et ex certa scientia, ac de Apostolicae potestatis plenitudine, aut alias quomodolibet, etiam per viam communicationis,, seu extensionis c om i ssis, et iteratis vicibus approbatis, et innovatis, etiamsi pro illorum suf­ficienti d e rogat i one de illis, eorumque totis tenoribus, et formis specialis, et individua, ac de verbo ad verbum, non autem per clausulas generales mentio, seu quaevis alia expressio habenda, aut aliqua alia exquisita forma servanda esset, tenores huiusmodi, ac si de verbo ad verbum, nihil penitus omisso, et forma in illis tradita observata, inserti forent, praesentibus1 adversantur, illis

1 Adde: pro expressis habens, eisdem quatenus praesentibus.

alias in suo robore pemansuris, Sacra Congregatio Sanctitatis Suae auctori­tate specialiter, et expresse derogat, caeterisque contrariis quibuscumque. Datum Romae die 23 Novembris 1607. loseph Card. Sacripantes Praefec­tus. - Ferdinandus Nuptius Sacrae Congr. Secretarius.

§ 30. Quocirca, cum dilectus Filius noster loseph Tituli Sanctae Mariae Transpontinae Sanctae Rom. Eccl. Presbyter Cardinalis Sacripantes, merro ratae Congregationis Praefectus, praefata Decreta Nobis retulerit: Nos con­siderantes eadem, et singula omnia Dei tela, ea qua decet maturitate digesta, et examinata, ac in vim Apostolicae .no : i itatis eidem Congregationi spe­cialiter, ut praefertur, attributae pcr.u ta, perutilia fore censentes, illaque pro­pterea perpetuo, et inviolabiliter obsctv.in, necnon Constitutionis nostrae munimine roborare volentes, Motu propnu, non ad cuiusquam nobis super hoc oblatae petitionis instantiam, sed ex certa scientia, et matura delibera­tione, deque Apostolicae potestatis plenitudine praeinserta Decreta, omnia­que, et singula in eis contenta, i.-            praesentium auctoritate Apostolica

confirmamus, et approbamus, illr.qu< inviolabilis, et irrefragabilis Aposto­licae firmitatis robur, et effii a. i nn adm imu . quinimo motu, scientia, delibe­ratione, ac potestatis plenitudine similibus, munia, et singula in supradictis Decretis contenta, de novo .uti         n ., dei eiuuuus, et ordinamus, ac ab omni­bus, et quibuscumque, eti iiii sp, i.di, et Individua nota dignis omnino exacte, et perpetuo servari volumus, sam unus, et mandamus.

§ 31. Decernentes, etv-

[Bull. Rom., tom. p. 404 471],


261

Tinioi entiiis \||, const. llmanavit, 6 sept. i6q8.

Emanavit nuper a Congregatione Venerabilium Fratrum Nostrorum S. R. I . ( '.animalium negotiis, et consultationibus Episcoporum, et Regula­rium praeposita iu < ansa I usltana Iurisdictionis inter Venerabiles Fratres modernos Archiepiscopum Bracharen., et Episcopum Lerien. ex una, necnon dilectos filios Regulares Regni Portugalliae ex altera partibus vertente, Decre­tum tenoris, qui sequitur, videlicet. In Causa Lusitana Iurisdictionis vertente inter Archiepiscopum Bracharen., et Episcopum Lerien. ex una, necnon Regulares eiusdem Regni partibus ex altera, instantibus dictis Archiepiscopo, et Episcopo declarari: An Episcopi possint in sua Dioecesi prohibere Regu­laribus ad Confessiones audiendas approbatis ab Antecessoribus Episcopis, vel ab Episcopis alienae Dioecesis, ne amplius Confessarii munus exerceant sine ipsorum nova approbatione, et licentia, non obstante Bulla Cruciatae, et contra Regulares transgressores procedere valeant ad suspensionem, Cen­suras, et alias Canonicas poenas, Sacra Congregatio Eminentissimorum, et Reverendissimorum S. R. E. Cardinalium negociis, et consultationibus Epi­scoporum, et Regularium praeposita, audita relatione Nuncii Apostolici apud Serenissimum Lusitaniae Regem residentis, referente Eininentissimo Collo-

redo, censuit, et declaravit, servandam esse omnino Constitutionem Septi­mam sa. me. Clementis X quae incipit Superna etc.1 non obstante Bulla Cru- ciatae, quae in hac materia nihil novi Iuris induxit, neque quoad Poenitentes, neque quoad Confessarios, prout praesentis Decreti vigore servari mandat, ac praecipit. Romae 11 aprilis 1698. - G. Cardinalis Carpineus. - I. D. Archie­piscopus Athenarum, Secretarius.

§ 1. Cum autem sicut pro parte Archiepiscopi, et Episcopi praedicto­rum Nobis subinde expositum fuit, ipsi Decretum huiusmodi, quo firmius subsistat, Apostolicae Confirmationis Nostrae patrocinio communiri pluri­mum desiderent, Nos ipsos Archiepiscopum, et Episcopum specialibus favo­ribus, et gratiis prosequi volentes, et eorum singulares personas a quibusvis excommunicationis, suspensionis, et interdicti, aliisque Ecclesiasticis senten­tiis, censuris, et poenis a Iure, vel ab homine quavis occasione, vel causa latis, si quibus quomodolibet innodatae existunt, ad effectum praesentium dumtaxat consequendum harum serie absolventes, et absolutas fore censen" tes, supplicationibus eorum nomine Nobis super hoc humiliter porrectis inclinati, Decretum praeinsertum auctoritate Apostolica tenore praesentium approbamus, et confirmamus, illique inviolabilis Apostolicae firmitatis robur adiicimus: salva tamen semper in praemissis auctoritate memoratae Congre­gationis Cardinalium.

§ 2. Decernentes, etc.

[Bull. Rom., tom. 9, p. 438],


262

Innocentius XII, const. Nuper a Congregatione, 24 apr. 1699.

N1 q 1 ' 1 « C»ui^ 1 r^jitinur Vcu.i altilium Fratrum Nostrorum S. R. E. Car- * I m 1 nn 1 >>. itu tridentini lutcipietiim c1n.111.1vit super quodam dubio pro 1 i<i. Vrnrfniiiti» I r itui ni",Irriti Ipinupi Pisturicn., et Pratcn. Congrega- 111 ¦ ' 11 ii 11 u im " ' 1 1 ' i111 '1 ¦ i<. Delictum tenui is, qui sequitur videlicet: Pisto- ¦ 11 Pi i1' n 1 im P»t c Iii I 11 Ici. itum Pistorum., et Pratcn. inter varias opi-

.....  • i 1 1 1 nn n, luti in,-Ii, mt iii dies celebrationem, et respective

. ,'ii .                        i ' p | ui'i iuxta dispositionem Sacrorum Canonum,

• 1 in I' ii ut n I p in .ul consulendum, nedum propriae, verum .1.«in iti 1 ium P.0..1 li num 1 um., icnti.ic, supplicat declarari: An Parochi imaiiIu' i"B"''in ./i. .'¦.;•.           ,1'tu, are Sacrificium pro Populo, sive non?

n. 14 1              t 11 ¦ , 1, legatio Eminentissimorum S. R. E. Car-

liii.iliuin 1 im ln.t.ut n Interpretum censuit, dandas esse resolutiones .iii i-, h.u .1. m e.litis. . i •ugu.uiiet m Nullius Nonantulan. Eminentissimo Alili.iti 10 m u 1 it.1. nuii i, ut infra: Cum praecepto Divino iis, quibus animarum . ut.i ...num 1 • t, mandatum sit pro ovibus suis Sacrificium

» Cf. N. 246.                                                "sin»

offerre, saepe alias Sacra Congregatio Concilii censuit, Parochos teneri pro Parochianis Sacrificium applicare, et praecipui in dubio applicationis Sacri ficii proposito, et respective resoluto sub dic 10 maii 1692 his praecisis verbis concepto: An Parochus Missam celebrare teneantur, et Sacrificium applicare pro Parochianis, in diebus Dominicis, et festis, sive habeat con­gruam, sive non? Sacra etc., iuxta alias declarationes censuit teneri, nec posse eisdem diebus aliam eleemosynam recipere. Ac proinde idem nunc respondendum esse censuerunt Eminentis uni Patres quoad Parochos Nonan- tulanae Dioecesis, addentes insuper, quod I V. pro suo Pastorali zelo detre- ctantes Parochos compellere non gravetur. - I. Cardinalis Sacripantes Praefe­ctus. - F. Nuptius Secretarius.

§ 1. Cum autem, sicut dictus Ipe.iupus Nobis subinde exponi fecit, ipse Decretum huiusmodi, quo firmius subsistat, et servetur exactius, Apo­stolicae confirmationis Nostrae patrocinio cotnmuniri plurimum desideret: Nos specialem ipsi Episcopo gratiam l.uere volentes, eumque a quibusvis excommunicationis, suspensionis, et Inicidicti, aliisque Ecclesiasticis senten­tiis, censuris, et poenis a Iure, vel ab h           quavis occasione, vel causa

latis, si quibus quomodolibet mundatus existit, ad effectum praesentium dumtaxat consequendum, harum seiu- absolventes, et absolutum fore cen- sentes, supplicationibus eius nimum Nube. ,upei hoc humiliter porrectis inclinati Decretum praeinsertuui .m, iuin.ii, \postolica tenore praesentium approbamus, et confirmamus, illique inviolabile Apostolicae firmitatis robur adiicimus; salva tamen semper iii praemissis auctoritate memoratae Congre­gationis Cardinalium.

§ 2. Decernentes, etc.

[Bull. Rom., tom. 9, p. 501].


263

Innocentius XII, const. Cum sicut, 19 apr. 1700.

Cum sicut non sine gravi animi Nostri dolore ex nonnullorum Vene­rabilium Fratrum Episcoporum Regni Portugalliae, et aliorum timoratae conscientiae Virorum debitis ad Nos querelis accepimus, in Regno praefato revixerit, ac in dies magis invalescat opinio per quasdam fel. rec. Pauli V,1 Urbani VIII,2 et Clementis X3 Romanorum Pontificum Praedecessorum Nostro­rum Constitutiones, necnon plura Congregationum tunc existentium S. R. E. Cardinalium Concilii Tridentini Interpretum, ac respective negotiis, et con­sultationibus Episcoporum, et Regularium Praepositorum Decreta dudum damnata, ac reprobata, qua innixi plerique illarum partium Privilegia, et

1        Const. Alias, 24 dec. 1608. - Bull. Rom., tom. 5, III, p. 352, 353.

2        Cf. N. 208.

3        Cf. N. 246.

Indulta per Literas Apostolicas pro Cruciata Sancta emanatas, seu, ut vocant, Bullam Cruciatae, ita intelligenda esse existimant, ut facultas in Literis, seu Bulla huiusmodi Christifidelibus attributa confitendi peccata sua cuilibet Confessario per quemcumque Ordinarium ad Confessiones audiendas appro­bato, locum habeat, et habere censeatur, etiamsi is non fuerit Ordinarius loci, in quo confessiones praefatas excipi contigerit: hinc est, quod Nos ex debito Pastoralis Officii, quod humilitati nostrae meritis licet, et viribus longe impari commisit Divina dignatio, animarum periculis in re tanti mo­menti, qualis est sacramentalis confessio, quantum Nobis ex alto conceditur, paterna charitate occurrere cupientes, necnon Constitutionibus, et Decretis supradictis inhaerentes, de Venerabilium Fratrum Nostrorum eiusdem S. R. E. Cardinalium, primum quidem supradictis negotiis, et consultationibus Epi­scoporum et Regularium praepositorum, subinde vero etiam aliorum in tota Republica Christiana contra haereticam pravitatem Generalium Inquisitorum a Sede Apostolica specialiter deputatorum, qui opinionem praefatam ex inte­gro examinarunt, remque totam mature discusserunt, consilio, ac etiam motu proprio, et ex certa scientia, et matura deliberatione nostris, deque Aposto­licae potestatis plenitudine tenore praesentium decernimus, et declaramus, Bullam Cruciatae Sanctae nihil novi Iuris induxisse, nullumque privilegium continere quoad approbationem Confessariorum contra formam eiusdem Concilii Tridentini, et praedictarurn Constitutionum Apostolicarum, adeo ut Confessarii tam Saeculares, quam Regulares quicumque illi sint, in vim dictae Bullae Cruciatae a Poenitentibus ad audiendas eorum Sacramentales Con­fessiones electi, nullatenus confessiones huiusmodi audire valeant sine appro­batione Ordinarii, et Episcopi Dioecesani Loci, in quo ipsi Poenitentes degunt, et Confessarios eligunt, vel ad excipietidas Confessiones requirunt, nec ad hoc suffragari approbationem semel, vel pluries ab aliis Ordinariis aliorum locorum, et Dioecesum obtentam, etiamsi Poenitentes illorum Ordi­nariorum, qui Confessarios electos approbassent, subditi forent; Confessio­nes autem aliter, et contra earumdem praesentium, aliarumque Apostolica­rum Constitutionum formam deinceps faciendas, et excipiendas respective, praeterquam in casu necessitatis in mortis articulo nullas fore, irritas, et invalidas, et Confessarios ipso iure suspensos esse, et etiam rigide punien­dos ab ipsis Ordinariis Locorum. Porro quamcumque contrariam opinio­nem tamquam falsam, temerariam, scandalosam, et in praxi perniciosam, pi.icti'iiso quovis contrario usu, contrariaque consuetudine, etiam antiquis- -i n i minime obstantibus, Motu, scientia, deliberatione, et potestatis pleni- i nliiic paribus harum serie damnamus, et reprobamus, contrariumque usum, j. n io m nn consuetudinem huiusmodi penitus, et omnino abrogamus, et abolrmus.

N l V pioinde omnibus, et singulis Christifidelibus cuiuscumque status, gradus, i -nditionis, et dignitatis existant, etiam specifica, et individua men­tione. . i , xpicv.ione dignis, ne supradictam opinionem docere, tueri, aut ad pt r. im d '.n . i e quovis modo audeant, seu praesumant sub poena excom­municatum-. pet i outrafacientes ipso facto absque alia declaratione incur­renda, a qua m um a quoquam praeterquam a Nobis, seu Romano Pontifice

pro tempore existente, nisi in mortis articulo huiusmodi constitutus absolu­tionis beneficium obtinere valeat interdicimus, et prohibemus.

§ 2. Decernentes, etc.

[Bull. Rom., tom. 9, p. 537-539).


264

Clemens XI, decr. Non nn 11 i, 15 dec. 1703.

Nonnulli Episcopi, et complures Kcgul.ut s, sub praetextu privilegiorum, ea sibi licere putant, quae prohibita sunt; siquidem Episcopi etiam in aliena Dioecesi, extra domum propriae habitationis, 111 privatis Laicorum domibus erigi faciunt Altare, ibique per unum, aut plures e suis Cappellanis vivifi­cam Christi Hostiam immolari; Regulares vero in quibusdam Magnatum, seu aliarum Nobilium personarum privatis ( )iatoriis, quae certis quandoque ex causis a Sede Apostolica comedi solent, , elcbrare audent, vel plures Missas, quam in iis sit indultum, v i ab que praesentia personarum, quarum contemplatione gratiosa concessio emanavit, vel extra debitas horas, et post meridiem, vel illis etiam diebus, quibus per < institutiones Dioecesanas, aut etiam Decreta Sacrae Congregationis t nn iln, < elebrari prohibetur, aut quae in ipsis Indultis Apostoli! is excipiuntur, qu<> minus in illis celebrari possit; aut etiam Altari portabit uti non verentur, in Sacrarum Sanctionum contem­ptum, ac Sancti Sacrificii iricvctcutiam. Quamobrem, ad abusus huiusmodi eliminandos, et ad instaurandam venerationem tremendo Mysterio debitam, Sanctissimus Dominus Noster, ex unanimi Voto S. R. E. Cardinalium Con­cilii Tridentini Inteipn ium, inhaerendo declarationibus alias hac de re editis, expresse declarat I pisi opis et Ius maioribus Praelatis, etiam Cardinalatus Dignitate ludentibus, neque sub praetextu privilegii clausi in corpore Iuris, neque alio quoquo titulo, nullo modo licere extra domum propriae habita­tionis, in domibus I an e., etiam in propria Dioecesi, quod fortius intelligitur in aliena, etiamsi Dioecesani consensus adhiberetur, erigere Altare, ibique Sacrosanctum Missae S.n 1 itu ium celebrare, sive celebrari facere. Ac pari modo in Oratoriis privatis, quae per Sanctam Sedem concessa fuerint, non licere Regularibus cuiusvis Ordinis, aut Instituti, seu Congregationis, etiam Societatis Iesu, auf etiam cuiuscumque Ordinis Militaris, etiam S. Ioannis Hierosolymitana aut aliis quibuscumque Sacerdotibus, etiamsi essent Epi­scopi, in iis celebrare iu diebus Paschatis, Pentecostes, Nativitatis Christi Domini, aliisque anni Pestis solemnioribus, ac diebus in Indulto exceptis. In reliquis vero diebus, praedictis Regularibus, et Sacerdotibus quibuscum­que, etiam Episcopis, in praefatis Oratoriis celebrare non licere, ubi iam unica Missa, quae in Indulto conceditur, fuerit celebrata; super quo celebra- turus teneatur diligenter inquirere, et de eo se optime informare; atque illa etiam in casibus praemissis celebrari nequeat post meridiem; demandando ulterius, et declarando in omnibus casibus, personas quascumque dictas Missas audientes nullatenus praecepto Ecclesiae satisfacere. Quo vero ad

Altare portatile, iterum inhaerendo declarationibus supradictis censuit, licen­tias, seu privilegia concessa nonnullis Regularibus in Cap. In his, De pri- vileg., ac per aliquos Summos Pontifices aliis Regularibus communicata, utendi dicto Altari portatili, in eoque celebrandi absque Ordinariorum licen­tia, in locis, in quibus degunt, omnino revocata esse per idem Concilium Tridentinum, atque idcirco eosdem Regulares prohibendos, 11e illis utantur, ac mandandum, prout praesentis tenore mandat Episcopis, aliisque Ordina­riis locorum, ut contra quoscumque contravenientes, quamvis Regulares, pro­cedant, etiam tamquam Sedis Apostolicae Delegati, ad poenas praescriptas per idem Sacrum Concilium in dicto Decreto sess. 22, cap. unico, usque ad Censuras latae Sententiae; tributa etiam iisdem facultate per hoc Decretum, ita procedendi, perinde ac si per Sanctam Sedem specialiter concessa fuisset: et ita Sanctitas Sua declarat, et servari mandat etc.

[Bened. XIV, Bull., tom. 3 p. 389, 390].


265

Clemens XI, const. Commissi Nobis, 6 dec. 1708.

Commissi Nobis divinitus Sacrosancti Apostolatus officii exigit ratio, ut gloriosissimae Virginis Dei Genitricis Mariae, cuius Conceptio gaudium annuntiavit universo Mundo, venerationem, et cultum, plurium Romanorum Pontificum Praedecessorum nostrorum more, ampliare studentes in terris, illius, quae super Choros Angelorum exaltata pro populo Christiano sedula exoratrix apud eum, quem genuit, assidue intercedit in Caelis, potentissi- mam opem, in tot tantisque, quibus premimur, Christianae Reipublicae, et Catholicae Ecclesiae necessitatibus, quantum Nobis ex alto conceditur, pro­mereri iugiter satagamus. Sincera itaque nostra erga eamdem Augustissimam Caeli Reginam, Patronam, Advocatam nostram devotione incitati Festum Conceptionis Ipsius Beatae M.uue Virginis Immaculatae ubique Terrarum iii posti miiii it> omnibus, ei m n g u I is utriusque srvus Christifidelibus, sicut <ii4 l< ii .i, |'rmie|ito >>' .ivatloms I ritoruin comprehendi, auctoritate V< ¦ iii ¦ tni rr praesentium iii' riiniitus, praecipimus, et mandamus.

4 I Non obstantibus, ei».

(ttult. Hom., tom. 10, p. 206).                               4 -o


266

C b iii» im \l, . onsi In •supremo, 24 aug. 1709.

Iii s i i i i i i iii'» \|, .i h 1, dignitate, culmine, meritis licet imparibus, per ineffabilem I imu.tr bonitate, ibuiul.intiain collocati, Ecclesiasticam Immuni­tatem Dei 1 u limati' me. et 1 u        his s.mctionibus constitutam, nostraque, et

huius Sanctae Sedis, infer im umque Ecclesiarum iura, ex commissi Nobis

coelitus Pastoralis Officii debito, sarta tecta tueri, et si quando ea quorum­cumque, praesertim Laicorum, quos in rebus Ecclesiasticis obsequendi manet necessitas, non auctoritas imperandi, ausibus violata esse novimus, ab eius­modi violationibus asserere satagimus, sicut omnibus maturae considerationis trutina perpensis, aequitati, et iustitiae, rect que ordini consentaneum esse in Domino arbitramur.

§ 1. Ad nostri siquidem Apostolatus notitiam non sine gravi animi nostri molestia pervenit, quod alias tunc c.\istcns Secretarius universae, ut vocant, Expeditionis charissimi in Christo f ilii im ,it i Philippi Hispaniarum Regis Catholici dilectis filiis Decano, Capitulo, et Canonicis Ecclesiae Abulen. per suas literas die iv Februarii proxime prudenti, seu alio veriori tempore eis conscriptas nunciavit, quod cum dilectus binis I roilanus Diaz Frater expresse professus Ordinis Praedicatorum dudum .ul dictam Ecclesiam per obitum ultimi illius Episcopi solatio Pastoris » ! ¦ .Mutam a dicto Philippo Rege Nobis praesentatus, praesentationi huiusmodi. .mt. ,piam illam Nobis admitti coll­igeret, renunciasset, ac subinde idem Philippus Rex ad Ecclesiam praedic­tam Venerabilem Fratrem I iam is. um de Solis Episcopum Ilerden. (uti in eisdem literis asseritur) similitei pia. , ut.i-.si t, quia ab illo sic praesentato curam, et regimen dictae I ,, i, o.- ipi.oupilinum suscipi, et assumi cupie­bat, eidem Secretario mandavi at. ut liu.iim, Capitulo, et Canonicis prae­fatis significaret ipsi Philippe l«- .-. gratissimum lore, si dictus Franciscus Episcopus incunctantei .ih i e, m PiuviHorcm, et'Vicarium Generalem, seu Gubernatorem praedic!.u I ' -.iac eligeretur, seu nominaretur, eique iura, et facultates, quae ipsis, illius Sede I piscopall vacante, competebant, attri- buerentur, ad hot ut absque ulla mora, donec dictae Ecclesiae de persona ipsius 1 nancisci I pi„ .>pi a Nobis provideretur, et literae Apostolicae desuper de more expediiciitui, eamdem Ecclesiam, tamquam futurus eius Sponsus, regere, et gubernat.- posset, et valeret; dicti vero Decanus, Capitulum, et Canonici pci sua-. etiam biei.is die 21 eiusdem mensis, seu alio veriori tem­pore exarat is, Sc, n um, praetato rescripserunt, se quaecumque iura sibi circa gubernium dictae I I, .i.u-, illius Sede Episcopali vacante, competentia dicto Philippo Regi libenti i deferre, paratos se exhibentes in eius voluntatis implementum illa dicto I rancisco Episcopo subdelegare, eumque in Guber­natorem eiusdem I cclesiae eligere, ac nominare, et alias, prout in binis literis supradictis, quarum U ltores, non approbandi, sed omnino reprobandi animo, praesentibus pro plene, et sufficienter expressis, et insertis haberi volumus, plenius dicitur contineri.

§ 2. Cum autem, sicut pariter Nobis innotuit, in praemissorum seque­lam Decanus, Capitulum, et Canonici praedicti iuribus sibi, sicut praemittitur, competentibus in eumdem Franciscum Episcopum translatis, illum subinde in Provisorem, seu Gubernatorem dictae Ecclesiae eligere, seu nominare ausi fuerint, ipseque Franciscus Episcopus, electionis, seu nominationis huiusmodi vigore Ecclesiam suam Ilerden. absque nostra licentia deserere, necnon curam, regimen, et gubernium eiusdem Ecclesiae Abulen. suscipere, gerere, et exer­cere praesumpserit, et adhuc praesumat: explorati vero iuris sit ipsum Fran- icscum Episcopum minime potuisse, nec posse sub Oeconomatus, Procura-

toris, Provisoris, Vicarii Generalis, seu Gubernatoris nomine, aut alio quovis quaesito colore, seu titulo curam, regimen, et administrationem eiusdem Ecclesiae Abtden. in spiritualibus, vel temporalibus per se, vel alium, pro parte, vel in totum gerere, vel recipere, aut illis ullatenus se immiscere, ante­quam a vinculo, quo tenetur Ecclesiae Ilerden. cui praeest, et a quo nonnisi a Nobis absolvi potest, realiter, et cum effectu absolvatur, ac ad praefatam Ecclesiam Abulen. transferatur, eique de illius persona a Nobis provideatur; praesertim cum eiusmodi absolutio, translatio, et provisio adhuc a Nobis nequidem petita fuerit, quinimo nec asserta eiusdem Francisci Episcopi ad dictam Ecclesiam Abulen. praesentatio Nobis ullatenus facta fuerit; indeque pateat, quam temere, et perperam praemissa omnia, in Regnis I iispaniarum hactenus inaudita, contra eorumdem Regnorum consuetudines, contra Sacro­rum Canonum, Apostolicarumque Constitutionum dispositionem, ac rectum ordinem per damnabilem saecularis potestatis abusum gesta fuerint: quantum illa Ecclesiae, et nostra iura laeserint, ac laedant, quam gravibus denique periculis animas pretioso Salvatoris, et Domini Iesu Christi Sanguine redernptas involverint, et adhuc involvere pergant. Hinc est, quod Nos, qui libertatis, ac iurisdictionis, aliorumque iurium Ecclesiasticorum Assertores in terris a Domino constituti sumus, omniumque Ecclesiarum, et Christifidelium curam, et solicitudinem superna dispositione gerimus, Ecclesiae praefatae Abulen. Nostrorumque, et Apostolicae Sedis Iurium indemnitati providere, nec non animarum periculis, quantum Nobis ex alto conceditur, occurrere cupientes, ac omnium, et singulorum in praemissis tam a Secretario, quam a Decano, Capitulo, et Canonicis, nec non Francisco Episcopo supradictis per se, vel alios quoscumque quomodolibet actorum, et gestorum seriem, causas, et occasiones, aliave quaelibet, etiam specificam, et individuam mentionem, et expressionem requirentia, praesentibus pro plene, et sufficienter expressis, ac exactissime, et accuratissime specificatis habentes: Motu proprio, ac ex orta scientia, et matura deliberatione Nostris, deque Apostolicae potestatis plenitudine, electionem, seu nominationem eiusdem Francisci Episcopi in l'i'ivisorem, seu Gubernatorem praefatae Ecclesiae Abulen., ac quorumcum- ipn iurium, et facultatum circa eiusdem Ecclesiae regimen, et administratio­nem i leeatio, Capitulo, et Canonicis praedictis, illius Sede Episcopali vacante,

•     i i.-ntiumin ipsum translationem, seu concessionem ei ab eisdem Decano, Capitulo, et Canonicis factas, ut praefertur, aliaque omnia, et singula tam ab l|Mli D 1 ' h>, Capitulo, et Canonicis, quam a dicto Francisco Episcopo suae

•        w            m». »r 11 nominationis, ac in ipsum, sicut praemittitur, translatorum,

•            .                iurium, et facultatum huiusmodi vigore, seu praetextu

*»l ihiis quoscumque, etiam specifica, et individua mentione, et m*"»»» dignus in praemissis, vel circa ea quomodocumque, et qualiter- «.|<m *u. i e i i. gesta, mandata, decreta, ordinata, vel disposita, ac forsan i i 11, iis avertat) agenda, gerenda, facienda, mandanda, decer- iii ".u mIih»ihI.i, eum omnibus, et singulis inde quovis modo secutis,

• i i|iiainl<N •••n.pii n- utiii is penitus, et omnino nulla, invalida, inania, irrita, ii iuriâii* it « ium habentibus potestatem damnabiliter attentata, et de facto i i ictmnpU, nulliusque mhiiris, momenti, et efficaciae esse, et ab initio fuisse,

ac perpetuo fore, tenore praesentium declaramus, et reprobamus; ac nihi­lominus ad maiorem, et abundantiorem cautelam, et quatenus opus sit, illa omnia, et singula, quatenus de facto processerunt, revocamus, cassamus, irri- tamus, et annullamus, viribusque, et effectu penitus, et omnino vacuamus in omnibus, et per omnia, perinde ac si nunquam facta fuissent, nec eve­nissent, neque unquam fierent, vel evenirent.

§ 3. Quocirca eidem Francisco Episcopo in virtute sanctae obedientiae, ac sub suspensionis ab exercitio Pontificalium, nec non Interdicti ab ingressu Ecclesiae ipso facto, et absque alia declaratione incurrendis poenis districte prohibemus, et interdicimus, ne suae irritac electionis, seu nominationis, alio­rumque praemissorum huiusmodi vigore, seu praetextu susceptum praefatae Ecclesiae Abulen. regimen, seu gubernium de caetero retinere, minusque ullam iurisdictionem, potestatem, vel auctoritatem Ecclesiasticam, et Spiritua­lem in Civitate, vel Dioecesi Abulen. exercere, ullumve inibi actum iurisdic- tionalem facere, seu continuare, neque ullus dictae Ecclesiae Abulen. fructus, redditus, et proventus percipere, seu forsan iam perceptos retinere audeat, quovis modo, seu praesumat. Illos veni qui ei in praemissis paruerint, vel auxilium, consilium, vel favorem quovis modo praestiterit, cuiuscumque status, gradus, ordinis, conditionis, pt .n eminentiae, vel dignitatis fuerint, Excommunicationis maioris, nec non piivatioms I r uc tuum Beneficiorum Eccle­siasticorum quorumcumque, aliorumque quorumvis reddituum Ecclesiastico­rum per eos respective obtentorum, similiter eo ipso incurrendis poenis, inno­damus, et innodatos fore decernimus, et declaramus; ipsarumque poenarum absolutionem, seu relaxationem Nobis, et Romano Pontifici pro tempore exi­stenti dumtaxat specialiter reservamus.

§ 4. Caeterum de salute Dominici gregis paterna charitate soliciti omni­bus, et singulis utriusque sexus Christifidelibus tam Ecclesiasticis Saecula­ribus, et cuiusvis Ordinis, Congregationis, vel Instituti Regularibus, quam Laicis harum serie denunciandum, et ad eorum notitiam deducendum esse censuimus, praefatum Franciscum Episcopum nullam in eadem Ecclesia Abu­len. suae irritae, et invalidae electionis, seu nominationis, aliorumque prae­missorum huiusmodi vigore, vel praetextu, sive quoad temporalia, sive quoad spiritualia iurisdictionem, aut potestatem habere, vel habuisse, adeoque nec ullam circa ea, quae Sacramentorum administrationem, causarum cognitionem, aut alias forum conscientiae, vel contentiosum quomodolibet concernunt, auctoritatem interponere ullo modo valide posse, nec potuisse. Ne autem dicta Ecclesia Abulen. tempore, quo praesens illius Sedis Episcopalis vacatio duraverit, Administratore in spiritualibus careat, volumus, et ordinamus, ut eius Vicarius Capitularis antea legitime deputatus, Officium Vicarii huiusmodi cum omnibus, et singulis facultatibus eiusmodi Vicariis Capitularibus de iure, usu, et consuetudine, ac alias quomodolibet iuxta Decreta Concilii Tri­dentini competentibus, cum quibus illud ante praefatam irritam eiusdem Fran­cisci Episcopi electionem, seu nominationem gerebat, et exercebat, seu gerere, et exercere poterat, etiam nunc, et in posterum gerere, et exercere pergat, ac quatenus opus sit, illum in eodem Officio harum serie confirmamus, ut illud etiam nostra, et Sedis Apostolicae auctoritate, donec tamen alius similis

Vicarius a Capitulo, et Canonicis praefatis legitime deputatus non fuerit, gerat, et exerceat.

§ 5. Decernentes, etc.

[Bull. Rom., tom. 10, p. 212-214].


267

Clemens XI, const. Alias, 5 oct. 1700.

§ 1. Alias cum ad Apostolatus Nostri notitiam, non sine gravi animi Nostri molestia, pervenisset in Civitate, et Ducatu Mediolanen. prodiisse a Saei idari potestate Edictum quoddam paulo ante nempe die 20 Martii 1708 editum, quo sub gravissimis poenis prohibebatur, ne quis cuiuscumque status, gradus, et conditionis esset, genus ullum pecuniarum in quavis quantitate, specie, vel moneta e Civitate, ac Ducatu praefatis ad almam Urbem nostram, aliave loca Status Nostri Ecclesiastici deferendarum per se, vel alios directe, vel indirecte ex quavis causa, seu praetextu, etiam privilegiato extrahere, seu extrahi facere auderet;ac insuper sub iisdem poenis interdicebatur, ne ullus Campsor, seu alia quaelibet persona directe pariter, vel indirecte pecunias praedictas ad effectum illas sive per mandata, sive per literas Cambii, ut vocant ad Urbem, aliave loca Status Ecclesiastici huiusmodi transmittendi, recipere, seu solvi facere ex quacumque causa, seu praetextu, ut supra, etiam privilegiato similiter auderet, seu praesuineret. Simulque Nobis innotuisset, die subsequenti nempe 21 eiusdem mensis Martii in Civitate Mediolanen. praedicta ab eadem saeculari potestate itidem prodiisse mandatum, seu decre­tum quoddam quo tunc existenti nostro, et Apostolicae Sedis Oeconomo Generali in Ducatu Mediolanensi huiusmodi auctoritate Apostolica deputato praecipiebatur, ut illico super fructibus, redditibus, et proventibus cuiuscum­que tandem generis essent, omnium, et quorumcumque Beneficiorum Eccle­siasticorum in Ducatu praefato a personis extra illum degentibus possessorum sequestrum apponeret, fructusque, redditus, ac proventus huiusmodi tam tunc decursos, et non solutos, quam de caetero decurrendos exigeret, ac illos, seu illorum pretium penes personam fide, et facultatibus idoneam depo­nere!, neque eos absque praedictae saecularis potestatis licentia quovis modo

•          ii i i ani permitteret. Praeterea quascumque pensiones, ac praestationes a

•          im usvis personis dicti Ducatus quibuscumque personis Ecclesiasticis extra

¦ ••i l. m Ducatum, ut praefertur degentibus solvi, seu dari consuetas, simi- M«i w.pir no committeret, et ad effectum supra expressum retinerét, ac

•   •• p" it m I dicto, ac Mandato, seu Decreto supradictis, quorum tenores .....i 4|.pi..i'iiHli, sed omnino reprobantli animo praesentibus pro plene, et

•          .illi, n ntn . ,pn sMs, et insertis haberi volumus, plenius continetur.

i, ) Nn» pt I.. , moderantes, ex Edicto, ac Mandato, seu Decreto huius­modi 111 a * 1 n 111 m l'oiitiiu iac non minus auctoritatis, quam dignitatis detrimen­tum u.. non n 1.11111. '.1.1111 I u riu 111 Ecclesiasticorum subversionem sequi primum uuiilem, In n .1 --t.ii m .1. praemissa Nobis innotuerunt, Pastoralis muneris

nostri partes quantocius implere satagentes per plures literas iussu nostro a di­lecto filio nostro Fabritio S. R. E. Presbytero Cardinali Paulutio nuncupato Secretario nostro status, tam dilecto pariter filio nostro Iosepho eiusdem S. R. E. etiam Presbytero Cardinali Archinto nuncupato Metropolitanae Ecclesiae Medio­lanen. ex concessione, et dispensatione Apostolica Praesidi, quam aliis Vene­rabilibus Fratribus Episcopis in dicto Ducatu Mediolanen. suas Ecclesias, vel Dioeceses habentibus conscriptas edictum, et mandatum, seu Decretum supra- dictum, tanquam iuribus, et rationibus Ecclesiae manifeste adversantia impro- bavimus, ipsisaue Iosepho Cardinali, et Praesidi, ac Episcopis propterea com- missimus, et mandavimus, ut contra ros, qui illis exequendis quovis modo se ingerere ausi fuissent, via iuris procederent. Subinde vero per alias binas literas ab eodem Fabritio Cardinale, ac Secretario status tam eidem Iosepho Cardinali, ac Praesuli, quam tunc iii Immanis agenti bo: me: Iacobo Antonio S. R. E. praedictae Cardinali Mongia nuncupato, dum vixit Ecclesiae Papien. ex concessione, et dispensatione paribus Praesuli die 28 Aprilis eiusdem anni 1708 iussu nostro datas, utrique eorum iniunximus, ut non modo iis, qui edictum, ac mandatum, seu |>ccietum huiusmodi ediderant, seu subscri- pserant, sed etiam aliis omnibus, qui pio illorum editione, promulgatione, seu forsan etiam executione. auxilium. i ousiliutn, favorem, aut operam quovis modo praestitisset^, quocumque tandem gradu, seu dignitate praefulgerent, censuras, et poenas I i d, uastn .e. a S.ici is C anonibus, generalium Conci­liorum Decretis, ab Apostolicis Constitutionibus, ac praesertim literis die Coenae Domini singulis annis legi, et promulgari solitis, signanter vero dicto anno 1708 ea ipsa die, qua Edicti, et Mandati, seu Decreti praefatorum exem­plaria typis impressa ad manus nostras pervenerant, lectis, et promulgatis, inflictas, quibus ipsi irretiti reperiebantur, Pastorali pectore aperte edicerent, illos praeterea paterna charitate admonerent se a censuris, et poenis huiusmodi, non nisi post debitam, et condignam Ecclesiae praestitam satisfactionem a Nobis, seu Romano Pontifice pro tempore existente absolvi, et liberari posse, validis demum, ac salutaribus officiis apud eum agerent, cuius auctoritate praemissa a pietate quidem Austriaci nominis, quod praeseferebant, nimium aliena, gesta fuisse dicebantur, quatenus scandalis tam gravibus constanti suo in Ecclesiam cultu, acceptoque ab inclytis maioribus more confestim occurrens, omnino curaret, quae Nos iure nostro petebamus, et exigebamus pro reparatione auctoritatis, et iurisdictionis Ecclesiasticae, ipso etiam iubente quamprimum implerentur. Quae sane omnia idem Iosephus Cardinalis, et Praesul se Evangelica libertate, suoque munere, ac loco, quem in Ecclesia Dei obtinet vere digne fideliter, et alacriter iinplevisse suis ad eumdem Fabritium Cardinalem, et Secretarium status datis literis rescripsit. Ad haec nostris in simili forma Brevis ad Charissimum in Christo filium nostrum Iosephum Romanorum Regem in Imperatorem electum die 6 Maii eiusdem anni 1708 expeditis literis, ei per celerem Cursorem transmissis, gravissimam, quam inde conceperamus, amaritudinem ei denunciavimus, enixe illum lior- tantes, ac commonentes, quatenus auctoritate sua efficeret, ut Ecclesia ab illis ipsis, a quibus tanta iniuria affecta fuerat congruis remediis sarciretur, ac nedum ad iura sua, sed et ad pristinam dignitatem quamprimum rediret.

Postmodum vero cum accepissemus, praedictis munitionibus nostris penitus contemptis mandatum signanter, seu Decretum supradictum, quo Beneficio­rum Ecclesiasticorum fructus illorum Possessoribus extra dictum Ducatum, sicut praemittitur, degentibus nulliter, aeque, ac perperam interçipiebantur vere in Civitate, et Ducatu praedictis executioni demandatum fuisse, per alias literas a praedicto Fabritio Cardinale, et Secretario status tam Iosepho Cardinali, et Praesuli, quam Episcopis supradictis die 7 Iulii eiusdem anni 1708 iussu itidem nostro scriptas districte praecepimus, et mandavimus, ut adversus quoscumque in executione huiusmodi culpabiles, ac potissimum adversus Oeconomum Generalem supradictum, ac suboeconomos ad legitimam cen- surarum a Tridentino Synodo sess. 22 de Reformatione, cap. // ac ab Apo­stolicis in die Coenae Domini promulgari consuetis literis supradictis, prae­sertim Canone XVII contra talia perpetrantes latarum, atque infhctarum Declarationem absque ulla cunctatione devenirent: Nobis interim iustum, et misericordem Dominum assidue exorantibus, ut Nobis quidem caelesti sua ope clementer adesse, errantibus vero, ut in viam possent redire Iustitiae veritatis suae lumen ostendere non dedignaretur.

§ 3. Cum autem, sicut Nobis nuper innotuit, ab eadem saeculari pote­state, cuius nomine praemissa contra Iura, et rationes Ecclesiastii i « bduns, ut praefertur, gesta fuerunt, talia tandem pro illorum, atque inde e m mihi quorumcumque revocatione, rescissione, ac retractione mandata prodierint, ut merito sperare possimus, unde Nobis oborta fuit iusta, m diuturna ama­ritudinis causa, brevi dandam esse amplam matericui gratias agendi miseri­cordiarum Patri, quod antiqui hostis conatus deterima ente ha mentibus hominum insinuantis irritos fecerit, inclytumque illud numen, m ipn> Sancta Dei Ecclesia tutelam, atque salutem, nec non validum intei | ula praesi­dium toties est nacta, a veteri sua, ac praeclari lamle detb im n n permi­serit. Hinc est, quod Nos, qui Iurium I ede iasii, oiuiu a- ¦ > t¦ ¦ In Terris a Domino constituti sumus, (imulque omnium ( liriniilnb buni curam, et soli­citudinem gerimus, Ecclesiae Indemnltatl, ultra ei pn udn talium praedicto­rum revocationem, mc tcliaclatii i u eadem am i rltatr, qua illa peracta fuerant, sh iii praemittitur lai lendaui A| ¦ ! etiam Iudicii nostri 'acces­sione rfbi ai Ius, i ubi nus i onsnli ic, a alias animatum saluti quantum

N'obe. i . iii.... uiediiui, pi': i "i, , upn ni.-s, i u* » non omnium, et singu-

lorum .pi n m pi n missis, m u i          . ur qui>vis modo acta, et gesta

liniunt, i m m. • im..r., i i i u. u" 'ini i , iiiam aggravantes, aliave quae- cum.pie etiam specificam, et individuam mentionem, et expressionem requi- r r u 11 a pt arsrntibus pm plene, n sulfiel ntei expressis, et exacte specificatis habentes, M in pmptnj, et rs irtia »i leutia, et matura deliberatione nostris, 11 e. j u e \| .i d., u p iitis pii ui! .dme, I dictum, ac Mandatum, seu Decre­tum sh p i , ' 11, . um ¦ umibus. et • ingulis ut eis eorumque quolibet contentis, ac ind. ..cutis, .t .pi.m ' um.pie seenturis ipso Iure nulla, irrita, invalida, inania, viribusque, et effectu penitus, et omnino vacua ab ipso initio fuisse, et esse, ac peipetu.i huc, neminemque ad cuiuslibet eorum observatiam teneri, imo nec ea a quiquam observari potuisse, vel debuisse, neque ullum statum facere, vel fecisse, sed perinde ac si nunquam emanassent, vel facta

non fuissent, pro non extantibus, et non factis perpetuo haberi debere, tenore praesentium declaramus. Et nihilominus ad abundatiorem cautelam, et qua­tenus opus sit, illa omnia, et singula motu, scientia, deliberatione, ac pote­statis plenitudine paribus cassamus, irritamus, et annullamus, viribusque, et effectu penitus, et omnino vacuamus, firmis tamen remanentibus censuris, et poenis Ecclesiasticis quibuscumque, quas ii omnes, qui praemissa perpetra runt, sive alias in illis, ut praefertur, culpabiles fuerunt, propter eadem prae­missa incurrerunt, a quibus non nisi a Nobis, aut Romano Pontifice pro tempore existente post debitam, et condignam Ecclesiae praestitam satisfac­tionem (praeterquam in mortis articulo, et tunc cum reincidentia in easdem censuras eo ipso, quo convaluerint) absolvi, et liberari valeant.

§ 4. Quoniam vero Sedes Apostoli! a pia Mater recurrentibus ad eam post excessum cum humilitate filiis sc pmpitiam exhibere solet, et benignam: idcirco omnes, et singulos priinoiln tus, seu aliquos ex eis, qui verae poeniten­tiae signa ostenderint, paterna nostra > Irrncntia prosequi volentes, eidem Iose­pho Cardinali, et Praesuli per praesenti s committimus, et mandamus, ut si et postquam sibi constiterit Edictum, et Mandatum, seu Decretum supradictum cum omnibus inde secutis congr in- i e vi nata, et retractata fuisse, ac alias desuper debitae, ac condignae satistai tu m I i Ii ,iae opportune consultum fuisse, omnes, et singulos, sive Laicos, sive < '.Ier nus tam saeculares, quam regulares ad ipsum recurrentes cuiuscumque status, ordinis, gradus, dignitatis, et conditionis existant, qui praemissa peregi runt, seu alias in illis quovis modo culpabiles fuerunt, si hoc ab eo humiliter petierint, et facta prius per eos promissione, quod in futurum a similibus abstinebunt, et quidquid eis praescriptum, et iniunctum fuerit, priusquam infrascriptae absolutionis beneficium obtineant, observabunt, et adimplebunt, a censuris, et poenis Ecclesiasticis quibuslibet, quas propter eadem praemissa quovis modo incurrerunt, seu incurrisse dici, censeri, vel praetemli possent, iniunctaque cuique pro modo culpae poeni­tentia salutari, et aliis, quae de iure fuerint iniungenda, similiter iniunctis in utroque foro auctoritate nostra Apostolica in forma Ecclesiae consueta absol­vat, et totaliter liberet, dn iasque poenas eis, et eorum cuilibet gratiose remittat, et condonet. Ac cum illis, qui Clerici, seu etiam Presbyteri fuerint, super irre- gularitate per eos, quia i cnsuris huiusmodi propter eadem praemissa innodati Missas, et alia Divina ollicia (non tamen in contemptum clavium) celebrarunt, seu alias in suis ordinibus ministrarunt, quomodolibet contracta, ad quem­cumque effectum iu utroque pariter foro dispenset; ipsosque, et eorum quem­libet ad famam, gradus, dignitates, nec non Beneficia, et officia Ecclesiastica quaecumque, caeteroqui tamen canonice per eos obtenta, ac alias in pristi­num, et eum, in quo antea quomodolibet erant, statum adversus eadem praemissa rehabilitet, restituat, reponat, ac plenarie reintegret. Nos enim quamcumque necessariam, et opportunam ad praemissa facultatem, quam etiam aliis, prout sibi opportunum videbitur, communicare, et subdelegare valeat, eidem Iosepho Cardinali, ac Praesuli harum serie auctoritate praedicta tribuimus, et impertimur.

§ 5. Decernentes, etc.

[Bull. Rom., tom. 10, p. 214-217].


268

Clemens XI, const. Alias cum, 5 oct. 1709.

Alias cum ad Apostolatus nostri notitiam, non sine gravi animi nostri molestia, pervenisset, in Civitate Neapolitana prodiisse a Saeculari potestate Edictum quoddam paulo ante nempe die 8 iunii 1708 editum, quo sub gravibus poenis prohibebatur, ne quis cuiuscumque status, gradus, ac con­ditionis esset, genus ullum pecuniarum in quavis quantitate, specie, vel moneta a Regno Neapolis ad Almam Urbem nostram, aliave luca Status nostri Ecclesiastici deferendarum per se, vel alios directe, vel indirecte ex quavis causa, seu praetextu, etiam privilegiato extrahere, seu extrahi facere auderet; ac insuper sub iisdem poenis interdicebatur, ne ulla persona dire­cte, vel indirecte pecunias praedictas, ad effectum illas sive pci mandata, sive per literas Cambii, ut vocant ad Urbem, aliave loca Status I cclesiastici huiusmodi transmittendi, recipere, seu solvi facere ex quacumque i ansa, seu praetextu, ut supra, etiam privilegiato similiter auderet, seu pi a. sumeret, simulque Nobis innotuisset, vigore quarumdam Literarum ab eadem Saecu­lari potestate datarum, quibus omnes, et singulos fructus, redditus, et pro­ventus quorumcumque beneficiorum Ecclesiasticorum tam iii Civitate, quam Regno Neapolis huiusmodi a personis extra idem Regnum degentibus cuius­cumque Ordinis, ac qualitatis essent, possessorum, sequestro committi, illos­que penes Montem pietatis dictae Civitatis dcponi, ita ut quidquam ex eis absque praedictae Saecularis potestatis licentia distrahi minime posset, distri­cte praecipiebat!!! ; aliud itidem I dictum in executionem literarum huiusmodi iii praedicta Civitate Neapolis die II eiusdem mensis iunii promulgatum fuisse, quo omnibus, et singulis peisoms i uiiisi umque tandem status, gra­dus, et ei uulitii m m rxisii leni, sub gi r. duis poenis maiidabatur, ut intra cer­tum iiuln pt.1 'num tempus, tim tus, icdditus, pensiones, praestationes, et «hi .pi i. -.n emolumenta, quae ex quavis causa, seu titulo a personis Eccle- 11.«s 1 u ii. .«iri iii ' im Regnum degentibus, in eadem Civitate, eiusque districtu p. 1 qu 1.1111 u 1 .1 : . 11 et ium supradictum denunciare tenerentur, et alias prout m ium-., 41 l .1. i;. huiusmodi, quorum tenores non approbandi, sed omnino

lepiohaudi ...             pt.u- entibus pro plene, et sufficienter expressis, et insertis

habiti v. 1.1 , e., plenius continetur.

1, l          i iob considerantes ex Edictis, et literis praedictis, maximum

I',mt.te .. non minus auctoritatis, quam dignitatis detrimentum, necnon m uni. tam I initu I . i lesiasticorum subversionem sequi: primum quidem, hoc est statim a. praemissa nobis innotuerunt, Pastoralis muneris nostri partes quanto, mus implere satagentes, per literas iussu nostro a dilecto filio nostro l abtitio s. R. I . Presbytero Cardinale Paulutio nuncupato Secretario nostro status, tam dilecto pariter filio nostro Francisco eiusdem S. R. E. etiam Presbytero Card. Pignatello nuncupato Metropolitanae Ecclesiae Nea- politanae ex concessione, et dispensatione Apostolica Praesuli, quam aliis

Venerabilibus Fratribus Archiepiscopis, et Episcopis in dicto Regno Neapolis suas Ecclesias, vel Dioeceses habentibus, conscriptas Edicta, et alia praemissa tamquam Iuribus, et rationibus Ecclesiae manifeste adversantia improbavi- mus, ipsisque propterea Francisco Cardinali, et Praesuli, ac Archiepiscopis, et Episcopis supradictis commisimus, et mandavimus, ut confestim contra eos, qui illis exequendis quovis modo directe, vel indirecte se ingerere ausi fuissent, via iuris procederent; subinde vero per alias literas a dicto Fabri­tio Cardinale, ac Secretario status, eidem Francisco Cardinali, et Praesuli iussu itidem nostro datas iniunximus, ut non modo iis, qui Edicta, et alia praemissa ediderant, seu subscripseiant, ed etiam aliis omnibus, qui pro illorum editione, promulgatione, seu lois.ui etiam executione auxilium, con­silium, favorem, aut operam quovis modo piaestitissent, quocumque tandem gradu, seu dignitate praefulgenmt, ceu iii is, et poenas Ecclesiasticas a Sacris Canonibus, Generalium Concilii u um I > i « iis, et Apostolicis Constitutionibus, ac praesertim Literis dic Coenae |>..mmt singulis annis legi, et promulgari solitis, ac eo ipso anno lectis, et pnmmlga'is iuflictas, quibus ipsi irretiti reperiebantur, Pastorali pectoie apem- .-d; eict, illosque praeterea se a cen­suris, et poenis huiusmodi nonnisi p t debitam, et condignam Ecclesiae

praestitam satisfactionem a nobis, seu b'                                  Pontifice pro tempore exi-

stente absolvi, et liberali p..-.-.- patrui.i < h irit.it>- admonere!. Praeterea id ipsum per tunc existentem N .-.num, ii Apo tohc.u- Sedis in dicto Regno Neapolis Nuncium ei potissimum, .pu K num piaedictum cum potestate Proregis tunc gubernabat, et illius auctoritate, et nomine eadem praemissa gesta fuerant, nostro iiomlnr edi. i, et dcuuueiari curavimus. Interea tamen cum ad aures nosti.e. pm. m-. .et, praedictis monitionibus nostris penitus contemptis exeeutionein edi. ti signanter, seu Mandati illius, quo Beneficio­rum Ecclesiasticorum fructu--, eorum Possessoribus extra dictum Regnum, ut praefertur degentibus, nulliter, aeque, ac perperam intercipiebantur, variis oeconomis iu Reg.no ptaedieto ab eadem Saeculari potestate deputatis, seu forsan aliis peisonis commissam fuisse, Nos per alias literas a praedicto Fabritio Cardinale, et Secn-tario status tam Francisco Cardinali, et Praesuli, quam Archiepiscopis, ei | piscopis supradictis die 6 iulii eiusdem anni 1708 scriptas districte prae, .-pinnis, et mandavimus, ut adversus quoscumque in dicta executione culpabiles, ac potissimum adversus Oeconomos, seu alias personas huiusmodi ad legitimam censurarum a Tridentina Synodo sess. 22, De reform., cap. 11, ac ab Apostolicis in die Coenae Domini promulgari consuetis literis supradictis praesertim Canone 17 contra talia perpetrantes latarum, atque inflictarum declarationem absque ulla cunctatione devenirent.

§ 2. Ad haec cum aceepissemus, per quasdam Saecularis Magistratus dicti Regni Collateralis nuncupati literas ad eosdem Archiepiscopos, et Epi­scopos datas, non sine gravi comminatione vetitum illis fuisse, ne ad censu­rarum declarationem huiusmodi a nobis, sicut praemittitur, demandatam adversus eos, qui exequendo praedicto Edicto, seu Mandato se ingessissent, ullatenus procederent, Nos tam apertam, et inverecundam Sanctissimarum legum violationem dissimulare minime volentes, dilecto Filio Nostro Vin- centio eiusdem S. R. E. Diacono Cardinali Grimano nuncupato dicti Regni

Proregi, cuius nomine literae huiusmodi subscriptae prodierant per nostras in simili forma Brevis die prima septembris eiusdem anni 1708 expeditas literas, sub certis inibi expressis poenis iniunximus, ut omnino abstineret tum a procurando quomodolibet, sive per se, sive per alios praedicti Edicti, seu Mandati, quod suapte natura nullius prorsus roboris, et cfficaciae esse pronuuciavimus executionem: tum ab impediendo directe, vel indirecte eosdem Archiepiscopus, et Episcopos, quominus contra quos propter huiusmodi Edi­ctum procedendum esse cognovissent, Pastoralis sui muneris partes libenter exequeretur, quemadmodum expresse illis, et iterato mandaveramus; Iustum interim, ac nn licordem Dominum humiliter benedicentes, quod plurimos ex Archiepiscopi, et Episcopis supradictis superno Christianae fortitudinis spiritu ade > i o! "orasset, ut propositas sibi minas nullatenus pertimescentes, Sacrificium Iii .titi.n: pro officii sui debito sacrificare parati essent; Eumque insupct as i no exorantes, ut tam nobis, quam illis Caelesti sua ope cle­menter ad"- -d: errantibus vero, ut in viam possent redire Iustitiae, veritatis suae lumen ostendere non dedignaretur.

i i um autem, sicut Nobis nuper innotuit, ab eadem Saeculari pote­st d,, cuius nomine praemissa contra Iura, et rationes Ecclesiastici Ordinis, ut praefertur, gesta fuerunt, talia tandem pro illorum, atque inde secutorum quorumcumque revocatione, rescissione, ac retractatione mandata prodierint, ut mento sperare possimus, unde nobis oborta fuit iusta, ac diuturna ama­ritudinis causa, brevi dandam esse amplam materiem gratias agendi miseri- cordiarum Patri, quod antiqui hostis conatus deteriora consilia mentibus hominum insinuantis irritos fecerit, inclytumque illud nomen, in quo Sancta Dei Ecclesia tutelam, atque salutem, necnon validum inter pericula praesi­dium toties est nacta, a veteri sua, ac praeclara laude deflectere non permi- ci it. Hinc est, quod Nos, qui Iurium Ecclesiasticorum assertores in Terris a I lotnino constituti sumus, simulque omnium Christifidelium curam, et soli- ¦ "i idincin gerimus, Ecclesiae indemnitati, ultra ei praeiudicialium praedicto­rum revocationem, ac retractationem, eadem auctoritate, qua illa peracta lu' r .i u i, sicut praemittitur, faciendam, Apostolici etiam Iudicii nostri acces- • • n« " Hi i ms, ac uberius consulere, ac alias animarum saluti, quantum M»t> • alio conceditur, prospicere cupientes, necnon omnium, et singulo­rum, quae n praemissis, seu illorum occasione quovis modo acta, et gesta lw««"iiit. aerlcin, i ins is, et circumstantias, etiam aggravantes, aliave quae- ,       r t i nn spei ificam, et individuam mentionem, et expressionem requi-

•«Miu. |>»«f wiilil u s pro plene, et sufficienter expressis, et exacte specificatis

i> » t es M 'i pt " pi io. ac ex certa scientia, et matura deliberatione nostris,

dttpM N;. ac potestatis plenitudine, Edicta, seu Mandata supradicta alia- •!>«« (••». »•• l'u ¦iiuinl'in, et singulis in eis,eorumque quolibet contentis, a. lud' •• i .i quin locumque secuturis, ipso Iure nulla, irrita, invalida( manu. vlitt»ufcqn<-, n effectu penitus, et omnino vacua ab ipso initio fuisse, ii ¦•»•», a. prt|wlii<> Iure, u uiinemque ad cuiuslibet eorum observantiam tenetImo nn a quopiam >•!' 'ivari potuisse, vel debuisse, neque ullum statum t" ne, vel (e. i»»r, nr 1 liude ac si nunquam emanassent, vel facta i>• >11 im u ni. pio m. i . «t.intd"u t ii'm factis perpetuo haberi debere tenore

praesentium declaramus. Et nihilominus ad abundantiorem cautelam, et qua­tenus opus sit, illa omnia, et singula motu, scientia, deliberatione, ac pote­statis plenitudine paribus cassamus, irritainus, et annullamus, viribusque, et effectu penitus, et omnino vacuamus, firmis tamen remanentibus censuris, et poenis Ecclesiasticis quibuscumque, quas ii omnes, qui praemissa perpe­trarunt, sive alias in illis, ut praefertur, culpabiles fuerunt, propter eadem praemissa incurrerunt, a quibus nonnisi a nubis, aut Romano Pontifice pro tempore existente, post debitam, et condignam Ecclesiae praestitam satisfa­ctionem (praeterquam in mortis articulo, et tunc cum reincidentia in easdem censuras eo ipso, quo convaluerint) disolvi, et liberari valeant. Quoniam vero Sedes Apostolica pia Malet rceui i entibus ad eam post excessum cum humilitate filiis se propitiari! exhibere s.dei, et benignam: idcirco omnes, et singulos praedictos, seu illos ex er., qui verae poenitentiae signa ostende­rint, paterna nostra clementia pioseqm volentes, eidem Francisco Cardinali, et Praesuli per praesentes committimus, et mandamus, ut si et postquam sibi constiterit Edicta, seu Mandata piaedicta, aliaque praemissa cum omnibus inde secutis congrue revocata Inisse, ,u alias desuper debitae, ac condignae satisfactioni Ecclesiae oppoitune c n ullum fuisse, omnes, et singulos, sive Laicos, sive Clericos Iam Sac, ulates, quam Regulares ad ipsum recurrentes cuiuscumque status, ordinis, gladiis, iii ¦ mt ius, et conditionis existant, qui praemissa peremerunt, seu ibas m illis quovis modo culpabiles fuerunt, si hoc ab eo humililei petienni, et l n 11 pniis pei eos promissione, quod in futurum a similibus abstinebunt, et quidquid eis praescriptum, et iniunctum fuerit, priusquam infiast nptae absolutionis beneficium obtineant, observa­bunt, et adimplebunt, i ¦ n uiis, et poenis Ecclesiasticis quibuslibet, quas propter eadem pt .num i quovis modo incurrerunt, seu incurrisse dici, cen­seri, vel pia .iendi p,..seu!, iniuucta cuique pro modo culpae poenitentia salutari, et aliis, quae de in. fuerint iniungenda similiter iniunctis, in utro­que foro am t nitate n : i \p..st..liea in forma Ecclesiae consueta absolvat, et totaliter liben t, .Ii ta que poenas eis, et eorum cuilibet gratiose remittat, et condouet ; ac cum ille , qui ("Ieriel, seu etiam Presbyteri fuerint, super irregularitate pet eo , qui > . n uris huiusmodi propter eadem praemissa iunodati, Missas, et al i I bvina ( 111 n i.t (non tamen in contemptum Clavium) celebrarunt, seu alia , m ne Ordinibus ministrarunt, quomodolibet contra­cta, ad quemcumque eii.. linn in utroque pariter foro dispenset, ipsosque, et eorum quemlibet ad lam.un, g.1 ullis, dignitates, necnon Beneficia, et officia Ecclesiastica quaecumque, ca.-ieroqui tamen canonice per eos obtenta, ac alias in pristinum, et eum iu qm > antea quomodolibet erant statum adversus eadem praemissa rehabilitet, r. 111 n.it, reponat, ac plenarie reintegret. Nos enim quamcumque necessariam, et opportunam ad praemissa facultatem, quam etiam aliis, prout sibi opportunum videbitur communicare, et subde- legare valeat, eidem Francisco C.ardinali, et Praesuli harum serie auctoritate praedicta tribuimus, et impertitum.

§ 4. Decernentes, etc.

[Bull. Rom., tom. 10, p. 217-220].


269

Clemens XI, const. Ad Apostolatus, 18 iun. 1712.

Ad Apostolatus nostri notitiam, non sine gravi animi nostri perturba­tione pervenit, quod cum Venerabilis Frater Nicolaus Maria Episcopus l.ipa- rensis ante aliquot menses Ioannem Baptistam, sive Baptistam Tesorerum, et Iacobum Christo Civitatis Liparen. Officiales, vulgo: Catapani nuncu- patos ex causa violatae ab eis Immunitatis Ecclesiasticae poena excommunica­tionis Nobis, et Apostolicae Sedi reservatae innodatos, rite, ac servato iuris ordine, declinasset, Saecularis potestatis Regni Siciliae Administri, quamvis eiusmodi negotio, quod ad eos non pertinebat, nullatenus sese ingerere debuisscnt, nihilominus minime attento, quod Ecclesiae Liparen. Autistes Nobis, et huic Sanctae Sedi immediate subiectus, ac tot, tantisque ab ea i diis, et privilegiis insignitus reperitur, eumdem Nicolaum Mariam Episco­pum, cui que Ministros multiplicibus, gravibusque vexationibus propter prae­missa afficere, ac exagitare veriti non fuerunt. Quinimo, tametsi excommu­nicatio praedicta, tamquam ab Ecclesiasticae Immunitatis violatione prove- nicns, in earum numerum referenda esset, quarum absolutio nonnisi a Romano Pontifice pro tempore existente obtineri potest, ita ut nemini alteri, etiam ad cautelam, ac cum reincidentia, et ad effectum agendi tantum, eam conce­dere fas sit; attamen quoddam praetensum Tribunal eiusdem Regni nulla ad id legitima facultate suffultum Officialibus praedictis, sicut praemittitur, excommunicat absolutionis beneficium impendere ausum fuit. Qua post- m (Ium re ad Iudicium nostrum delata, et a Nobis Congregationi Venera­bilium Fratrum Nostrorum S. R. E. Cardinalium Immunitati Ecclesiasticae, ei 1 outroversiis Iurisdictionalibus praepositae commissa ab eadem Congre­gat n-, praevio diligenti, ac maturo examine, Decretum prodiit, quo abso­lutio 1 dicto praetenso Tribunali concessa praefatis Excommunicat nulla prorti 1 . ac irrita ex defectu iurisdictionis declarata fuit, idemque Decretum • Nobis qqîrobatum, in dicta Civitate Liparen. iussu nostro promulgatum subinde fuit; ut pro veteri Ecclesiae more iidem Excommunicati, velut aqua, tl Igne In i dicti, et tamquam putrida membra canonicae severitatis gladio sbactaas. ne totum corpus inficerent, ab omnibus Christifidelibus vitarentur. M t. porro acutum fuit, ut quidam Vincentius Aucellus Ecclesiae Sancti iviu Pani nnl < numinis cum Notario,armataque familia Liparatn ablegatus i i. 1 ml fio., ut nedum authores, et conscios promulgationis memorati I NmwM diligenti' Inquit r re t, ac puniret, verum etiam praedictos Officiales, ¦Ii ut praemittitur, r» .u municatos Christifidelium commercio, Sacramento­rumque participatione publica eiusdem Congregationis declaratione contem­pti. 1. 'iiui n i ','i.ir omnia idem Vincentius pro Regio, sive antedicti prae­bui .1 I    1 • 1. g » t • 1 «e gerens, non sine maximo fidelium scandalo, siimmaqiie i , l, i.mti. atiiin legum iniuria, ac manifesta etiam Apostolicae Sedis olti inuonc, am,Iaciet • > ullis fuit. Primum enim omnium, statim ac

Liparam pervenit, praedictos Excomniunicatos secum ad Ecclesiam B. Vir­ginis Gratiarum nuncupatae palam adduxit, et Sacrosanctum Missae Sacrifi­cium celebrare ipsis praesentibus non exhorruit. Deinde pluribus ex Saeculari, et Regulari Clero Sacerdotibus ad se accitis iniunxit, ut ipsos Excommuni- catos ad communionem in divinis, et Sacramentorum participationem admit­terent, gravibus, si secus fecissent, indictis poenis, quin etiam nonnullos, qui divini iudicii timore correpti iis Sacramenta Ecciesiae administrare ante illud tempus merito detrectaverant, pecuniariis muletis afficere, et ad eas reprae­sentantes vi compellere non erubuit. Praeterea peccata peccatis adiiciens, misso Francisco Aucello nepote suo una cum Laurentio Mauricello, sive Morello executore ad Dilectum Filium Didacum Hurtado praedicti Nicolai Mariae Episcopi Vicarium in Spiritualibus Generalem, tunc maxime in Epi­scopali Palatio de rebus ad Sanctum < )iti> ium pertinentibus cum Consulto- ribus, et Qualificatoribus ad iii deputatiagentem, pari temeritate persona­liter ei praecipi, ac intimari fecit, ut sub poena quadringentarum unciarum monetae Siculae usque ad novum ipsius Viii, entii mandatum domum pro carcere retineret. Cumque idem Did e us Vi. alius Generalis ipsius Vincentii impetum coercere, eumque ad salubii.ua . .uisilia revocare satagens illi trans- misisset iudiciale Monitoriuin, quo tam ipse, quam Franciscus eius nepos,- ac Laurentius praedicti e ausam di.eie iiquiiebantur, propter quam decla­randi non essent mundati censuris, qua. Apostolicis Constitutionibus, ac praesertim fel. rec. Iulii Papae III, quae incipit l icet a diversis,1 necnon Pii Papae V Praedecessorum nostrorum, cuius initium est: Si de protegendis,2 adversus impcdieutes Inquisitores, et C uis.is Sanctae Inquisitionis praescri­buntur: idem Vincentius caeca, inconsultaque abreptus ira eo audaciae pro­gressus fuit, ut 11011 modo binos Sacerdotes, qui eiusmodi Monitorium ipsi reddiderant, constringi vinculis, ac arctissimum in carcerem detrudi manda­verit, verum insuper assumptis secum Ioanne Baptista de Albertis Notario» Nicolao Si iacca Actuario, praedicto Laurentio Mauricello, seu Morello, et Iosepho Xhiaxia lixecutoribus, vulgo Algoziriis nuncupatis, necnon quinqua­ginta Militibus Stationariis, Episcopale Palatium, ubi supradictus Didacus Vicarius Generalis morabatur, bellico more circumsepserit, portam vi adhi­bita, occupaverit, iniectisque in eumdem Didacum Vicarium Generalem sacri- legis manibus, tum ipsum, tum etiam Dilectum filium Ildephonsum Aretium Monachum Ordinis Sancti Benedicti Congregationis Cassinensis memorati Nicolai Mariae Episcopi Confessarium captivos detineri praeceperit, domum- que ipsius Didaci Vicarii Generalis, in quam ambo mox sese receperant, a praedictis Stationariis Militibus diu, noctuque per plures dies custodiri fece­rit. Ad haec pari audacia in custodiam tradiderit Notarium, Actuarium, ac reliquos omnes Curiae Episcopalis Liparen. Ministros, necnon dilectum pari­ter filium Franciscum Canalem Parochum Cathedralis Ecclesiae Liparen., et octo alios Sacerdotes non alterius criminis reos, nisi quod praefatis Officialibus, quibus Sacris interdictum erat, Ecclesiae Sacramenta ministrare abnuissent. His

1        Cf. N. 85.

2        Die 1 apr. 1569. - Bull. Rom., toiji. 4, III, p. 60-62.

vero minime contentus praefatus Vincentius dictum Didacum Vicarium Gene­ralem bonis quoque exuere aggressus fuit, eiusque domesticam supellectilem a supradictis suis Ministris, et Executoribus accurate describi fecit, ac publico in foro venalem se propositurum comminari non timuit, nisi iugens pecu­niae summa re ipsa sibi numeraretur, quam cum praedictus Didacus Vica­rius Generalis promptam non haberet, illam ad redimendum suam suppel- lectilem praefatam, foenore accipere compulsus fuit. Nec tamen ea expressa pecuniae summ i, totque, ac tantis aliis illatis vexationibus idem Vincentius ingenio suo adhuc satisfecisse videbatur, sed, quemadmodum novis imae illarum partium literae nunciarunt, de praefato Didaco Vicario Generali, et aliis aliquot Sacerdotibus in custodia detentis Panormum traducendis cogi­tabat. Quid porro deinde iis evenerit, incompertum hactenus nobis est, dete­riora tamen quaeque metuere nos cogit Viri teméritas, ac impudentia, qui tam probrosa, ac indigna facinora admittere non dubitavit, Ecclesiasticae Immunitatis hostis, et eversor factus, qui utpote Ecclesiae ministeriis addi­ctus, illius potius vindex, ac propugnator esse debuisset.

§ 1. Cum autem praemissa omnia, quae ex processibus desuper coti- fectis respective constant, ac ita notoria, et publica existunt, ut nulla pos­sint tergiversatione celari, praefatis, aliisque Apostolicis Constitutionibus manifeste adversentur, necnon Ecclesiae libertati, atque authoritati maximum, et gravissimum praeiudicium intulerint, atque adhuc inferant, ac praeterea in scandalum plurimorum tendant, animasque pretioso Salvatoris, et Domini Nostri Iesu Christi Sanguine redemptas in gravissima pericula coniecerint, et deplorandis malis involvere pergant: hinc est, quod Nos, qui Iurium Eccle­siasticorum assertores in terris a Domino constituti sumus, libertatem, immu­nitatem, et iurisdictionem Ecclesiasticam a temerariis, et perniciosis huius­modi conatibus illaesam tueri, et conservare, necnon animarum periculis, quantum Nobis ex alto conceditur, occurrere cupientes, ac omnium, et sin­gulorum, quae in praemissis, seu eorum occasione quovis modo decreta, ordinata, acta, et gesta fuerunt, seriem, causas, et circumstantias, etiam aggra- vantes, necnon Tribunalium, Iudicum, Ministrorum, Officialium, et aliorum quorumcumque in praemissis quomodolibet culpabilium qualitates, digni­tate ,, nomina, et cognomina, aliave quaecumque etiam specificam, et indi­viduam mentionem, ac expressionem requirentia praesentibus pro plene, et suthen uter expressis, et singillatim specificatis habentes, Motu proprio, ac ex certa scientia, et matura deliberatione nostris, deque Apostolicae pote­statis plenitudine omnia, et singula decreta, praecepta, processus, sententias, ordinati'me-., mandata, et alia quaelibet tam a praedicto Vincentio Aucello, sive per se, sive per alios, quam a quibusvis Tribunalibus, Iudicibus, Mini­stris, et Officialibus, aliisque quibuscumque personis etiam specifica, et indi­vidua mentione dignis in praemissis seu eorum occasione, in praeiudicium, ac detrimentum lib n itis, immunitatis, et iurisdictionis Ecclesiasticae, atque authoritati'. Apostolum re ; ctive quovis modo emanata, edita, acta, gesta, et perpetrata, ium omnibus, et singulis inde secutis, et forsan quandocum­que secuturis, penitus, et omnino nulla, irrita, invalida, iniusta, reprobata, damnata, inania, temeiaria, et a non habentibus potestatem damnabiliter

attentata, ac de facto praesumpta, nulliusque roboris, et momenti, vel effi- caciae esse, et ab initio fuisse, ac perpetuo fore, neque illa ullum statum facere, vel fecisse, sed perinde ac si nunquam emanassent, nec facta fuis­sent, pro non extantibus, et non factis perpetuo itidem haberi debere, tenore praesentium declaramus. Et nihilominus, ad maiorem, et abundantiorem cautelam, et quatenus opus sit, illa omnia, et singula harum serie damnamus, reprobamus, revocamus, annullamus, et abolemus, viribusque, et effectu penitus, et omnino vacuamus, ac pio damnatis, reprobatis, revocatis, cassatis, irritis, nullis, invalidis, et abolitis, viribusque, et effectu penitus, ac omnino vacuis semper haberi volumus, et maml onus.

§ 2. Praeterea motu, scientia, delibei atione, et potestatis plenitudine paribus, ex parte Omnipotentis I in. antiquitate quoque Beatorum Aposto­lorum Petri, et Pauli, ac it" .da, o dein Vim cntium Aucellum, eiusque ne.

potem Franciscum Aucellum, I     m m Baptistam de Albertis Notarium,

Nicolaum Sciacca Actuarium, I um i .Mauricellum, sive Morellum, et Iosephum Xhiaxia Executoie. vulgo .W,s in,'s nuncupatos, necnon N. N. N. N. N. N., et N. Stationanos Militi , qui piaedicto Vincentio in praemissis damnabilem operam, et auxilium, ut pt .n te i tur, praestiterunt, propter eadem

praemissa in maiorem n....... i....... ii        iii, a in alias censuras, et poenas

a Sacris Canonibus, Uuivi i de u i ..n. ib . n ium praedictis, aliisque Con­stitutionibus Apostolicis, a, spe. latini illa quotannis iu die Coenae Domini

legi solita contia similia p p. ii ani. iulii, tu.. .       ulgatas, et fulminatas, a

quibus nonnisi a Nobis, .1 pt., teinp.ue exn.i. nie Romano Pontifice (prae­terquam iu mortis uti. ul nn etiam tum , nisi de stando Ecclesiae man­datis, et s ib da. n n Io . nil. me pt i. iiia. atque cum reincideutia eo ipso, quo convaluerint) absolvi valeant, damnabiliter incurrisse, earumdem tenore prae­sentium de. I oannis, Ipsosque, et eorum quemlibet excommunicatos publi­cam»., et deniiin i.imn I a .dein puro censuras, et poenas se incurrisse sciant ticdiuti alii ..num , 1 um eumque tandem status, gradus, ordinis, praee- minentiae, et dignitati, im init, qui praemissa mandarunt, perpetrarunt, et executi fuerunt, .u illi, auxilium, consilium, vel favorem quomodolibet praestiterunt, sed, ei illos, qui in eorum sequelam, et executionem gesta approbaruut, et lata b .i i iunt, u alias in eisdem praemissis quovis modo culpabiles fuerunt, . pi. pi.uieiea a censuris, et poenis huiusmodi nonnisi pariter a Nobis, aut P uu.uio Pontifice pro tempore existente (praeterquam in mortis articulo sub i itis modo, et forma superius expressis) absolvi, et liberari posse.

§ 3. Decernentes, etc.

[Bull. Rom., tom. 10, p. 320-322].


270

Clemens XI, const. Unigenitus, 8 sept. 1713, propositiones Pascliasii Quesncl, damn.

Unigenitus Dei Filius pro nostra, et totius Mundi salute filius hominis factus, dum discipulos suos doctrina veritatis instrueret, universamque Eccle­siam suam in Apostolis erudiret, praesentia disponens, et futura prospiciens, praeclaro, ac saluberrimo documento nos admonuit, ut attendercmus a falsis Prophetis, cpii veniunt ad nos in vestimentis ovium, quorum nomine potis­simum demonstratur Magistri illi mendaces, et in deceptione illusores, qui splendida pietatis specie prava dogmata latenter insinuantes, introducunt sectas perditionis sub imagine sanctitatis; utque facilius incautis obrepant, quasi deponentes lupinam pellem, et sese divinae legis sententiis, velut qui­busdam ovium velleribus obvolventes, Sanctarum scripturarum, adeoque etiam ipsius novi Testamenti verbis, quae multipliciter in suam aliarumque perdi tionem depravant, nequiter abutuntur: antiqui scilicet, a quo progeniti sunt, mendacii Parentis exemplo, ac magisterio edocti, nullam omnino esse ad fallendum expeditiorem viam, quam, ut ubi nefarii erroris subintroducitur fraudulentia, ibi divinorum verborum praetendatur auctoritas.

§ 1. His nos vere divinis monitis instructi, ubi primum, non sine intima cordis nostri amaritudine accepimus, Librum quemdam gallico idiomate olim impressum, et in plures Tomos distributum, sub titulo: Le nouveau Testament en françois avec des réflexions morales sur chaque verset, etc. A Paris 1699. Aliter vero: Abrêgé de la morale de l'Evangile, des Acies des Apostres, des Epistres de S. Paul, des Epistres Canoniqu.es, et de l'Apocalypse, ou pensées Chrétiennes sur le Texte des ces Livres Sacrez, etc. A Paris 1693, et 1694, tametsi alias a Nobis damnatum, ac revera Catholicis veritatibus pravarum doctrinarum mendacia multifariam permiscentem, adhuc tamen tamquam ab omni errore immunem, a pluribus haberi, Christifidelium manibus passim ohtrudi, ac nonnullorum nova semper tentantium consilio, et opera studiose m m. quaquaversum disseminari, etiam latine redditum, ut perniciosae insti­tutionis contagium, si fieri possit, pertranseat de gente in gentem, et de Itegn . ad Populum alterum: versutis huiusmodi seductionibus, atque falla- cll» n. Illum nobis Dominicum Gregem in viam perditionis sensim abduci eummop n doluimus; adeoque Pastoralis non minus curae nostrae stimulis, quam frsqm utibus orthodoxae Fidei Zelatorum querelis, maxime vero com- pluritim Venerabilium Fratrum, praesertim Galliae Episcoporum literis, ac piMbM SBCltiii, i liscenti morbo, qui etiam aliquando posset in deteriora quaeque piorum-, validiori aliquo remedio obviam ire decrevimus.

f ' 1*1 quidem ad ipsam ingruentis maii causam provide nostrae con- «litrr.iiioni» intuitum convertentes, perspicue novimus summam huiusmodi lilul i" 1 n u-rti i.l«-o | ii ;imum progredi, et invalescere, quod eadem intus I n.Mt, .1 • tu Mipio 1 inirs, nonnisi secto ulcere foras erumpat: cum liber ipse primo .1 • iii gentes - pecie quadam pietatis illiciat; molliti enim

sunt sermones eius super oleum: sed ipsi sunt iacula, et quidem intento arcu ita ad nocendum parata, ut sagittent iu obscuro rectos corde. Nihil propterea opportunius, aut salubrius praestari » nobis posse arbitrati sumus, quam si fallacem Libri doctrinam generatim solummodo a nobis hactenus indicatam, pluribus singillatim ex eo exempti, propositionibus, distinctius, et apertius explicaremus, atque universis ( '.In istuidclibus noxia zizaniorum semina e medio tritici, quo tegebantur, educta, velut ob oculos exponeremus. Ita nimirum denudatis, et quasi in propatulo p 11 is non uno quidem, aut altero, sed plurimis, gravissimisque, tum pt idem damnatis, tum etiam nove adin- ventis erroribus, plane confidimus, bene ente Domino, fore ut omnes tan­dem apertae iam, manifestaeque velit iii i edi re compellatur. Id ipsum maxime e re Catholica futurum, et sedamle. pi n i tuu in florentissimo Galliae Regno exortis ingeniorum varie opiuaniiuni, iamque in acerbiores scissuras pro­tendentem dissidiis apprime pt te num conscientiarum denique tranquilli- tati perutile, et propemodum m . . innui, non modo praefati Episcopi, sed, et ipse in primis charissimus in i im .i . filius noster Ludovicus Francorum Rex Christianissimus, cuius i m ium in tuenda Catholicae Fidei puritate extirpandisque erroribus zelum in , laudare non possumus, saepius nobis est contestatus; repetitis pnq i. i. i v.-te piis, et Christianissimo Rege dignis officiis, atque ardentibus vir. i n Sis efflagitans, ut instanti animarum necessitati prolata quantocius Apo i.tlici censura iudicii consuleremus.

§ 3. Hinc adspirante Domum, eiusque caelesti ope confisi, salutare opus sedulo, diligenterque, ut rei m niudo postulabat, aggressi sumus, ac plu­rimas ex praedicto Libro, Iuxta supra recens! t as respective editiones, fideli­ter extractas, et tum Gallio, tum l atino Idiomate expressas propositiones a compluribus in Sacra 1 Ite i pia Magistris, primo quidem coram duobus ex Venerabilibus Fratribus nostris s. R. E. Cardinalibus accurate discuti: deinde vero coram nobis, adhibito etiam aliorum plurium Cardinalium consilio, quam maxima diligentia, ac maturitate, singularum insuper propositionum cum ipsomet Libn |. tu e\a : une facta collatione, pluries iteratis Con­gregationibus, expendi, et ex itum.iri mandavimus. Huiusmodi autem propo­sitiones sunt, quae sequuntur, videlicet:

87. Modus plenus sapientia, lumine, et charitate, est dare animabus tem­pus portandi cum humilitate, et sentiendi statum peccati, petendi spiritum poe­nitentiae, et contritionis, et in, i piendi, ad minus satisfacere iustitiae Dei, ante­quam reconcilientur.

90. Ecclesia auctoritatem , c ommunicandi habet, at eam exerceat per pri­mos Pastores de consensu, saltem praesumpto, totius Corporis.

91. Excommunicationis utra f,te mctus, nunquam debet nos impedire ab implendo debito nostro: N u n, pt am eximus ab Ecclesia, etiam quando homi­num nequitia, videmur ab ea expulsi, quando Deo, Iesu Christo, atque ipsi Ecclesiae per charitatcm affixi sumus.

101. Nihil spiritui Dei, et doctrinae Iesu Christi magis opponitur, quam communia facere iuramenta in Ecclesia, quia hoc est multiplicare occasiones peierandi, laqueos tendere infirmis, et idiotis, et efficere, ut nomen, et veritas Dei aliquando deserviant consilio impiorum.

§ 4. Auditis itaque tum voce, tum scripto Nobis exhibitis praefatorum Cardinalium, aliorumque Theologorum suffragiis, divinique in primis lumi­nis, privatis ad eum finem, publicisque etiam indictis precibus, implorato praesidio, omnes, et singulas propositiones praeinsertas, tanquam falsas, cap­tiosas, male sonantes, piarum aurium offensivas, scandalosas, perniciosas, temerarias, Ecclesiae, et eius praxi iniuriosas, neque in 1 cclesiam solum, sed etiam in Potestates Saeculi contumeliosas, seditiosas, impias, blasphemas, suspectas de haeresi, ac haeresim ipsam sapientes, nec non haereticis, et haeresibus, ac etiam schismati faventes, erroneas, haeresi proximas, pluries damnatas, ac demum etiam haereticas, variasque haereses, et potissimum illas, quae in famosis Jansenii propositionibus, et quidem in eo sensu, in quo hae damnatae fuerunt, acceptis, continentur, manifeste iuuovantcs respe­ctive, hac nostra perpetuo valitura Constitutione declaramus, damnamus, et reprobamus. Mandantes omnibus utriusque sexus Christifidelibus, ne de dictis propositionibus sentire, docere, ac praedicare aliter praesumant, quam in hac eadem Nostra Constitutione continetur; ita ut quicumque illas, vel illarum aliquam coniunctim, vel divisim docuerit, defenderit, ediderit, aut de cis, etiam disputative, publice, aut privatim tractaverit, nisi forsan impuguando, Ecclesiasticis censuris, aliisque contra similia perpetrantes a luie statutis poenis ipso facto absque alia declaratione subiaceat. Caeterum per expressam prae­fatarum propositionum reprobationem alia in eodem libro contenta nullate­nus approbare intendimus; cum praesertim in decursu exanimis complures alias in eo deprehenderimus propositiones illis, quae, ut supra, damnatae fuerunt, consimiles, et affines, iisdemque erroribus imbuta .; me sane paucas sub imaginario quodam, veluti grassante, hodie per se, uti..iii. obtentu, inobe- dientiatn, et pervicaciam nutrientes, easque falso Christi mae patientiae nomine praedicantes; quas propterea singulatim re, eusne et nimis longum esse duxi­mus, et minime necessarium; ac demum, quod intolerabilius est, Sacrum ipsum novi Testamenti textum damnabiliter vitiatum compererimus, et alteri dudum reprobatae vei .ioui <i.dh> e Montem,i in multis conformem: a vul­gata vero editione, quae tot s.ic, illorum usu in Ecclesia probata est, atque ab Orthodoxis omnibus pio authentica haberi debet, multipliciter discre- pantcm, et abeiiantcm, plun que in alienos, exoticos, ac saepe noxios sen­sus, non sine maxima pct v. i sit.ite detortum. Eumdem propterea librum, utpote per dulces sermones, et benedictiones, ut Apostolus loquitur, hoc est, sub falsa piae institutionis imagine, educendls innocentium cordibus longe accom­modatum, sive pi .icuu .i ., sive alio quovis titulo inscriptum, ubicumque, et quocumque alio idiomate, seu quavis editione, aut versione hactenus impres­sum, aut in posterum (quod absit) imprimendum, authoritate Apostolica tenore praesentium iterum prohibemus, ac similiter damnamus; quemadmodum etiam alios omnes, et singulos in eius defensionem tam scripto, quam typis editos, seu forsan (quod Deus evertat) edendos libros, seu libellos, eorumque lectio­nem, descriptionem, reteutioncm, et usum omnibus, et singulis Christifide­libus sub poena excommunicationis per contrafacientes ipso facto incurrenda, prohibemus pariter, et interdicimus. Praecipimus insuper Venerabilibus Fra­tribus Patriarchis, Archiepiscopis, et Episcopis, aliisque locorum Ordinariis,

nec non haereticae pravitatis Inquisitoribus, ut contradictores, et rebelles quos­cumque per censuras, et poenas praefatas, aliaque iuris, et facti remedia, invo­cato etiam ad hoc, si opus fuerit, brachii Saecularis auxilio, omnino coer­ceant, et compellant.

[Bull. Rom., tom. 10, p. 340-344].


271

Clemens XI, const. Ad plurimas, 23 dec. 1713.

Ad plurimas, et vere acerbissimas, quas in Regno Siciliae non minus Ecclesiae, quam huius S. Sede, autlnudas a Saeculari potestate iamdiu per­tulit, et adhuc perfert, iniurias, ..m id, lationis nostrae intuitum convertentes, id ferme Nobis evenire experimur. qm>d p ihcntissimo Viro Iob accidisse Sacrae Literae commemorati! ut • : ; ............................  aerumnae nuncium alius gra­vioris calamitatis relator cxiipiat, n-, 1 pu m dies, ac semper tristiora ex illis partibus ad Nos afferaniui Nosti.1 proinde, et eiusdem Sedis, Ecclesiae- quae Iura, ex commissi Notus , u iiim r. 1 de. Officii debito, ab eiusmodi Laicorum ausibus coiisi.uiiei .e. ........................................  p. , : u . int omnibus maturae con­siderationis trutina perpensis, .1,qmi.it>, ei ui.iiiiae, recloque ordini consen­taneum esse in Domino .obit u

§ 1. Nuper siquidem ad \p .si.,|.iius N'oiti notitiam pervenit, quod alias postquam Venerabilis I i it i l iam . A r. Im-; 1 , opus Ramirez Episcopus Agrigcntinus, non alia pi .s • de , au a, nisi eo quod Ecclesiastica authori- tate strenue asseita, nunisii 1 ium suum diligenter iniplevisset, et quo par erat, obsequio No ,tus, atque nn t u Sedis mandatis fideliter obtemperasset, per summam iniuriam, a, mt I. ¦ u 1 u eiusdem Saecularis potestatis abusum e sua Civitate, a. I in>e.¦ 1 \p 1 igeiitiu., totoque Regno Siciliae expulsus, eius­modi suae expulsi 'in I x, ut' : ., nec non quoscumque illius complices, auxiliatoie ., et mand mt' m I oinmuiiicationem maiorem ab Apostolicis Constitutionibus, et speciatim illa dic Coenae Domini singulis annis legi, et promulgari solita euntia millia perpetrantes inflictam incidisse declaraverat; ac insuper Civitatem, et Dioecesim Agrigentin. praefatas Ecclesiastico inter­dicto subiccci.it. I ann isi b i s omnia ab eo rite, ac recte, necnon iuxta Sacrorum Canonum pt.» > uptuui, imo etiam de speciali, ac praevio man­dato nostro peracta fueiint, nihilominus paucos post dies, ineunte scilicet mense Septembri proxime pt.u terito, quidam Andreas Ficani, tanquam prae- tensi Tribunalis Monaiehiae Siculae nuncupati, illiusque asserti Iudicis spe­cialiter ad infrascripta I telep.dus, primum quidem, nempe die secunda eius­dem mensis Septembris, I . c le iant Sancti Ioannis Civitatis Agrigentin., quae iurisdictioni supradicti ptaetcnsi Tribunalis subesse praetenditur, temere, ac violenter aperiri fecit. Deinde vero eos, quos dictus Franciscus Episcopus in Excommunicationem Nobis, et eidem Sedi reservatam incurrisse, sicut prae­mittitur, declaraverat, maiori temeritate absolvere praesumpsit, vigore scilicet praetensae facultatis sibi ad id concessae a Francisco Miranda, et Gayarre as-

serto Iudice supradicti praetensi Tribunalis per eius literas die 31 Augusti pro­xime praeteriti expeditas, quibus execraudo non minus, et impudenti ausu, quam falsis, et ineptis rationibus eadem Excommunicatio, sive Excommuni­cationis declaratio nulla, iniusta, insubsistens, temeraria, et irregularis decla- rabatur: ipsique Andreae nihilominus mandabatur, ut ad tollendum quodcum­que scandalum, aditumque praecludendum cuivis pharisaim zelo (hoc nomine in eiusdem Iititis Christiana illa obedientia, quae Ecclesiae mandatis exhi­beri debet, impie Obducebatur) Excommunicatos praedictos, si absolutionem petiissent, taiupi nn specialiter Delegatus a dicto praetenso Iribunali, absol­vere deberet; et .iii.is, prout uberius legi potest in supradictis literis, quas memoratus Andre.r. ( idem die secunda Septembris promulgari, ac in plu­ribus locis (".mt.itis Ajm i);entin. affigi mandavit, tenoris, qui sequitur, videlicet : § 2. Nos uti i < 11 n • Iuris Doctor D. Franciscus Miranda, et Ciayarrc, de Consilio S,u i.n- < .iiholicae Maiestatis, Abbas Sanctae Mariae Teri.mai, ac Iudex Ordinai m ¦ I ribunalis Apostolicae Legatiae, et Regiae Monarchi.ir pro praefata < itli..h«.i Maiestate in hoc Siciliae Regno, Reverendo Sacerdoti Andreae I i un I > i , .ito in Causa Fideli Regio Dilecto salutem: Ha pervt nuli' rii <n ¦'//,/ drrlianre alia nostra notizia, e di questo Tribunale dell'Apo strili,i I ora ¦:.!. <¦ h'eria Monarchia, che essendo stato il Reverendissimo Arci- vfs< <<v, « l , , ,'t',' iii i n r enti Don Francesco Ramirez intimato d'ordine di S. lì. a partirsi da i/in tlii Di,ursi, e da questo fedelissimo Regno per li giusti mutivi, che inossero l'animo di S. E., concernenti al Real servigio, e publico berte, e quiete del Re o rio, valendosi con matura riflessione ed evidente giusti­zia della potestà non orni, a contro il nomato Prelato, quello abusandosi del Titolo specioso di C.onsi oliere di Sua Maestà (che la Divina guardi), e del proprio giuramento ili fedeltà, e d'osservare le prerogative Regie, e del Regno, facendosi scudo, benché idrato, d'esser lesa la libertà Ecclesiastica, e d'avere patito violenze dal Capitano Ochoa, Dottor Don Giovan Battista Guzzardo, Clerico D. Pompeo Grugno, littore Antinori, ed altre Persone generalmente, specialmente, et individualmente nominati passò a scomunicarli, e supponendo, che l'esercizio di tal Potestà economica fosse enorme delitto, passò ad inter­dire la Cattedrale, e tutte le Chiese della Diocesi, mostrando in ciò poco buon gonio verso il Real Servigio, e la Potestà economica di S. E., per la totale d ovazione del quale Interdetto, per l'evidente nullità, ed altre ragioni, e per aprirsi le Chiese con la continuazione de' divini officj, ed amministrazione di Sacramenti, si stan spedendo per via del Tribunale gl'ordini opportuni, ma per n il osso riflettendo, che la riferita censura fulminata contro le persone, cosi In specie, erme in genere riferite, ha processo indebitamente ex abrupto, de l i ¦ nullo iuris ordine servato, contro la forma de' Precetti Evangelici, de' sa, n i l'imi, Concilj Ecumenici, con publico scandalo, evidente pertur- ha.-ir-u- ' l'opali, ed impedimento al corso della Giustizia, ed esercizio della poh la comunica, ed in esecuzione di supposta potestà concessali dalla Corto R,'"i i'ia non esecata, nè presentata nel Regno, in grave pregiudizio delle Roratio o rroromtive del Regio Exequatur, secondo si prescrive da più Reali dispari i do' Serenissimi Monarchi, fondati in evidenti ragioni, avvalo­rati da antichissima, ed immemorabile osservanza, mai interrotta nel lungo

corso di più secoli, non solo in questo fedelissimo Regno, ma anche per tutto il Mondo Cattolico, come uniforme al dritto delle genti, alii sacri Canoni, Concilj Universali, e Concordie con la Santa Sede; ed accrescendosi li motivi di sudetta nullità, ed insussistenza dalli notabili eccessi, ed evidenti aggravj, resta la sudetta censura, come sopra, fulminata assolutamente nulla, ed ingiu­sta, da temersi solamente da chi la fulminò, non avendo nè tampoco precesso le solite, e necessarie monizioni, nò tampoco la citazione ad dicendum cau­sam Quare, secondo precettò l'istessa Verità increata, li sacri Canoni, e Con­cilj Ecumenici, e senza veruna inibizione a desistersi dal fatto, o pretese vio­lenze; avendo perciò tutto maturata/nenie esaminato, e discusso con matura riflessione, abbiamo stimato dichiarar nulla, ingiusta, insossistente, temeraria, ed irregolare la riferita censura por le ragioni riferite, con fare a voi le pre­senti, per rendere manifesta, e publica la nullità di sudetta censura, e per togliere anche da codesta (atta, e Dioica li C.edoloni, Interdetti, ed altre Scrit­ture forse affissate contro lo ac, orma,', persane in specie, ed in genere nomi­nate, e benché stante la sudetta nullità, ed ingiustizia, non vi fusse di biso­gno veruna assoluzione, nondimeno per non dar luogo a verun zelo farisaico, o a qualunque scandalo possìbile, ih, potesse originarsi nelle coscienze semplici, erronee, e scrupolose: perno vi or,hniamo, che presentandosi innanzi a voi le succennate Persone, in specie, ,d in ponere nominate, ed ogn'uno di loro, domandandovi l'assoluzione della ¦.inietta Scomunica, vogliate, e dobbiate Voi, come Delegato di questo ! nhimah della Roria Monarchia, a quelli, ed ogn'uno di loro assolvere libere dalla ¦¦ud, tta S,, munica, e fatta la sudetta assoluzione ne farete fede, e quella tramenerete, dove sarà di bisogno, per aversene piena scienza, ed altra trasmetter, /,¦ a Noi, e questo Tribunale della Regia Monar­chia, con vostre lettere re pausali, per avere anche Noi scienza della sudetta assoluzione, procedendo sopra ciò contro li perturbanti, ed impedienti l'esecu­zione delle presenti a quelli rimedj, che vi pareranno convenienti, e di giu­stizia; cornai laido per i, presenti a tutti, e singoli Officiali così spirituali, come temporali ilei Regno, che sotto la pena di scudi cento per ogn'uno di essi d'applicarsi a! Fisca di questo Tribunale della Regia Monarchia v'ab­biano, e debbano dare, e prestare ogni lor braccio, aiuto, e favore tante volte, quante da voi saranno richiesti, che Noi sopra le cose sudette vi diamo, e concediamo ogni nostra potestà ed autorità necessaria, e così eseguirete ad istanza delle sudette prenominate Persone, seu di qualsivoglia Persona per esse presentate, e comparente, etiam senza procura, per quanto la grazia di Sua Maestà tenete cara, e sotto le pene a Noi ben viste. Datum Panormi die trigesimaprima Augusti sextae Indictionis 1713: D. Franciscus Miranda, et Gay arre-. Iulius Rotundo Pro-Magister Notarius: Iesus: Praesentetur, Exe- quatur, Registretur, et Affigatur: Sacerdos D. Andreas Ficani Delegatus in Causa: Die 2 Septembris 1713 praesentes praesentatae, executae, et registratae fuerunt, et sunt in Officio Admodum Reverendi Sacerdotis D. Andreae Ficani degentis in hac Civitate Agrigenti, uti Delegati Illustrissimi, et Reverendissimi Domini D. Francisci Miranda, et Gayarre Iudicis Orainarii Tribunalis Regiae Monarchiae, et fuerunt affixae iuxta supradictam decretationem. Unde etc. Clericus Angelus Fiano Magister Notarius in Causa, etc.

§ 3. Post luiic Ministri dicti praetensi Tribunalis, cum forsan suarum iniquitatum meti ur.im nondum satis per prae iiii i implevi r sibi videren­tur,admissis criminibus nova, et sane semper graviora crimina adiicere non formidarunt. Quidam enim Canonicus Isidorus Navarro, .1 ' iens se eius­dem praetensi Tribunalis, illiusque asserti Iudicis delegatum exi .tcre, nec non speciale ab eo mandatum habuisse revocandi generale lntei dictum, cui praefatus Franciscus Episcopus Civitatem, et Dioecesim supiadicias, ut prae­fertur, supposuerat, ad praedictam Civitatem Agrigentin. die 15 eiusdem mensis Sept ¦uibris, plurium armatorum militum turma stipatus se contulit, ibique tam Ecclesiasticos ad aperiendas, quam Populum ad frequentandas Ecclesias induccie tentavit. Sed cum illos in exacta eiusdem Interdicti obser­vantia, fidelique erga Pastorem suum, atque hanc Sanctam Sedem obedientia firmissimus invenisset, ad violenta remedia confugit, eorumque constantiam, antiqua propemodum ab Ethnicis in Christifideles illatarum persecutionum exempla renovando, bonorum interceptionibus, carceribus, exibis, aliisque irro- gatis mulctis, expugnare studuit. Plures proinde tam Saeculares, quam Regu­lares Sacerdotes, sive in carceres, et vincula crudeliter coniecit, sive bonis spoliavit, sive exulare acerbe iussit, atque hos inter plerosque etiam Paro­chos oves Christi sibi commissas eo plane tempore, quo Pastorum suorum praesentia, ac custodia maxime indigebant, deserere coegit. Et, quod sane sine horrore, ac lacrymis audiri nequit, tres Vicarios in spiritualibus Gene­rales a memorato Francisco Episcopo successive deputatos, nempe dilectos Filios Petrum Attardum, Iosephum Mariam Rhinum, et Gasparem Salernum, in odium constantis, et invicti illorum zeli pro Ecclesiae Iurium, atque Apo­stolicae authoritatis tuitione in carceres detrusit, ingenti prius pecunia ab eis extorta; ac quartum, qui illis successerat, nempe quendam Blasium Mai- ram, nisi hic interea non tam lethalis morbi violentia, quam innumeris pro eadem Ecclesiae causa toleratis aerumnis confectus, ac pene morti proximus, ad gravis pecuniariae multae solutionem impio eiusdem Isidori iussu imma­ni .uuc adactus, ab humanis decessisset, eadem carceris poena afficere decre­vi ii. Neque his contentus dictus Isidorus, propriae non minus conscientiae, qu im divini timoris penitus immemor, censuris omnibus, ac poenis in Ecclesia- I 1 dicti violatores per sacros Canones, et Apostolicas sanctiones inflictis pr<mus ' 'iitemptis, Cathedralem Ecclesiam Agrigentinam violenter aperiri fecll, Ibique detestabili impietate a sacrilegiis ad Altare progrediens, imo Altare Ipsum sact iis polluens, maiori Excommunicatione, aliisque censuris non uno, •*•«! pinnulis nominibus innodatus, Sacrosanctum, ac tremendum Missae S « rltlt Ium. i nn. 1 epantibus interea plurium scloporum dispositionibus per eius HlllttM tectis, alu (iiie igniarii pulveris fragoribus additis, cum interventu quo- itundsm, «pii a*l eamdem Ecclesiam metu, et violentiis compulsi convenerant, celebrat 1 ausus fui!: promulgato tamen prius in eadem Civitate Agrigentin. qui ..I,nn I di. i.., 1 . 1 quod idem Isidorus Interdictum praefatum nullum, iniu­stum. iii. y 11 ; 11, in 111 .sistens, et irritum, nulliusque roboris, et efficaciae decl.uaver.it, a I. .que milibus Superioribus Ecclesiarum tam Saecularium, quam Repuli: nn, m • non Parochis, Beneficiatis, Capellanis, Presbyteris, et Clericis Civii ii;.. . 1 I > .i , Agrigentin. praefatarum, ut illo minime attento,

Ecclesias omnes apertas, ut prius, retinere, ac in illis Missas, et alia Divina Officia celebrare, et celebrari, ac Christifidelibus Ecclesiae Sacramenta admi­nistrare, et administrari facere deberent, perinde ac si Interdictum huiusmodi nunquam emanasset, sub Excommunicationis, aliisque poenis districte man­daverat, et alias, prout etiam uberius continetur in praefato Edicto, tenoris sequentis, videlicet:

§ 4. Nos Doctor D. Isidorus Navarro Canonicus Sanctae Metropolitanae Primariae huius Siciliae Regni Ecclesiae Panormitanae, Examinator Synoda- lis, et Delegatus Tribunalis Apostolicae I itiae, et Regiae Monarchiae serio ad infrascripta constitutus vigore litcranini datarum Panormi die nona septem­bris septimae Indictionis 1713 pracseutatarum, executarum, et registratarum in hac Civitate Agrigenti die lri Instantis, ad quas etc.: Omnibus, et sin­gulis Christifidelibus utriusque sex iis huius praedictae Civitatis, eiusque Dioecesis salutem in Domino sempiternam: Non senza doglianza, e pertur­bazione della pubblica quiete ha pervenuto alla notizia di S. E., e del Reve­rendus. Mons. D. Francesco Miranda, e < ìayarre Abate di Santa Maria di Terrana, del Conseglio di Sua M ' i (ehe la Divina guardi), e suo Giudice Ordinario del Tribunale dell'Ara : , ; leu ria, e Regia Monarchia in questo fedelissimo Regno, che emendo -data il Reverendissimo Arcivescovo D. Fran­cesco Ramirez Vescovo di (lugenti intimato d'ordine di S. E. a partirsi da questa Diocesi, e da tutto il A'c•¦no per li 'au di motivi mossero il zelo inde fesso, e l'animo di S. /'., a/tra-:ti al Real servigio, publico bene, e quiete de' Popoli, valendosi con matura riflessione, e con giustizia della Potestà Economica contro il sue, cnato Prela'o, quale abusandosi del titolo specioso di Consigliere di sua Ma, fa, e ilei proprio giuramento di fedeltà, e di osser­vare le Re rie prerogative, privilegi, e lodevoli osservanze del Regno, fingendo di esser stata lesa la liberta Fcclesiastica, e di aver patito violenze dal Ca­pitan D. Giovanni Oc/ira, Dottore D. Giovan Battista Guzzardi, Clerico D. Pompeo ti runa 11 tare Antinoro, e d'altre persone generalmente, special­mente, ed individualmente nominate, passò a scomunicarli, e supponendo, che l'esercizio ili tal Potestà Fconornica fosse enorme delitto, credendo esser Pre­lato per la sola gra ia della Corte Romana, non per la Real munificenza, interdisse questa Cattedrale, e tutte le Chiese della Diocesi, con lo scudo di essersi commesso gravissimo eccesso contro il Pastore di questo Gregge, senza però riflettere le turbolenze, e pessime conseguenze può partorire tanto scan­daloso attentato contro il Real servigio, publica quiete, ed in dispregio della Potestà Economica, ma anche totalmente irregolare, assolutamente, et de facto, et ex abrupto, nullo Iuris ordine servato, contro la forma de' sacri Canoni, e Concilj Generali, mancando li requisiti necessari dell'Interdetto, e la materia, e causa efficiente del medesimo, con supposizione di violenze non vere, ed eccessi non commessi, mentre il mettere in dubio la Potestà Economica, e chia­mare abuso, violenza, ed eccesso l'esercizio della medesima è contro ogni diritto, contro ogni Ius delle genti, e l'inveterate, e mai interrotte prerogative, e diritti di Sua Maestà (che la Divina guardi), e di questo fedelissimo Regno, e Tri­bunale dell'Apostolica Legazia, e Regia Monarchia, maggiormente, che si asserisce in sudetto asserto, e nullo Interdetto d'aver processo per potestà con-

cessali dalla Corte Romana, non esecuta, nè presentata nel Regno in grave pregiudizio, anzi dispregio delle Regalie, e prerogative del Regio Exequatur, secondo si prescrive da più Reali Dispacci de' Serenissimi Monarchi fondati in evidenti ragioni, avvalorate d'antichissima, ed immemorabile osservanza mai interrotta nel lungo corso di più Secoli, non solo in questo fedelissimo Regno, ma anche per tutto il Mondo Cattolico, come uniforme al dritto delle Genti, alii sacri Canoni, Concilj Universali, Privilegi Apostolici, e Concordie con la Santa Sede, ed includendo per conseguenza mani)osta ingiustizia, notoria insussistenza, ed evidente nullità, s'ha stimato perciò dal dotto Tribunale del­l'Apostolica Legazia, e Regia Monarchia, e dal riferito Reverendissimo Mon­signor Giudice della medesima provedere d'opportuno rimedio, riparando col suo zelo non solo alii pregiudizi del Real servigio, ma anche a quelli delti Popoli di questa Diocesi ingiustamente lesi dal sudetta Prelato loro I',r toro contro la carità Pastorale, ha deliberato commettere a Noi la sua autorito, e potestà, ac vices, et voces suas, et eiusdem Tribunalis, con ordinarci, che dovessimo passare in questa Città, e qualsivoglia parte della Diocesi, e levare, e fai levare sudetto Interdetto, e qualsivoglia Cedolone affissato, e dichiarare iuxta Iuris formam ex Commissione speciali l'istesso Interdetto nullo, ingiusto, illegitima, ed insossistente. Per tanto Noi valendoci della sopradetta potestà amplissima nelle sopracitate lettere, come speciale Delegata in quo to negozio, e Causa, precedendo le prove legitime di non esser veri li motivi addotti nel citato Interdetto, passassimo in dorso la petizione del nostro Procuratore Fiscale D. Domenico Fictione, con Interlocutoria in scriptla a dichiarare nullo, ingiusto, Illegitima, ed risii dente, Irrito, di nessuna Iona, r valore il suc- cennato Interdetti'. In tanto p< r il nastro pr, rute I ditto .mctoritate, qua supra, publii luama la ¦ :.:.'!, i ••»« • ia. , i          r r, ut,i del medesimo, ed

ordiniamo in vir. '                                               , me ha detto, concessa

a tutti h Suoen.n ..'.'ir < Ww . lauti /.v '.'an, ./nauta Secolari, Parochi, /lene/1, itili, < ,i/'/f llani, Uf./w/, . i 'nrriti, the rou ./ante il sudetto Inter­dilla, sia 'iir 1.1 im.j nai na , ima, nullità, ed insossistenza, dovessero ir    ' 'n,,, .1 /» ir r.I i .rl ¦ ire, e 'ur ,clebrare li Divini Offizj, e

M.s-.r, .."i. u i,..,.i /•'. ,/, ; ad, tt,'ingiusto, nullo, ed insossistente Inter­detto. rd ammintiirarr : .iii u /, deli li Santi Sacramenti della Santa Chiesa, , n,r prlmé, < ¦ m* r rum vi /osse stalo detto Interdetto, nullo, ingiusto, ed i imhi/imi», $ ftw. >.a sotto la pena alii Contraventori, e disobedienti della "imW qg -i rr n ervata iti sudetto Reverendissimo Giudice della Regia •d 'i'.        ¦ : hi di Sua Maestà, e di altre pene a Noi ben viste,

> ,.¦¦¦>¦ l'itiru \ ri enti die trigesima Septembris septimae Indi- tu i ii \ttiir i ,m, incus Navarro Delegatus. Innocentius Guerreri Ma, i tir X.hirltU,

( *> i li mi puf i.i I .li. tum a memorato Isidoro per universam Dioecesim V;11 i'mi t. ... niiviiiii fuit, ut iuxta eius tenorem Presbyteri omnes singu­ltum I.» i I' . . huiusmodi, Interdicto praefata nequaquam obstante, Missas i.l in ih i. pie Divina peragere per assertos Delegatos locales supradicti pi... i m.i Inl nnali. compelli possent; quemadmodum inter cae- tcros ita fecisse, atipie excultum fuisse Nobis innotuit quemdam Iosephum

Alexandri, qui asserens se eiusmodi Delegatione munitum esse, in Oppido Castei Tervine nuncupato, eiusdem Dioecesis quoddam praeceptum, seu mandatum hac de re edidit, addita iu eo adversus transgressores poena incorporationis omnium bonorum, illudque nonnullis Ecclesiasticis dicti Oppidi transmisit, imo et ad quorumdam ex eis domorum ianuas attigi fecit, tenoris sequentis, videlicet: Die 28 Octobris septima Indictione 1713. Portiero d'ordine dei Reverendo Sacerdote I). (//, <•/>/;<' Alessandro Delegato dei Tri­bunale dell'Apostolica Legazia, c Regia Monarchia in virtà di Lettere Patenti date in Palazzo in detto Tribunalc diebui etc., e di Commissione parimente dei Reverendo Signor Canonico I ». I .;,loro Navarro Delegato speciale in Causa di detto Tribunale, e in vir:.i ,h suo ordine, e Lettera data in Gir- genti diebus etc.: alii quali etc. ¦:unge, notifico, et intima al Sacerdote D. Antonino Matteliano, quat, nus i. mane Dotnenica 29 dei corrente 7 Indi­ctione 1713 e successivamcntc tu appr,•¦¦.,> di giorno in giorno abbia, voglia, e debba celebrare la Santa M, assi r, re in detto giorno die 29 Ottobre alia Messa Cantata, e Divini <>iti,'. \ runistrazione delli Santissimi Sacra­menti, stante l'evidente nulhia ,1, H'Im, tto, come chiaramente si vede nelli Editti affissati d'ord i ne <h dctto /,'. :,/o Delegato in Causa nelli luoghi publici di questa predettu I r",: \ a nte, facendo ii contrario, e non facendo copia di sc, s'mtendc m. ¦ n jurllc pene publicate, ed espressate in detto ordine, e l.cit,re, gr,-., a per I,i disobedienza all'espressi nel- l'istesse Ordinationi, ion la n., r p, ra.-ione ,li t utt i Ii sttoi beni. Unde etc.

§ 6. Cum autem nimium • \ i : n n. ini quisquam inficiari valeat gra« vissimani ex pt.n im l :   -I i; eiiati, linn etiam Pontificiae aucto­

ritati illatum fui c iiii n 11 nn „ - nullib i exploratum sit nullum Iudicem, quacumque tandem puti tale, et auctoritate suffultum, quoties de Excom­municatione, Iun t lc tu, alii que censuris ex causa laesae, seu violatae Immu­nitatis I. lc.i i n i c, p, .iissiinum de speciali Nostro, et Sedis Apostolicae mandato late., agi , intingit, in illarum validitatis, seu invaliditatis, iustitiae, seu iniustitiae i -, nem, quae non nisi Nobis, ac dictae Sedi reservata est, se imp lete ul! mutus posse; adeoque eadem praemissa in maximam

plurimorum ...........    , ac si ainlalum tendant, animasque pretioso Salvatoris,

et Domini Nostri Iesu ( Iiii ii Sanguine redemptas in gravissima pericula, et errores coniici o-, ac deplorandis malis involvere valeant: hinc est, quod Nos, qui Iurium 1 i. le-.iasticorum Assertores in Terris a Domino constituti sumus, omniumque ( '.hristifidelium curam, et solicitudinem superna dispo­sitione gerimus, Libertatem, Immunitatem, et iurisdictionem Ecclesiasticam, nec non Sanctae huius Sedis authoritatem ab eiusmodi nefariis, ac perni- ciosis conatibus sat tam, tectamque, atque illibatam tueri, et conservare, nec non animarum periculis, quantum Nobis ex alto conceditur, occurrere cupien­tes, omniumque et singulorum, quae in praemissis, seu eorum occasione quovis modo decreta, iussa, ordinata, acta, et gesta fuerunt, seriem, causas, et circumstantias, etiam aggravantes, nec non praefatorum, ac quorumvis aliorum Tribunalium, Iudicum, Ministrorum, etiam Principalium, seu Supre­morum, Officialium, Notariorum, Scribarum, et Personarum quarumcumque in eisdem praemissis quomodolibet culpabilium qualitates, dignitates, nomina,

et cognomina, aliave quaecumque, etiam specificam, et individuam mentio­nem, ac expressionem requirentia, praesentibus pro plene, et sufficienter expressis, et singillatim specificatis habentes: Motu proprio, ac ex certa scientia, et matura deliberatione Nostris, deque Apostolicae potestatis pleni­tudine, Literas, Edictum, ac Praeceptum, seu Mandatum praeinserta, nec non quaecumque in iis contenta, aliaque omnia ea occasione per memoratos Franciscum Miranda, et Gayarre assertum Iudicem dicti praetensi Tribunalis, nec non Andream Ficani, Isidorum Navarro, et Iosephum Alexandri vigore suarum respective assertarum Delegationum acta, gesta, et ordinata, cum omnibus, et singulis inde secutis, et forsan quandocumque secuturis, peni­tus, et omnino nulla, irrita, invalida, iniusta, reprobata, damnata, inania, temeraria, et a non habentibus potestatem damnabiliter attentatn, ac de facto praesumpta, nulliusque omnino roboris, et momenti, vel efficaciae esse, et ab initio fuisse, ac perpetuo fore, neque illa a quoquam observari posse, vel potuisse, adeoque nec ullum statum facere, vel fecisse, sed perinde, ac si nunquam emanassent, nec facta fuissent, pro non extantibus, et non factis perpetuo itidem haberi, tenore praesentium declaramus. Iit nihilominus ad maiorem, et abundantiorem cautelam, et quatenus opus sit, illa omnia, et singula harum serie damnamus, reprobamus, revocamus, cassamus, irritamus, annullamus, abolemus, viribusque, et effectu penitus, et omnino vaeuanius, ac pro damnatis, reprobatis, revocatis, cassatis, irritis, nullis, invalidis, et abo- litis, viribusque, et effectu penitus, et ommino vacuis semper haberi volumus, et mandamus.

§ 7. Praeterea, tametsi de veteri Nationis Siculae pietate, ac Religione confisi, minime dubitemus Christifideles illarum partium, ac praesertim Civi­tatis, et Dioecesis Agrigentin. praefatarum Incolas, etiam nostra hac decla­ratione minime expei'tata, Literas, I dictum, ac Praeceptum, seu Mandatum huiusmodi, aliaque per iii. tos I r .im is. um Miratula, et (iayarre, Andream, Isidorum, et Iosephum n'-sia pro utilis, et invalidis, nulliusque prorsus roboiis, a. v.iI mi-. i nn h.ilmisse, et m posterum habituros esse, adeoque oni nia « 11 > 11 v < i t i pet nn | >1 a.Ii. tum f'ranriscum lipiscopum acta, et ordinata »eli,•!..«.. ... i . iv.r. .e, et observatum» esse, nihilominus ad maio- i. m iiiini ' i iu'i i.nn, t;eneiale Interdictum, cui praefatus Franciscus Epi- ». ..pm < <> • i i i I >!•'ei . sim supradictas, sicut praemittitur, subiecit, nec noit «-«utilia», m-ii !. . I hatimies Excommunicationis ab eo contra suos Expul- i..in prout illata» pro validis, et iustis habentes, ipsumque Interdictum, ac (MiMiM - ' i «Irritationes huiusmodi auctoritate Omnipotentis Dei, Sancto­rum Np ii i r um l'.tii, et Pauli, ac Nostra approbantes, et confirmantes, i. » '. nus pi i.¦missa, i|iiatenus opus sit, renovantes: Motu, scientia, deli­tui jii.utr, . i p..i. iii', plenitudine paribus, omnes, et singulas personas Eccle- s11 n i» ! nn i. n! o.-s i musvis gradus, praeeminentiae, ac dignitatis fuerint, qu n i . in 11 ur., ( ui j'legationis, Instituti, et Societatis, etiam Iesu, Regulares a.I m.h i.uii eiusdem lnterdïcti observantiam omnino teneri, et obligati-, im i.-ie, .i iuie, ita ut in quibusvis Ecclesiis, Locis piis, Oratoriis, etiam privati'., a. < ap.-Ihs domesticis Civitatis, et Dioecesis Agrigentin. prae- dictarum, praetensa etiam memoratae assertae Monarchiae Siculae authoritate

munitis, sive alias quocumque privilegio, exemptione, et indulto, etiam prae- tensae Protectionis Regiae, seu praetensi Iurispatronatus Regii, tametsi plu­ries, ac quantiscumque vicibus a Sede praefata approbati suffultis, nec Missae, nec alia Divina Officia celebrari, neque Sanctissimum Eucharistiae Sacramen­tum administrari, minusque Fidelium Defunctorum cadavera sepeliri, aliave tempore Interdicti prohibita exerceri, nisi temporibus, casibus, et modis per supradictos Sacros Canones permissis, ullo modo valeant, earumdem pariter tenore praesentium statuimus, et ordinamus. Ad haec omnes, et singulos, quantumvis exemptos, et quovis modo privilegiatos, qui statuto, decreto, et ordinationi Nostris huiusmodi sub quovis quaesito colore, ratione, aut prae­textu quomodolibet contravenerint, quorumque tandem titulo, munere, aut dignitate praefulgeant, eo ipso, et absque alia declaratione in censuras, et poenas Ecclesiasticas per praefatos s.i, ms Canones, et Constitutiones Apo­stolicas desuper latas, et impositus uu ide.se, illisque innodatos fuisse, et esse, ac fore, nec ab eis a quoquam, neu a Nobis, seu Romano Pontifice pro tempore existente (praeteiqnam iu nn u iis articulo, et tunc cum reincidentia in easdem censuras eo ipso, qu,, . invaluerint) absolvi, et liberari posse, harum serie similiter statuimus

§ 8. Caeterum, cum ii,,t,,in Im. ut non tam eos, quos praefatus Fran­ciscus Episcopus in actu suae expui num. 1 xcum niunicatos declaravit, quam supradictos Franriscum Muand.i. ei (uv.irre, Andream Ficani, Isidorum Na- varro, et Iosephum Alexandri, a, ult nus luluuu Rotundo Promagistrum Notarium, qui piaemseite. In ¦ . pt.n,b,ii francisci Miranda, et Gayarre, Clericum Angelum I i.m M.,,o.itum iurium, 11 it i pronmlgationi literarum huiusmodi per dit tum I ndorum, ut pi.u lettur, factae, ac Innocentium Guer- reri simili!, ! M e i num N ,i u uni. qui praeinserto Edicto eiusdem Isidori respective sub ., i q,., i uni, m non Dominicum Piccione, ad cuius nimirum instantiam, uti Iv,, me l de. eiusdem praetensi Tribunalis, dictus Isi­dorus iii suo pi.u ur., m,, t ,'i, i,, .e processisse asseruit: aliosque omnes, et singulos cuius, umque si.o u idus, ord inis, praeeminentiae, dignitatis, quan­tumcumque e x 111 ..te, a, subimus fuerint, qui sive Francisci Episcopi expul­sionem huiusmodi, sive g e. 11 per dictos Franciscum Miranda, et Gayarre, Andream, I i i ium. , i I Initu quovis modo mandarunt, ac ordinarunt, seu illis consilium, auxilium, l ivorem, vel quamvis aliam damnabilem ope­ram praestiterunt, aut iu , i um sequelam, et executionem gesta approbarunt, et rata habuerunt, seu alii m eis quomodolibet culpabiles fuerunt, censuras omnes, et poenas I e, I, t¦. a a Sacris Canonibus, Generalium Conci­liorum decretis, et Apo i h, e, Constitutionibus, ac praesertim Literis die Coenae Domini singulis .unus legi, et promulgari consuetis inflictas eo ipso incurrisse. Noverint idem o illi omnes, etiam specialissima mentione digni, a censuris, et poenis huiusmodi, post debitam, ac condignam Ecclesiae rea­liter, et cum effectu praestitam satisfactionem, non nisi a Nobis, seu Romano Pontifice pro tempore existente (praeterquam in mortis articulo constituti, nec etiam tunc, nisi de staudo Ecclesiae mandatis, et satisfaciendo cautione praestita, ac cum reincidentia praefata eo ipso, quo convaluerint) absolvi, et liberari posse, prout harum serie similiter decernimus, et declaramus; facul-

tatem insuper quandocumque procedendi ad alia sevcriora remedia, quatenus praedicti Ecclesiasticae libertatis violatores in sua contumacia persistentes censuras, et poenas huiusmodi animo, quod absit, sustinuerint indurato, Nobis, et eidem Apostolicae Sedi expresse reservantes.

§ 9. Decernentes, etc.

[Bull. Rom., tom. 11, p. 1-6],


272

Clemens XI, const. Ad Apostolatus, 7 sept. 1714.

Ad Apostolatus nostri notitiam, non sine gravi paterni cordis nostri dolore, pervenit, quod cum alias dilectus filius Didacus Hurtado Vi tu i .ibitis Fratris Nicolai Mariae Episcopi Liparensis Vicarius in spiritualibus < rem Talis, non alia profecto de causa, nisi quod quibusdam mandatis nostri', Apostoli- eae auctoritatis tuitionem respicientibus, sibi antea per literas dic wi .iniu­sti mdccxiii a dilecto filio nostro Fabritio Sanctae Romanae 1 cclcsi.u- Car- dinali Paulutio nuncupato Secretario nostri Status ei iussu nostro 1 onscriptas datis illa, qua par erat fide et obedientia obtemperans, ab execuhonc i um d.im dispensationis matrimonialis sibi ab Alonso Mercorella, qui illam olitmucrat, exhibitae provide abstinuisset, per summam iniuriam, ac maiiii. ium .neu- laris potestatis abusum, adnitente in id, atque instigante apud 1 ' m u- cularis potestatis Ministros supradicto Alonso, e Civitate, ac I <,, a I ip.nen. expulsus fuerit; ipseque in actu eiusmodi suae expulsionis, uti. ¦ linmuiniati Ecclesiasticae per id enormiter laesae consuleret, ac vim vi repellet.-i, Ioannem Baptistam Oastaldum, et Carolum Alconanda expulsotcs suo... ..mn. ,.|ue

alios, qui eamdem expulsionem mandarunt, seu illi auxilium, i n                 aut

consilium quovis modo praestiterunt, cuius, um.pi.- gladiis, .1                     

essent, in excommunicationem m.iMiem a < im htuii. >utlms Ap • .luis, et speciatim illa quotannis die Coenae Domini le^t solita contra similia pene­trantes inflictam incidi'sc declaraverit, a. insttpet ( iviiatem, et I >1 "cesim Liparen. praefatas generali 1 cclcsiastico Intcrdicto, alfixts super excommuni­catione, et Intcrdicto huiusmodi publii is schedulis, subiecerit. 1 ametsi haec omnia, a memorato Dldaco Vicario generali rite, ac recte, nec non iuxta Sacrorum Canonum praescriptum, imo de speciali praevio mandato nostro peracta fuerint: nihilominus quidam Iosephus Marotta Canonicus Saecularis, et Collectae Ecclesiae S. Petri Panormitan. asserens se specialem praetensi Tribunalis Monarelilae Siculae nuncupati, illiusque asserti Iudicis Delegatum existere, una cum l'rancisco Hi uno Notario, Corrado Chirco Fiscali, Fran­cisci) /.iv.1 'Im executoie, Al(;o//ino vulgariter nuncupato, ad dictam Civita­tem Liparen. accessit, ibique assumpto in Consultorem Iosepho Russo Lipa- rensi Edictum (|iioddam promulgari, ac in locis publicis eiusdem Civitatis affigi fecit, per quod temerario non minus, quam execrando ausu, generale Interdictum, cui praelatus Didacus Vicarius Generalis Civitatem, et Dioecesim praedictas, sicut praemittitur, supposuerat, nullum, irritum, iniustum, iliegi- timum, insubsistens, nulliusque roboris, et valoris declaravit, illoque minime

attento, mandavit, ut Ecclesiae omnes tam saeculares, quam regulares Civi­tatis, et Dioecesis huiusmodi apertae, ut prius, retineri, ac in illis Missae, et alia Divina Officia celebrari, nec non Christifidelibus Sacramenta administrari deberent, perinde ac si ipsum Interdictum nunquam emanasset, et alias, prout uberius continetur in praefato Edicto, quod non alio quidem, quam illud penitus, et omnino reprobandi animo praesentibus inserendum duximus, teno­ris, qui sequitur, videlicet.

§ 1. Nos D. Ioseph Marotta Cap. et M. et Canonicus Regiae Capellae Sancti Petri S. R. P. Sen. Iudex Ecclesiasticus revisionis causarum decisarum in Tribunali Consistorii S. Regiae conscientiae, et Delegatus Regiae Monarchiae huius Regni serio ad infrascripta constitutus vigore literarum datarum Pariormi die prima februarii 1714 ad quas, etc. Omnibus, et singulis Christifidelibus utriusque sexus huius praedictae Urbis, eiusque Dioecesis salutem in Domino sempiternam: Essendo pervenuto n notizia, non con poca meraviglia dell'Mu- strissimo Monsignor Q iudice dellu Monarchia, che essendo stato intimato ii Reverendo Don Diego Hurtado Canonico, e Vicario Generale della Cattedrale Chiesa di questa nobile, e J edr i iss itria Città di Lipari dal Luogotenente Gio­vanni Battista Castaldi, r iii ordine speciale dei Governo a partirsi dalla Città, ed 1sola di Lipari, e sua Diocesi, per Ii motivi maturatamente esaminati, che mossero ii zelo dei Governo, a far cio per l'accertato dei Real servizio, publico bene, e quiete de' l'o/ioli, esercitando con matura riflessione la Potesta economica, e le regale dei tum n Governo contro ii sudetto Vicario perturbator di detta quiete, ii quale seordatoxl l'obbligo di fedel Vassallo, e di osservare le Regie prerogative, e lodevoU osservanze dei Regno, lusingando, per f arsi ragione, di esser statu le .,i V Immanità Ecclesiastica, e di aver patito violenza dal riferlto di Castaldi, e Carlo Alconada Agiutante, coprendosi col specioso scudo, erronea />er>, e premedltato non meno, che affettato, di essere ii sudetto di Castaldi Com/nis\,irio, seu Delegato dei Tribunale della Monarchia, a cui per sfogo dei suo naturali' tlà indebitamente ii titolo di preteso, e quando ii sudetto Tribunali• della Regia Monarchia non ha dato ordine contro ii sudetto Vicario, sua Corte, e C.hir.a, nè mai ii detto di Castaldi f a Commissario, seu Delegato di detto Tribunale, nè disse, nè poteva dire, essere Ministro con delegazione speciale d i detto Tribunale, come nella scommunica, e quel che è pia, con molto disco n solo di tutti i Fedeli, non solo di questa, ma dei Regno interdisse questa Santa Catedrale, e tutte l'altre della Città e Diocesi, sotto- mettendoli ad Inter detto locale, e generale, senza pero riflettere alia falsità delle supposizioni, ed alle turbolenze, e pessime conseguenze puo partorire tal scandaloso attentato contra ii Real servizio, e publica quiete, e quel che è pià, nullo iuris ordine servato, e contro la forma de' Sagri Canoni, per mancanza delli requisiti neccssarj all'lnterdetto. Percià si ha stimato da detto Monsignor lllustrissimo Giudice della Regia Monarchia provedere dell'opportuni ritnedj, riparando col suo somnio zelo alii pregiudizj dei Real servizio, come anche a quello de' Popoli di questa Città, e Diocesi, i quali sono stati tanto ingiu- stamente lesi dal sudetto Vicario contro la carità non solo Pastorale, ma Ordi­naria, tanto dal Sommo Dio incaricata; deliberà commettere a Noi la sua autorità, e potestà, ac vices, et voces dicti Tribunalis, e di conferirci in questa,

e dichiarando ex commissione speciali Io stcsso interdctto nullo, ingiusto, illegitimo, ed insussistente, far levare ii sudetto Interdctto. Per tanto Noi valendoci della sudetta Potestà amplissima in det te lc t ter e sopracitate, come speciale Delegato in questo negozio, dichiariamo con ii presente nostro Editto, auctoritate, qua fungimur, nullo, ingiusto, illegitimo, insussistente, irrito, e di nessuna forza, e valore ii cennato Interdetto, ed ordiniamo a tutti i Superiori delle Chiese tanto Regolari, quanto Secolari, Parochi, Heneficiati, Cappellani, Sacerdoti, e Clerici, che non ostante ii sudetto interdetto, stante la sua notoria ingiustizia, insussistenza, e nullità, dovessero tenere le Chiese aperte, ed ivi cele­brare, e far celebrare Ii Divini Ufficj, e Messe, come si facrva prima di detto Interdetto, ed amministrare a tutti Ii Fedeli Ii Santissimi Sa r tamenti della Santa Chiesa, come prima, e come mai vi fosse stato it sudetta nullo inter­detto, e questo sotto pena alii contravenienti, e disobbedienti iii              'iiea tnag- giore riservata al sudetto Monsignor Oiudice della Monarchia. della disprntia di Sua Maestà (che Dio guardi) ed altre pene a Noi, ed a detto M-¦:-a"rore riservate, e non altrimenti. Datum Liparae die 10 mensis februarii /// /. Affi­gat ur: Canonicus D. Ioseph Marotta Delegatus: Dominus D. I ra i ur- Ur uno Magister Notarius.

§ 2. Subinde vero dictus Iosephus Marotta, his minime l'intentus, dile­ctos quoque filios Franciscum Canalem Canonicum, et Parochum I . elesiae Liparen., Dominicum Francolinum, Franciscum Corsutn, Domini, um Scia- chitanum, Alonsum Bonica, Presbyteros, et Franciscum ( .utilem i lcricuin, non alterius delicti ros, nisi quod affixioni schedularum exi omm mu .itionis, et Interdicti huiusmodi operam suam praestitisse, ac in ai tu expuKionis dii ti Didaci Vicarii Generalis cainpanas sono Iiinehri pul-ussc iiiMtnulati fuerint, in carceres detrudi in it.

§3. Cum autem valde manifestum sit, nec quisquam inficiari valeat gra­vissimam tam Ecclesiae, quam lini' S," tu- Sedi illatum tinea- iniuriam ex

praedicti Didaci Vicarii Generalis expuls........... -, ilie.qiu                     .is advei-ius

personas Ecclesiasticas   ¦ perpeti.itis: praesertim vero ex promulga­

tione Edicti praeinscrti pracfatuin Intenlu tum temere auuullaiitis; tum quia explorati Iuris est nullum In.Ii. .-in, qua u iique tandem potestate, et aucto­ritate suffultum, quoties de ex n num iii.me, Interdicto, aliisve Censuris causa laesae, seu violatae Intumuit.iii, I .. le .ia di.ae, ac potissimum de spe­ciali nostro, et Sedis Apostolicae mandato latis agi contingit, in illarum vali- ditatis, seu invaliditatis, iustitiae, seu iniustitiae cognitionem, quae non nisi Nobis, ac eidem Sedi reservata est, se ingerere posse; tum etiam quia satis similiter perspectum est, I . I iam I iparensem Nobis, ac dictae Sedi imme­diate subiectam esse, et quoad spiritualia a quorumcumque Tribunalium, etiam Ecclesiasticorum, Regni Siciliae iurisdictione exemptam, et liberam existere; quandoquidem licet dicta Civitas Liparen. anno mdcix per clarae memoriae Philippum III dum vixit, Hispaniarum Regem Catholicum, qui etiam utriusque Siciliae Rex existebat, a Regno Neapolitano pro maiori com­moditate gubernii dismembrata, et separata, ac eidem Regno Siciliae ultra Pharum unita, et incorporat.! fuerit: indubitati tamen iuris est, eiusmodi dismembrationem, et unionem sola Seculari, ac Regia auctoritate, ut prae-

fertur, factas, locum habere ad summum potuisse quoad ea, quae gubernium, ac regimen rerum temporalium dumtaxat concernunt, ac semper sine prae­iudicio directi dominii utriusque Siciliae huiusmodi, iuriumque ab eo depen- dentium, ad eamdem Sedem etiam in temporalibus, ut notum est, pertinentium : nunquam vero quoad ea, quae administrationem rerum Ecclesiasticarum, ac Spiritualium respiciunt, quarum statum, et ordinem Laicalis potestas immutare non valuit. Unde nec indulgentiae illae, et gratiae tam spirituales, quam tem­porales Cruciatae Sanctae nuncupatam alias ab hac Sancta Sede diversis earum­dem Hispaniarum Regibus Catholicis, Religionis Christianae contra Turcas defensioni incumbentibus, nec non Christifidelibus in ipsarum Hispaniarum Regnis, et illis adiacentibus, ac Sardiniae Insulis consistentibus, et ad illa declinantibus, qui quaedam silx iniuncta opera adimplevissent, ad certum tunc expressum tempus concessae, ac subinde ad Regnum Siciliae ultra Pharum extensae, et pluries prorogare: nec etiam ius praesentandi personas idoneas Romanis Pontificibus pio tempore existentibus ad praesentationem huiusmodi praeficiendas quibus, Diuque Cathedralibus, etiam Metropolitanis Ecclesiis praedicti Regni Siciliae niti.1 l'harum, memorati Philippi Regis descen­dentibus in Hispaniarum, ac Su illae ultra Pharum Regnis huiusmodi legi­timis Successoribus, quamdiu illi vixissent, ab eadem Sede concessum, et assignatum: neque demum I nl im ii Inquisitionis Hispaniarum adversus hae­reticam pravitatem am 1 • >i> Apostolica institutum, cuius iurisdictio ad prae­dictum Siciliae ultia I n num Regnum caeteroqui extenditur, in Ecclesia, Civitate, ac Dioecesi 1 ip.neu piaedictls locum unquam habuerunt: imo nec ipsi Ministri saei ulaies cui- ! m Ri ; ; 1 ii Siciliae ultra Pharum, sive sub dismem­brata uis, et unionis piae.lu taruin obtentu, sive sub alio quovis praetextu praemissa locum lia!>eie debuisse, vel debere unquam praetenderunt. Hinc est, quod N" ., • j 111 um 1 n m I lcsiasticorum Assertores in terris a Domino constituti sumus 1 nn n 111 mt pie ( Christifidelium curam, et solicitudinem superna dispositione nelimus, IiIm-ilaiem, immunitatem, et iurisdictionem Ecclesiasti­cam, nec ii1 m s m, iae Iiuius Sedis authoritatem, ac dignitatem, ab eiusmodi nefariis, ac permissis conatibus sartam, tectamque, atque illibatam tueri, et conservare, animal umque periculis, quantum Nobis ex alto conceditur, occur­rere cupientes, ac omnium, et singulorum, quae in praemissis, seu eorum occasione quovis modo decreta, iussa, ordinata, acta, et gesta fuerunt, seriem, causas, et circumstantia . . ii n apgravantes, nec non praedictorum, ac quo­rumvis aliorum rriluinaliuin, Iudicum, Ministrorum, etiam principalem, seu Supremorum Officialium, Notariorum, Scribarum, et personarum quarum­cumque in eisdem praemissis quomodolibet culpabilium qualitates, dignitates, nomina, et cognomina, aliave quaecumque etiam specificam, et individuam mentionem, et expressionem 1 opulentia, praesentibus pro plene, et sufficienter expressis, et singillatim spei dic.itis habentes; in praemissis vero supradi­ctae Ecclesiae Liparensis immediatam Nobis, et Sedi praefatae subiectionem, illiusque quoad spiritualia a quocumque Tribunali, etiam Ecclesiastico Regni Siciliae exemptionem, ac libertatem approbantes, et confirmantes, ac qua­tenus opus sit, innovantes: Motu proprio, et ex certa scientia, et matura deli beratione Nostris, deque Apostolicae potestatis plenitudine, Edictum praein-

sertum, ac quaecumque in eo contenta, nec non alia pi-r memoratum Canonicum Iosephum Marotta ea occasione vigore suae asscrtae delegationis acta, gesta, et ordinata, cum omnibus, et singulis inde secutis, «-t forsan quandocumque secuturis, penitus, et omnino, nulla, irrita, invalida, iniusta, reprobata, dam­nata, inania, temeraria, et a non habentibus potestatem damnabiliter attentata, ac de facto pracsunipta, nulliusque omnino roboris, et momenti, vel efficaciae esse, et ab initio fuisse, ac perpetuo fore, neque illam a quoquam observari posse, vel potuisse, adeoque nec ullum statum facere, vel fecisse, sed perinde, ac si nunquam emanassent, nec facta fuissent, pro non extuntiluis, et non factis perpetuo itidem haberi debere tenore praesentium declaramus. Et nihi­lominus ad maiorem, et abundantiorem cautelam, et quatenus opus sit, illa omnia, et singula, et si quae insuper praemissorum occasione, si n iu eorum sequelam per praedictum Canonicum Iosephum Marotta, aut quaecumque praefati Regni Siciliae Tribunalia, seu eorum Delegatos, vel Coumiissurios hac in re de caetero agi, geri, et ordinari quomodolibet contigerit, harum serie damnamus, reprobamus, revocamus, cassamus, irritamus, annullamus, ab<de­mus, viribusque, et effectu penitus, et omnino vacuamus, ac pro damnatis, reprobatis, revocatis, cassatis, irritis, nullis, invalidis, et abolitis, viribusque, et effectu penitus, et omnino vacuis semper haberi volumus, et mandamus.

§ 4. Praeterea, tametsi de perspecta Populi, et Incolarum Civitatis, et Dioecesis Liparen. praefatarum pietate, illorumque veteri in Ecclesiam, atque hanc Apostolicam Sedem devotione tam praeclare sentiamus, ut minime dubi­temus ipsos, etiam eiusmodi nostra declaratione minime expectata, praein- sertum Edictum, aliaque per dictum Canonicum Iosephum Marotta, gesta, pro irritis, et invalidis, nulliusque prorsus roboris, ac valoris iam habuisse, et imposterum habituros esse, adeoque omnia e converso per supradictum Didacum Vicarium Generalem acta, et ordinata religiose, ac exacte observasse, et observaturos esse: nihilominus ad maiorem similiter cautelam generale Interdictum, cui praefatus Didacus Vicarius Generalis Civitatem, et Dioecesim supradictas, sicut praemittitur, subiecit, nec non censuras, seu declarationes excommunicationis ab eo contra praenominatos Ioannem Baptistam Gastal- dum, et Carolum Alconanda expulsores suos, aliosque omnes, qui eamdem expulsionem mandarunt, seu illi opem, favorem, aut consilium quovis modo praestiterunt, promulgatas, pro validis, et iustis habentes, ipsumque Inter­dictum, ac Censuras, seu declarationes huiusmodi auctoritate Omnipotentis Dei, Sanctorum Apostolorum Petri, et Pauli, ac nostra approbantes, et con- firmantes, ac adversus praemissa, quatenus opus sit, innovantes: Motu, scientia, deliberatione, et potestatis plenitudine paribus, omnes, et singulas personas 1 , I e t a sticas tam Saeculares, cuiusvis gradus, praeeminentiae, ac dignitatis Im; mt. quam cuiusvis Ordinis, Congregationis, Instituti, et Societatis, etiam h- u, P' ¦ ul.ires, ad exactam eiusdem Interdicti observantiam iuxta formam a S.» iis 1 m.mihii', praescriptam omnino teneri, et obligatas existere, et fore, ita ut m quum vi Ecclesiis, Locis piis, Oratoriis etiam privatis, ac Capellis domesticis Civitati;, et Dioecesis praedictarurn, quibuscumque tandem pri­vilegiis, exemptionibus, et Indultis, etiam praetensae protectionis Regiae, seu praetensi iuris patn.naius Rcgii, tametsi pluries, ac quantiscumque vicibus

ab hac Sancta Sede approbati munitis, nec Missae, nec alia Divina Officia celebrari, neque Sanctissimum Eucharistiae Sacramentum administrari, minus­que fidelium defunctorum cadavera sepeliri, aliave tempore Interdicti prohi­bita exerceri, nisi temporibus, casibus et modis per supradictos Sacros Canones permissis, ullo modo valeant, earumdem tenore praesentium sta­tuimus, et ordinamus. Ad haec omnes, et singulos, quantumvis exemptos, et quovis modo privilegiatos, qui Statuto, Decreto, et Ordinationi nostris huius­modi sub quovis quaesito colore, ratione, aut praetextu quomodolibet con­travenerint, quocumque tandem titulo, munere, aut dignitate praefulgeant, eo ipso, et absque alia declaratione iu censuras, et poenas Ecclesiasticas per eosdem Sacros Canones, et Constitutiones Apostolicas desuper latas, et impo- sitas incidisse, illisque innodatus fuisse, et esse, ac fore, nec eos a quoquam, nisi a Nobis, seu Romano Pontifice pio tempore existente (praeterquam in mortis articulo, et tunc cum reiuculeuti.i in easdem censuras, et poenas, eo ipso, quo convaluerint) a censuris, et puellis huiusmodi absolvi, et liberari posse, harum serie similiter statuimus.

§ 5. Caeterum cum notorii iuii . sit, non tam eos, quos praefatus Didacus Vicarius Generalis in actu suae expui u.uus cxcotnmunicatos declaravit, quam supradictum Canonicum Iosephum Macula, ne. non Franciscum Bruno Magi­strum Notarium, qui praeiiisci b> I , !: i . .u!> np it.Corradum Chirco Fiscalem, Iosephum Russo Consultorem, I lauciscum /.ivaglio Executorem, Alonsum Mercorella Instigatorcm, aliasque omnes, et singulos cuiuscumque status, gradus, ordinis, praeeniinentiae, et dignitatis quantumcumque excelsae, ac sublimis fuerint, qui sive eiusdem Didaci Vicarii Generalis expulsionem, sive publicationem, et affixionem pracinserti Edicti, sive detrusionem in carcere Presbyterorum, ac Clerici praefatorum, sive alia gesta per dictum Canonicum Iosephum Marotta tnandarunt, ac ordinarunt, seu illis consilium, auxilium, favorem, vel quamvis aliam damnabilem operam praestiterunt, aut in eorum sequelam, et executionem similiter gesta approbarunt, et rata habuerunt, seu alias in eis quomodolibet culpabiles fuerunt, censuras omnes, et poenas Eccle­siasticas a Sacris Canonibus, generalium Conciliorum Decretis, et Apostolicis Constitutionibus, ac praesertim literis die Coenae Domini singulis annis legi, et promulgari consuetis iuflictas eo ipso incurrisse. Noverint idcirco illi omnes, etiam spccialissima mentione digni a censuris, et poenis huiusmodi, post debitam, ac condignam Ecclesiae realiter, et cum effectu praestitam satis­factionem, nonnisi a nobis, seu Romano Pontifice pro tempore existente (praeterquam in mortis articulo, ut praefertur, et tunc cum reincidentia prae­fata eo ipso, quo convaluerint) absolvi, et liberari posse, prout earumdem tenore praesentium decernimus pariter, et declaramus; facultatem insuper, ad alia severiora remedia, quatenus praedicti Ecclesiasticae libertatis viola­tores in sua contumacia persistentes, censuras, et poenas huiusmodi animo, quod absit, substinuerint indurato, Nobis, et eidem Apostolicae Sedi reser­vantes.

§ 6. Demum, cum etiam intellexerimus, quod postquam idem Didacus Vicarius Generalis, sicut praemittitur, exulare coactus fuit, dilecti Filii Capi­tulum, et Canonici dictae Ecclesiae Liparen. in Vicarium Generalem huiur-

modi dilectum quoque filium Emmanuelem Carnevale praefatae Ecclesiae Archidiaconutu elegerint, notorii autem, et explorati iuris sit, quod quemadmo­dum Pastoralis cura eiusdem Ecclesiae penes praedictum Nicolaum Mariam Episcopum, tametsi ab ipsa Ecclesia absentem, omnino, atque integre reman­sit, ita sane ad ipsum quoque ius deputandi suum Vicarium Oeneralem irre- fragabiliter spectabat, et spectat: idcirco in virtute Sanctae obedientiae, ac sub excommunicationis latae sententiae poena per contrafacientes eo ipso incurrenda, a qua nemo, nisi a Nobis, vel Romano Pontifice pro tempore existente (praeterquam in mortis articulo constitutus) absolvi possit, Capitulo, et Canonicis supradictis, necnon reliquo Clero tam Saeculari, quam Regulari Civitatis, et Dioecesis Liparen. praefatarum districte prohibemus, et interdi- cimus, ne postquam earumdem praesentium, nec non deputationis alterius Vicarii in spiritualibus Generalis a praedicto Nicolao Maria Episcopo factae, vel faciendae notitiam habuerint, eumdem Emmanuelem Archidiaconum, ut Vicarium Generalem amplius agnoscant, aut illi actum ullum obedientiae prae­stent; illos serio monentes, ac tam eis, quam universo Populo Civitatis, et Dioecesis huiusmodi enixe praecipientes, ut ei dumtaxat Vicario Generali, qui a meinorato Nicolao Maria Episcopo deputatus fuit, vel in posterum deputabitur, congruam obedientiam exhibeant; simulque sciant ea omnia, quae de caetero Vicariatus eiusmodi titulo, sive a supradicto Emmanuele Archidiacono, sive a quovis alio, qui absque nostra, seu praefati Nicolai Mariae Episcopi facultate dicti Vicariatus auctoritatem sibi quomodolibet usur- paret, geri contingeret, omnino irrita, invalida, et inania, nulliusque roboris, ac momenti fore, quemadmodum Nos vere illa pro irritis, invalidis, et ina­nibus habenda esse harum serie similiter declaramus.

§ 7. Decernentes, etc.

[Bull. Rom., tom. 11, p. 19-24].


273

Clemens XI, const. Nova semper, 29 nov. 1714.

Nova semper in dies, ut alias non semel diximus, et semper acerbiora ex Regno Siciliae ad Nos afferuntur. Nuper siquidem Nobis innotuit, quod ille idem Caietanus Buglio, qui dudum, uti Delegatus praetensi Tribunalis Monarchiae Siculae nuncupati, generale Interdictum, cui Venerabilis Frater Andreas Episcopus Cataniensis e sua Civitate Cataniensi, eiusque Dioecesi, pet e\ 1 vrabilem Saecularis potestatis abusum eiectus, in actu eiusmodi suae electionis Civitatem, ac Dioecesim praefatas non ita pridem iussu nostro subie et.it, nullum, irritum, iniustum, ac illegitimum, speciali suo in eadem Civitate < ' ii.miensi ad id promulgato Edicto, temere declaravit. Gravissimo hoc pati at'1 nmine minime contentus, sed secundum duritiam suam, tt impiiciiiteii'. , 1. addens peccatum super peccatum, ac thesaurizans sibi iram in die irae, animo forsan, ut stulte opinabatur, enervandi efficaciam eorum, quae ex iniiiiic ti Nobis Apostolici muneris debito adversus ipsum, eiusque

acta a Nobis decerni contigisset, ac potissimum eludendi executionem qua­rumdam nostrarum in simili forma Brevis Literaruin die 17 iunii 1713 expe- ditarum, quibus non modo illius Edictum praefatum, aliaque per ipsum ea occasione vigore suae assertae Delegationis perperam gesta, cum omnibus inde secutis, et quandocumque secuturis, damnavimus, reprobavimus, cassa- vimus, et irritavimus, ac pro damnatis, reprobatis, cassatis, et irritis semper, et omnino haberi voluimus, et mandavimus: verum etiam eumdem Caieta- num, nec non Ioannem Baptistam Perino Magistrum Notarium, qui memo­rato Edicto subscripserat, censuras omnes, et poenas Ecclesiasticas a Sacris Canonibus, generalium Conciliorum Decretis, et Apostolicis Constitutionibus, ac praesertim Uteris die Coenae Domini singulis annis legi, et promulgari consuetis contra similia perpetrantes inflictas incurrisse declaravimus; sequenti mense iulio eiusdem anni, in suarum iniquitatum cumulum, impudenti non minus, quam detestabili ausu, Praeceptum quoddam, seu Mandatu.u edidit, illudque typis impressum, et ab eodem Ioanne Baptista Perino similiter sub­scriptum Ecclesiasticis tam Saecularibus, quam Regularibus universae Dioe­cesis Catanien. transmitti, ac denuuciari curavit, per quod inter caetera ipsaemet Apostolicae Literae, aliaque Decreta, Mandata, Edicta, Censurae, Interdicta, et Rescripta quaecumque ab hac Romana Curia, hoc est, ab hac Sancta Sede provenientia, quorum executionem Saecularis potestas minime permisisset, nulla, irrita, ac, quod horrendum est, conscientiarum Christifi­delium tranquillitas advetsuntia, impie, et sacrilege declarantur: gravibus constitutis poenis adversus eos, qui illa quovis modo executi fuissent, et alias, prout uberius continetur in eodem Praecepto, seu Mandato, quod non alio quidem, quam illud penitus, et omnino damnandi, et anathematizandi animo praesentibus inserendum duximus, tenoris, qui sequitur, videlicet:

§ 1. Portieri'. D'ordine del Reverendissimo Dottor Don Gaetano Baglio Decano, e prima Dignità di questa Santa Proto-Metropolitana Chiesa di Mes­sina, Commissario Ordinario del Tribunale del Sant'Offizio, e Santissima Inquisizione, e Dolora/o del Tribunale della Regia Monarchia di questo Regno di Sicilia, non solo < )rdinario in questa Città di Messina, ma ancora Dele­gato speciale in Causa dato daU'/llustriss. e Rcverendiss. Dottor D. Fran­cesco Miranda, e (jayarro del Conseglio di Sua Maestà (che la Divina guardi) e suo Giudice Ordinario dell' Apostolica Legazia, e Regia Monarchia in questo Regno di Sicilia, in virtù ili lei ine spedite dal Tribunale della medesima sotto il primo Luglio corrente presentate, ed esecute nell'Officio dell'istesso Buglio sotto li 11 del medesimo, injungi, ed intima con la seguente ingiunzione tra­smessane dal Tribunale di detto Illustrissimo, e Rcverendiss. Giudice: Qua­tenus nel caso si publicassero qualsivoglia Editti, Interdetti, Censure, o altri qualsisia Ordini, Decreti, o Rescritti eziandio forma Brevis della Corte Romana per qualsivoglia via, o sotto qualsivoglia Titolo, senza prima prece­dervi il Regio Exequatur; per li quali, o qualsivoglia di loro direttamente, o indirettamente, tacita, o espressamente venissero revocati, lesi, e pregiudi­cati, o in qualsivoglia modo alterati gl'Editti publicati, d'ordine di Sua Ecc., o d'altri d'ordine nostro, stante le speciali Commissioni per via dell'istesso Tribunale sotto li 25 Aprile, e 16 Maggio scorsi, o che rinovassero l'Inter-

detto, Censure, ed altre publicate d'ordine del Riho Monsignor Don Andrea Reggio Vescovo di Catania, o d'ordine di qualsisia Prelato, Vicario Gene­rale, o altro Commissionato di sudetta Corte, o vero, che publicassero altri Editti, Interdetti, e Censure contra qualsisia persona di qualunque stato, e con­dizione, che fosse, non abbia, nè debba quelli eseguire, nè osservare, nè fare eseguire, nè osservare da' proprj Sudditi; et quatenus fossero eseguiti, o in qualsivoglia modo osservati, abbia, voglia, e debba ogni cosa ridurre allo stato primiero, come se mai fossero stati li sudetti Decreti, Editti, Interdetti, e Censure, nè publicati, nè osservati, nè affissati, e questo sotto pena della disgrazia di Sua Maestà (che la Divina guardi) di privazione di voce attiva, e passiva, e di anni cinque di Carceri formali per ogni Contraventore, ed'altre pene riservate all'arbitrio di Sua Ecc., e Tribunale sudetto; e questo stante, che li sudetti Decreti, Brevi, Interdetti, Rescritti, e Censure non sono nel Regno esecuti, anzi tendano contro la publica quiete del Regno, contro la tranquil­lità delle Coscienze de' Fedeli del medesimo, ed in grave pregiudizio delle Regalie di Sua Maestà (che la Divina guardi), del Regno, e di sudetto Tri­bunale dell'Apostolica Legazia, e Regia Monarchia, con evidente perturbazione de' Popoli, scandali, ed inconvenienti, contro la publica quiete, e contro la disposizione delle Leggi del Regno, di più Reali Dispacci de' Serenissimi Monarchi, fondati in evidentissime ragioni, avvalorate da antichissima, immemorabile osservanza, mai interrotta nel corso di più Secoli, ma uniforme al diritto delle Genti, Sacri Canoni, Privilegj Apostolici, Concordie con la Santa Sede, e stante, che notoriamente sono di nissuna forza, e valore li Decreti, e Rescritti sudetti, come quelli, che tengono l'origine d'altri Decreti assolutamente non essecuti nel Regno, ma emanati de facto, et ex abrupto, nullo Iuris ordine servato, e senza essere intese le ragioni di Sua Maestà, del Regno, de' Regnicoli, e del Fisco di sudetto Tribunale dell'Apostolica Legazia, e Regia Monarchia, senza veruna cognizione, nè discussione di Causa, e senza monizione, nè citazione alcuna, assolutamente necessaria per ogni Legge Divina, ed Umana, e nemmeno senza citazione ad dicendum Causam Quare, secondo li Precetti dell' istessa Verità increata, Costituzioni Apostoliche, e Concilj Generali, e non altrimenti etc. Fiat D. D. Caietanus Baglio Delegatus: Ioan: Baptista Perino Magister Notarius.

§ 2. Cum autem in praecepto, seu Mandato huiusmodi nullum plane sit verbum, per quod tam Ecclesiastica Libertas Dei ordinatione, et Canonicis Sanctionibus constituta, quam Apostolicae Sedis auctoritas acerbissime non l.n .1 antur: potissimum vero per ea, quae inibi continentur, illarnet suprema h,' indi, atque solvendi potestas Beatissimo Apostolorum Principi, eiusque Sin rs i tribus a Christo Domino tradita Saecularis potestatis arbitrio per •MiMUim iniuriam, atque intolerabilem temeritatem manifeste subiiciatur: n«cti"ii < xrrrandus abusus quoquo modo impediendi executionem Literarum Apostolicarum per eosdem Sacros Canones, et plurimas notissimas Pontifi­ci.n                             sub anathemate damnatus, plene conformis non tam Iuri

dentium, tpi nn ipsismet Sacris Canonibus, Privilegiis Apostolicis, ac Con­cludili ium Sc,lc praefata initis, falso non minus, quam perverse nuncu- prtur : a.'.i i annuae pretioso Salvatoris nostri Sanguine redemptae in

maxima pericula coniici possint: hinc est, quod Nos, qui quorumcumque tam eiusdem Apostolicae Sedis, quam Ecclesiae Iurium Assertores in terris a Domino constituti sumus, tametsi credamus Praeceptum, seu Mandatum praeinsertum, omniaque in eo contenta, satis, superque tam per seipsa, quam vigore eorum, quae in aliis memoratis nostris literis pro reprobatione, irri­tatione, et annullatione Edicti ab eodem Caietano dudum promulgati, nec­non aliorum ab eo in vim suae assertae Delegationis gestorum, omniumque inde secutorum, et quandocumque secuturorum, sicut praemittitur, editis, amplissime decrevimus, et mandavimus, pro reprobatis itidem, irritis, et omnino nullis haberi potuisse, ac debuisse, et forsan a sanioris saltem mentis hominibus iam habita fuisse; nihilominus, cum inter tam gravia animarum pericula liberum Nobis non sit fidelibus populis documenta salutis subtra­here, nec Nos in tam aperta, atque effraenata Sacrarum Legum violatione turpiter tacere, aut Pastoralis providentiae nostrae ministerium otiosum esse velimus: omnium idcirco, et singulorum, quae in praemissis, seu eorum occasione tam ab eodem Caietano, quam ab aliis quibuscumque in seque­lam Praecepti, seu Mandati praeinserti quovis modo decreta, acta, et gesta fuerunt, seriem, causas, et circumstantias, necnon praefatarum nostrarum Lite- raruin tenorem, aliave quaelibet, etiam specificam, et individuam mentionem, et expressionem requirentia, praesentibus pro plene, et sufficienter expressis, et insertis, ac singillatim specificatis habentes: Motu proprio, ex certa scientia, et matura deliberatione Nostris, deque Apostolicae potestatis plenitudine, Praeceptum, seu Mandatum praeinsertum, ac quaecumque in eo contenta, necnon alia a memorato Caietano Buglio in praemissis, vel circa ea quomo­documque, et qualitercumque acta, gesta, mandata, decreta, et ordinata, cum omnibus, et singulis inde secutis, et forsan quandocumque secuturis, peni­tus, et omnino nulla, irrita, et invalida, iniusta, reprobata, damnata, inania, temeraria, et a non habentibus potestatem damnabiliter attentata, ac de facto praesumpta, nulliusque omnino roboris, et momenti, vel efficaciae esse, et ab initio fuisse, ac perpetuo fore, neque illa a quoquam observari posse, vel potuisse, adeoque nec ullum statum facere, vel fecisse, sed perinde, ac si nunquam emanassent, nec facta fuissent, pro non extantibus, et non factis perpetuo itidem haberi debere tenore praesentium declaramus.

§ 2. Et nihilominus ad maiorem cautelam, et quatenus opus sit, illa omnia, et singula, et si quae insuper praemissorum occasione, sive in eorum sequelam a praedicto Caietano, seu eius iussu, mandato, vel nomine ab aliis quibuscumque in futurum (quod Deus avertat) agi, geri, mandari, decerni, et ordinari quomodolibet contigerit, harum serie damnamus, reprobamus, revocamus, cassamus, irritamus, annullamus, abolemus, viribusque, et effectu penitus, et omnino vacuamus, ac pro damnatis, reprobatis, revocatis, cassatis, irritis, nullis, invalidis, et abolitis, viribusque, et effectu penitus, et omnino vacuis semper haberi volumus, et mandamus.

§ 3. Decernentes, etc.

[Bull. Rom., tom. 11, p. 31-34].


274

Clemens XI, const. Accepimus, ii ian. 1715.

Accepimus nuper, quod statim ac in Regno Siciliae vulgatae fuerunt quaedam nostrae in simili forma Brevis Literae die 6 novemhris proxime praeteriti expeditae, quas pro omnimoda, ac debita observantia In lesiastici Interdicti, cui Civitates, ac Dioeceses Cataniensis, et Agrigentina m su nostro subiectae reperiuntur, obtinenda, nec non quibuscumque effusus ad cxcu- sandam eiusdem Interdicti transgressionem exquisitis penitus piaciImi. udis, novissime edidimus: Saecularis Potestatis in eodem Regno Aditum sin nullam dimittentes occasionem, quae eis offeratur, novis semper iniuriis l'uutif» iam auctoritatem, ac iurisdictionem Ecclesiasticam impetendi, ac fotsan, tametsi inaniter, arbitrantes posse earumdem Literarum Nostrarum citi. a. iam elu­dere, simulque executionem illarum ulteriorum, graviorunnpie deliberatio num praepedire, quas Nos, ut Pastoralis muneris Nostri debito s iti la, ianuis,

omnino suscipere compellimur, quasque ipsi sese abunde promn              nunc

ignorant: absque ulla cunctatione in Panormitana Civitate, a. I. i .an etiam in aliis praedicti Regni Locis, promulgare praesumpserunt, pia.-in . n..nunc cuiusdam Congregationis,Iunctae nuncupatae, specialiter deputala.- ,up. i , ,>u servatione ac defensione iurium, et praerogativarum, quae culmi s.i. ul.iri

Potestati in illo Regno competere praetenduntur, Edictum, . n limi   n

tum quoddam Typis impressum, tenoris sequentis, videlicet

§ 1. Bando, e comandamento, d'ordine dell'Illustre Git i'1 deputata da S. S. R. M. (che Dio guardi) sovra la conservazione, e ... U n /. ne delti Reali diritti, che ha, e possiede, come Re Augusto, e Monan 1 in ., ..v 7<> Regno, e di quelle prerogative, e Privilegi, che il mede.-, •        ,

con suo Real ordine in data di 17 Aprile 1714. Invigila i s//./ Marda (che Dio guardi) colla sua Regia protezione ed amore, attlni' 'a . . . m-a zione de' Privilegi, ed antiche consuetudini di questo //./.. . Kegto, come della sua Real giurisdizione, ed antichissima preemine tra della ! e a/da Apostolica, e Regia Monarchia, si per sostegno de' diritti t.•nauti alla sua Real Corona, che della giusta difesa, e buon governa de' atri Vas­tili, accordando anche su questi punti quelle providenze \appi:, ateli dal 1 tonerai Parlamento detenuto in questa felice, e fidelissima Citta di Palermo * rut di questo Regno sotto li 7 del trascorso Marzo composto da tre Bracci, I lesiastico, Militare, e Demaniale rappresentante il Regno tutto; ha deter- mmato stabilire una Giunta di Ministri, quali debbano invigilare con parti- or. a zelo, attenzione, e cura, perchè venghino ovviati, ed impediti gl'incon- r v//, e riparati tutti i pregiudici, che potessero in qualche maniera indursi. I .-.e'i,l r si servita la Maestà Sua per sua Real benignità appoggiare a noi />.•¦; Giuseppe Fernandez Presidente del Tribunale della Regia Gran Corte, Dm Antonino Nigri Presidente del Tribunale del Concistorio della Sacra Regia coscienza. Conte Borda Consultore, Don Nicolò Pensabene Presidente

Avvocato Fiscale del Tribunale della Regia Gran Corte, Don Francesco Maria Cavallaro Giudice della Gran Corte Civile, e Don Ignazio Perlongo Avvo­cato Fiscale del Tribunale del Real Patrimonio l'incumbenza di tanta pre­mura, e rilievo, conferendoci tutte l'opportune potestà, e giurisdizioni neces­sarie ad usarsi per il conseguimento di sì importante fine: E perchè non solo conviene, che fosse manifesta a tutti la Real determinazione, ma anche conosca ogn'uno, come da sua parte debba corrispondere all'obligo di buon Vassallo di S. M. su l'osservanza dell'accennati Privilegi, consuetudini, preeminenze, e regaglie, e quali siino le pene, che s'incorreranno da Trasgressori, si è dive­nuto d'ordine nostro alla presente general Notificanza, ed Editto in vigore della giurisdizione, e suprema potestà Economica conferitaci da S. M., accioc­ché resti intesa, e notificata ogni Persona di qualsivoglia grado, e condizione, sì Secolare, che Ecclesiastica, o Regolare, come arrivando in questo Regno, e sue Isole coadiacenti per via diretta, o indiretta qualsisia legge, rescritto, diploma, determinazione, bando, editto, dispaccio, privilegio, breve, provisione, esorto, o letera in forma publica, o privata, manoscritti, o in stampa, spediti da qualsivoglia Corte, o Potestà straniera, quali immediatamente, o mediata­mente venissero, o senza alcuna particolar direzione, ed indi apparissero clan­destinamente, o in altra maniera affissati in luoghi publici, o privati, o pure con qualche direzione a qualsivoglia Persona publica, o privata, Giudici, Ma­gistrati, Superiore d'ogn'ordine, consesso, e Communità, Rettori particolari, o universali di qualunque condizione di ciascuna Città, Provincia, Diocesi, Uni­versità del Regno, o di sue Isole Coadjacenti, non se li dovrà dare nessuna fede, esecuzione, ed osservanza, ove pria non fossero resi autentici, legali, ed ese- quibili nella forma sempre costumata, si per diritto di legge particolare, e consue­tudine legitimamente prescritta in questo Regno, come per altra universal ragione toccante ad ogni Sovrano ne' suoi Domini. Avvertendosi ogn'uno che mai debbano intendersi resi autentici, ed esequibili li rescritti stranieri, ed altri sovracennati, se prima non fussero segnati dal Regio Exequatur per via dell'Avvocato Fiscale del Real Patrimonio, a chi vien commesso l'esame di riconoscere, se racchiudono pregiudizio, o apportino diminuzione, o lesione alcuna agli antichissimi Privilegi, Leggi, Consuetudini del Regno, o pure a dritti della Real Corona di S. M., e preeminenze della Legazia Apostolica, e Regia Monarchia. E dandosi diversamente fede, osservanza, o esecuzione, si notifica, ed intima in vigor della presente Notificanza, ed Editto alli Con- traventori, e Trasgressori, se saranno Ecclesiastici, o Regolari l'occupazione de' beni temporali, e come sediziosi, e perturbatori della publica quiete, aves­sero fra il termine di giorni quindici da partirsi da questo Regno, e non entrare in Parte, Luoco, Terra, o Città del Dominio di S. M. e se saranno Laici, e Secolari, se gli notifica, ed intima la maggior disgrazia di S. M. ed altre pene le più. gravi ad arbitrio nostro, etiam usque ad mortem natu- ralem inclusive. Ed acciochè venghi alla notizia di tutti, s'ha fatto la pre­sente publica dichiarazione d'affigersi nei luoghi soliti, che servirà per intima formale ad ogn'uno, e non altrimente, ne in altro modo: Promulgetur: Pensa- bene Praeses F. P. P. S. P. V. Benza Sindacus: Die septimo Decembris octavae Indictionis 1714. Constai per me Franciscum Perirlo publicum Prae-

conrm huius I oclicis, et Fidelissimae Urbis Panormi, publicasse supradictam Bannurn per /.><
§ 2. Perspectum profecto, ac compertum habemus eos, qui praeinser­tum Edictum, seu Bannimentum promulgarunt, Mandata, Literas, aliaque Decreta Apostolica in eo complecti, ac forsan praecipue comprehendere voluisse; quemadmodum satis, superque coniici potest nedum ex eiusdem Indicti tenore, verum etiam ex tot aliis praecedentibus actis, quibus eiusdem Saecularis Potestatis Ministri pravum suum animum etiam apertius osten­derunt, dum minime contenti publicatione aliorum consimilium Edictorum, Praeceptorum, seu Mandatorum, quibus libertas Ecclesiastica, et Apostolica auctoritas manifeste laedebantur, ac libera huius Sanctae Sedis Rescriptorum executio impediebatur, minis insuper, atque terroribus, imo etiam carceribus, vinculis, exiitis, bonorum proscriptionibus, aliisve poenis eos fere omnes, qui eidem Sanctae Sedi debitam obedientiam praestiterunt, temere non minus, quam s.tcrilege afflixerunt: adeoque certi sumus, quod ex sola memorati I dicti lectione quilibet sanae, rectaeque mentis non modo illius evidentem nuditatem, verum etiam manifestam iniustitiam perspicue intelliget. Ambi- gere praeterea non possumus, quin horrore perfundendus sit quisquis illud legerit, dum inter caetera perspiciet, ac animo reputabit eo temeritatis per­ventum esse, ut Potestatis exterae titulus Potestati illi adscribatur, quam Nos per Beatum Petrum, eiusque Successores a Domino accepimus in Terris maximam, et quae in indigno haerede non deficit: perinde ac si Siciliae Regnum extra Terrarum Orbem situm esset, cum neminem pene lateat, verba illa, quibus inclytus Claravallensis Abbas Eugenium Pontificem allocutus fuit: Orbe exeundum, ei, qui forte volet explorare, quae non ad tuam pertinent curam. Illud insuper omnibus satis exploratum, ac plane cognitum fore credimus, eiusdem Saecularis Potestatis Administros, dum in memorato Edicto veti­tum voluerunt, ne cuiuscumque speciei rescripta ullo modo executioni deman­dari debeant, nisi prius ab Advocato Fiscali Regii Patrimonii recognita, ac approbata fuerint, expresse declarando eidem Advocato Fiscali iniunctum esse munus, praevio examine, discutiendi, an eiusmodi rescripta ullum prae­iudicium Privilegiis, Legibus, et Consuetudinibus Regni vel iuribus Regiis, aut praeeminentiis assertae Regiae Monarchiae inferre possint, execrabili nimis ausu conatos fuisse praedictum Advocatum Fiscalem Iudiciorum Apostolicae Sedis Iudicem constituere, ac uno, eodemque tempore sublimem illam Pote­statem ligandi, atque solvendi Nobis, ac Romano Pontifici pro tempore exi- stenti a Domino traditam, quae non ancilla est, sed libera, ipsius Saecularis Potestatis arbitrio subiicere, et mancipare; cum tamen sciamus, quod Magi­stratu!, ac Principi Sacerdotum exprobrantibus: Praecipiendo praecepimus vobis ne doceretis in nomine isto; et ecce reptestis Ierusalem doctrina vestra, Petrus, et Apostoli responderunt: Obedire oportet Deo magis, quam hominibus. Demum nec pariter dubitamus, quin quilibet Catholicus, etiam absque ullius pecu­liaris nostrae declarationis, vel admonitionis ope, satis agniturus per se sit, quam irregularis, absona, ac scandalosa existat praefati Edicti conclusio, in qua ad iniquitatis non minus, quam nuditatis ipsius Edicti cumulum Trans­gressoribus, et Contraventoribus, illis nempe fidelibus, qui nulla interposita

mora, promptoque animo Mandata Apostolica observant, et exequuntur, Roma­noque Pontifici Beati Petri Apostolorum Principis Successori, et Iesu Christi Vicario veram illam obedientiam, quam ei quicumque Catholicus in profes­sione Fidei spondet, praestare non detrectant, eadem Saecularis Potestas poe­nas imponit, si Ecclesiastici quidem fuerint tam Saeculares, quam Regulares, occupationis bonorum temporalium, ac exilii a Regno, tanquam seditiosis, publicaeque tranquillitatis perturbatoribus, si vero Laici extiterint, indigna­tionis ipsius Saecularis Potestatis, praeter alias poenas illius arbitrio irrogan- das usque ad mortem naturalem inclusive.

§ 3. Nihilominus Nos, qui quorumcumque tam Apostolicae Sedis, quam Ecclesiae iurium Assertores in Terris a Domino constituti sumus, probe intel- ligentes, et recogitantes liberum Nobis non esse in tam aperta, ac detesta- bili utriusque oppugnatione silere, ac insuper ambarum indemnitati, quan­tum Nobis ex alto conceditur, opportune consulere, nec iis tantum, quae hactenus gesta sunt, congruum adhibere remedium, verum etiam aliis, quae sub iisdem erroneis, falsis, damnatisque principiis, tam ab antedicta Con­gregatione, Iuncta nuncupata, quam ab aliis quibuscumque Ministris, ac Delegatis, sive eiusdem Saecularis Potestatis, sive etiam praetensi Tribunalis Monarchiae Siculae deinceps attentari possent, tempestive occurrere cupien­tes: omniumque idcirco, et singulorum, quae in praemissis, vel circa ea tam ab iis, qui praeinsertum Edictum, seu Bannimentum promulgarunt, quam ab aliis quibuscumque, sive in sequelam eiusdem Edicti, vel Bannimenti, sive alias ad eumdem finem impediendi in Regno praedicto executionem quarumcumque Literarum, Mandatorum, aliorumve Rescriptorum Apostoli­corum quovis modo decreta, iussa, ordinata, acta, et gesta fuerunt, seriem, causas, et circumstantias; ac tam praedictae, quam alterius cuiusvis Congre­gationis, seu Iunctae, Coetus, et Tribunalis eiusdem Regni, nec non quorum­cumque Iudicum, Ministrorum, etiam principalium, seu supremorum, Officia­lium, Notariorum, Scribarum, et Personarum quarumlibet in eisdem praemissis culpabilium qualitates, dignitates, nomina, et cognomina, aliave quaecumque, etiam specificam, et individuam mentionem, et expressionem requirentia, prae­sentibus pro plene, et sufficienter expressis, et singillatim specificatis haben­tes: Motu proprio, et ex certa scientia, ac matura deliberatione Nostris, deque Apostolicae Potestatis plenitudine, Edictum, seu Bannimentum praeinsertum, ac quaecumque in eo contenta, aliaque omnia sive in illius sequelam, sive eodem consilio, tam ab ipsamet Congregatione, seu Iuncta, quae idem Edi­ctum, vel Bannimentum promulgavit, quam ab aliis quibuscumque Congre­gationibus, Coetibus, Tribunalibus, Iudicibus, Ministris, Officialibus, et per­sonis praefati Regni Siciliae forsan acta, gesta, et ordinata, cum omnibus, et singulis inde secutis, et quandocumque secuturis penitus, et omnino nulla, irrita, invalida, iniusta, reprobata, damnata, inania, temeraria, et a non haben­tibus potestatem damnabiliter attentata, ac de facto praesumpta, nulliusque omnino roboris, et momenti, vel efficaciae esse, et ab initio fuisse, ac per­petuo fore, neque illa a quoquam observari posse, vel potuisse, adeoque nec ullum statum facere, vel fecisse, sed perinde ac si nunquam emanas­sent, nec facta fuissent, pro non extantibus, et non factis perpetuo itidem

haberi debere, tenore praesentium declaramus. Et nihilominus ad maiorem, et abundantiorem cautelam, et quatenus opus sit, illa omnia, et singula, ac si quae insuper a praedictis, seu aliis praemissorum occasione, sive ad eum­dem finem quoquomodo impediendi executionem Literarum, Mandatorum, et Decretorum Apostolicorum in eodem Regno quandocumque, et quomo­documque (quod Deus avertat) de caetero similiter agi, geri, et ordinari contigerit, harum serie damnamus, reprobamus, revocamus, cassamus, irri- tamus, annullamus, abolemus, viribusque, et effectu penitus, et omnino vacua- mus, ac pro damnatis, reprobatis, revocatis, cassatis, irritis, nullis, invalidis, et abolitis, viribusque, et effectu penitus, et omnino vacuis semper haberi volumus, et mandamus.

§ 4. Sciant propterea universi Christifideles eiusdem Regni, memorato, sive alio quovis Edicto, Mandato, seu praecepto, quod a praefatae saecularis potestatis, sive etiam praetensi Tribunalis Monarchiae Siculae Ministris qui­buslibet in posterum promulgari contingeret, non obstante, sese teneri, ac obligatos esse Decretis, Ordinationibus, Mandatis, Uteris, aliisque provisio- nibus Apostolicis quibuscumque, vigore illius potestatis Nobis, ac pro tem­pore existenti Romano Pontifici divinitus concessae tam hactenus editis, quam de caetero quandocumque edendis, veram, integram, et omnimodam obedientiam praestare, atque exhibere. Praeterea cum notorii Iuris sit non tam illos, qui praeinsertum Edictum, seu Bannimentum ediderunt, ac pro- mulgarunt, quam alios omnes, et singulos cuiuscumque status, gradus, ordi­nis, praeeminentiae, et dignitatis quantumcumque excelsae, ac sublimis fue­rint, qui sive editionem, publicationem, et affixionem eiusdem Edicti, vel Bannimenti, sive alia eodem consilio, sicut praemittitur, quovis modo gesta mandarunt, ac ordinarunt, seu illis consilium, auxilium, favorem, vel quam­vis aliam damnabilem operam praestiterunt, aut in eorum sequelam, et exe­cutionem similiter gesta approbarunt, et rata habuerunt, seu alias in eis quo­modolibet culpabiles fuerunt, censuras omnes, et poenas Ecclesiasticas contra similia perpetrantes a Sacris Canonibus, Generalium Conciliorum Decretis, et Apostolicis Constitutionibus, ac praesertim Literis die Coenae Domini singulis annis legi, et promulgari consuetis inflictas eo ipso incurrisse, illas- que insuper etiam incursuros esse eos omnes, qui similia ad eumdem finem quoquomodo impediendi executionem Literarum, aliorumve Decretorum Apo­stolicorum in Regno supradicto de caetero peregerint, ut praefertur. Nove­rint idcirco illi omnes, etiam specialissiina mentione digni, a censuris, et poenis huiusmodi, post debitam, et condignam Ecclesiae realiter, et cum effectu praestitam satisfactionem, nonnisi a Nobis, seu Romano Pontifice pro tempore existente (praeterquam in mortis articulo, et tunc cum reincidentia in easdem censuras, et poenas eo ipso, quo convaluerint) absolvi, et libe­rari posse, prout eorumdem tenore praesentium decernimus, et similiter declaramus.

§ 5. Decernentes, etc.

[Bull. Rom., tom. 11, p. 36-39].


275

Clemens XI, const. Ex illa, 19 mart. 1715.

Ex illa die, qua, nullo licet meritorum nostrorum suffragio, Catholicae Ecclesiae gubernacula, hoc est, munus sua amplitudine gravissimum, ac tem­porum iniquitate molestissimum, Deo sic disponente, suscepimus: nihil Nobis manum clavo admoventibus antiquius fuit, quam acerrimas contentiones iam­pridem in Imperio Sinarum inter Apostolicos illarum partium Missionarios exortas, semperque in dies magis invalescentes, tam circa quasdam voces Sinicas ad Sanctum, et ineffabile Dei Nomen exprimendum inibi usurpatas, quam circa nonnullos earum gentium ritus, veluti superstitiosos a quibus­dam ex Missionariis praedictis reprobatos: ab aliis vero, utpote eos civiles tantum asserentibus, permissos Apostolici Iudicii censura opportune diri­mere, ut sublatis dissidiis, Christianae Religionis, Catholicaeque Fidei pro­pagationem turbantibus, omnes tandem id ipsum dicerent in eodem sensu, et in eadem sententia, unoque ore glorificaretur Deus ab iis, qui sanctificati sunt in Christo Iesu.

§ 1. Hoc consilio responsa illa, quae ad varias quaestiones super eius­modi rebus excitatas, praevio diuturno examine dudum, videlicet tempore fel. rec. Innocentii Papae XII Praedecessoris nostri inchoato, ac deinde iussu nostro per plures annos continuato, auditisque utriusque partis rationibus, necnon complurium Theologorum, et Qualificatorum sententiis a Congrega­tione Venerabilium Fratrum nostrorum Sanctae Romanae Ecclesiae Cardina­lium in tota Republica Christiana Generalium Inquisitorum adversus hae­reticam pravitatem auctoritate Apostolica deputatorum data fuerunt, Nos die xx Novembris mdcciv eadem auctoritate confirmavimus, et approba- vimus.

§ 2. Ea autem, quae in responsis huiusmodi decreta fuerunt, sunt, quae sequuntur: Cum Deus Optimus Maximus congrue apud Sinas vocabulis Euro- paeis exprimi nequeat: ad eumdem verum Deum significandum, vocabulum Tien Chu, hoc est, Caeli Dominus, quod a Sinensibus Missionariis, et Fidelibus longo, ac probato usu receptum esse dignoscitur, admittendum esse. Nomina vero Tien Caelum, et Xang Ti, Supremus Imperator, penitus rei­cienda.

Idcirco tabelias cum inscriptione Sinica King Tien, Coelum colito, in Eccle­siis Christianorum appendi, seu iam appensas in posterum inibi retineri per- mittendum non esse.

Ad haec nullatenus, nullaque de causa permittendum esse Christifideli­bus, quod praesint, ministrent, aut intersint solemnibus sacrificiis, seu obla­tionibus, quae a Sinensibus in utroque aequinoctio cuiuscumque anni Confu- cio, et Progenitoribus defunctis fieri solent, tanquam superstitione imbutis. Similiter nec esse permittendum, quod in Aedibus Confudi, quae Sinico nomine Miao appellantur, iidem Christifideles exerceant, ac peragant caeremonias, ritus,

et oblationes, quae in honorem eiusdem Confudi fiunt ; tum singulis mensibus in novilunio, et plenilunio a Mandarinis, seu primariis Magistratibus, aliis­que Officialibus, et Liferatis: tum ab iisdem Mandarinis, seu Oubernatoribus, ac Magistratibus, antequam dignitatem adeant, seu saltem post eiusdem posses­sionem adeptam:tum denique a Literatis, qui postquam ad gradus sunt admissi, e vestigio ad Templum, seu Aedem Confudi se conferunt.

Praeterea non esse permittendum Christianis in Templis, seu Aedibus Progenitoribus dicatis oblationes minus solemnes eisdem facere, nec in illis ministrare, aut quomodolibet inservire, vel alios ritus, et caeremonias pera­gere.

Item nec esse permittendum praefatis Christianis oblationes, ritus, et cae­remonias huiusmodi coram Progenitorum tabellis in privatis Domibus, sive in eorumdem Progenitorum sepulchris, sive antequam Defuncti sepulturae tra­dantur, in eorum honorem fieri consuetos, una cum Gentilibus, vel seorsim ab illis peragere, eisque ministrare, aut interesse; imo praedicta omnia, utpote quae, perpensis hinc inde deductis, necnon diligenter, ac mature discussis omnibus, ita peragi comperta sunt, ut a superstitione separari nequeant, Chri­stianae. Legis cultoribus ne quidem permittenda esse praemissa publica, vel secreta protestatione se non religioso, sed civili, ac politico tantum cultu erga Defunctos illa praestare, nec ab eis quidquam petere, aut sperare.

Non tamen per haec censendum esse damnatam praesentiam illam, seu assistentiam mere materialem, quam cum Gentilibus superstitiosa peragentibus, citra ullam sive expressam, sive tacitam gestorum approbationem, ac quovis ministerio penitus secluso, eisdem superstitiosis actibus quandoque praestari contingat a Christianis, cum aliter odia, et inimicitiae vitari non possunt, facta tamen prius, si commode fieri poterit, fidei protestatione, ac cessante periculo subversionis.

Demum permittendum non esse Christifidelibus tabelias Defunctorum Pro­genitorum in suis privatis domibus retinere iuxta illarum partium morem, hoc est, cum inscriptione Sinica, qua Thronus, seu Sedes Spiritus, vel Animae N. significetur ; imo nec cum alia, qua Sedes, seu Thronus, adeoque idem, ac priori, licet magis contracta inscriptione, designari videatur. Quo vero ad tabelias solo Defuncti nomine inscriptas, tolerari posse illarum usum, dum­modo in eis conficiendis omittantur omnia, quae superstitionem redolent, et secluso scandalo, hoc est, dummodo qui Christiani non sunt, arbitrari non :> kn-int tabelias huiusmodi a Christianis retineri ea mente, qua ipsi illas reti- ¦: -ut, necnon adiecta insuper declaratione ad latus ipsarum tabellarum appo- n • la, qua, et quae sit Christianorum de Defunctis fides, et qualis Filiorum, <u Nepotum in Primogenitos pietas esse debeat, enuncietur.

/ 'er praemissa nihilominus non vetari, quominus erga Defunctos peragi /o .-.r/.' alia, si quae sint, ab iis Gentibus, peragi consueta, quae vere super- %tiho\a non sint, nec superstitionis speciem praeseferant ; sed intra limites civilium, et politicorum Rituum contineantur. Porro quaenam haec sint, et quibit-, ait i' ''icautelis tolerari valeant, tum pro tempore existentis Commis­sura, et l"t .Ultoris Generalis Apostolici, seu eius vices exercentis in Imperio Sinarurn, tum / piscoporum, et Vicariorum Apostolicarum illarum partium

i :hti c i o relinquendum esse; qui tamen interea omni, quo poterunt, studio, ac d. : entia curare debebunt, ut Gentium caeremoniis penitus sublatis, illi sensim u ( hristianis, et pro Christianis hac in re usu recipiantur Ritus, quos Catho­lica Ecclesia pro Defunctis pie praescripsit.

§ 3. Post haec vero labente fere sexennio, nempe die xxv septembris mdccx, auditis iterum dictorum Cardinalium, qui rem mature, ac diligentissime discus- serunt, suffragiis, eadem Responsa, necnon mandatum, seu Decretum, quod illis expresse inhaerendo a piae recordationis Carolo Thoma, dum vixit, eius­dem Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinali de Tournon nuncupato, tunc Patriar­cha Antiocheno, Commissario, et Visitatore Apostol. Generali in praefato Imperio Sinarum die xxv Ianuarii mdccvii editum fuit, ab omnibus, et sin­gulis, ad quos spectabat, inconcusse, et inviolabiliter sub censuris, et poenis in Mandato, seu Decreto huiusmodi expressis observanda esse decrevimus, et declaravimus, quovis contrafaciendi quaesito colore, seu praetextu peni­tus sublato, ac potissimum non obstante quacumque appellatione a quibusvis personis ad Nos, et Sedem Apostolicam interposita, quam propterea prorsus reiiciendam esse similiter decrevimus, ac re ipsa reiecimus, prout in Decreto hac de re edito fusius continetur.

§ 4. Haec omnia plene, et abunde sufficere debuissent, ut ea, quae ini­micus homo superseininaverat zizania ex agro illo radicitus evellerentur, Fide­lesque omnes nostris, et huius Sanctae Sedis mandatis ea, qua par erat, humilitate, et obedientia obsequerentur: praesertim cum in calce Responso- rum praedictorum a Nobis, sicut praemittitur, confirmatorum, et approbato- rum causam iam finitam esse apertis, et perspicuis verbis pronunciatum fuerit. Verum cum, sicuti ex eisdem partibus, non sine intimo animi nostri dolore, ad nostri pervenit Apostolatus auditum, tam enixe a Nobis praescripta Responso- rum huiusmodi executio male a plerisque sive vano, falsoque obtentu, quod illa a Nobis suspensa fuerint, vel minus legitime promulgata, sive conditio- num, ut perperam asseritur, in eis insitarum, et ante executionem ipsam verifi- candarum, factorumque, super quibus ipsa emanarunt, non iustificatorum ratione, sive ulteriorum a Nobis ea in re edendarum declarationum colore, sive gravium, quae tam Missionariis, quam Missioni ipsi ex demandata exe­cutione obvenire possent, periculorum formidine, sive demum Decreti dudum, n-mpe die xxiii Martii mdclvi super eiusmodi Ritibus, seu Caeremoniis Sinicis a praefata Congregatione Cardinalium editi,1 ac a rec. mem. Alexan­dro PP. VII, etiam Praedecessore nostro approbati praetextu, non sine gravi Pontificiae nostrae auctoritatis iniuria, Christifidelium scandalo, ac salutis animarum detrimento, satis diu, multumque eludatur, aut saltem nimium retardetur.

§ 5. Hinc est, quod Nos, ex commissae Nobis divinitus Apostolicae ser­vitutis munere, difficultates, tergiversationes, subterfugia, et praetextus huius­modi penitus, et omnino e medio tollere, ac reiicere, necnon Christifidelium quieti, animarumque saluti, quantum Nobis ex alto conceditur, prospicere cupientes: de eorumdem Cardinalium consilio, ac etiam motu proprio, et

1 Cf. Collectanea S. C. de Prop. Fide, vol. 1, n. 126.

ex certa scientia, ac matura deliberatione nostris, deque Apostolicae pote­statis plenitudine, omnibus, et singulis Archiepiscopis, et Episcopis in supra­dicto Sinarum Imperio, aliisque ei conterminis, sive adiacentibus Regnis, ac Provinciis nunc, et pro tempore quandocumque existentibus sub suspensio­nis ab exercitio Pontificalium, et interdicti ab ingressu Ecclesiae, eorum vero Officialibus, ac Vi, ariis in spiritualibus Generalibus, aliisque illorum locorum Ordinariis, ac etiam Vicariis Apostolicis, qui Episcopi non sint, eorumve Provicariis, necnon Missionariis tam Saecularibus, quam cuiusvis Ordinis, Congregationis, Instituti, et Societatis, etiam Iesu, Regularibus sub excom­municationis latae sententiae, a qua nemo a quoquam, praeterquam a Nobis, seu Romano Pontifice pro tempore existente, nisi in mortis articulo consti­tutus, absolvi possit, et quoad Regulares etiam privationis vocis activae, et passivae poenis per contrafacientes ipso facto absque alia declaratione incur* rendis, tenore praesentium praecipimus, ac in virtute sanctae obedientiae mandamus, ut responsa praeinserta, omniaque, et singula in eis contenta exacte, integre, absolute, inviolabiliter, et inconcusse observent, ac ab eis, quorum cura ad illos spectat, similiter observari, quantum in ipsis est, curent, et faciant. Neque illis sive ullo ex superius expressis, sive alio quovis titulo, causa, occasione, colore, vel praetextu contravenire quoquo modo audeant, vel praesumant.

§ 6. Praeterea motu, scientia, deliberatione, et potestatis plenitudine pari­bus, harum serie statuimus, et sub eisdem excommunicationis reservatae, ac privationis vocis activae, et passivae poenis ordinamus, ut omnes, et singuli Ecclesiastici tam Saeculares, quam praedictorum Ordinum, Congregationum, Institutorum, et Societatum, etiam Iesu, Regulares, ad Sinas, aliave praefata Regna, et Provincias, sive ab hac Sancta Sede, sive etiam ab eorum Supe­rioribus missi, et quandocumque in posterum mittendi, cuiusvis tandem tituli, aut facultatis vigore illic existant, vel in futurum extiterint: missi scilicet, statim ac praesentes literae eis innotuerint, mittendi vero, antequam ibidem aliquod Missionarii munus exercere incipiant, iuramentum de fideliter, inte­gre, ac inviolabiliter observando eiusmodi Praecepto, ac Mandato nostro iuxta formulam in praesentium literarum calce annotandam, in manibus Commis- sarii, et Visitatoris Apostolici in praefato Imperio Sinarum pro tempore exi- stentis, vel alterius ab illo deputati, sive eo deficiente, in manibus Episco­porum, vel Vicariorum Apostolicorum dictarum partium, in quorum respective iurisdictione commorantur, vel commorabuntur, aut aliorum ab eis deputa- torum : Regulares vero in manibus insuper Superiorum suae Religionis, vel ab illis deputatorum in eisdem partibus existentium, praestare omnino debeant, ac teneantur, ita ut ante praestationem iuramenti huiusmodi, et subscriptione sub eadem formula ab unoquoque, qui iuramentum ipsum praestiterit, pro­pria manu faciendam, nullum Missionarii munus continuare, aut exercere, imo nec tanquam deputati ab Episcopis, seu Ordinariis locorum, aut tan­quam simplices suae Religionis Presbyteri, sive alio quovis titulo, causa, seu privilegio, de quibus expressa, specialis, et specialissima esset facienda mentio, Christifidelium confessiones audire, concionari, aut Sacramenta quo­modolibet administrare ullo modo valeant, nullisque omnino facultatibus,

sive sibi speciatim, sive suis respective Ordinibus, Congregationibus, Insti­tutis, et Societatibus, etiam Iesu, huiusmodi generaliter a Sede praefata con­cessis uti possint, sed quoad eos, praeter, et ultra superius expressas poenas, omnes, et singulae facultates praedictae omnino cessent, nulliusque roboris sint, et esse censeantur.

§ 7. Omnia autem iuramenta huiusmodi per quoscumque Missionarios tam Saeculares, quam Regulares in memoratorum sive Commissarii, et Visi- tatoris Apostolici pro tempore existentis, sive Episcoporum, aut Vicariorum Apostolicorum manibus, sicut praemittitur, praestanda, post quam subscri- ptione munita fuerint, vel saltem authentica illorum exempla per eosdem Commissarium, et Visitatorem Apostolicum pro tempore existentem, Episco­pos, et Vicarios Apostolicos ad praefatam Congregationum Cardinalium, quantocitius fieri poterit, transmittantur. Superiores vero Regulares, cuiusvis Ordinis, Congregationis, Instituti, et Societatis, etiam Iesu, illic nunc, et pro tempore existentes sub eisdem poenis teneantur non solum idem iuramen­tum in praefatorum, sive Commissarii, et Visitatoris Apostolici pro tempore existentis, sive Episcoporum, aut Vicariorum Apostolicorum manibus, iuxta modum praescriptum, praestare, eiusque formulae subscribere, sed etiam illius praestationem a suis respective Subditis exigere, ac authentica ea super re documenta quamprimum transmittere ad suos respective Superio­res Generales, qui illa memoratae Congregationi Cardinalium statim tra­dere debebunt.

§ 8. Decernentes, etc.

§ 10. Formula autem iuramenti, sicut praemittitur, praestandi, est quae sequitur, videlicet:

Ego N. Missionarius ad Sinas, vel ad Regnum N. vel ad Provinciam N. a Sede Apostolica, vel a Superioribus meis iuxta facultates eis a Sede Apo­stolica concessas missus, vel destinatus, Praecepto, ac Mandato Apostolico super ritibus et caeremoniis Sinensibus in Constitutione Sanctissimi Domini Nostri Domini Clementis divina providentia Papae XI hac de re edita, qua praesentis iuramenti formula praescripta est, contento, ac mihi per integram eiusdem Constitutionis lecturam optime noto, plene ac fideliter parebo, illud­que exacte, absolute ac inviolabiliter observabo, et absque ulla tergiversatione adimplebo. Si autem (quod Deus avertat) quoquo modo contravenerim, toties, quoties id evenerit, poenis per praedictam Constitutionem impositis me subie­ctum agnosco, et declaro. Ita tactis Sacrosanctis Evangeliis, promitto, voveo, et iuro. Sic me Deus adiuvet, et haec Sancta Dei Evangelia.

Ego N. manu propria.

[Bull. Rom., tom. 11, p. 50-53].


276

Clemens XI, const. Pastoralis officii, 28 aug. 1718.1

Pastoralis officii, quod superni dispositione consilii gerimus, cura Nes admonet, ut animarum saluti ubique terrarum procurandae, ac praesertim Orthodoxae Fidei, sine qua impossibile est placere Deo, puritati servandae omni studio advigilemus.

§ 1. Ea pro p te r cum in quibusdam ultra Montes Provinciis, et praecipue in amplissimo Galliae Regno, varia pravarum Doctrinarum, imo, et haeresum semina, occasione damnati cuiusdam Libri Gallico idiomate iam pridem editi sub titulo: Le nouveau Testament en françois avec des réflexiones morales sur chaque verset, etc. Aliter vero: Abrégé de la morale de l'Evangile, des Ades des Apostres, des Epistres de S. Paul, des Epistres Canoniques, et de l'Apocalypse, vel Pensées Chrctiennes sur le Texte de ces livres sacrés, etc., germinare cognovissemus; iisdem eradicandis, Nostri non minus muneris debito admoniti, quam crebris multorum Catholici Orbis, ac praesertim Gal­liae Episcoporum, precibus excitati: quin etiam piis, ac saepius repetitis clar. mem. Ludovici XIV, dum vixit, Francorum Regis Christianissimi votis, et officiis adducti, quascumque potuimus Apostolicae nostrae solicitudinis partes, adiuvante Domino, interponere non praetermisimus. Quae autem, et quanta in hoc arduo, gravissimoque negotio per plures annos egerimus, et passi simus, quaeve inobedientium hominum, et paucorum (quod valde dolentes dicimus) illustrium etiam Ecclesiarum Antistitum veritati non acquiescentiuin opera in idem inelytum Regnum mala provenerint, Vobis fere omnibus minime ignota esse existimamus. Postquam siquidem, Divino in primis implorato praesidio, curaque omni, studio, ac labore, prout rei gravitas exposcebat, diutissime collatis, adversus praedictum librum Constitutionem nostram, quae incipit: Unigenitus Dei filius, anno Incarnationis Dominicae millesimo sep- tingentesimo decimo tertio, sexto Idus septembris editam promulgavimus,® in qua plures noxios articulos ex eodem libro excerptos censuris variis, quas respective, ut aiunt, hoc est, singuli aliquam saltem earum merebantur, nota- tos pro huius Sanctae Sedis more proscripsimus: cuiusmodi remedii neces­sitatem tum memoratus Ludovicus Rex, tum plerique ex Gallia Episcopi supradicti iteratis obtestationibus inculcaverant, non aliter suborta dissidia sedari posse constanter affirmantes; tota quidem Christi Ecclesia Petrum per Nos, tametsi indignos, loquentem secuta, Apostolicam eiusdem Constitutionis doctrinam debito obsequio, atque obedientia suscepit. At Novatores, qui sequuntur spiritum suum, et nihil vident, ex inconsulta eorundem paucorum Antistitum haesitatione ita animos extulerunt, ut incredibili audacia Consti­tutionem ipsam perverse interpretari, et incessere, pravaeque etiam doctrinae

1        Universis Christifidelibus.

2        Cf. N. 270.

per impudentes calumnias insimulare non erubuerint. Itaque, ut reluctantes illos Episcopos ad sectanda Fratrum suorum vestigia excitaremus, ac tur­barum, malorutnque omnium fomitem, quem improvida illa cunctatio mini- straverat, extingueremus, canonicas animadversiones post diuturna trium annorum longanimitatis experimenta adhibere constitueramus. Verum Vene­rabiles Fratres nostri S. R. E. Cardinales, quibuscum rationem consilii nostri communicare aequum esse censuimus, Nos enixe obsecraverunt, ut paulisper a severioribus remediis supersedere vellemus, dum interim communibus Uteris Collegam suum Constitutioni nostrae sese subiicere detrectantem, atque iisdem propterea animadversionibus obnoxium ad unitatis, et pacis consilia revocare conarentur. Eorum igitur precibus annuentes, ne quam lenitatis viam intentatam relinqueremus, per illas ipsas inducias Nos quoque ad universos Archiepiscopos, et Episcopos Regni Oalliarum literas in forma Brevis die xx novembris mdccxvi expeditas dedimus, quibus rerum gestarum serie, et Ecclesiarum perturbatione uberius exposita, illos hortati sumus, ut dissen- tientes Coepiscopos suos, nostro etiam nomine, convenirent, eosque officii sui fraterna charitate admonerent, necnon omnibus Sacerdotalis solicitudinis argumentis, imploratoque, nostris etiam verbis, dilectissimi in Christo Filii nostri Philippi Ducis Aurelianensis, eiusdem Regni Rectoris, patrocinio, ad reparanda Ecclesiasticae unitatis, et disciplinae detrimenta, atque ad avertenda Catholicae Religionis pericula flectere satagerent. Speravimus quidem uberem ex eiusmodi nostris litoris fructum, iunctoque nobiscum praeclarissimorum Galliae Praesulum zelo, qui maximo sane numero pro veritate certabant, factum iri credidimus, ut dissidentes Fratres, quod Nobis adeo in votis erat, lucrari possemus. Atqui spe nostra frustratos confestim Nos vidimus, dolen- tesque clamare coacti sumus: sustinuimus pacem, et non venit, quaesivimus bona, et ecce turbatio, et sane tam gravis, ut qui ex adverso erant, illas ipsas nostras, et huius Sanctae Sedis voces variis artibus pene intercludere tenta­verit. Neque profecto felicius cesserunt officia illa, quae Cardinales prae- dicti per impetratas a Nobis, ut diximus, inducias praestiterunt. Quamquam enim communi totius Sacrii Collegii epistola, suasiones, consilia, obsecra­tiones, atque omnem ministerii sui, fraternaeque benevolentiae fidem, sedu- litatem, ac solicitudinem adhibuissent, frustra se tamen laborasse intellexe­runt, neque alium, praeter inanes scandalorum, ac dissidiorum expostulationes, sed sine voluntate veram amovendi causam, unde illa emerserant, operae suae fructum reportarunt. Non tamen propterea concidimus animo, imo necdum a mitioribus consiliis recessimus: nihil interim curantes, quomodo homines modum hunc agendi nostrum interpretarentur, quippe qui sciremus Deo aeque per infamiam, et bonam famam serviendum esse. Itaque, ut aber­rantes in viam iustitiae suaviter revocaremus, iteratis saepius hortationibus nostris, etiam preces addidimus, eumdemque in scopum, privatis literis manu nostra conscriptis, ea omnia paternae mansuetudinis officia implevimus, quae suggerere nobis potuit Christiana charitas, quae patiens est, benigna est, omnia suffert, omnia sustinet. Plures interea Gallicani Antistites non minus sapientia, et doctrina, quam pietate, ac studio tuendae Religionis illustres, ex iis scilicet, qui debita submissione Constitutionem nostram amplexi fuerant, dignitatis,

et muneris sui probe memores, votisque, et officiis nostris obsecundantes, favente etiam eorum conatibus memorato Philippo Duce, ac Pectore, curas omnes suas, assiduosque labores ad discordantium Fratrum animos permo­vendos enixe conferre non omiserunt. Sed haec omnia prosperum illum, quem summopere praestolabamur, exitum minime habuerunt. Obscurat! siqui­dem sunt renitcntium oculi, ne viderent, ac obturatae sunt aures, ne audi­rent; adeo ut nonnulli eorum, non sine bonorum omnium luctu, hostiuinque Ecclesiae plausu, ad ea insuper publice devenire ausi fuerint, quae omnes ex vobis, quibus illa innotuerunt, improbasse non dubitamus, quaeque ipsimet, qui ea perpetrarunt, n Nobis, et a Sancta Romana Ecclesia palam, atque perpetuo damnanda, atque execranda esse non ignorabant.

§ 2. Quare Nos, qui supremo Divini Pastoris mandato deesse nec pos­sumus, nec debemus, quo et illius oves pascere, et fratres nostros confirmare praecipimur, animo nobiscum reputantes, quod Verbum Dei non est alliga tum, postquam diu tentatis inutiliter consiliis pacis hucusque siluimus, adhuc ulterius tacere Nobis non tutum, Christiano autem Populo perniciosum fore censemus. Ad vos proinde omnes ex unaquaque Natione, quae sub Coelo est, Christifideles, paternas voces nostras dirigimus, quo primum quidem doloris nostri participes, vestras nobiscum ad Deum preces deferatis, ut superna adspirante gratia, qui hactenus contumaces fuerunt, non iam ulterius alta sapientes, sed humilibus consentientes ad debitam cum caeteris Christi­fidelibus in sana Catholicaque Doctrina profitenda veniant unitatem. Hoc nempe ex animo unice quaerimus, hoc dies, noctesque, nec sine lacrymis a Domino imploramus; neque enim oblivisci potest mulier infantem suum, nec Sancta Romana Ecclesia filios suos. Deinde ne quis Christianum Populum seducere pergat inanibus verbis, vos omnes, ut necesse est, monitos volumus, et certos facimus, quod frustra, et quidem non sine fermento malitiae, et nequitiae, istiusmodi homines nobiscum in Doctrina Religionis consentire se iactant, dum interim, Heterodoxorum exemplo praeeunte, editam a Nobis Constitutionem, quam universa Ecclesia veneratione debita complectitur, non modo alienis ab ipso verborum tenore interpretationibus, sed et apertis calumniis superinductis, maligne carpere audent, et immanium errorum accu­satione perstringere; perinde, ac si ipsi soli, aliis Christifidelibus ubique gentium desipientibus, saperent, ipsi soli, reliquis caecutientibus, lumen veri» tatis aspicerent. Nec profecto minor est illorum culpa, qui ut, facilius incautis illudant, cum haec ipsa moliuntur, eidem Constitutioni nostrae nequaquam adversari, sed solas declarationes, in rebus tamen apud caeteros omnes plane perspicuis, postulare se simulant, non quidem discere, sed tentare cupientes, ut Ecclesiam, si possint, quaestionibus inutilibus, et interminatis immisceant, et luci Catholicae veritatis tenebras quoquo modo obscuritatis offundant. Ita sane patientia nostra abutentes, Apostolicae authoritatis obsequium, ac reve­rentiam se exhibere gloriantur illo ipso tempore, quo ei gravissimam inferunt iniuriam. Iisdem siquidem explicationum petitionibus satis aperte ostendunt ideo se Constitutioni nostrae debitam obedientiam nondum praestitisse, quia verentur, ne per illam Catholica Dogmata convellantur, ne laudabilis, et ab hac Sancta Sede probata Ecclesiastica disciplina infringatur, neve demum

salubriores Christianorum morum regulae subvertantur; quod plane idem est ac vereri, ne defecerit Fides Petri, totaque Christi Ecclesia magisterio Apostolicae vocis imbuta a via veritatis, et salutis erraverit. Praeterea, ut pessimae causae splendidum patrocinium concilient, praefataeque Constitu­tioni maiorem undecumque invidiam faciant, se ab ea suscipienda retardari affirmant, eo quod suspicentur per illam damnari sententias, atque doctrinas, quas insignes Catholicorum Scholae absque ulla censura hactenus tenuerunt, ac tradiderunt. Cum tamen, nisi ab antiquis semitis, Sanctorumque Patrum vestigiis, imo et ab eorundem Scholarum instituto, quod verbis profitentur, reipsa recessissent, probe reminisci deberent, quod illarum Principes, quorum nomina pertinaciae suae temere praetendunt, quemadmodum et caeteri illu- striores Ecclesiae Scriptores, suum semper esse duxerunt, ut ab Apostolica Sede discerent quid credere, quid tem te. quid docere deberent, ut ad illam scripta sua examinanda, et emendandi dirigerent, ut inde lumen Catholicae Fidei reciperent, ubi non possi t Iii i sentire defectum, ut nemo eorum denique sententiam suam adversus p tu uuihoritatem defenderet. Caeterum in hoc ipso praepostero iudicio i on m inui i lluminandi morem non dere­linquunt; nisi enim excaecan t eos m r -n eorum, ac nisi diligerent magis tenebras, quam lucem, ignorare mm d. ... leut sententias illas, ac doctrinas, quas ipsi cum erroribus per N >. damnatis i nfiindunt, palam, et libere in Catholicis Scholis, etiam p...i edit im a N .im. memoratam Constitutionem, sub oculis nostris diu en, ai.pie .b iendi, illasque propterea minime per eam fuisse proscriptas. Veriini supn, e, nhi igne, . outeutionis, et aemulationis, et non viderunt Solem lucidissnuac veritatis. Hinc iusto Dei iudicio ambulantes in tenebris nesciunt plane, quo vadant scandalum siquidem de Constitutione Nostra cornminiseuntui, se,I se ipsos potius de pervicaci sua inobcdientia scandalum (a e re ium agit .., init. Sacrosanctam Episcopatus Dignitatem exal­tare sc velle declarant, sed re ipsa deprimunt, dum interim fraternitatem ipsi contemnunt, .mda. . uuac inferioris Cleri rebellioni fomentum tribuunt, universumque I .. le .i .sti, um Ordinem Laicis Tribunalibus, vel in ipsa Reli­gionis causa, inde, me, ac perperam subiici non attendunt. De veteris, ac novae Legis discrimine, tanquam de re ipsis solis perspecta, multa, et plerumque inutiliter de putati!, novaeque praestantiam, quam omnes agno­scunt, et profitentur, itu ul. are non desinunt; utriusque tamen Legis plenitu­dinem, quae est dilectio, minimi* observant. Charitatem nulli impensius lau­dant: nulli impudentis violant. Divinae Gratiae veritatem praedicant, quam Catholicus nullus negat: sed damnatis erroribus faventes Spiritui Gratiae contumeliam faciunt. Quod vero Nos de pusillorum scandalo solicitos plu rimum excruciat illud est, quod dum plerique eorum haec faciunt, vel con­sentiunt facientibus, adhuc specioso quodam ementitae severitatis amictu se contegentes, rigidioris doctrinae gloriam captare non cessant, instituendaeque in melius Christianorum vitae, et ad normam Evangelii componendae zelum magnifice ostentant.

§ 3. Quare Nos perniciosam hanc larvam, quae animabus pretiosissimo Christi sanguine redemptis certum parare posset exitium, palam detrahere, urgente Nos Apostolici Ministerii debito, volentes, ipsos primum aberrantes

Fratres, ut alias saepe privatim fecimus, publice modo, et coram universa Ecclesia monitos facimus, ne sibi ulterius de falsa exactioris disciplinae fama blandiantur; neque enim vera virtus absque humilitate, pietas absque obe­dientia, Christiana demum perfectio absque charitate potest consistere. Porro quae humilitas, sensum proprium communi Fratrum sententiae, quin, et Supremae Beati Petri Cathedrae iudicio obstinate praeferre? Quae obedientia Apostolicis definitionibus reluctari? Quae tandem charitas, iniuriis, et con­tumeliis agere, iras, rixas, et contentiones ubique disseminare? Agnoscant igitur, Divini luminis irradiante fulgore, quam gravibus coram Deo, et Ecclesia reatibus, et periculis involvantur. Meminerint scriptum esse, quod quasi pec­catum ariolandi est, repugnare, et quasi scelus Idololatriae est nolle acquie­scere. Omnipotentis Dei, qui superbis resistit, tremendum, et imminens sibi iudicium timeant, Ecclesiaeque pacem simul, et Reipublicae tranquillitatem perturbare tandem aliquando desistant. Reliquos deinde Vos omnes per Uni­versum Terrarum Orbem Apostolicae Fidei Cultores paterne admonemus, requirimus, et obtestamur, ut ad eos, qui veniunt ad Vos in vestimentis ovium, probe dignoscendos, certissimam illam, quam Dominus, ac Salvator Noster Nobis reliquit, regulam adhibeatis, videlicet: A fructibus eorum cogno­scetis eos. Qui autem fructus isti sint, ex eorum, qui Constitutioni Nostrae sese submittere renuerunt, contumacia provenientes, toti iam pene Christiano Orbi nimium perspecti sunt, et manifesti. De illis propterea, ne accrbissimi doloris nostri vulnera refricemus, prolixius eloqui libenter absistimus. Nolite ergo, Filii dilectissimi, Vosque potissimum, qui ut loco, ita, et periculo pro- pinquiores estis, nolite effici participes eorum, nolite omni spiritui credere, doctrinis variis, et peregrinis nolite abduci, sed sanant, et Orthodoxam San­ctae Romanae Ecclesiae doctrinam, quae sacrum Fidei depositum intemerate servat, tuto sequimini, et firmiter custodite. Nos vero, quos caeteris zelo Domus Dei non minus, quam Dignitate praeire oportet, ut ingruentium tot malorum gravitati, quantum rerum, et temporum praesens conditio patitur, opportune occurramus, praesertim ne Pastores errantes, et in errorem mit­tentes, disperdere, et dilacerare gregem Domini, nemine cohibente, prose­quantur: neve oves Christi, Nobis tacentibus, rapi in praecipitia se sinant, Universis Christifidelibus, quid interim gravissima hac in re Nos agere duxe- rimus, palam edicere, ac declarare statuimus.

§ 4. Noverint ergo omnes, qui ubicumque terrarum Catholico nomine gloriantur, Nos, qui Unigeniti Filii Dei, et Salvatoris Nostri Iesu Christi vices, nullo licet meritorum nostrorum suffragio, in terris gerimus, eos omnes, cuiuscumque status, gradus, ordinis, et conditionis illi sint, etiamsi Episcopali, Archiepiscopali, aut alia qualibet, etiam Cardinalatus Dignitate praefulgeant, qui memoratae Constitutioni Nostrae debitam, et omnimodam obedientiam praestare hactenus recusarunt, aut in posterum recusare ausi fuerint, ut veros Sanctae Romanae Ecclesiae filios non agnoscere: neque ut Nobis, et Beati Petri Cathedrae, quod falso autumant, adhaerentes, et consentientes, sed contra potius, uti aperte inobedientes, ac notorie contumaces, et refractarios habere, tenere, ac reputare. Et quoniam primo ipsi a Nobis, et Sancta Romana Ecclesia, si minus expressis verbis, factis certe, pertinacisque, et obduratae

mentis multiplici significatione recesserunt, illos similiter a Nobis, tanquam a Nostra, et eiusdem Sanctae Romanae lîcclesiae charitate prorsus segregatos haberi : nullamque proinde Nobis, et ipsi Sanctae Romanae Ecclesiae deinceps cum illis communionem Ecclesiasticam extituram, donec (quod faxit Deus) integre resipiscant, reiectaque penitus audacia refragandi, per exhibitionem verae obedientiae, quam complures eorum Romano Pontifici Beati Petri Suc­cessori, ac Iesu Christi Vicario in ipsamet solemni professione Catholicae Fidei, interposita Iuris iurandi religione, ad Sancta Dei Evangelia saepius spoponderunt, pristinae charitati, et unitati ab eadem Apostolica Sede restitui mereantur.

§ 5. Ad vos postremo, Venerabiles F rat res, Patriarchae, Primates, Archie­piscopi, Episcopi, caeterique omnes Ecclesiarum Praesules, gaudium nostrum, et corona nostra, Apostolicae dilectionis nostrae sermonem convertimus, hor- tantes Vos, et obsecrantes in Domino, ut pro eo, quo polletis, pastorali zelo, commissas Vobis Christi Oves a venenatis pascuis, idest profanarum Vocum, et Doctrinarum novitatibus sedulo arceatis. simulque paternam solicitudinem nostram in revocandis ad saniora consilia quibuscumque dissidentibus effi­cacius adiuvetis, ita ut Vobis indivulsam cum Sancta Romana Ecclesia in Doctrina Fidei unitatem, quod iam plerique Vestrum egregie praestitistis, fir­missime profitentibus, Christiani omnes agnoscant Vos longe ab iis esse, qui elongaverunt se a Nobis, ac illorum damnabilem inobedientiam una Nobiscum aversari, et improbare, eosque, nisi resipuerint, a communis societatis cha­ritate prorsus alienos habere. Utinam qui Paternis hactenus humilitatis nostrae vocibus reluctati sunt, Vobis omnibus non modo arguentibus, obsecrantibus, et increpantibus, sed, et ab eorum consortio penitus abstinentibus, erubescant, confundantur, et convertantur, detque illis Deus poenitentiam ad cognoscen­dam veritatem, ut secundum Apostolicam Doctrinali: idem ipsum tandem dicamus omnes, et non sint in nobis schismata: simus autem perfecti iii eodem sensu, et in eadem sententia, auxiliante Nobis per omnia gratia Domini Nostri Iesu Christi, cui est honor, et gloria in saecula. Amen.

[Bull. Rom., tom. 11, p. 139-142].


277

Clemens XI, const. Ad Apostolatus, 18 aug. 1719.

Ad Apostolatus nostri notitiam, non sine ingenti animi Nostri moerore, pervenit sub nomine Senatus in Civitate Taurinen. residentis, ultra tot, tan- tasque alias Ecclesiae, ac Sedi Apostolicae in illis partibus a Saeculari pote­state illatas iniurias, novissime prodiisse quoddam Edictum Typis impres­sum, ac nomine Secretarii Ordinarii eiusdem Senatus subscriptum tenoris, qui sequitur, videlicet. Il Senato di S. M. in Torino sedente. II desiderio, che ha sempre avuto S. M. di mantenere la tranquillità ne' suoi Stati, e di pre­venire tutto ciò, che potesse turbarla, vien'ad eccitar nuovamente la nostra par­ticolare attenzione, perchè in vista d'un fine si salutare, et in conformità

anche delli usi già pratticati non si lasci eseguire alcuna provisione proce­dente da fuori Stato, sia Bolla, Breve, o altra, senza che prima ci sii presen­tata, per accertarsi, se vi si contenga cosa alcuna contraria, o pregiudiziale agl'Indulti, Prerogative, e Diritti, sì suoi, che della Corona, e de' Sudditi, ad effetto, che quelle di dette provisioni, che non saranno ritrovate contrarie,

0 pregiudiziali, come sopra, abbino la loro pronta, e spedita cssecuzione: e per le altre all'opposto si possa provedere a quanto si conviene, e particolar­mente per le procedenti da Roma avvisarne la M. S. per rappresentare a Sua Santità, e quanto all'altre adoperare i mezzi opportuni. A qual fine per suo Regio viglietto delli 13 Giugno corrente, ci ha espressamente incaricati di far publicare il nostro Manifesto, acciò sappia ogn'uno l'obbligo suo, coni'anco di servirci de' mezzi della Podestà Economica, e Politica in odio de' Contraven- tori secondo l'esigenza de' casi. In essecuzione di che si notifica ad ogni per­sona di qualsivoglia grado, e condizione, niuna esclusa, nè riservata, che chiunque avrà ottenuto, o verrà ad ottenere, Bolle, Brevi, Rescritti, o altre provisioni procedenti da fuori stato, non possa, nè debba farle esseguire, senza che prima siino state presentate per le cause sovra espresse a questo Senato, e dichiaratosi dal medemo non aver cosa in contrario. Il che si farà dal Senato con ogni prontezza per tutte quelle di dette provisioni, che non saranno con­trarie agl'Indulti, Prerogative, e Diritti della Corona, e de' Sudditi, o che non si ritroveranno essere state surrettiziamente ottenute, e che in caso con­trario ne darà immediatamente avviso alla M. S. affine di rappresentare come sopra a Sua Santità per le provisioni di Roma, et adoperare quanto alle altre

1 rimedii opportuni. Ammoniamo a tal'effetto, et esortiamo tutti, e ciascheduno degl'Ecclesiastici, ed espressamente inibiamo a Secolari, Prefetti, Giudici, Po­destà, Notari, Segretari, Sindici, e Consiglieri de' Luoghi, e Communità, ed a chi si sia altro di non dare, nè permettere l'esecuzione di dette provisioni, neno esseguirle, autenticarle, o altrimenti prevalersene, salvo che vedino la dichiarazione sudetta di questo Senato, quale s'accorderà senza difficoltà, ritardo, nè spesa alcuna su la presentazione, che sarà fatta di dette provi­sioni, da chi le averà impetrate, o per parte d'esso; dichiarando, che in caso contrario si procederà in odio di tutti, e ciascheduni i Contraventori con li mezzi delia Podestà Economica, e Politica, o altrimente sì, e come li casi esi­geranno, e che sarà spedientc per la tranquillità publica, e per l'esatta osser­vanza degl'usi predetti. Mandiamo perciò, ed espressamente commandiamo a detti Giudici, Podestà, Sindici, Consiglieri, e Segretarii delle Communità di dare avviso di dette contravenzioni, cioè quanto alla Provincia di Torino al Segretario Ordinario di questo Magistrato, e quanto alle altre a respettivi Prefetti, quali Prefetti incarichiamo d'esseguire gl'ordini Nostri sotto pena della privazione de' loro impieghi, incapacità d'averne altri, e di scudi cento d'oro al Fisco di S. M. applicandi, quali pene incorreranno anche li Giudici, Podestà, Segretarii, e Notari, e rispetto a Sindici, e Conseglieri, quella di scudi cinquanta d'oro, e del carcere per mesi tre, ed eziamdio altra maggiore arbitraria secondo i casi rispetto a tutti. Dichiarando la publicazione, ed affis­sione di questo da farsi all'Albo Pretorio di cadauna Città, Terre, e Luoghi valer, come se fosse a cadauno personalmente eseguita, e che alla copia starn

pata dallo Stampatore Regio se gli debba prestare tanta fede, come al proprio Originale. Dat. in Torino li venti Giugno mille settecento diecinove: Per detto Eccellentissimo Reale Senato: Il Segretario Ordinario del medemo: In Torino, stampato nella Stamparla Regia 1719.

§ 1. Cum autem nimium evidens sit, nec quisquam inficiari valeat ex praefato Edicto, et in eo contentis gravissimum Ecclesiasticae libertati, ac Pontificiae nostrae auctoritati vulnus infligi; adeoque illa a Nobis aequo animo ferri, aut dissimulari minime posse; hinc est, quod Nos ex commissi Nobis divinitus Pastoralis muneris debito, Ecclesiae, atque huius Sanctae Sedis iura ab eiusmodi scandalosis ausibus, quantum Nobis ex alto conce­ditur, sarta, tectaque, atque illibata tueri, et conservare cupientes, omnium­que, et singulorum, quae eiusdem Edicti, quod non alio, quam illud peni­tus, et omnino damnandi, et reprobandi animo praesentibus inserendum duximus, seu in eo contentorum occasione quovis modo acta, et gesta fue­runt, seriem, causas, et circumstantias, etiam aggravantes, aliave quaecum­que etiam specificam et individuam mentionem, ac expressionem requirentia, praesentibus pro plene, et sufficienter expressis, et singillatim specificatis habentes: Motu proprio, ac ex certa scientia, et matura deliberatione nostris, deque Apostolicae potestatis plenitudine, Edictum praeinsertum, et quaecum­que in eo contenta, cum omnibus, et singulis inde secutis, et forsan quan­documque secuturis penitus, et omnino nulla, irrita, invalida, iniusta, repro­bata, damnata, inania, temeraria, et a non habentibus potestatem damnabiliter attentata, ac de facto praesumpta, nulliusque omnino roboris, et momenti, vel efficaciae esse, et ab initio fuisse, ac perpetuo fore, neque illa a quoquam observari posse, vel potuisse, adeoque nec ullum statum facere, vel fecisse, sed perinde, ac si nunquam emanassent, nec facta fuissent, pro non extan- tibus, et non factis perpetuo itidem haberi debere, tenore praesentium decla­ramus; et nihilominus ad maiorem, et abundantiorem cautelam, et quatenus opus sit, illa omnia, et singula, prout etiam quaecumque alia praemissorum occasione in praeiudicium libertatis, et immunitatis, et iurisdictionis Eccle­siasticae, seu Apostolicae auctoritatis quovis modo emanata, edita, acta, gesta, et perpetrata cum omnibus pariter inde secutis, et quandocumque secuturis, harum serie damnamus, reprobamus, revocamus, cassamus, irritamus, annui- lamus, abolemus, viribusque, et effectu penitus, et omnino vacuamus, ac pro damnatis, reprobatis, revocatis, cassatis, initis, nullis, invalidis, et abditis, viribusque, et effectu penitus, et omnino vacuis semper haberi volumus, et mandamus.

§ 2. Decernentes, etc.

[Bull. Rom., tom. 11, p. 146-148].


278

Clemens XI, const. Non sine ingenti, 5 ian. 1720.

Non sine ingenti animi nostri moerore novissime accepimus, quod cum alias, nempe die 7 novembris 1718 dilectus filius Canonicus Ioannes Maria Raimberti Vicarius Capitularis Ecclesiae Nicien. illius Sede Episcopali vacante legitime deputatus aliquos Officiales, et Ministros Senatus Nicien., qui Pre­sbyterum Petrum Caietanum Albanelli ex Ecclesia Fratrum Eremitarum Ordi­nis Sancti Augustini eiusdem Civitatis, ad quam confugerat, nulla prorsus tam loci Sacri, quam Personae ipsius Petri Caietani utpote Presbyteri, adeo­que laicali potestati minime subiecti habita ratione, publice, ac per vim extrahere, et in carceres ipsiusmet Senatus, in quibus de praesenti adhuc detinetur coniicere per sacrilegum, ac detestabile facinus ausi fuerant, Ecclesia» sticis Censuris per notissimas Canonicas Sanctiones, ac Pontificias Consti­tutiones adversus similia perpetrantes inflictis innodatos declarasset, ac palam denunciasset: Officialis Venerabilis fratris Archiepiscopi Ebredunen., ad quem tanquam Metropolitanum, memorati Officiales, et Ministri a censuris sic contra eos publicatis appellationem interposuerant, tametsi eiusmodi nego- cio, quod ad Curiam Metropolitanam Ebredunen. minime pertinebat, nulla­tenus se ingerere debuisset, nihilominus sibi omnino incompetentem aucto­ritatem assumens, non modo appellationem admittere, ipsique Vicario Capitulari ne quidquam in praeiudicium eiusdem appellationis sub comminatione poe­narum de iure (ut erronee asserebat) indictarum faceret, inhibere, verum eosdem quoque Officiales, et Ministros a praenarratis censuris ad cautelam absolvere temere, ac nulliter praesumpsit; ac licet postmodum praefatus Vicarius Capitularis adversus praemissa ab eodem Officiali perperam gesta protestationem emisisset, eamque ipsi Officiali legitime intimari fecisset, in qua potissimas rationes recensuerat ob quas eiusmodi appellatione inhibi- tioni et absolutioni ad cautelam a dicto Officiali concessis, et decretis deferre minime poterat, nec vicissim eidem Officiali de viribus memoratarum cen- surarum neque de alia causa, num videlicet praedicto Petro Caietano Eccle­siasticae Immunitatis beneficium suffragaretur nec ne, citra insanabilis omnium, quae egisset nullitatis vitium, ob necessariae iurisdictionis, qua dictus Offi- cialis hac in re destitutus reperiebatur, defectum cognoscere licebat: his tamen minime attentis idem Officialis die 8 novembris proxime praeteriti sententiam protulit, per quam, promulgationem censurarum adversus memo­ratos Officiales, et Ministros Senatus Nicien. uti publicos, ac notorios immu­ni!. ite., et libertatis Ecclesiasticae violatores a praedicto Vicario Capitulari, sicut praemittitur, factam, pari temeritate nullam, iniustam, et praecipitem declaravit, ipsique Vicario Capitulari, et aliis quibuscumque inhibuit, ne dictos Officiales, et Ministros ratione earumdem censurarum quoquo modo mole- starent, aut perturbarent, et alias, prout in praefata sententia, quam non quidem approbaudi, sed penitus, et omnino reprobandi animo praesentibus

pro plene, et sufficienter expressa, ac de verbo ad verbum inserta haberi volumus, uberius continetur.

§ 1. Cum autem satis exploratum sit, nec quisquam inficiari valeat nul­lum Iudicem quacumque tandem potestate, et auctoritate suffultum, quoties de Censuris Ecclesiasticis ex causa laesae, seu violatae Immunitatis, et liber­tatis Ecclesiasticae latis, seu declaratis agi contingit, in illarum validitatis, seu invaliditatis, iustitiae, vel iniustitiae cognitionem, quae nonnisi Romano Pon­tifici pro tempore existenti, vel Congregationi Venerabilium Fratrum Nostro­rum Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinalium Immunitati Ecclesiasticae, et controversiis iurisdictionalibus praepositae ad id ab hac Sancta Sede specia­liter delegatae, reservata est, se ingerere posse, quinimo nemini alteri abso­lutionem ab huiusmodi Censuris, etiam ad cautelam, ac cum reincidentia, et ad effectum agendi dumtaxat, concedere fas esse; adeoque praemissa per dictum Officialem attentata ultra manifestam eorum nullitatem, Pontificiae Nostrae auctoritati gravissimum praeiudicium intulerint, et adhuc inferant, ac propterea in plurimorum perniciem, et scandalum tendant, animasque pre­tioso Salvatoris, et Domini Nostri Iesu Christi Sanguine redemptas in maxima pericula, et errores coniicere, ac deplorandis malis involvere valeant: hinc est, quod nos ex debito Sacrosancti Apostolatus Officii, quod humilitati nostrae commisit divina dignatio, Nostram, et huius Sanctae Sedis dignita­tem, auctoritatem, et iurisdictionem a temerariis, et perniciosis huiusmodi conatibus sartam, tectamque, atque illibatam tueri, et conservare, necnon animarum periculis, quantum Nobis ex alto conceditur, occurrere cupientes, omniumque, et singulorum, quae in praemissis, seu eorum occasione quovis modo decreta, ordinata, acta, et gesta fuerunt, seriem, causas, et circumstan­tias, etiam aggravantes, aliaque quaecumque etiam specificam, et individuam mentionem, et expressionem requirentia praesentibus pariter pro plene, et sufficienter expressis, et singillatim specificatis habentes, motu proprio, ac ex certa scientia, et matura deliberatione nostris, deque Apostolicae potestatis plenitudine, praenarratam sententiam, et quaecumque in ea contenta, aliaque omnia ea occasione per eumdem Officialem Ebredunen. acta, gesta, et ordi­nata, cum omnibus, et singulis inde secutis, et forsan quandocumque secuturis, penitus, et omnino nulla, irrita, invalida, inania, et a non habente potestatem temere attentata, ac de facto praesumpta, nulliusque omnino roboris, et mo­menti, vel efficaciae esse, et ab initio fuisse, ac perpetuo fore, neminemque ad illorum observantiam teneri, imo nec illa a quoquam observari posse, vel po­tuisse, adeoque nullum statum facere, vel fecisse; sed perinde ac si numquam emanassent, nec acta fuissent, pro non extantibus, et non factis perpetuo itidem haberi tenore praesentium declaramus. Et nihilominus ad maiorem, et abun­dantiorem cautelam, et quatenus opus sit, illa omnia, et singula, et si quae insuper praemissorum occasione, seu in eorum sequelam per Officialem prae­dictum aut alias per Curiam Metropolitanam Ebredunen. hac in re de caetero agi, geri, et ordinari quomodolibet contigerit, harum serie revocamus, cassa- mus, irritamus, annullamus, et abolemus, viribusque, et effectu penitus, et omnino vacuamus, ac pro revocatis, cassatis, irritis, nullis, invalidis, et abditis, viribusque, et effectu penitus, et omnino vacuis haberi volumus, et mandamus.

§ 2. Praeterea tametsi perspecta Cleri Populique Nicien. pietas, ac reli­gio spem nobis ingerat, fore, ut memoratae sentruti.h-, illorumque per prae­dictum Officialem Ebredunen. gestorum nullam Ii.n tenus, ut par erat, ratio- tionem habuerint, imo nec de praesenti habeant, eisque inmime attentis, a qualibet consuetudine, et commercio cum praedictis ( >lli< inllbus, et Ministris tanquam vere excommunicatis, et omnino vitandis penitus uliio abstinue- rint, et abstineant; nihilominus motu, scientia, deliberatione, et potestatis plenitudine paribus, eosdem Officiales, et Ministros tanquam vrr,.., exiom- municatos vitandos ab omnibus utriusque sexus Christifidelium habendos esse, donec, et quousque absolutionis beneficium Christiana humilitate p in rint, et a Nobis, ac Sede Apostolica, vel praedicta Congregatione ( anima lium impetrare meruerint, vel quatenus censurae adversus eos promulgat.n- nullae, aut iniustae praetendantur, eas uti tales a Nobis itidem, et Sede pi.n fata, vel memorata Congregatione Cardinalium declarari obtinuerint, ium ante huiusmodi declarationem pro validis, ac iustis ab omnibus haben. .n reputari debeant, earumdem tenore praesentium decernimus similiter, <t declaramus. Quocirca universis Presbyteris, et Clericis tam saecularibus cuius­cumque gradus, praeeminentiae, et Dignitatis fuerint, quam cuiusvis Ordine , Congregationis, Instituti, et Societatis, etiam Iesu, Regularibus divinis 1111111 strantibus, harum serie districte praecipimus, et mandamus, ut quatenus praedicti Officiales, et Ministri ad eorum Ecclesias, ac Oratoria accedere, ibique divinis Officiis, aliisve sacris functionibus interesse praesumerent, cum eis ita se gerant, quemadmodum ex Sacrorum Canonum praescripto excommunicatis publice denunciatis agendum esse probe norunt, sub poenis ab ipsis Sacris Canonibus in eos, qui secus fecerint constitutis.

§ 3. Decernentes, etc.

[Bull. Rom., tom. 11, p. 154-156].


279

Innocentius XIII, const. Cum ad infrascriptam, 13 sept. 1721.

Cum ad infrascriptam Cardinalium Congregationem delatum fuerit dubium: A11 Custos et Ouardianus Sancti Sepulchri Domini Nostri Iesu Christi ex speciali huius Sanctae Sedis delegatione, et vigore nonnullorum privilegiorum per dilectos filios Superiores Ordinis Fratrum Minorum Sancti Francisci de Observantia nuncupatorum exhibitorum, necessarias facultates habeat conferendi Sacramentum Confirmationis, Nos pro commissa Nobis cae­litus Pastoralis Officii cura omnes difficultates, ac in posterum dubitandi hac in re occasionem tollere cupientes, ac dilectum Filium Ioannem Philippum a Mediolano Fratrem expresse professum dicti Ordinis, ac Custodem, et Guar- dianum dicti Sancti Sepulchri specialibus favoribus, et gratiis prosequi volen­tes, et a quibusvis excommunicationis, suspensionis, et interdicti, aliisque Ecclesiasticis sententiis, censuris, et poenis a iure, vel ab homine quavis occa­sione, vel causa latis, si quibus quomodolibet innodatus existit, ad effectum

praesentium dumtaxat consequendum harum serie absolventes, et absolutum fore censentes, auditis votis Venerabilium Fratrum Nostrorum S. R. E. Car­dinalium in tota Republica Christiana adversus haereticam pravitatem Gene­ralium Inquisitorum auctoritate Apostolica specialiter deputatorum, eidem Ioanni Philippo Custodi, et Guardiano eiusdem Sancti Sepulchri durante eius Officio, et pro locis Terrae Sanctae tantum, ubi non erunt Episcopi Ritus Latini, in propria Dioecesi residentes, potestatem, et facultatem confe­rendi Sacramentum Confirmationis huiusmodi Oleo, et Chrismate etiam anti­quis, si nova haberi non possint per Catholicum Antistitem gratiam et com­munionem Sedis Apostolicae habente, benedictis, dicta auctoritate, tenore praesentium concedimus, et delegamus; salva tamen semper in praemissis auctoritate memoratae Congregationis Cardinalium.

§ 1. Non obstantibus, etc.

[Bull. Rom., tom. 11, p. 228].


280

Innocentius XIII, const. Apostolici ministerii, 23 maii 1723.

Apostolici ministerii, quod Nobis licet immerentibus, imposuit superni dispositio Consilii, ratio praecipue exigit, ut Ecclesiasticae disciplinae in iis, qui in sortem Domini vocati sunt, aut servandae aut ubi opus fuerit, restau­randae, iuxta Sacrorum Canonum instituta, et Sanctissimas Ecclesiae leges, et Ordinationes omni studio advigilemus; post enim primi Parentis lapsum semper ad inferiora nos deprimit humanae mortalitatis infirmitas, et carnis fragilitate observantiae rigor paulatim relaxatur; unde et de mundano pulvere religiosa etiam corda sordescere, et in ipso Agro Domini spinas, ac tribulos identidem germinare quotidiana experientia edocemur; quod si noxia inde evel­lantur, et utilia plantentur, dubitandum non est, quin uberior, benedicente Domino, electi sanctorum operum frumenti messis exurgat, omnisque Popu­lus in via Domini, praelucente Clero, feliciter progrediatur.

§ 1. Cum itaque Dilectus Filius Noster Ludovicus Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinalis Belluga, et Muncada nuncupatus, Ecclesiae Carthaginen. ex concessione, et dispensatione Apostolica Praesul, in ipsis Pontificatus Nostri primordiis, Nobis exposuisset nonnulla Ecclesiasticae disciplinae ratio­nibus, ac saluberrimis Sacri Oecumenici Concilii Tridentini Decretis haud­quaquam consentanea sensim in diversis inclytae Nationis Hispanicae locis obrepsisse, iisque, ut opportunum remedium adhiberetur a Nobis, quibus est commissa plenitudo solicitudinis, nedum ipse Ludovicus Cardinalis, et Praesul, sed et alii Venerabiles Fratres Archiepiscopi, et Episcopi Regnorum Hispaniarum humiliter postulassent; eorumque enixis precibus sua etiam studia, ac vota Charissimus in Christo Filius Noster Philippus Hispaniarum Rex Catholicus pro eius singulari pietate, et eximio Christianae Religionis zelo, datis hac de re ad Nos pluribus literis, coniunxisset: Nos Congrega­tioni particulari nonnullorum ex Venerabilibus Fratribus Nostris eiusdem

Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinalibus Concilii Tridentini Interpretibus a Nobis deputatorum rem omnem sedulo examinandam demandavimus. Id autem cum ab ipsa Congregatione Cardinalium ea, qua par erat, maturitate praestitum, illiusque sententia ad Nos per eiusdem Congregationis Secreta­rium relata fuerit, de memoratorum Cardinalium consilio, congruum, et oppor­tunum duximus ea, quae infra sequuntur, ad Omnipotentis Dei gloriam, Eccle­siae utilitatem, veteris disciplinae instaurationem, et spiritualem Regnorum Hispaniarum aedificationem, hac nostra perpetuo valitura Constitutione sta­tuere, decernere, et declarare.

§ 2. Primum igitur, cum a Patribus memorati Concilii Tridentini, Divino afflante Spiritu, sapientissime animadversum fuerit,1 quantum Christianae Rei­publicae intersit accuratum haberi delectum circa eos, quibus sacra ministeria committenda sunt, et in quorum vitam caeteri fideles iugiter oculos conii- cientes sumpturi inde sunt exemplum, quod imitentur, proptereaquc provide ab iisdem Patribus cautum fuerit Ecclesiasticae Militiae per primam Tonsu- ram adscribendos nonnisi illos esse, qui probabilem praebeant coniecturam, se non saecularis iudicii declinandi consilio, sed sincero animo praestandi fidelem cultum, ac servitium Deo, hoc vitae genus elegisse: volumus, ut pro tutiori ipsius Conciliaris sanctionis executione, ab omnibus Regnorum Hispa­niarum huiusmodi Archiepiscopis, et Episcopis, non alii ad primam Tonsu- ram in posterum admittantur, quam quibus Ecclesiasticum aliquod Beneficium statim conferendum sit, aut quos constiterit literarum studio operam sic dare, ut quasi in via ad Ordines, tum minores, tum etiam deinde maiores suscipiendos versari videantur; vel demum quos viderint expedire alicuius Ecclesiae servitio, vel ministerio deputari.

§ 3. Et tam in his, qui ad primam Tonsuram, quam in aliis, qui pro- rAOK moveri ad Ordines etiam minores optaverint, omnino servetur pariter regula ab eodem Concilio Tridentino tradita:2 nimirum, ut nullus ordinetur, qui iudicio sui Episcopi, non sit utilis, aut necessarius suis Ecclesiis, quique illi Ecclesiae, aut pio loco, pro cuius utilitate, aut necessitate assumitur, non adscribatur, ubi re ipsa functiones muneri suo consentaneas exerceat. Quod si qui modo reperiantur, vel Clericali Tonsura iam initiati, vel ad Ordines, sive minores, sive maiores iam promoti, qui nulli certae Ecclesiae, vel loco pio adscripti fuerint, Episcopi adscriptionem huiusmodi, vel a se ipsis, vel a Praedecessoribus suis omissam, statim suppleant, non minus quoad omnes in maioribus Ordinibus, etiam Presbyteratus, constitutos, quam quoad eos, qui vel sola prima Tonsura, vel minoribus Ordinibus initiati, Beneficium tamen Ecclesiasticum possident. Ex reliquis autem, ut praefertur, vel sola prima Tonsura insignitis, vel in minoribus Ordinibus constitutis, sed Bene­ficio carentibus, nonnisi eos adscribant, quos Ecclesiis suis utiles, vel neces­sarios esse iudicaverint. Caeterum antedictae adscriptionis executionem differri posse per aliquod temporis spatium, quod ipsis Episcopis conveniens vide­bitur, permittiinus quoad eos, qui a Dioecesi, in qua Tonsuram, vel Ordines

1 Sess. XXIII, de ref., c. 4.

» Sess. XXIII, de ref., c. 16.

susceperunt, causa ediscendi literarum scientias in aliqua publica Universi­tate, vel Oymnasio, sive ex alia rationabili causa a suo Episcopo approbata, vel approbanda, absentes reperiantur.

§ 4. Cum autem Clerici, qui in Episcopalibus Seminariis educantur, ut commodius ad literarum, sacrarumque rerum studium operam conferre, aliis­que a Concilio Tridentino praescriptis addiscendis magis assidue incumbere possint, teneantur iuxta eiusdem Concilii Decretum diebus tantum festis Cathedrali, aliisque loci Ecclesiis inservire:1 hanc quidem servitii per eos obeundi rationem servari in omnibus Hispaniarum Dioecesibus, necnon ipsos generalibus dumtaxat totius Cleri supplicationibus, sive Processionibus inter­esse volumus, et mandamus, sublata quacumque maioris servitii consuetu­dine, etiam immemorabili, postpositaque etiam quacumque appellatione, aut inhibitione. Si quod autem Seminarium reperiatur, in cuius fundatione aliter cautum esset ob adiectam gravioris servitii legem ab illo, qui Seminarium ipsum fundaverit, seu dotaverit, vel piam aliquam largitionem contulerit: Episcopi ad Nos, et pro tempore existentem Romanum Pontificem id referant, ut desuper opportune providere valeant.

§ 5. Praeterea, cum maxime deceat eos, qui propius ad sacratissima Mysteria accessuri sunt, ultra caetera requisita, congruenti etiam pollere scientia, qua praediti viam salutis indicare aliis Christifidelibus possint: Epi­scopi nonnisi eos ex Clero tam saeculari, quam regulari ad sacros Ordines admittant, quos ob scientiam, aliasque qualitates eo gradu vere dignos per diligentem inquisitionem compererint, adeo ut satis non sit illos qui promoveri ad Ordines praedictos optant, linguam latinam intelligere, Catechismo instru­ctos esse, atque apte respondere quaesitis circa Ordinem suscipiendum sibi in examine propositis. Qui vero ad Presbyteratum erunt assumendi, idonei prius, per accuratum similiter examen comprobentur ad ministranda Sacra­menta, et ad Populum docendum ea, quae scire omnibus necessarium est ad salutem; quod quidem, ut recte praestari possit, eosdem Episcopos in Domino hortamur, ut quantum fieri potest, eos tantum ad Sacerdotium assu­mant, qui saltem Theologiae moralis competenter periti sint.

§ f). Quod si domicilium in una Dioecesi habentes, Beneficium vero in altera, ordinari ad eiusdem Beneficii titulum optaverint ab Episcopo, in cuius Dioecesi Beneficium huiusmodi situm est, Episcopus domicilii debeat eos, si in suam Dioecesim reversuri sunt, super scientia, vel idoneitate examinare ante concessionem Literarum IVstlmoniallum super eorum natalitius, aetate, moribus, et vita iuxta Constitutionem felic. record. Innocentii Papae XII Praedecessoris nostri, quae incipit Speculatores ' obtinendarum : addito quoque compertae idoneitatis testimonio in iisdem literis; hacque concedi nullatenus debeant, si antedicto examine tanquam habites approbati non fuerint, iisque iuxta praemissam forman, non impetratis, minime possint ab alio Episcopo, cui etiam ratione obtenti Beneficii subiecti sint, ad Ordines promoveri, sique secus fiat, Ordinans quidem a collatione Ordinum per annum, Ordinatus

Sess. XXIII, de rcf., c. 13.

2 Cf. N. 258.

vero a susceptorum Ordinum executione quandiu proprio Ordinario videbi­tur expedire, eo ipso suspensus sit, aliisque insuper gravioribus poenis pro modo culpae, Nostro, et pro tempore existentis Romani Pontificis arbitrio infligendis uterque subiaceat.

§ 7. Cumque etiam iuxta memoratam Innocentii Praedecessoris Consti­tutionem ratione, ac titulo Beneficii in aliena Dioecesi obtenti non aliter licet Ordines ab Episcopo eiusdem Dioecesis suscipere, quam si Beneficium praedictum sit eius redditus, ut ad congruam vitae sustentationem, detractis oneribus, per se sufficiat; declaramus, sufficientiam huiusmodi praefiniendam esse, non iuxta Taxam Synodalem, sive morem pro promovendis ad sacros Ordines vigentem in loco praedicti Beneficii (nisi tamen illud continuam, et praecisam residentiam requirat), sed iuxta Taxam, vel ea deficiente, iuxta morem in alio loco domicilii vigentem.

§ 8. Porro ad sartam, tectamque servandam Ecclesiasticam disciplinam non minus momenti habet, quod Clericali militiae nomen dare non permit­tatur iis, qui haud satis idonei sint, quam quod eidem militiae iam adscripti laudabilem vivendi rationem sectentur, eamque morum exhibeant innocentiam, quae sanctitati suscepti Instituti respondeat, multoque magis, quod absti­neant iis, quae a Sacris Canonibus iure meritoque vetita sunt, uti prorsus indigna hominibus Tabernaculum Domini inhabitantibus, et venerando Altaris ministerio dedicatis. Statuimus propterea, atque decernimus, quod, si qui sunt Clerici, aut prima Tonsura, aut Ordinibus minoribus initiati, nullumque Ecclesiasticum Beneficium possidentes, qui, neglectis Concilii Tridentini Decre­tis, 1 habitum Clericalem, ac Tonsuram non deferant, vel si etiam deferant, non tamen certae Ecclesiae, aut loco pio, cui ex mandato Episcopi adscripti fuerint, inserviant, sive in Seminario Ecclesiastico, vel in aliqua Schola, aut Universitate de licentia sui Ordinarii non versentur: Episcopi, nulla etiam praemissa monitione eos privilegio Fori privatos declarent, eorumque adscrip­tionem servitio certae Ecclesiae antea factam deleri iubeant. Sique ii meliorem vitae rationem non inierint, aut etiam si alii sint, quos ex propria culpa efficiendos idoneos promotioni ad sacros Ordines sperari nequeat, iidem Episcopi, servata forma a Sacris Canonibus tradita, ad privationem aliorum Clericalium privilegiorum contra ipsos procedant. Ubi vero reperiantur Clerici Capellanias, vel Beneficia cuiuscumque etiam tenuis redditus, obtinentes, quorum improba vita aliis offensionem praebens destruat potius, quam aedi­ficet, vel concubinarii, aut foeneratores, vel ebrietati, ludisve alearum dediti, vel satores rixarum, vel negotiatores, vel arma gestantes, vel incertis sedibus vagantes, vel Clericalem habitum, Tonsuramque non deferentes, vel Eccle­siastica immunitate in fraudem tributorum, et vectigalium a Laicis non exem­plis solvendorum temere abutentes, vel qui demum similia, aut maiora crimina patrantes, numero magis, quam merito ad Ecclesiam pertinere visi fuerint: Episcopi, praemissis tamen necessariis monitionibus, servatisque aliis de iure servandis, contra ipsos, ad poenas a Romanis Pontificibus Praede­cessoribus Nostris, et a Sacris Conciliis impositas, et etiam ad privationem

1 Sess. XIV, de ref., c. 6.

Uni 'i minui, Capellaniarum, et Ecclesiasticorum Officiorum in omnibus illis r.i .iluis, in quibus praedicta privatio a Sacris Canonibus imposita est, humanis quibuscumque rationibus postpositis, procedant, memores seipsos neglectae subditorum emendationis condignas Deo vindice, poenas persoluturos.

§ 9. Sed et cum Personae Ecclesiasticae nunquam satis in obsequiis Supremo Numini exhibendis, iisque praestandis, quae eorum statui consen­tanea sunt, exerceri valeant, plurimum in Domino commendamus pium morem in plerisque Hispaniarum Dioecesibus vigentem, ut Clerici tam in minoribus, quam in maioribus Ordinibus constituti, atque etiam Presbyteri, tametsi Bene­ficia, vel Officia Ecclesiastica non habentes superpelliceo induti in Ecclesiis, quibus adscripti fuerint, Missae Conventuali cum cantu celebratae, necnon primis, et secundis Vesperis Officii diebus Dominicis, aliisque festis assistant, Quinimo enixe hortamur, ut Episcopi aliarum Dioecesum, in quibus mos ille institutus hactenus non fuerit, id in posterum servari curent in omnibus, ac insuper satagant, ut omnes Ecclesiastici praedicti etiam collationibus haben- dis coram Parochis suis, vel aliis ab Episcopo deputatis super casibus con­scientiae forum concernentibus, et super ritibus, ac caeremoniis sacris intersint.

§ 10. Et quoniam in praedictis Hispaniarum Regnis reperiri intelleximus Beneficia, et Capellanias etiam de iurepatronatus, vel Ecclesiasticorum, vel Lai­corum, nullo tamen certo proventu instructas, vel adeo tenui, ut non ad dimi­diam, nec ad tertiam partem congruae pro Clericis ad sacros Ordines promo­vendis necessariae ascendant: malis haud quidem levibus inde erumpentibus occurrere cupientes, statuimus, et mandamus, quod Episcopi ad Beneficio­rum, et Capellaniarum, quae nullum certum redditum habent, suppressionem statim deveniant. De aliis vero Beneficiis, et Capellaniis, quarum certus annuus fructus ad memoratam saltem tertiam congruae partem non ascendit, decernimus nulli in posterum conferendam esse primam Tonsuram ratione iuris assequendi aliquod ex dictis Beneficiis, et Capellaniis. Utque Patrona- tuum iura, quantum fieri possit, salva remaneant, liceat Patronis tam Eccle­siasticis, quam Laicis ad dicta Beneficia, et Capellanias nominare, non tamen veluti ad Beneficia Ecclesiastica requirentia in nominandis primam Tonsuram, sed tanquam ad legata pia; et nominati tametsi primam Tonsuram non habentes, ea retinere possint uti pia legata cum onere adimplendi omnia onera a Fundatoribus iniuncta.

§ 11. Non sine gravi animi nostri dolore etiam accepimus, quod quam­quam Tridentina Synodus decreverit1 omnes, qui Parochiales, vel alias curam animarum annexam habentes Ecclesias quocumque modo obtinent, debere diebus saltem Dominicis, et festis solemnibus plebes sibi commissas pro sua, et earum capacitate pascere salutaribus verbis, docendo ea, quae Christifi­deles ad salutem scire oportet, ac explicando Divinae Legis praecepta, Fideique dogmata, puerosque eiusdem fidei rudimentis imbuendo, et brevi, facilique sermone vitia denuntiando, quae declinare, et virtutes, quas sectari oporteat; nihilominus nonnulli Parochialium Ecclesiarum Rectores, haec, quae suarum partium adeo sunt, praetermittunt, culpam huiusmodi a se amoliri nitentes, vel

' Sess. V, de ref., c. 2; sess. XXIV, de ref., c. 4, 7.

praetextu immemorabilis, sed quidem pravae consuetudinis, vel quia haec ab ipsis praestari necesse non videatur, suppetente nimirum copia aliorum habentium Sacras Conciones in aliis Ecclesiis, itemque imbuentium pueros Mysteriis Fidei, vel in scholis, vel in computis. Ne itaque sub inani istarum, aliarumque similium excusationum praetextu tanta Christianae Reipublicae pernicies struatur, districte praecipimus singulis Hispaniarum Archiepiscopis, et Episcopis, ut omnino efficiant, quod omnes ii, qui animarum curam gerunt, munia praedicta per seipsos, vel, si legitime impediti fuerint, per alios idoneos diligenter exequantur. Si vero aliqui non satis habiles ad illa obeunda repe­riantur, iidem Archiepiscopi, et Episcopi per alios a se deputandos sumptibus Parochorum minus idoneorum opportune suppleri curent; et in posterum Beneficia, quibus animarum cura imminet, nonnisi vere idoneis ad memorata officia per seipsos adimplenda conferantur.

§ 12. Praeterea, ne Constitutionis Sancti Pii V etiam Praedecessoris Nostri,1 in qua taxatur congrua fructuum portio Vicariis perpetuis anima­rum curam exercentibus assignanda, interpretationem ab eius sententia alie­nam fieri contingat: declaramus Constitutionem illam pertinere dumtaxat ad Vicarios perpetuos illarum Ecclesiarum Parochialium, quae aliis 1 cclesiis, Monasteriis, Collegiis, Beneficiis, et Locis Piis unitae sint; necnon portio­nem annuam fructuum, quae ibidem statuitur assignanda ipsis Vicariis in summa non maiori, quam centum, nec minori, quam quinquaginta scuto­rum, intelligi debere de scutis argenteis iuliorum decem monetae Romanae pro quolibet scuto.

§ 13. Quoties itaque in aliis Parochialibus Ecclesiis, quae, ut praefertur, unitae non sint, oportuerit ex aliqua iusta causa provideri per Coadiutores Parochorum, aut per Vicarios temporarios, curae erit Episcopis pro data sibi a Tridentina Synodo potestate2 partem fructuum praedictis Coadiutoribus, aut Vicariis assignandam determinare in ea quantitate, quae pro suo pru­denti arbitrio, et conscientia conveniens videbitur, ratione videlicet habita reddituum, et emolumentorum Ecclesiae Parochialis, in qua deputati fuerint, necnon inspectis conditionibus loci, numero animarum, qualitate laboris, et quantitate impensarutn, quas commissi officii necessitas postulaverit. Quod si Parochi ab Episcopis moniti, congruo iisdem termino praefixo, Coadiuto­res, seu Vicarios temporarios, quoties opus fuerit, assumere neglexerint: poterunt ipsi Episcopi eos, quos huic muneri idoneos censuerint, auctoritate propria deputare cum assignatione antedictae portionis fructuum. Et nihilo­minus, ubi etiam praedicti Coadiutores, aut Vicarii temporarii a Parochis nominati, vel assumpti fuerint, de eorum idoneitate Episcopis constare per examen debeat, antequam ad exercitium admittantur; nec satis sit, quod ad confessiones audiendas antea fuerint approbati, nisi aliis etiam qualitatibus ad curam animarum recte exercendam opportunis praediti noscantur. Qui­bus si careant, nec Parochi deinde intra alium similem terminum ab Epi­scopis praefigendum alios vere idoneos nominaverint: tunc pariter ad ipsos

1        Ad exeqtiendum, 1 nov. 1567. - Bull. Rom., tom: 4, II, p. 401, 402.

2        Sess. XXI, de ref., c. 4.

Episcopos libere spectet deputatio cum dicta congruae assignatione; nec ulla l'aMchorum contradictio, aut exemptio, aut appellatio, aut cuiuscumque Iudi­cis inliibitio executionem deputationis, et assignationis certae partis fructuum in casibus praemissis suspendere possit, itemque non obstante qualibet con traria consuetudine, etiam immemorabili.

§ 14. Verum, quia non satis animarum curae, et necessitatibus quan­doque consultum est per hoc, quod ad obeunda Parochialia munia alii Sacer­dotes Parochis adiungantur, sed maiora remedia adhiberi oportet, quoties nempe ob locorum distantiam, sive itineris difficultatem Parochiani sine magno incommodo pro Sacramentis percipiendis, Divinisque Officiis audiendis acce­dere ad Ecclesiam Parochialem nequeant, tunc quidem meminerint Episcopi licere sibi pro suo arbitrio, invitis etiam Rectoribus, vel intra easdem Paro- chias destinare alias Ecclesias in quibus Sacerdotes Parochorum Coadiuto­res Sacramenta ministrent, et Divinum cultum exhibeant, vel novas Paro- chias, novasque Parochiales Ecclesias a veteribus distinctas constituere, iisque novos Paroçhos praeficere assignata ex redditibus ad veterem Parochialem Ecclesiam quomodocumque pertinentibus convenienti portione ad victum eorum, qui, vel tanquam Coadiutores in dictis aliis Ecclesiis deputati, vel tanquam distincti, et independentes Parochi curam animarum exercue- rint; nulla ad praemissa impedienda suffragante appellatione, aut inhibitione.

§ 15. Cum ad praescriptum quoque Tridentinae Synodi1 Episcopis is honor tribuendus sit, qui eorum dignitati convenit, eisque in Choro, et in Capitulo, in Processionibus, et aliis actibus publicis primus locus esse debeat, et praecipue omnium rerum agendarum auctoritas; mandamus id religiose, ac perpetuo observari in omnibus actibus adeo iustae huiusmodi praeeminen- tiae, et auctoritati consentaneis, non obstantibus privilegiis etiam ex funda­tione competentibus, consuetudinibus etiam immemorabilibus, sententiis, iura­mentis, et concordiis, quae suos tantum obligent Auctores.

§ 16. Praeterea, ut claustralis quoque disciplinae vigor illibatus perma­neat, Pontificiae nostrae solicitudinis partes etiam duximus interponendas. Cum itaque experientia compertum fuerit quantum detrimenti illi afferatur, ex quo plures ad Religiosum habitum admittantur, quam vires reddituum patiantur: moderno, ac pro tempore existenti nostro, et Apostolicae Sedis in iisdem Hispaniarum Regnis Nuncio per praesentes committimus, et man­damus, ut curet, et vigilantiam adhibeat, ne contra praescriptum memorati Concilii Tridentini2 in Monasteria, Conventus, et Domos, tam virorum, quam mulierum, sive bona immobilia possideant, sive non possideant, maior nume­rus recipiatur, quam qui, vel ex proventibus propriis ipsorum Monaste­riorum, Conventuum, aut Domorum, vel ex consuetis eleemosynis, aliisve quibuscumque obventionibus, in commune tamen conferendis, commode possit sustentari.

§ 17. Quoties vero Regulares ad Ordines erunt promovendi, servetur omnino Decretum Congregationis Cardinalium Concilii Tridentini Interpre-

1        Sess. XXIII, de ordine, c. 4.

2        Sess. XXV, de regularibus, c. 3.

tum a piae mem. Clemente Papa VIII Praedecessore etiam nostro confirma­tum die 15 martii lr>96,1 quo sancitur non ad alium, quam ad Episcopum Dioecesanum literas dimissorias pro eorumdem Ordinum susceptione a suis Superioribus esse dirigendas, praeterquam in casu quo Dioecesanus a Dioe­cesi abesset, vel Ordinationes non esset habiturus; quo etiam casu in lite­ris dimissoriis ad alium Episcopum dirigendis expressa fieri debeat mentio, vel de praedicta Episcopi Dioecesani absentia, vel de illa alia causa, vide­licet, quod Ordinationes non sit habiturus: exceptis tamen quoad praedicta Regularibus illis, quibus per speciale privilegium a Sede Apostolica post Concilium Tridentinum fuerit concessum, ut a quolibet Catholico Antistite Ordines suscipere possint, super quo indulto nihil per praesentes innovare intendimus. Noverint autem Episcopi se debere per semetipsos, secluso aegro­tationis casu. Ordines conferre, et sacrorum Ordinum collationem statutis a iure temporibus, ac in Cathedrali Ecclesia, vocatis, et adstantibus Canoni­cis, publice habendam esse, vel si in alio Dioecesis loco, semper tamen in Ecclesia quantum fieri poterit digniori, ac praesente Clero eiusdem loci. Ne vero incertitudo, an ipsi ordinationes sint habituri, nimis grave afferat incotn* modum promovendis, varia Dioecesis loca inhabitantibus, per mensem ante singulis vicibus publico Edicto ab iisdem Episcopis denuntietur, se Ordina­tiones esse Ii.ibi i n i c >s, adeo ut quoties denuntiatio huiusmodi facta non fuerit, inde satis intelligant Regulares, Episcopum Dioecesanum Ordinationes ea vice minime esse habiturum, sibique idcirco licitum futurum Ordines ab alio Episcopo suscipere . um literis dimissoriis suorum Superiorum ad eum directis, servata in iis forma superius expressa.

§ 18. Episcopi in omnibus mulierum Monasteriis sibi subiectis ordina­ria, in aliis vero evmptis auctoritate Sedis Apostolicae inconcusse obser­vari curent, quae circa Sanctimonialium clausuram, vetitumque in dicta Mona­steria ingressum, tam iu I > retis Tridentinae Synodi,2 quam in Constitutione similis memoriae <n> uïi Papae XIII etiam Praedecessoris nostri edita Idibus Iunii anni millesimi quingentesimi septuagesimi quinti3 provide ordi­nata sunt.

§ 19. Perpendentcs etiam Christianae Reipublicae in primis expedire, ut ministerium, ac potesta clavium in remittendis, retinendisque peccatis recte exerceatur, declaramus Sacerdotes, tam Saeculares, quam Regulares, qui ab Episcopis obtinuerint licentiam audiendi Confessiones limitatam, vel quoad locum, vel quoad genus personarum, vel quoad tempus, non posse poenitentiae Sacramentum administrare extra tempus, vel locum, vel genus personarum ab ipsis Episcopis praescriptum, quocumque privilegio etiam in vim Bullae, quae appellatur Cruciatae Sanctae, competente nullatenus suf­fragatio. Cumque idem Innocentius Praedecessor per suas die decima nona Aprilis anni millesimi septingcntcsimi expeditas literas4 decreverit Sacerdo-

1        In Bened. XIV, const. Impositi Nobis, 27 febr. 1747. - Cf. N. 376.

2        Sess. XXV, de regularibus c. 5.

3        Cf. N. 147.

4        Cf. N. 263.

tibiis tam Saecularibus, quam Regularibus non licere confessiones eorum, a quibus ex indulto praedictae Bullae Cruciatae ad id electi fuerint, audire, absque praecedenti approbatione Ordinarii illius loci, in quo ipsi Poenitentes degunt, et Confessores eligunt, etiamsi ab Ordinariis aliorum locorum antea approbati fuissent, ac etiamsi Poenitentes Ordinariis illis, qui Confessores electos approbassent, subditi essent; necnon confessiones aliter factas, ac respective exceptas, nullas fore, irritas, et invalidas, et Confessores ipso iure suspensos esse; Nos eamdem Constitutionem approbantes, confirmantes, et innovantes declaramus insuper praedictis Sacerdotibus tam Saecularibus, quam Regularibus ad confessiones excipiendas, vel ex vi praedictae Bullae Crucia­tae, vel ex quocumque alio privilegio electis suffragari minime etiam posse, quod approbati alias fuerint ab Episcopo illo, qui aliquando fuerit Ordina­rius loci, in quo confessiones audiendae sint, sed talis tunc temporis amplius non existat, vel quia ab humanis excesserit, aut Episcopatui renuntiaverit, vel quia ad aliam Ecclesiam auctoritate Apostolica translatus reperiatur, sed necessariam omnino esse illius, qui actualiter, et pro tempore Ordinariam Iurisdictionem in ea Dioecesi exerceat, approbationem. Haec tamen suffra- getur etiam tacita, eaque adesse censeatur, quousque praecedens licentia, sive approbatio duret, et revocata ab eo non fuerit; in quo casu nova, et expressa impetranda erit, si illa praecedenter obtenta, vel per temporis adscri­pti lapsum expiraverit, vel per posteriorem revocationem sublata fuisset.

§ 20. Meminerint quoque Regulares se excipere non posse confessio­nes Monialium, tametsi eorum regimini, et gubernio subiectae sint, nisi ultra licentiam suorum Praelatorum Regularium praecedat examen coram Episcopo Dioecesano faciendum, eiusque specialis quoad confessiones dicta- rum Monialium approbatio; remota quacumque contraria consuetudine, etiam immemorabili.

§ 21. Cumque ex eodem Concilio Tridentino1 Confessor extraordinarius bis, aut ter in anno offerri Monialibus debeat, qui omnium confessiones audiat; si in posterum Superiores Regulares quoad Monasteria ipsis subiecta toties praedictum extraordinarium Confessorem deputare neglexerint, vel si etiam ex proprio eodem Ordine semper deputaverint, nec saltem semel in anno ad id munus elegerint Sacerdotem aut Saecularem, aut Regularem alte­rius diversi Ordinis Professorem: in his casibus Episcopi pro suo arbitrio, et conscientia deputationem huiusmodi facere possint, nec illa quovis titulo, aut praetextu a Superioribus Regularibus valeat impediri.

§ 22. Episcopi insuper abusus omnes, qui in Ecclesiis, aut Saecularibus, aut Regularibus contra praescriptum Caeremonialis Episcoporum, et Ritualis Romani, vel Rubricas Missalis, et Breviarii irrepserint, studeant omnino remo­vere. Et, si adversus ea, quae in dicto Caeremoniali statuta sunt, consuetu­dinem etiam immemorabilem allegari contingat, postquam recognoverint, aut eam non satis probari, aut etiam probatam suffragari, utpote irrationa- bilem, de iure non posse: executioni eorum, quae in dicto Caeremoniali constituta sunt, diligenter incumbant, nec ulla suspensiva appellatio admittatur.

1 Sess. XXV, de regularibus, c. 10.

§ 23. Sedulo pariter curent iidem Episcopi, ut eliminentur abusus, si qui forsan, tam quoad Ecclesiasticos Saeculares, quam quoad Regulares inducti fuerint adversus Concilii Tridentini Decretum de observandis, et evitandis in celebratione Missarum Sess. 22, et contra Regulares, si opus fuerit, procedant ex Apostolica delegatione in eo Decreto ipsis indulta, post- posita quacumque appellatione suspensiva, sed solum reservata in devolu- tivo super quocumque dubio, quod excitari contigerit, declaratione Congre­gationis pro tempore existentium Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinalium memorati Concilii Interpretum.

§ 24. Cumque circa Missarum celebrationem in privatis Oratoriis, nec­non circa usum Altaris gestatorii, a recolen. memor. Clemente Papa Xl Prae­decessore etiam nostro opportunum Decretum promulgatum fuerit die 15 de­cembris anni 1703,1 Episcopi dent operam, ut omnia ibidem statuta etiam in Regnis Hispaniarum serventur, idemque Decretum in suis respective Dioece­sibus, ut facilius omnibus innotescat, publicari faciant, addita etiam prohi­bitione, ne in privatis Regularium cellis, sive cubiculis erigatur Altare pro re sacra ibidem facienda, et contra quoscumque contravenientes censuris etiam Ecclesiasticis procedant, adhibita quoad Regulares auctoritate Sedis Apostolicae in memorato Decreto ipsis delegata, remotaque quacumque con­traria consuetudine, etiam immemorabili. Declaramus tamen, quod cum in praedicto Decreto statuatur, non licere Episcopis extra Domum propriae habitationis in domibus laicis erigere Altare, ibique Sacrosanctum Missae Sacrificium celebrare, seu celebrari facere, huiusmodi prohibitio intelligenda non sit de domibus etiam laicis, in quibus ipsi Episcopi forte occasione Visitationis, vel itineris hospitio excipiantur, ut nec etiam quando Episcopi in casibus a iure permissis, vel de spei i di Sedis Apostolicae licentia absen­tes a Domo propria ordinariae habitationis, moram idcirco faciant in aliena domo per modum similis habitatione. Iii. enim casibus licita iis erit erectio Altaris ad effectum praedictae cclcbiatmms, non secus, ac in Domo propriae ordinariae habitationis.

§ 25. Praecipimus quoque accurate attendi, ac adimpleri quaecumque alia praescribuntur iii eiusdem ( lencralls Synodi Sess. 25 de Regularibus, et Monialibus. Cumque iu cap. 25 amplissime derogetur omnibus contra­riis privilegiis sub quibuscumque formulis verborum conceptis, ac Mare magnum appellatis, etiam in fundatione obtentis, necnon Constitutionibus, et Regulis etiam iuratis, atque etiam consuetudinibus vel praescriptionibus, etiam immeiiioi abilibus : sciant omnes derogationem huiusmodi non ad ea tantum referri, quae in praedicto capite continentur, sed etiam ad alia, quae in singulis superioribus capitibus eiusdem Sessionis constituta sunt.

§ 29. I nixe denique, et ex intimo Paterni cordis Nostri sensu omnes e religiosissima I b p unca Natione monemus, ut memores sint teneri se exacte, firmiter, et cum effectu observare etiam omnia, et singula in caeteris omni­bus eiusdem Tridetiui Concilii Decretis sancita. Et ne eorum executio post­hac ullo modo impediatur, aut retardetur, decernimus, et declaramus nullum

1 Cf. N. 264.

pro impedienda, aut suspendenda executione Conciliarium sanctionum eius­modi, aut Decretorum, quae ab Ordinariis edita fuerint pro executione pari­ter eorum, quae in ipso Concilio statuta sunt, suffragari posse, ac debere contrarium privilegium, quod ante praedicti Concilii promulgationem a Sede Apostolica obtentum fuerit, nisi etiam post ipsum Concilium fuerit in forma specifica ab eadem Apostolica Sede confirmatum, vel noviter concessum, itemque obstare non posse ullum statutum, vel concordiam, quae a praedicta Apostolica Sede specialiter confirmata non sit, neque quemcumque longae­vum non usum, aut contrariam consuetudinem, vel praescriptionem etiam centenariam, vel immemorabilem, nisi forsan praefatae consuetudinis, aut praescriptionis materia capax sit, et insuper consuetudo, aut praescriptio immemorabilis probata iam sit, et admissa a competenti Iudice per tres sen­tentias conformes, vel per unam, quae in iudicatum transierit, nec demum quamcumque appellationem, sive inhibitionem etiam temporariam; reser- vato dumtaxat recursu in devolutivo ad memoratam Congregationem Cardi­nalium eiusdem Concilii Interpretum; quibus etiam tanquam Executoribus praesentium nostrarum Literarum, non solum committimus, et mandamus, ut eas, ipsarumque Decreta, et Ordinationes omnes perpetuo, et inviolabi­liter observari faciant cum eadem potestate, quae iisdem Cardinalibus a Sede Apostolica tributa est pro executione Decretorum memorati Concilii, sed etiam privative facultatem impertimur, quandocumque opus fuerit, inter­pretandi, explicandi, ac declarandi eamdem Nostram Constitutionem, omnes­que, et singulas Ordinationes in ea contentas (exceptis his, quae ad Caere­moniae Episcoporum, et Rituale Romanum, et Rubricas Missalis, et Breviarii pertinent) quatenus illis dubietas aliqua, aut difficultas emerserit; non retar­data tamen interim illarum executione, adeo ut ante huiusmodi executionem nec ullus recursus ad eamdem Congregationem Cardinalium, nec ulla super quovis dubio consultatio promoveri possit. Decretis vero, et declarationibus a praedicta Congregatione faciendis, postquam nostra, aut Romani Pontificis pro tempore existentis approbatio accesserit, statim quaecumque reclamatio, aut consultatio omnino cessare, perpetuumque silentium desuper impositum censeri debeat.

§ 30. Decernentes, etc.

[Bull. Rom., tom. 11, p. 258-264].


281

Benedictus XIII, const. Omnium saluti, 20 aut*. 1724.

« Omnium saluti paterna charitate intenti, Sacra interdum loca Spiritua­libus Indulgentiarum muneribus decoramus, ut inde fidelium Defunctorum animae Domini Nostri Iesu Christi, eiusque Sanctorum suffragia meritorum con qui, et illis adiutae ex Purgatorii poenis ad aeternam salutem per Dei misericordiam perduci valeant. Volentes igitur omnes, et singulas Patriar­chale., Mctropolitanas, et Cathedrales totius Orbis Catholici Ecclesias, in

quibus Altare Privilegiatum quotidianum perpetuum forsan non reperitur concessum, et in eis Altare per Patriarchas, Archiepiscopos, et Episcopos respective locorum gratiam, et Communionem Sedis Apostolicae habentes semel tantum designandum, hoc speciali dono illustrare, auctoritate Nobis a Domino tradita, ac de Omnipotentis Dei misericordia, et Beatorum Petri, et Pauli Apostolorum eius auctoritate confisi, ut quandocumque Sacerdos aliquis Saecularis, vel cuiusvis Ordinis, Congregationis, seu Instituti Regularis Missam Defunctorum pro anima cuiuscumque Christifidelis, quae Deo in (Cha­ritate coniuncta ab hac luce migraverit ad praedictum Altare celebrabit, Anima ipsa de thesauro Ecclesiae per modum suffragii Indulgentiam consequatur: ita ut eiusdem Domini Nostri Iesu Christi, ac Beatissimae Virginis Mariae, Sancto­rumque omnium meritis sibi suffragantibus a Purgatorii poenis libet etur, concedimus, et indulgemus. Praesentibus perpetuis futuris temporibus vali- turis.

[Bull. Rom., tom. 11, p. 333].


282

Benedictus XIII, const. Romani Pontificis, 7 sept. 1724.

Romani Pontificis circumspecta vigilantia ea, quae certis etiam, et rationa­bilibus ex causis a Praedecessoribus suis olim provide sancita fuerunt, ubi dissidiis, et contentionibus, praesertim inter eos, qui sublimi Cardinalatus dignitate in Sancta Dei Ecclesia praefulgent, aliisque insuper gravioribus malis occasionem tribuere dignoscuntur, ipsa rerum experientia suadente, nonnunquam moderatur, ac immutat, et ad aequitatis, a, iustitiae normam redigit, ut sublatis e medio litium, malorutnquc seminibus, fraterni , lenitas, atque concordia, quam inter eosdem (Cardinales maxime vi ;< ie .',. . et, mvio lata servetur, et publico simul bono consultum sit; cumque iii tim iii Apo stolicae auctoritatis, et prnvidcn! .»• p n ii . Iii uter m uni, pt. uti matura deliberatione pi.0-I1 il>|(.1 iii Domino . m .pt. ii alubtit. 1 \pediie.

§ I. Dudum Iquidrm a fel. t ' . Paulo l'.ip» IV Prae.Io e.iore nostro cmanavit constitutio tenui» sequentis. .1. 1 l'.i ii-, I 1 opus Servus Servorum Dei. Ad perpetuam 1 1 memoriam Cum v. 'Chittilen, etc.

Umittitur Constitutio, quin c.rn '/.t/y.i :i>ru, In N. 89.

tj I' .im- Ium, anno iii et | /|<>, .. 1.1 me obitus bo. mem. Nlcolai s R I ( Cat iiuiali. V t a j o|| i p pt, dum viveret, Ostiensis, et Veliternen- m .. Vi. n.pie Vi ma .iImIiiiui I iiti iiii iii ' 11 o i ii tu ei ii sdcm S. R. E. Card inalium Collegii De, am I11i.it iii . e m e t sit, an praedicta Constitutione adversus Car­dine , a ("un i b' n e; 1 i 1 lata . ¦ .uiprclienderentur, vel potius exclu- dereiitut ( n.Im.d. pi m n m aniiquiores, qui eveniente Decanatus eius­dem Sacri ( ollegu vi iih.m a pt act.ita Curia quidem abessent, sed apud illas Metropolit.iuas, n ( :h I, d. , I cclesias residerent, quibus eos una cum aliqua ex iis < athe.li dilms 1 ,. lesiis Suburbicariis, quae ipsis Cardina­libus antiquioribus pro suis titulis, seu denominationibus assignari solen^

praeesse contingeret. Cumque eiusmodi dubitatio nullis antea S. Sedis defi­cientibus1 discussa, ac direinpta esse videretur, rec. mem. Clemens Papa Xl Praedecessor itidem noster eam expendendam, librandamque committere decreverat, sive Dilectis Filiis Rotae Romanae Auditoribus, sive aliis eiusdem Curiae Praesulibus integritate, doctrinaque praestantibus quorum audita sen­tentia id, quod rationi, et aequitati consentaneum illi visum fuisset, statuere posset. Verum dum in ea deliberatione versaretur, Nos, quos potissimum, tamquam eo tempore Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinalem Episcopum Portuensem, et Archiepiscopum Beneventanum, caeterisque Collegis promo­tione priores (memorata Pauli IV Constitutione seposita) tam ad Decanatus dignitatem, quam ad praefatas Ostiensem, et Veliternensem Ecclesias, anti­quitatis iura vocabant, animo reputantes rem hanc absque aliqua contentione transigi minime posse, probeque memores verborum Apostoli Timotheum suum admonentis: Servum Dei non oportet litigare, firmiter constituimus super istiusmodi negotio a quavis concertatione, seu litis specie prorsus abstinere; adeoque datis primum ad eumdem Praedecessorem nostrum literis ex suburbano secessu S. Pastoris, et mox etiam apertis verbis illi coram expli- cavimus, atque obtestati fuimus, ut quacumque nostri ratione posthabita, dignitatem Decanatus Cardinali Episcopo ex residentibus in Romana Curia antiquiori deferre vellet, eidemque Ecclesiarum Ostiensis, et Veliternensis optionem permitteret, ea tamen adiecta declaratione, ut simili in posterum occurrente Decanatus vacatione, salva, et illaesa remanerent iura Cardina­lium Episcoporum, qui Cardinalatu quidem essent antiquiores, sed extra Romanam Curiam in propriis suis Episcopalibus tunc resiclerent. Attenta itaque huiusmodi nostra obtestatione, atque cessione, vacans Sacri Collegii Decanatus una cum Ostiensi, et Veliternensi Ecclesiis a memorato Pontifice in Consistorio secreto habito die 26 aprilis 1719 bonae mem. Fulvio Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinali Astallio tunc Episcopo Sabinensi, qui ex Epi­scopis Cardinalibus in Curia degentibus antiquior erat, cum speciali tamen iurium quorumcumque tam Episcoporum Cardinalium extra Curiam apud priores suas Ecclesias residentium, quam aliorum Episcoporum Cardinalium in eadem Curia commorantium, praeservatione delatus fuit.

§ 3. Deinde vero cum praefatus Cardinalis Astallius Decanus, inscruta­bili Divinae providentiae dispositione, ab huiusmodi2 omnium opinione cele­rius decessisset, et alia non absimilis controversia inter Venerabiles Fratres Nostros bonae mem. Cardinalem Sebastianum Antonium Tanarium tunc Epi­scopum Tusculanum, et Cardinalem Franciscum Iudicem, tunc pariter Epi­scopum Praenestinum in Romana Curia praesentes (Nobis omnino silentibus, et a quacumque petitione prorsus abstinentibus) excitata fuisset, memoratus Clemens Praedecessor septem eiusdem Curiae Praesules doctrina, et integri­tate praestantes deputavit, illisque commisit, ut probe, ac mature perpensis rationum momentis, qui hinc inde afferri poterant, et de quibus eos plene instrui curavit, suum circa verum sensum antedictae Constitutionis Pauli IV

1 f orte legendum: decisionibus.

' Adde: dignitate.

iudicium proferrent, quod postea in hunc, qui sequitur, modum protulerunt: Die 28 Februarii 1721. Habita fuit Congregatio Particularis in Mansionibus R. P. D. A hlitaris Sanctissimi super Causa Decimatus Sacri Collegii Cardi­nalium, cui interfuerunt RR. PP. DD. Petra, Marafuschus Auditor Sanctis­simi, Lancetta, ( arcus, Herrera, Ansideus, et Lambci tintis eiusdem Particu­laris Congregationis Secretarius. Omnesque unanimiter responderunt: Consu­lendum esse Sanctissimo, quod declarare dignetur Dccanatum Sacri Collegii Cardinalium (/evenisse vigore Bullae quintae san. mem. Pauli IV ad Eminen- tissimum D. Card. Tanarium, uti Episcopum Cardinalem antiquiorem in Curia praesentem tempore vacationis dicti Decanatus sequutac per obitum Card. Eulvii Astallii, exclusis Episcopis Cardinalibus antiquioribus extra Curiam t erit g >re dictae vacationis commorantibus, non ex publica causa, et destinatione Romani Pontificis, etiamsi residerent in Ecclesiis, quarum admi­nistrationem ex dispensatione Apostolica retinent, et ita servandum esse per­petuis futuris vocationibus. Quoad aliam vero controversiam inter ii. DD. Cardinalem /'anarium antiquiorem in Episcopatu, et iuniorem in Cardinalatu, et Cardinalem Iudicem iuniorem in Episcopatu, sed antiquiorem in Cardina­latu, causa non fuit proposita, attenta cessione suo iuri facta ab eodem Cur dinali Iudice, Dominique unanimiter dixerunt consulendum esse Sanctissimo, quod declarare dignetur ex huiusmodi cessione nullum in futuris Decanatus vocationibus censeri irrogatum fuisse praeiudicium Cardinalibus similia iura foventibus. Factaque eadem die per me infrascriptum Secretarium de praemissis Sanctissimo Domino Nostro relatione, Sanctitas Sua Congregationis senten­tiam quoad utramque partem benigne approbavit, et perpetuis futuris tempo­ribus observari mandavit. Prosper de Lambertinis Secretarius. Idem vero Cle­mens Praedecessor non modo antedictorum Praesulum votum, seu consilium, ut praefertur, benigne probavit, perpetuisque futuris temporibus observari mandavit, verum etiam illud in Consistorio Secreto subinde, nempe die i martii 1721, habito palam recitari, et inter Acta eiusdem Consistorii ad l" 11 iiiam n i memoriam asservari, atque custodiri praecepit.

1 t ( um autem, seclusa Paulina Constitutione, maxime aequum, et i iii .m 11 ium inum videatur, ut Cardinales Episcopi antiquiores praefati, quam- »> t< iii), i v u .nimiis Decanatus Sacri Collegii a Romana Curia absint, et M>u ! pit uc» iin commissas Ecclesias personaliter resideant, ad eundem l' «n itum r. sequendum admitti debeant: tum quia ipsi re vera a Curia n -n 11 • 111111 . . \ .iunt ite sua, sed ex formali necessitate, cum ex divinarum, i m u: uuiiique Sam tumuni, et Concilii potissimum Tridentini praescripto,1 a. i ; i o t ii tu.utri tesulere cogantur; quin etiam ab eis disce- d'n 11 * i q u < 'n.in v t , tu .u- Ii una mut pov.int, nec ab hoc apud ipsas

n id. inii u......... .n ut. quamvis iti t Irbe, vel iu Ecclesiis suburbica-

iii , qu.......... i iitulu uni a u.itac. i immutari vellent, quemadmodum

expiessi •uili i'i.hiv u | i m . avellit peculiari Constitutione piae mem. Urbani l'ap.i. VIII, Ii .. : n. p.uitei m isti i euius tenor est, qui sequitur,

Sess. VI, de ref., c. I ; Best. XXIII, de ref., c. 1.

vulrhwi. Urbanus Papa VIII. Ad perpetuam rei memoriam. Sancta Synodus t ridentina, etc.

Omittit ur Constitutio, quia eam habes supra, in N. 215. r>. Tum etiam quia, si iuxta Paulinam Constitutionem a Decanatu non repellitur Episcopus Cardinalis antiquior ex causa publica absens, et extra Curiam per Romanum Pontificem destinatus: ob eamdem quoque rationem repelli non debere videtur Episcopus Cardinalis antiquior, qui apud priorem Ecclesiam residet. Is enim vere a Romana Curia abesse dicitur ex causa publica, publicam scilicet particularis Ecclesiae, cui praeest, utilitatem, in qua publicum quoque universalis Ecclesiae commodum continetur, respi­ciente. Praeterea negari non potest, quin ipse extra Curiam per Romanum Pontificem fuerit destinatus, dum idem Romanus Pontifex non modo illi prioris Ecclesiae regimen destinavit, sed etiam, ut commissam sibi Pastoralis solicitudinis partem cumulatius expleret, eum ad iugiter residendum apud Ecclesiam sibi destinatam, sub gravissimis in praeinserta potissimum Urbani Praedecessoris Constitutione sancitis poenis, compulit, et obstrinxit. Accedit praemissis, quod ab eiusmodi exclusione Episcoporum Cardinalium antiqua­rum extra Romanam Curiam in prioribus Ecclesiis residentium maximum illud promanat absurdum, quod alienae mortis detestabile votum ingeritur; nam, sicut accepimus, et Nobis etiam ipsis evenisse non diffitemur, statim ac Cardinalis Sacri Collegii Decanus gravi, et periculoso morbo laborat, illico Episcopus Cardinalis antiquior absens, qui ipsi in Decanatu successu­ri est, amicorum literis ad Urbem quantocius repetendum incitatur, ut tempore obitus eiusdem Cardinalis Decani in Romana Curia praesens sit, adeoque ad eum ex Paulinae Constitutionis praescripto Decanatus deferatur. Unde non sine gravi bonorum offensione, et Ecclesiasticae disciplinae detri­mento, in Urbe conspicitur Episcopus Cardinalis antiquior, in Decanatu proxime successurus, qui Cardinalis Decani aegrotantis mortem expectat, ut ad ipsum Dignitas vacatura deveniat: contra saluberrimum Lateranensis Con­cilii monitum relatum in cap. 2 de concessione Praebendae, cuius verba sunt: ne desiderare quis mortem proximi videatur, in cuius locum, et Benefi­cium se crediderit successurum. Cum enim in ipsis etiam legibus Gentilium inveniatur inhibitum, turpe est, et divini plenum animadversione iudicii, si locum in Ecclesia Dei futurae successionis expectatio habeat, quam ipsi etiam Gentiles condemnare curarunt.

§ 6. Nos itaque, qui deinde praedictum Sacri Collegii Cardinalium De- canatum absque ulla contentione obtinuimus ob illius vacationem retroactis mensibus secutam per obitum memorati Cardinalis Tanarii Decani, dum in Romana Curia praesentes essemus, et in Conclavi ubi, Divina sic disponente clementia, ad summi Apostolatus fastigium evecti fuimus, reperiremur: prae­missis omnibus, quantum cum Domino possumus, occurrere, et obviare, ac alias desuper opportune providere volentes: Motu proprio, et ex certa scientia, ac matura deliberatione Nostris, deque Apostolicae potestatis plenitudine, praefatis, aliisque iustis, et rationabilibus causis animum nostrum moventi­bus adducti, hac nostra perpetuo valitura Constitutione sancimus, atque decernimus, quod Episcopus Cardinalis antiquior, qui una cum aliqua ex

Cathedrali!ur Suburbicariis praefatis In Tilului < .initu libito antiquioribus assimilati s,,iiii , n lineblt Cathedralem, seu Mctropobi n I .. Icsiam in admi­nistrationem, duuiuiodo tamen apud ipsam secum!" . i.mi I iclesiam perso­naliter resideat tempore vacationis Decanatus eiusd. n n ( illcgii, de caetero ad ipsum Decanatum admitti debeat, et admiit.iiui. perutile ac si occurrente illius v.i itlone in Romana Curia praesens tui •' i, ita ut absentia

ab Urbe ad pi.emissum effectum ei nullatenus obesse |         ii. Quin etiam

volumus, « t deolaiainus ipsum Decanatum ad praedietum I pe.i "pum C.aidi nalem antiqui "ii iii absentem, et apud priorem Ecclesiam, ut piaelertur, actu residenteui ip > iure devenire debere eo prorsus modo, quo in Paulina < 'in­stitutione ad I pi eopum Cardinalem antiquiorem in Curia praesentem, aut ex causa publica absentem, et extra Curiam per Romanum Pontifii im desti­natum de v e : i u e debere decernitur, ita quod inter eos nullum amplius discri­men, seu differentia constituatur; ac ita perpetuis futuris temporibus ,, tvari praecipimus, et mandamus.

7. Praeterea expedire censentes, ut e medio tollatur, ac penitus extiti- guatut alia pariter controversia alias, sicut praemittitur, excitata, et non defi inia, utrum scilicet in assecutione saepe memorati Decanatus Cardinalis anti­quior in Episcopatu Suburbicario, et iunior in Cardinalatu, praeferendus sit Cardinali iuniori in Episcopatu, sed antiquiori in Cardinalatu, vel e contra: Motu, scientia, et potestatis plenitudine similibus, praelationem deberi Car­dinali antiquiori in Episcopatu, licet sit iunior in Cardinalatu, decernimus, et declaramus, ac ita deinceps in occurentibus Decanatus vacationibus per­petuo servari volumus, et mandamus.

§ 8. Quoniam vero ab antiquo tempore, ac praesertim ab edita Paulina Constitutione usque ad praesentem diem, Cardinalis Sacri Collegii Decanus Ostiensis, et Veliternensis Ecclesiarum invicem perpetuo canonice unitarum I piscopatum semper obtinuit, adeoque sive ex praesumpta earum cum Deca- n iiu unione, sive alio titulo, speciale ius ad ipsum favere videtur, in quo mentis, ac intentionis nostrae non est, ut eidem Cardinali Decano praeiu- i im aliquod inferatur; contingere autem facile potest, quod Episcopus ¦ o diu.ii e, antiquior a Romana Curia absens, et apud suam priorem Eccle- • «m i lens, ad quem Decanatus ex praemissis in posterum deveniet, ad i Irtx m , i, uter accedere, et primo Consistorio, in quo memoratum Ostien- §<-iii, et \ liter uensem Episcopatum optare deberet, praesens interesse nequeat: M in, •• t poti latis plenitudine paribus, optionem praedictarum Ostiensis, et Vetitum m I edesiarum Cardinali, qui pro tempore fuerit eiusdem Sacri i "Ur,'u i ' . aiius, specialiter reservamus, ac reservatam esse volumus, et ilr« lâianni». l'i ut earumdem Ecclesiarum Episcopatum nemo alius optare unquam p«ed ad Cardinalem Decanum praedictum privative quoad alio» q 11 i •« 11 m q 11 • i" i peiuis futuris temporibus eiusmodi optio pertineat, ac I "i ini' o '"i" «i \ ei tamen, atque decernimus, quod idem Episcopus Cardui dii iii' | i i .i m.i absens, et apud priorem Ecclesiam, ut praefer­tur, n,id n . p .«• i .i- 1 .um Sacri Collegii Decanatus devenerit, quanto­cius putent, ad IM .m se ...iilerre, Summoque Pontifici in Consistorio, ut moris est, pro ...t,, ,,, , ,,,,.,,, i.m ( )stiensis, et Veliternensis Ecclesiarum sup-

plicare teneatur. Quod si notoria aegritudine fuerit impeditus, vel ob aliam iustam, aut gravem causam a Romano Pontifice pro tempore existente pro­bandam ad Urbem venire nequiverit: Motu, scientia, ac potestatis plenitudine paribus, eidem Cardinali Decano, ut in praenarratis casibus per suum legi­timum Procuratorem antedictas Ostiensem, et Vcliternensem Ecclesias optare, et vigore optionis huiusmodi eas assequi libere, et licite possit, et valeat, non secus, ac si ipse praesens personaliter illas optasset, licentiam, et facultatem in Domino concedimus, et impertimus

§ 9. Decernentes, etc.

[Bull. Rom., tom. 11, p. 341-347].


283

Benedictus XIII, const. In supremo, 23 sept. 1724.

In Supremo Militantis Ecclesiae Solio per ineffabilem Divinae sapien­tiae, atque bonitatis abundantiam, nullo licet meritorum nostrorum suffragio constituti, ea, quae a Romanis Pontificibus Praedecessoribus Nostris ad Eccle­siasticam disciplinam sartam, tectamque tuendam, et ubi collapsa est instauran­dam provide disposita esse noscuntur, Apostolici muniminis nostri patrocinio libenter constabilimus, novisque praesidiis, ut exactius serventur, corrobora- mus, sicut ad Omnipotentis Dei gloriam, Ecclesiae decus, specialemque Chri­stifidelium aedificationem expedire in Domino arbitramur. Alias siquidem emanarunt a fel. rec. PP. Innocentio XIII Praedecessore Nostro literae teno­ris, qui sequitur, videlicet:

§ 1. Innocentius Papa XIII c Ad perpetuam rei memoriam. Apostolici ministerii, quod Nobis, licet immerentibus, imposuit superni dispositio Con­silii, ratio praecipue exigit, ut Ecclesiasticae disciplinae in iis, qui in sortem Domini vocati sunt, aut servandae, aut ubi opus fuerit, restaurandae, iuxta Sacrorum Canonum instituta, et Sanctissimas Ecclesiae leges, et ordinationes omni studio advigilemus; post enim primi Parentis lapsum semper ad infe­riora nos deprimit humanae mortalitatis infirmitas, et carnis fragilitate obser­vantiae rigor paulatim relaxatur; unde, et de mundano pulvere religiosa etiam corda sordescere, et in ipso Agro Domini spinas, ac tribulos identidem germinare quotidiana experientia edocemur; quod si noxia inde evellantur, et utilia plantentur, dubitandum non est, quin uberior, benedicente Domino, electi sanctorum operum frumenti messis exurgat, omnisque Populus in via Domini, praelucente Clero, feliciter progrediatur. Cum itaque Dilectus Filius Noster Ludovicus Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinalis Belluga, et Muncada num upatus, Ecclesiae Carthaginen. ex concessione, et dispensatione Aposto­lica Praesul, in ipsis Pontificatus Nostri primordiis, Nobis exposuisset non­nulla I cclcsiasticae disciplinae rationibus, ac saluberrimis Sacri Oecumenici Concilii Tridentini Decretis haudquaquam consentanea sensim in diversis inclytac Nationis Hispanicae locis obrepsisse, iisque, ut opportunum reme-

I, rl

U Vitii-

dium adhiberetur a Nobis, quibus est commisit i i        olicitudinis, nedum

ipse Ludovicus Cardinalis- et Praesul' sctl H               1 " Archiepiscopi,

et Episcopi Regnorum H'sPan'arurn humiliter po-.tnl „.,,< . ......que enixis

precibus sua etiam studia, ac vota Chariss.mus h. « i. h Nn .ter Phi­lippus Hispaniarum Rex Catholicus pro eius singula,, , ..-«..r . • .................................................  .. Chri­stianae Religionis zelo, da«s hac de re ad N(IS I'1""      ..........................................................................................

set: Nos Congregationi particulari nonnullorum ex Ve„. - ,      i

Nostris eiusdem Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinal.b.. . ..n. ,i . n

tini Interpretibus a Nobis deputatorum rem omnem s,,Ini        ... i....

demandavimus. Id autem cum ^'P" Congregatione C:.,..!,„ ..........         ,..,

par erat, maturitate praestitum, illiusque sententia ad Nos ,•„. ,1, „ ¦ gregationis Secretarium relata fuerit, de memoratorum Cardinalium .. ....: congruum, et opportunum duximus ea, quae infra sequuntur, ad n..,,

tmtis Dei gloriam, Ecclesiae utilitatem, veteris disciplinae instaura              „

soiritualem Regnorum HisPaniarum aedificationem, hac nostra p.,pctn ¦ tura Constitutione statuere, decernere, et declarare^

§ 2 Primum igitur cum a Patribus memorati Concilii Tridentini, I >.v..." afflante spiritu, sapientissime animadversum fuerit,' quantum Christian.- P-. publicae intersit accuratam haberi delectum circa eos quibus sacra n,in. steria committenda sunt, et <'" quorum vitam caeten fideles iugiter oculos conficientes sumpturi inde sunt exemplum, quod imitentur, proptereaque provide ab iisdem Patribus cautum fuerit Ecclesiasticae Militiae per primam

Tonsuramadscribendos nonnisi illos esse, qui probabilem praebeant coniec­turam, se non saecularis iudicii declinandi consilio, sed sincero animo prae- standi fidelem cultum, ac servitium Deo, hoc vitae genus elegisse: volumus, ut pro tutori ipsius Concilia™ sanctionis executione ab omnibus Regnorum Hispaniarum huiusmodi Archiepiscopis, et Episcopis, non alii ad primam Tonsuram in posterum admittantur, quam quibus Ecclesiasticum aliquod Beneficium statim conferendum sit, aut quos constiterit literarum studio operam sic dare, ut quasi in via ad Ordines, tum minores, tum etiam deinde maiores suscipiendos versari videantur; vel demum quos viderint expedire dicuius Ecclesiae servitio, vel ministerio deputari. Et tam in his, qui ad p; unam Tonsuram, quam in aliis, qui promoveri ad Ordines etiam minores optaverint, omnino servetur pariter regula ab eodem Concilio Tridentino tradita : •• nimirum, ut nul'us ordinetur, qui iudicio sui Episcopi non sit utilis, aut necessarius suis Ecclesiis, quique illi Ecclesiae, aut pio loco, pro cuius iit.lit .t, .ut necessitate assumitur, non adscribatur, ubi re ipsa functiones muneri'sin. consentaneis exerceat. Quod si qui modo reperiantur, vel Cle­ricali lonsura iam initiati, vel ad Ordines sive minores, sive maiores iam pro.noti, q... ..ulli certae Ecclesiae, vel loco pio adscripti fuerint, Episcopi adscriptionem huiusmodi. vel a se 'P'8- vel a Praedecessoribus suis omis- sam, statim supplea.it, non minus quoad omnes in maioribus Ordinibus, etiam Presbyte.atus, constitutos, quam quoad eos, qui vel sola prima Ton-

1        Sess. XXIII, de rej., c• 4"

2        Sess. XXIII, de rej., c" 16,

sura, vel minoribus Ordinibus initiati, Beneficium tamen Ecclesiasticum |><> sident. Lx reliquis autem, ut praefertur, vel sola prima Tonsura insigniti ., vel in minoribus Ordinibus constitutis, seu Beneficio carentibus, nonnisi r, s adscribant, quos Ecclesiis suis utiles, vel necessarios esse iudicaverint. ( C.ic terum antedictae adscriptionis executionem differri posse per aliquod tcm poris spatium, quod ipsis Episcopis conveniens videbitur, permittimus quoad eos, qui a Dioecesi, in qua Tonsuram, vel Ordines susceperunt, causa edi- scendi literarum scientias in aliqua publica Universitate, vel Oymnasio, sive ex alia rationabili causa a suo Episcopo approbata, vel approbanda, absen­tes reperiantur.

§ 3. Cum autem Clerici, qui in Episcopalibus Seminariis educantur, ut commodius ad literarum sacrarumque rerum studium operam conferre, aliis­que a Concilio Tridentino praescriptis addiscendis magis assidue incumbere possint, teneantur iuxta eiusdem Concilii Decretum diebus tantum festis Cathedrali, aliisve loci Ecclesiis inservire:1 hanc quidem servitii per eos obeundi rationem servari in omnibus Hispaniarum Dioecesibus, necnon ipsos gene­ralibus dumtaxat totius Cleri supplicationibus, sive Processionibus interesse volumus, et mandamus, sublata quacumque maioris servitii consuetudine, etiam immemorabili, postpositaque etiam quacumque apellatione, aut inhi- bitione. Si quod autem Seminarium reperiatur, in cuius fundatione aliter cau­tum esset ob adiectam gravioris servitii legem ab illo, qui Seminarium ipsum fundaverit, seu dotaverit, vel ei piam aliquam largitionem contulerit: Episcopi ad Nos, et pro tempore existentem Romanum Pontificem id referant, ut desu­per opportune providere valeant.

§ 4. Praeterea, cum maxime deceat eos, qui propius ad sacratissima Mysteria accessuri sunt, ultra caetera requisita, congruenti etiam pollere scien­tia, qua praediti viam salutis indicare aliis Christifidelibus possint: Episcopi nonnisi eos ex CJero tam saeculari, quam regulari ad sacros Ordines admit­tant, quos ob scientiam, aliasque qualitates eo gradu vere dignos per dili­gentem inquisitionem compererint, adeo ut satis non sit illos, qui promoveri ad Ordines praedictos optant, linguam latinam intelligere, Catechismo instru­ctos esse, atque apte respondere quaesitis circa Ordinem suscipiendum sibi in examine propositis. Qui vero ad Presbyteratum erunt assumendi, idonei prius per accuratum similiter examen comprobentur ad ministranda Sacra­menta, et ad Populum docendum ea, quae scire omnibus necessarium est ad salutem; quod quidem ut recte praestari possit eosdem Episcopos in Domino hortamur, ut quantum fieri potest, eos tantum ad Sacerdotium assu­mant, qui saltem Theologiae moralis competenter periti sint. Quod si domi­cilium in una Dioecesi habentes, Beneficium vero in altera, ordinari ad eius­dem Beneficii titulum optaverint ab Episcopo, in cuius Dioecesi Beneficium huiusmodi situm est, Episcopus domicilii debeat eos, si in suam Dioecesim reversuri sunt, super scientia, vel idoneitate examinare ante concessionem Literarum Testimonialium super eorum natalibus, aetate, moribus, et vita iuxta Constitutionem fel. rec. Innocentii Papae XII Praedecessoris Nostri, quae

1 Sess. XXIII, de ref., c. 18.

incipit Speculatores1 obtinendarum: addito quoque compertae idoneitate testi­monio in iisdem Uteris : liaeque concedi nullatenus debeant, si antedicto exa- mine tanquam habiles approbati non fuerint, iisque iuxta praemissam for­mam non impetratis, minime possint ab alio Episcopo, cui etiam ratione obtenti Beneficii subiecti sint, ad Ordines promoveri, siqne secus fiat, Ordi­nans quidem a collatione Ordinum per annum, Ordinatus v,-,,, a suscepto- rum Ordinum executione, quandiu proprio Ordinario videbitur expedire, eo ipso suspensus sit, aliisque insuper gravioribus poenis pro modo culpae, Nostro, et pro tempore existentis Romani Pontificis arbitrio infl.gend.s uter que subiaceat.

§ 5. Cumque etiam iuxta memoratam Innocentii Praedcccsso.is Con­stitutionem ratione, ac titulo Beneficii in aliena Dioecesi obtenti non al,te.

liceat Ordines ab Episcopo eiusdem Dioecesis suscipere, q";»» m                                            

praedictum sit eius redditus, ut ad congruam vitae sustentationem. det,.., tus oneribus, per se sufficiat; declaramus, sufficientiam huiusmodi praefui.en- d am esse, non iuxta Taxam Synodalem, sive morem pro promovenda ..d sacros Ordines vigentem in loco praedicti Beneficii (nisi tamen illud eo,.- tinuam, et praecisam residentiam requirat), sed iuxta Taxam, vel, ea defi­ciente, iuxta morem in alio loco domicilii vigentem.

§ 6. Porro ad sartam, tectamque servandam Ecclesiasticam disc.pl,nam non minus momenti habet, quod Clericali militiae nomen dare non perunt- tatur iis, qui haud satis idonei sint, quam quod eidem militiae iam adscr.pt, laudabilem vivendi rationem sectentur, eamque morum exh.beant innocen­tiam, quae sanctitati suscepti Instituti respondeat, multoque magis, quod abstineant iis, quae a Sacris Canonibus iure meritoque vet.ta sunt, uti pror­sus indigna hominibus Tabernaculum Domini inhabitantibus, et venerando Altaris ministerio dedicatis. Statuimus propterea, atque decernimus, quod, si qui sunt Clerici, aut prima Tonsura, aut Ordinibus minof.bus initia i, nul­lumque Ecclesiasticum Beneficium possidentes, qui, neglectis Concilii Tri­dentini Decretis,2 habitum Clericalem, ac Tonsuram non deferant, vel si etiam deferant, non tamen certae Ecclesiae, aut loco pio, cui ex mandato Episcopi adscripti fuerint, inserviant, sive in Seminario Ecclesiastico, vel in aliqua Schola, aut Universitate de licentia sui Ordinarii non versentur: Episcopi, nulla etiam praemissa monitione, eos privilegio Fori privatos declarent, eorum­que adscriptionem servitio certae Ecclesiae antea factam deleri lubeant. Sique ii meliorem vitae rationem non inierint, aut etiam si alii sint, quos ex pro- pria culpa efficiendos idoneos promotioni ad sacros Ordines sperari nequeat, iidem Episcopi, servata forma a Sacris Canonibus tradita, ad pr.vat.onem aliorum Clericalium privilegiorum contra ipsos procedant. Ubi vero reperian­tur Clerici Capellanias, vel Beneficia, cuiuscumque etiam tenuis redditus, obtinentes, quorum improba vita aliis offensionem praebens destruat potius, quam aedificet, vel concubinarii, aut foeneratores, vel ebr.etat., lud.sve alea- rum dediti, vel satores rixarum, vel negotiatores, vel arma gestantes, vel

1 Cf. N. 258.

» Sess. XIV, de ref., c. 6.

Clericalem habitum, Tonsuramque non deferentes, vel Ecclesiastica immuni tali- in fraudem tributorum, et vectigalium a Laicis non exemptis solvendo rum temere abutentes, vel qui demum similia, aut maiora crimina patran­tes, numero magis, quam merito ad Ecclesiam pertinere visi fuerint: Episcopi, praemissis tamen necessariis monitionibus, servatisque aliis de iure servan­dis, contra ipsos, ad poenas a Romanis Pontificibus Praedecessoribus Nostris, et a Sacris Conciliis impositas, et etiam ad privationem Beneficiorum, Capel- laniarum, et Ecclesiasticorum Officiorum in omnibus illis casibus, in quibus praedicta privatio a Sacris Canonibus imposita est, humanis quibuscumque rationibus postpositis procedant, memores seipsos neglectae Subditorum emen­dationis condignas, Deo vindice, poenas persoluturos.

§ 7. Sed et cum Personae Ecclesiasticae nunquam satis in obsequiis Supremo Numini exhibendis, iisque praestandis, quae eorum statui consen­tanea sunt, exerceri valeant, plurimum in Domino commendamus pium morem in plerisque Hispaniarum Dioecesibus vigentem, ut Clerici tam in minoribus, quam in maioribus Ordinibus constituti, atque etiam Presbyteri, tametsi Beneficia, vel Officia Ecclesiastica non habentes superpelliceo induti in Ecclesiis, quibus adscripti fuerint, Missae Conventuali cum cantu cele­bratae, necnon primis, et secundis Vesperis Officii diebus Dominicis, aliis­que festis assistant. Quinimo enixe hortamur, ut Episcopi aliarum Dioece- sum, in quibus mos ille institutus hactenus non fuerit, id in posterum servari curent in omnibus, ac insuper satagant, ut omnes Ecclesiastici praedicti etiam collationibus habendis coram Parochis suis, vel aliis ab Episcopo deputatis super casibus conscientiae forum concernentibus, et super ritibus, ac caere­moniis sacris intersint.

§ 8. Et quoniam in praedictis Hispaniarum Regnis reperiri intelleximus Beneficia, et Capellanias etiam de iurepatronatus, vel Ecclesiasticorum, vel Laicorum, nullo tamen certo proventu instructas, vel adeo tenui, ut nec ad dimidiam, nec ad tertiam partem congruae pro Clericis ad sacros Ordines promovendis necessariae ascendant: malis haud quidem Ievibus inde erum- pentibus occurrere cupientes, statuimus, et mandamus, quod Episcopi ad Beneficiorum, et Capellaniarum, quae nullum certum redditum habent, sup­pressionem statim deveniant. De aliis vero Beneficiis, et Capellaniis, quarum certus annuus fructus ad memoratam saltem tertiam congruae partem non ascendit, decernimus nulli in posterum conferendam esse primam Tonsuram ratione iuris assequendi aliquod ex dictis Beneficiis, et Capellaniis. Utque Patronatuum iura, quantum fieri possit, salva remaneant, liceat Patronis tam Ecclesiasticis, quam Laicis ad dicta Beneficia, et Capellanias nominare, non tamen veluti ad Beneficia Ecclesiastica requirentia in nominandis primam Tonsuram, sed tanquam ad legata pia; et nominati, tametsi primam Tonsu­ram non habentes, ea retinere possint uti pia legata cum onere adimplendi omnia onera a Fundatoribus iniuncta.

§ 9. Non sine gravi animi nostri dolore etiam accepimus, quod quam­quam Tridentina Synodus decreverit1 omnes, qui Parochiales, vel alias curam

1 Sess. V, de ref., c. 2; sess. XXIV, de rej., c. 4, 7.

animarum annexam habentes Ecclesias quocumque modo obtinent, debere diebus saltem Dominicis, et festis solemnibus plebes sibi commissas pro sua, et earum capacitate pascere salutaribus verbis, docendo ea, quae Christifideles ad salutem scire oportet, ac explicando Divinae Legis praecepta, fideique dogmata, puerosque eiusdem fidei rudimentis imbuendo, et brevi, facilique sermone vitia denuntiando, quae declinare, et virtutes, quas sectari opor­teat; nihilominus nonnulli Parochialium Ecclesiarum Rectores, haec, quae suarum partium adeo sunt, praetermittunt, culpam huiusmodi a se amoliri nitentes, vel praetextu immemorabilis, sed quidem pravae consuetudinis, vel quia haec ab ipsis praestari necesse non videatur, suppetente nimirum copia aliorum habentium Sacras Conciones in aliis Ecclesiis, itemque imbucntium pueros Mysteriis fidei, vel in scholis, vel in computis. Ne itaque sub iuani istarum, aliarumque similium excusationum praetextu tanta Christianae Rei­publicae pernicies struatur, districte praecipimus singulis Hispaniarum Ar­chiepiscopis, et Episcopis, ut omnino efficiant, quod omnes ii, qui anima­rum curam gerunt, munia praedicta per seipsos, vel, si legitime impediti fuerint, per alios idoneos diligenter exequantur. Si vero aliqui non satis habiles ad illa obeunda reperiantur, iidem Archiepiscopi, et Episcopi per alios a se deputandos sumptibus Parochorum minus idoneorum opportune suppleri curent; et in posterum Beneficia, quibus animarum cura imminet, nonnisi vere idoneis ad memorata officia per seipsos adimplenda conferantur.

§ 10. Praeterea, ne Constitutionis Sancti Pii V etiam Praedecessoris Nostri,1 in qua taxatur congrua fructuum portio Vicariis perpetuis anima­rum curam exercentibus assignanda, interpretationem ab eius sententia alie­nam fieri contingat: declaramus Constitutionem illam pertinere dumtaxat ad Vicarios perpetuos illarum Ecclesiarum Parochialium, quae aliis Ecclesiis, Monasteriis, Collegiis, Beneficiis, et Locis Piis unitae sint; necnon portionem annuam fructuum, quae ibidem statuitur assignanda ipsis Vicariis in summa non maiori, quam centum, nec minori, quam quinquaginta scutorum, intel­ligi debere de scutis argenteis iuliorum decem monetae Romanae pro quo­libet scuto. Quoties itaque in aliis Parochialibus Ecclesiis, quae, ut praefertur, unitae non sint, oportuerit ex aliqua iusta causa provideri per Coadiutores Parochorum, aut per Vicarios temporarios, curae erit Episcopis pro data sibi a Tridentina Synodo potestate2 partem fructuum praedictis Coadiutori­bus, aut Vicariis assignandam determinare in ea quantitate, quae pro suo prudenti arbitrio, et conscientia conveniens videbitur, ratione videlicet habita reddituum, et emolumentorum Ecclesiae Parochialis, in qua deputati fuerint, necnon inspectis conditionibus Loci, numero animarum, qualitate laboris, et quantitate impensarum, quas commissi officii necessitas postulaverit. Quod si Parochi ab Episcopis moniti, congruo iisdem termino praefixo, Coadiu­tores, sive Vicarios temporarios, quoties opus fuerit, assumere neglexerint: poterunt ipsi Episcopi eos, quos huic muneri idoneos censuerint, auctoritate propria deputare cum assignatione antedictae portionis fructuum. Et nihilo-

1 Ad exequendum, 1 nov. 1567. - Bull. Rom., tom. 4, II, p. 401, 402.

* Sess. XXI, de ref., c. 4.

minus, ubi etiam praedicti Coadiutores, aut Vicarii temporarii a Parochi , nominati, vel assumpti fuerint, de eorum idoneitate Episcopis constare per examen debeat, antequam ad exercitium admittantur; nec satis sit, quod ad confessiones audiendas antea fuerint approbati, nisi aliis etiam qualitatibus ad curam animarum recte exercendam opportunis praediti noscantur. Quibus si careant, nec Parochi deinde intra alium similem terminum ab Episcopis praefigendum alios vere idoneos nominaverint: tunc pariter ad ipsos Epi­scopos libere spectet deputatio cum dicta congruae assignatione; nec ulla Parochorum contradictio, aut exemptio, aut appellatio, aut cuiuscumque Iudi­cis inhibitio executionem deputationis, et assignationis certae partis fructuum in casibus praemissis suspendere possit, itemque non obstante qualibet con­traria consuetudine, etiam immemorabili.

§ 11. Verum, quia non satis animarum curae, et necessitatibus quan­doque consultum est per hoc, quod ad obeunda Parochialia munia alii Sacer­dotes Parochis adiungantur, sed maiora remedia adhiberi oportet, quoties nempe ob locorum distantiam, sive itineris difficultatem Parochiani sine magno incommodo pro Sacramentis percipiendis, Divinisque Officiis audien­dis accedere ad Ecclesiam Parochialem nequeant, tunc quidem meminerint Episcopi licere sibi pro suo arbitrio, invitis etiam Rectoribus vel intra eas­dem Parochias destinare Ecclesias, in quibus Sacerdotes Parochorum Coad­iutores Sacramenta ministrent, et Divinum cultum exhibeant, vel novas Parochias, novasque Parochiales Ecclesias a veteribus distinctas constituere, iisque novos Parochos praeficere, assignata ex redditibus ad veterem Paro­chialem Ecclesiam quomodocumque pertinentibus convenienti portione ad victum eorum, qui, vel tanquam Coadiutores in dictis aliis Ecclesiis depu­tati, vel tanquam distincti, et independentes Parochi curam animarum exer­cuerat; nulla ad praemissa impedienda suffragante appellatione aut inhibi- tione.

§ 12. Cum ex praescripto quoque Tridentinae Synodi1 Episcopis is honor tribuendus sit, qui eorum dignitati convenit, eisque in Choro, et in Capi­tulo, in Processionibus, et aliis actibus publicis primus locus esse debeat, et praecipua omnium rerum agendarum auctoritas; mandamus id religiose, ac perpetuo observari in omnibus actibus adeo iustae huiusmodi praeemi- nentiae, et auctoritati consentaneis, non obstantibus privilegiis etiam ex fun­datione competentibus, consuetudinibus etiam immemorabilibus, sententiis, iuramentis, et concordiis, quae suos tantum obligent Auctores.

§ 13. Praeterea, ut claustralis quoque disciplinae vigor illibatus permaneat, Pontificiae nostrae solicitudinis partes etiam duximus interponendas. Cum itaque experientia compertum fuerit quantum detrimenti illi afferatur, ex quo plures ad religiosum habitum admittantur, quam vires reddituum patiantur: moderno, ac pro tempore existenti Nostro, et Apostolicae Sedis in iisdem Hispa­niarum Regnis Nuncio per praesentes committimus, et mandamus, ut curet, et vigilantiam adhibeat, ne contra praescriptum memorati Concilii Tridentini2

1        Sess. XXIII, de ordine, c. 4.

2        Sess. XXV, de regularibus, c. 3.

in Monasteria, Conventus, et Domos, tam virorum, quam mulierum, sive bona immobilia possideant, sive non possideant, maii n numerus recipiatur, quam qui, vel ex proventibus propriis ipsorum Monastet n irum, Conventuum, aut Domorum, vel ex consuetis eleemosynis, aliisve quilui utnque obven- tionibus, in commune tamen conferendis, commode possit sustentata.

§ 14. Quoties vero Regulares ad Ordines erunt promovendi, servetur omnino Decretum Congregationis Cardinalium Concilii Tridentini Interpre­tum a piae mem. Clemente Papa VIII Praedecessore etiam nostro l'infirma­tum die 15 martii 1596,1 quo sancitur non ad alium, quam ad I pi<>pum Dioecesanum literas dimissorias pro eorumdem Ordinum susceptione a ms

Superioribus esse dirigendas, praeterquam iii casu quo Dioecesanus a I »          -

cesi abesset, vel Ordinationes non esset habiturus; quo etiam casu in Uteris dimissoriis ad alium Episcopum dirigendis expressa fieri debeat mentio, vel de praedicta Episcopi Dioecesani absentia, vel de illa alia causa, vulelnet, quod Ordinationes non sit habiturus: exceptis tamen quoad praedicta Kcgu laribus illis, quibus per speciale privilegium a Sede Apostolica post Conci­lium Tridentinum fuerit concessum, ut a quolibet Catholico Antistite Ordi­nes suscipere possint, super quo indulto nihil per praesentes innovare intendimus. Noverint autem Episcopi se debere per semetipsos, secluso aegro­tationis casu, Ordines conferre, et sacrorum Ordinum collationem statutis a iure temporibus, ac in Cathedrali Ecclesia, vocatis, et adstantibus Cano­nicis, publice habendam esse, vel si in alio Dioecesis loco, semper tamen in Ecclesia, quantum fieri poterit digniori, et praesente Clero eiusdem loci. Ne vero incertitudo, an ipsi Ordinationes sint habituri, nimis grave afferat incom- modum promovendis, varia Dioecesis loca inhabitantibus, per mensem ante singulis vicibus publico Edicto ab iisdem Episcopis denuntietur, se Ordina­tiones esse habituros, adeo ut quoties denuntiatio huiusmodi facta non fuerit, inde satis intelligant Regulares, Episcopum Dioecesanum Ordinationes ea vice minime esse habiturum, sibique idcirco licitum futurum Ordines ab alio Episcopo suscipere cum Uteris dimissoriis suorum Superiorum ad eum dire- ctis, servata in iis forma superius expressa.

§ 15. Episcopi in omnibus mulierum Monasteriis sibi subiectis ordinaria, in aliis vero exemptis auctoritate Sedis Apostolicae inconcusse observari curent, quae circa Sanctimonialium clausuram, vetitumque in dicta Mona- steiij in cessum, tam in Decretis Tridentinae Synodi,2 quam in Constitutione similis memoriae Oregorii Papae XIII etiam Praedecessoris nostri edita Idibus Iunii ' 1575 provide ordinata sunt.

s io. l'eipeiidcutes etiam Christianae Reipublicae in primis expedire, ut ministerium, .n potestas clavium in remittendis, retinendisque peccatis recte

exerceatur, de, i n ..              Sacerdotes, tam Saeculares, quam Regulares, qui ab

Episcopis obtinui-imt licentiam audiendi confessiones limitatam, vel quoad locum, vel quoad genus personarum, vel quoad tempus, non posse poeni-

1        In Bened. XIV, cc.nst Impositi Nobis, 27 febr. 1747. - Cf. N. 376.

2        Sess. XXV, df rf>:nltirib,is, c. 5.

3        Cf. N. 147.

tentiae Sacramentum administrare extra tempus, vel locum, vel genus pci sonarum ab ipsis Episcopis praescriptum, quocumque privilegio etiam in vim Bullae, quae appellatur Cruciatae Sanctae, competente nullatenus suffraga turo. Cumque idem Innocentius Praedecessor per suas die 19 Aprilis anni millesimi septingentesimi expeditas literas1 decreverit Sacerdotibus tam Sac cularibus, quam Regularibus non licere confessiones eorum, a quibus ex indulto praedictae Bullae Cruciatae ad iii electi fuerint, audire, absque prae­cedenti approbatione Ordinarii illius loci, in quo ipsi Poenitentes degunt, et Confessores eligunt, etiamsi ab Ordinariis aliorum locorum antea approbati fuissent, ac etiamsi Poenitentes Ordinariis illis, qui Confessores electos appro- bassent, subditi essent; necnon confessiones aliter factas, ac respective exce- ptas, nullas fore, irritas, et invalidas, et Confessores ipso iure suspensos esse; Nos eamdem Constitutionem approbantes, confirmantes, et innovantes declaramus insuper praedictis Sacerdotibus, tam Saecularibus, quam Regu­laribus ad confessiones excipiendas, vel ex vi praedictae Bullae Cruciatae, vel ex quocumque alio privilegio electis suffragari minime etiam posse, quod approbati alias fuerint ab Episcopo illo, qui aliquando fuerit Ordinarius loci, in quo confessiones audienduc sint, sed talis tunc temporis amplius non existat, vel quia ab humanis cxcesserit, aut Episcopatui renuntiaverit, vel quia ad aliam Ecclesiam auctoritate Apostolica translatus reperiatur, sed necessariam omnino esse illius, qui actualiter, et pro tempore Ordinariam Iurisdictionem in ea Dioecesi exerceat, approbationem. Haec tamen suffra- getur etiam tacita, eaque adesse censeatur, quousque praecedens licentia, sive approbatio duret, et revocata ab eo non fuerit; in quo casu nova, et expressa impetranda erit, si illa praecedenter obtenta, vel per temporis adscri­pti lapsum expiraverit, vel per posteriorem revocationem sublata fuisset.

§ 17. Meminerint quoque Regulares se excipere non posse confessiones Monialium, tametsi eorum regimini, et gubernio subiectae sint, nisi ultra licentiam suorum Praelatorum Regularium praecedat examen coram Episcopo Dioecesano faciendum, eiusque specialis quoad confessiones dictarum Monia­lium approbatio; remota quacumque contraria consuetudine,etiam immemo­rabili. Cumque ex eodem Concilio Tridentino2 Confessor extraordinarius bis, aut ter in anno offerri Monialibus debeat, qui omnium confessiones audiat; si in posterum Superiores Regulares quoad Monasteria ipsis subiecta toties praedictum extraordinarium Confessorem deputare neglexerint, vel si etiam ex proprio eodem Ordine semper deputaverint, nec saltem semel in anno ad id munus elegerint Sacerdotem, aut Saecularem, aut Regularem alterius diversi Ordinis Professorem: in his casibus Episcopi pro suo arbitrio, et con­scientia deputationem huiusmodi facere possint, nec illa quovis titulo, aut praetextu a Superioribus Regularibus valeat impediri.

§ 18. Episcopi insuper abusus omnes, qui in Ecclesiis, aut Saecularibus, aut Regularibus contra praescriptum Caeremonialis Episcoporum, et Ritualis Romani, vel Rubricas Missalis, et Breviarii irrepserint, studeant omnino

1        Cf. N. 263.

2       Sess. XXV, de regularibus, c. 10.

removere. Et, si adversus ea, quae în dicto Cacrenioni.di statuta sunt, con­suetudinem etiam immemorabilem allegari contingat, postquam recognove­rit, aut eam non satis probari, aut etiam probatam ulli n ati, utpote irra- tionabilem, de iure non posse: executioni eorum, quae iu dicto Caeremoniae constituta sunt, diligenter incumbant, nec ulla suspensiva appellatio admittatur.

§ 19. Sedulo pariter curent iidem Episcopi, ut eliminentur abusus, si qui forsan, tam quoad Ecclesiasticos Saeculares, quam quoad !•' u! .:• ¦ indu­cti fuerint adversus Concilii Tridentini Decretum de obscrvandi . et cvitan- dis in celebratione Missarum Sess. 22, et contra Regulares, si opus fuerit, procedant ex Apostolica delegatione in eo Decreto ipsis indulta, po.tposi'a quacumque appellatione suspensiva, sed solum reservata in devolulivo sup. i

quocumque dubio, quod excitari contigerit, declaratione Congicp.it            pio

tempore existentium Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinalium menioiati < am cilii Interpretum.

§ 20. Cumque circa Missarum celebrationem in privatis Oratoriis, m < non circa usum Altaris gestatorii a rec. mem. Clemente PP. Xl Praedo, sore etiam nostro opportunum Decretum promulgatum fuerit die 15 decem­bris anni 1703,1 Episcopi dent operam, ut omnia ibidem statuta etiam iii Regnis Hispaniarum serventur, idemque Decretum in suis respective Dioe­cesibus, ut facilius omnibus innotescat, publicari faciant, addita etiam prohi­bitione, ne in privatis Regularium cellis, sive cubiculis erigatur Altare pro re sacra ibidem facienda, et contra quoscumque contravenientes censuris etiam Ecclesiasticis procedant, adhibita quoad Regulares auctoritate Sedis Apostolicae in memorato Decreto ipsis delegata, remotaque quacumque con­traria consuetudine, etiam immemorabili. Declaramus tamen, quod cum in praedicto Decreto statuatur, non licere Episcopis extra Domum propriae habitationis in domibus laicis erigere Altare, ibique Sacrosanctum Missae Sacrificium celebrare, sive celebrari facere, huiusmodi prohibitio intelligenda non sit de domibus etiam laicis, in quibus ipsi Episcopi forte occasione Visi­tationis, vel itineris hospitio excipiantur, ut nec etiam quando Episcopi in casibus iure permissis, vel de speciali Sedis Apostolicae licentia absentes a domo propria ordinariae habitationis, moram idcirco faciant in aliena domo per modum similis habitationis: his enim casibus licita iis erit erectio Altaris ad effectum praedictae celebrationis, non secus, ac in Domo propriae ordi­nariae habitationis.

§21. Praecipimus quoque accurate attendi, ac adimpleri quaecumque alia praescribuntur in eiusdem Generalis Synodi Sess. 25 de Regularibus, et Monialibus. Cumque in cap. 25 amplissime derogetur omnibus contrariis privilegiis sub quibuscumque formulis verborum conceptis, ac Mare magnum appellatis, etiam in fundatione obtentis, necnon Constitutionibus, et Regulis etiam iuratis, atque etiam consuetudinibus, vel praescriptionibus etiam imme- morabilibus: sciant omnes derogationem huiusmodi non ad ea tantum referri, quae in praedicto capite continentur, sed etiam ad alia, quae in sin­gulis superioribus capitibus eiusdem Sessionis constituta sunt.

1 Cf. N. 264.

§ 25. Enixe denique, et ex intimo Paterni cordis Nostri sensu omnes e religiosissima Hispanica Natione monemus, ut memores sint teneri se exacte, firmiter, et cum effectu observare etiam omnia, et singula in caeteris omni­bus eiusdem Tridentini Concilii Decretis sancita. Et ne eorum executio post­hac ullo modo impediatur, aut retardetur, decernimus, ac declaramus nullum pro impedienda, aut suspendenda executione Conciliarium sanctionum eius­modi, aut Decretorum, quae ab Ordinariis edita fuerint pro executione pariter eorum, quae in ipso Concilio statuta sunt, suffragari posse, ac debere contrarium privilegium, quod ante praedicti Concilii promulgationem a Sede Apostolica obtentum fuerit, nisi etiam post ipsum Concilium fuerit in forma specifica ab eadem Apostolica Sede confirmatum, vel noviter concessum, itemque obstare non posse ullum statutum, vel concordiam, quae a prae­dicta Apostolica Sede specialiter confirmata non sit, neque quemcumque longaevum non usum, aut contrariam consuetudinem, vel praescriptionem etiam centenariam, vel immemorabilem, nisi forsan praefatae consuetudinis, aut praescriptionis materia capax sit, et insuper consuetudo, aut praescriptio immemorabilis probata iam sit, et admissa a competenti Iudice per tres sen­tentias conformes, vel per unam, quae in iudicatum transierit, nec demum quamcumque appellationem, sive inhibitionem etiam temporariam ; reservato dumtaxat recursu in devolutivo ad memoratam Congregationem Cardinalium eiusdem Concilii Interpretum; quibus etiam tanquam Executoribus prae­sentium nostrarum Literarum, non solum committimus, et mandamus, ut eas, ipsarumque Decreta, et Ordinationes omnes perpetuo, et inviolabiliter obser­vari faciant cum eadem potestate, quae iisdem Cardinalibus a Sede Aposto­lica tributa est pro executione Decretorum memorati Concilii, sed etiam privative facultatem impertimur, quandocumque opus fuerit, interpretandi, explicandi, ac declarandi eamdem Nostram Constitutionem, omnesque, et singulas Ordinationes in ea contentas (exceptis his, quae ad Caeremoniale Episcoporum, Rituale Romanum, et Rubricas Missalis, et Breviarii pertinent) quatenus illis dubietas aliqua, aut difficultas emerserit; non retardata tamen interim illarum executione, adeo ut ante huiusmodi executionem nec ullus recursus ad eamdem Congregationem Cardinalium, nec ulla super quovis dubio consultatio promoveri possit. Decretis vero, et declarationibus a prae­dicta Congregatione faciendis, postquam nostra, aut Romani Pontificis pro tempore existentis approbatio accesserit, statim quaecumque reclamatio, aut consultatio omnino cessare, perpetuumque silentium desuper impositum censeri debeat ».

§ 28. Cum autem, sicut accepimus, tametsi praemissa a memorato Inno­centio Praedecessore matura, ac saluberrimo fuerint, constituta, et ordinata consilio, illa nihilominus, necdum plenariae executioni, ut par erat, deman­data fuerint, neque proinde optatos fructus usquequaque proferre valuerint: hinc est, quod Nos probe considerantes nihil magis alios ad veram pieta­tem, et Dei cultum assidue instruere, et excitare, quam eorum vitam, et exemplum, qui se divino ministerio dedicarunt, facileque fieri posse, ut populus in via Domini prospere, et feliciter progrediatur, si Clerus illi prae­luceat, ac suavem in eo sanctioris disciplinae, bonorumque operum odorem

diffundat, ac propterea eorumdem praemia n um .>•! 1 ¦ i.nn pium, et salu­tarem finem tendentium subsistentiae, ac paiatnr ... m, nblatis quibus­vis impedimentis, quantum cum Domino possumus, i .   n. n.i cura, et solicitudine consulere cupientes, praeinsert is In i i r . . ...ris literas, et quaecumque in eis constituta, ordinata, s.m ita. .! . . : J. . I:i rata, ac alias quomodolibet contenta, et expressa, a tenore praesentium perpetuo approbamus, et continuatim . , ii i, pu. sit, innovamus, et de novo constituimus, ordinamus, im i et declaramus, illisque inviolabilis Apostolicae firmitatis i m •> > imui. necnon tam Dilecto Filio nostro, et Sedis praefatae in Regni» II ; i Nuncio nunc, et pro tempore existenti, quoad ea, quae ad tp»um. . u. pu- Tribunal pertinent, quam Venerabilibus Fratribus Archiepisi opn, t |m.. i >». caeterisque locorum Ordinariis, et Superioribus, ac etiam dile> ti» l ilu< m que Clero saeculari, et regulari eorumdem Regnorum distriete, ,u n minatione divini iudicii auctoritate praefata harum serie prae, quum»

mandamus, ut illa omnia, et singula omni mora, dilatione, et > nn. t » i                  

sublata, debita obedientia exequantur, et accurate, et exacte servent, la. uni que respective illa ab iis, ad quos spectat, et quandocumque spei t.ibit m futurum eadem auctoritate omnimodae executioni demandari, et inviolabi­liter observari.

§ 29. Decernentes, etc.

[Bull. Rom., tom. 11, p. 350-356].


284

Benedictus XIII, const. Romanus Pontifex, 28 apr. 1725.

Romanus Pontifex aequi, bonique supremus Assertor, auctoritatem a Christo per Beatum Petrum Apostolorum culmen sibi traditam intelligens, ut ex Agro Dominico pro temporum necessitate noxia evellat, et destruat, uti- liaque plantet, ac aedificet, ea interdum, quae a Praedecessoribus suis ob rationabiles, et iustas causas olim sancita fuerunt, ubi in grave aliorum praeiu­dicium, et detrimentum redundare cognoscit, atque dissidiis, et contentionibus fomctitum praebere animadvertit, maxime inter Dei, et Ecclesiae Ministros, <1110111111 est evangelizare pacem, et quibus a Domino non aliud frequentius, neque euixius commendatur, quam ut pacem, ac unitatem diligant, moderari, «•t immutare, aliasque Pastoralis Officii sui partes desuper interponere solet, prout rerum, locorum, temporumque circumstantiis mature pensatis, discor­diarum extinctioni, Ecclesiasticorum Ministrorum quieti, fidelium animarum saluti, divinoque cultui conspicit salubriter expedire.

§ 1. Sane quamplures Romani Pontifices Praedecessores Nostri multi­plicia, ac plane insignia considerantes merita Ordinum Regularium, qui mili­tantem in terris Ecclesiam fortissimis omni tempore auxerunt praesidiis, viris nempe vitae sanctitate, doctrinae laude, ac Orthodoxae Religionis zelo prae­stantibus, eidemque in Coelis triumphanti eximii fulgoris lumina addiderunt,

ipsos Ordines, eorumque Professores, plurimis satis amplis indultis, et pri­vilegiis benigne decorarunt, ac inter alia iis illud concesserunt, ut canonicam portionem, seu quartam funeralium emolumentorum partem pro personis, quae in eorum Ecclesiis sepulturam sibi eligerent, Parochis persolvere minime tenerentur; ac ad maiorem eiusmodi privilegii firmitatem, sanctioni etiam a fel. rec. Clemente V Praedecessore Nostro editae in Concilio Viennensi, et relatae in Clementina: Dudum de Sepultur., necnon Concilii Tridentini decreto relato in Cap. 13, Sess. 25 de Refor., praedictam Quartam Funera­lium Parocho aperte reservantibus, non semel amplissime derogarunt. Unde non acerbae modo Parochorum querelae, sed innumerae etiam contentiones, atque lites inter eos, et Regulares super solutione eiusdem Quartae diversis temporibus excitatae fuerunt, quae coram Ordinariis locorum, et deinde in variis quoque almae Urbis nostrae Tribunalibus, praesertim vero in Audi­torio Palatii Nostri Apostolici, et in Congregatione Venerabilium Fratrum Nostrorum Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinalium praefati Concilii Triden­tini Interpretum magno partium studio, nec minori sumptuum incommodo discussae, sicut accepimus, aliquando ad favorem Parochorum, aliquando autem ad favorem Regularium, pro diversis causarum circumstantiis, atque vario Iudicantium sensu, decisae, ac definitae fuerunt. Haec porro iudicatorum, sententiarumque diversitas, cum nullam certam, ac determinatam constituerit regulam in evenientibus casibus observandam, magnum plane fomentum, et ansam relinquit, imo et latam sternit viam ulterioribus inter praedictos Regu­lares, et Parochos litibus, et controversiis, ex quibus ipsi, qui in domo Dei ambulare debent cum consensu, novis de cetero perturbari dissidiis, novisque praegravari dispendiis possunt, cum Divini cultus detrimento, et scandalo plurimorum.

§ 2. Quocirca Nos maxime expedire censentes, ut eiusmodi controver­siae, et lites ab Ecclesia Dei penitus arceantur, ac insuper, licet universos Ordines Regulares, in quibus, nempe in Ordine Fratrum Praedicatorum, Nos ipsi plurium annorum spatio versati sumus, speciali paternae eharitatis affectu prosequamur, eosque, uti de Ecclesia, Catholica Fide, et Sede Apo­stolica optime meritos, praecipuo semper in honore, ac pretio habuerimus, et habeamus; nihilominus considerantes exemptionem a solutione Quartae Funeralis praefatis Ordinibus a dicta Apostolica Sede concessam modo vergere in maximum Parochorum praeiudicium, tum propter multiplicationem Con­ventuum, et Monasteriorum Regularium, tum etiam propter auctam devotio­nem, et consuetudinem Fidelium sepulturam eligendi in Ecclesiis praedictorum Regularium, ac proinde non modo consentaneum, sed etiam necessarium arbi­trantes, ut eorumdem Parochorum, quibus ceteroquin Sacri Canones, et prisca Ecclesiae disciplina aperte suffragantur, indemnitati opportune consulatur, et antedicta Apostolica privilegia ad aequitatis limites reducantur.

§ 3. Hinc igitur est, quod Nos omnia, et singula memorata privilegia exemptiva a solutione Quartae Funeralis quibusvis Ordinibus, Congregatio­nibus, ac Institutis Regularibus ab Apostolica Sede, ut praefertur, quando­cumque, et quomodocumque concessa praesentibus pro plene, et sufficienter expressis habentes, ac de eorum tenore, et substantia satis superque instructi,

de nonnullorum Venerabilium Fratrum Nostrorum Sanctae Romanae Eccle­siae Cardinalium, et aliquot etiam Romanae Cunae Praelatorum a Nobis ad id specialiter deputatorum consilio, suadentibus etiam I piscopis, et aliis Ecclesiarum Praelatis in praesenti Sacro Concilio i migicgutis, ac insuper Motu proprio, ex certa scientia, ac matura deliberatione Nostris, deque Apo­stolicae potestatis plenitudine, hac Nostra perpetuo valitum i institutione, praemissa omnia privilegia quoad Quartam Funeralem tantum pn> b>« is infra exprimendis moderamur, reformamus, ad viam iuris icdm unus, et quatenus opus sit, etiam revocamus, et abrogamus, neque cuiquam deum-ps suffragari posse, vel debere decernimus.

§ 4. Praeterea motu, scientia, et potestatis plenitudine smnlilms n., i- mus, statuimus, et mandamus, ut in Italia, eique adiacentibus Insulis, a die publicationis praesentis Constitutionis in futurum Parochis defuit, lorum, qui in Ecclesiis quorumcumque Regularium praedictorum tumulalmntui, peisoi. vatur, et cum effectu tradatur Quarta pars omnium Intorticiorum, et ( au- delarum, quibus defuncti Cadaver in itinere ad Ecclesiam tuinulantem e .o ciabitur, necnon omnium Intorticiorum, et Candelarum, quae in eadem I > . Ii i i circa Cadaver, vel etiam in Altaribus in die funeris accendentur. A praedo ta tamen Quarta Funerali exceptae intelligantur, et sint Candelae, quas Sacer- dotes, etiam Regulares, vel piarum Sodalitatum Confratres funus associantes, manualiter per viam accensas deferent. Quod si funus non fieret in die tumu- lationis, sed ad diversam diem, vel ad aliud longius tempus differetur, Parocho nihilominus asignetur Quarta pars omnium Intorticiorum, et Candelarum, quae ipsamet peracti funeris die in Ecclesia, ubi defunctus humatus fuit, circa Cenotaphium, seu Tumulum honorarium, atque etiam in Altaribus eiusdem Ecclesiae, accensa fuerint. Haec porro omnia locum habeant, et exacte in posterum observentur, quotiescumque defunctus extra suam Paro- chialem Ecclesiam tumuletur, vel exponatur sive quia in Ecclesia tumulante, vel exponente Beneficium obtinuerit, sive quia ibidem Sepulcrum habuerit gentilitium, sive tandem quia in ea Sepulcrum elegerit. Ceterum sub prae­dicta Quarta Funerali comprehendi non intendimus, imo expresse exeipimus, legata Missarum et Anniversariorum, hisque similia pia relicta ad tavoiein Ecclesiae tumulantis, vel exponentis a defuncto disposita. Circa quae, ac omnia, et singula alia, de quibus in praesenti Constitutione mentio faeta ium fuerit, privilegia praedictis Regularibus Ordinibus ab Apostolica Sede 11 incessu, salva prorsus, illaesa, ac inviolata perpetuo permanere, et ab ¦ minibus, ad quos spectat, et pro tempore quandocumque spectabit, incon- i uste, u u u lMgabiliter observari debere volumus, decernimus, et mandamus. I Mu vno , ousuetudincs legitimae probatae, conventiones, concordiae, vel statuti vig. o ut. quae praefatis Parochis magis faverent, illisque pinguiorem prae.b. ta Munia enniluineiitorum funeralium portionem assignarent, ea in iis, m qui i i ut locis inconcusse ab omnibus observari, motu, scientia, et potestatis plenitudine paribus, sancimus, praecipimus, et iubemus.

§ Decernentes, etc.

[Bull. Rom., tom M, p. 394-396].


285

Benedictus XIII, const. Pius et misericors, 28 apr. 1725.

Pius et misericors Dominus, qui dum pro peccatis nostris irascitur, misericordiae recordatur, Templa Dominica construi, et divinis precibus con­secrari voluit, et praecepit, in quibus cum hominibus habitat, ut plebs fidelis per oblationes, et pacificas hostias devotae orationis, iram Iudicis mitiget, ipsius clementiam humiliter postulando. Ne igitur Domos Dei, quas decet sanctitudo, et quarum decorem summopere diligendum sacra eloquia testan­tur, propter temporum iniuriam collabi, in peius ruere, minusque decenter retineri contingat, Sac. Canones modis omnibus providere non omiserunt.

§ 1. Verumtamen experientia ostendit, quod dolenter dicimus, hactenus constituta haud sufficienter praesidio fore, ut sacrarum legum vota adim­pleantur, quamobrem cum ad universalis Ecclesiae Pastorem pertineat vigili cura in re tam sancta, in qua nulla solicitudo nimia videri potest, nova sub- ministrare subsidia, praesertim ubi de reparandis, iisve debito modo con- servandis Ecclesiis Cathedralibus agitur, et Collegiatis, in quibus fidelis popu­lus frequentius ad orandum convenire solet, de nonnullorum Venerabilium Fratrum nostrorum Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinalium, et aliquot insuper dilectorum filiorum Romanae Curiae Praelatorum, quos ad id specialiter deputavimus, consilio, ac etiam Motu proprio, ex certa scientia, et matura deliberatione nostris, deque Apostolicae potestatis plenitudine decernimus, praecipimus, et mandamus per totam Italiam, et Insulas adiacentes, ut in poste­rum provisi de Canonicatibus, et Beneficiis, tam residentialibus non curatis, computatis etiam incertis, non excedentibus valorem annuum scutorum cen­tum monetae Romanae, quam non residentialibus, et simplicibus sitis extra Ecclesias Collegiatas, teneantur solvere, et respective deponere mediam anna- tam pro Fabrica Ecclesiae Cathedralis. Provisi vero de Canonicatibus, et Beneficiis tam residentialibus non curatis, computatis etiam incertis, non exce­dentibus valorem annuum scutorum centum monetae praefatae, quam non residentialibus, et simplicibus sitis in Ecclesiis Collegiatis, vel ad illas translatis, itidem teneantur solvere, et respective deponere mediam annatam pro Fabrica Ecclesiae Collegiatae, sive Beneficia praedicta liberae collationis, sive Iurispa- tronatus mixti, ac etiam laicalis fuerint, et ad quemcumque electio, collatio, institutio, et provisio pertineat, sive nimirum ad Metropolitanum, vel Ordi­narium, sive ad Capitulum, sive ad alium quemcumque inferiorem, dummodo collationis, institutionis, et provisionis Sanctae Sedis minime existant, aut etiam legitima non vigeret consuetudo solvendi, dimittendi fructus sex men­sium, aut similem non tamen minorem ratam favore Fabricae, vel Sacristiae, utroque enim in casu pro Fabrica praedicta nihil solvendum, aut deponen­dum erit.

§2. Ut autem praemissa, quae ad consulendum debito Metropolitanarum, et Cathedralium, ac Collegiatarum Ecclesiarum decori disposita dignoscuntur,

suum sortiantur effectum, praecipimus, et mandamus, quod mediae annatae huiusmodi dcponantur penes personam idoneam ul> I piseopis cum scientia, et consensu Capitulorum deputandam, et successive, ab eisdem deficiente necessitate occurrendi reparationi Ecclesiae investiantur, et Collocentur in stabilibus, et fundis, seu Capitalibus tutis, securis, atque fructiferis, ac ubi fieri poterit in locis Montium Cameralibus non vacabilibus, pro dote Fabricae singularum Ecclesiarum praedictarurn, ac eiusmodi dotium annuus proventus non in alium usum, quam reparationis, conservationis, et mauutentionis Fabricae earumdem Ecclesiarum ab uniuscuiusque Praesulibus, cum scientia pariter, et consensu suorum Capitulorum in occurrentibus casibus erogetur, et quotiescumque dictas Ecclesias reparatione non indigere constiterit, annui etiam fructus, et fructuum fructus dotium praedictarurn in aliis stabilibus fundis, et Capitalibus tutis, atque fructiferis, ac respective in aliis locis Mon­tium eodem prorsus modo investiantur, et collocentur, ad hoc, ut ipsaemet dotes maiora in dies, benedicente Domino, suscipiant incrementa, adeoque earum redditus supportando reparationis Fabricae ipsarum Ecclesiarum oncri satis esse possint.

§ 3. Caeterum super praemissis omnibus, et praesertim super iis, quae rectam, et fidelem praefatarum dotium administrationem respicient, eorumdem Archiepiscoporum, Episcoporum, et Praelatorum interiorum, atque etiam Capitulorum conscientiam peculiariter, et districte oneramus. Ac insuper quoties Archiepiscopi, Episcopi, vel Ordinarii inferiores, ac respective Capi­tula in aliquo ex his defecerint, ita ut vel ratione minus fidelis, idoneique depotitarii aut ex causa non facti, vel minus tuti, et exinde deperditi inve- stimenti, aut demum propter erogata Capitalia, vel fructus in alios usus, aliquod praeiudicium emerserit patrimonio Fabricae, ipsi Archiepiscopi, Epi­scopi, vel Ordinarii inferiores, et respective Capitula, et singuli Canonici qui defecerint, eorumque haeredes, et successores teneantur ad omnia damna, . i interesse favore praedictae Fabricae, eorumdemque bona omnia pro potiori eunti 11 affecta sint, et specialiter hypothecata favore eiusdem Fabricae.

•j i Quoniam vero nostrae mentis non est per hanc nostram Consti-

iviti.. tu. ut praemisimus, Sacrorum Canonum statuta, et praesidia minuere,

•»«! qu intum in Domino possumus augere favore Ecclesiarum, declaramus, ¦ ¦ u|KI N) volumus firmissimum nihilominus manere onus reparandi, restau- ini m uiiitenendi Ecclesias Cathedrales Episcopis a Iure iniunctum,

IU ut In re taurandis, reparandis, et conservandis Ecclesiis Cathedralibus, antequam tangantur fructus, seu capitalia favore Fabricae, vigore huius Con- Mllwt nli i 'i nda, teneantur Episcopi, et ad normam Sacrorum Cano- ti . •• . miui de e.uuin obligatione.

, % Prarlereaque decernimus habere favore omnium Ecclesiarum, et < "tlegfeUrum totius Italiae, et Insularum adiacentium, tametsi pro nonnullis l i ii. iiirtint diquae provisiones, sicuti per fel. recor. Innocentium

l'apa i n i '                      u nostrum pro tribus Ecclesiis, nempe Auximana,

V i te 1.......... , i i. uu u , 11 pet nos hactenus pro quatuor scilicet Nuscan.,

Vigilum , i iiti II im ini .i ! ., mlina mediante unione ratae pensionis super fructibus eai n im lc tu i i nn, actum fuisse constat, et in universum pro

Ecclesiis Regni Neapolitani emanavit Constitutio san. memor. Innocentii XII etiam Praedecessoris nostri incipien. Inscrutabilia et supervenerit alia nostra ampliativa incipiens Sacrosancti Apostolatus.2

§ 6. Excipimus tamen ab hac Constitutione Beneficia nostrae Archidioe- cesis Beneventanae. Dudum enim eorum respectu per aliam nostram Con­stitutionem incipientem : Romanus Pontifex,3 confirmando, declarando, et ampliando antiquam Constitutionem fel. recordat. Pii Papae II pariter Prae­decessoris nostri simile iniunximus Beneficiis in universa Archidioecesi exi- stentibus.

§ 7. Volumus autem, quod huic nostrae Constitutioni, seu solutioni mediae annatae praedictae minime subiecta existant Beneficia illarum Dioe- cesum, et respective Collegiatarum, in quibus reperitur opus, seu peculiare patrimonium Fabricae sufficienter instructum, aut onus, seu obligatio repa­randi, restaurandi, et conservandi Ecclesias residet penes Communitates loco­rum, vel adsunt dictarum Ecclesiarum Patroni, qui nisi reparare, et manu- tenere velint easdem Ecclesias, earum Patronatum amittere debent. Cum enim in his satis consultum sit reparationi, et conservationi Ecclesiarum, nolumus aliud superaddere Beneficiatis impedimentum, quod vergeret in sub- levamen eorum, qui de iure tenentur.

§ 8. Decernentes, etc.

[Bull. Rom., tom. 11, p. 397-399].


286

Benedictus XIII, const. Apostolicae Ecclesiae, 2 maii 1725.

Apostolicae Ecclesiae regimini per ineffabilem Divinae Bonitatis abun­dantiam nullo licet meritorum nostrorum suffragio, praesidentes, eo potissi­mum Apostolicae vigilantiae studia dirigenda esse arbitramur, ut qui in sor­tem Domini vocati sunt, Ecclesiasticaeque Militiae nomen dederunt, ubique irreprehensibiles inveniantur. Maxime siquidem ipsos decet vitam, moresque suos omnes ita componere, ut habitu, gestu, incessu, aliisque omnibus rebus nil, nisi grave, moderatum, ac religione plenum praeseferant. Quocirca Cle­ricos quoscumque, praesertim vero Beneficia Ecclesiastica obtinentes, teneri vestes honestas, et proprio congruentes Ordini semper deferre, ut per decen- tiam habitus extrinseci, morum honestatem intrinsecam ostendant, et si secus fecerint, etiam poena privationis Beneficiorum plectendos esse, Sacrae Tri­dentinae Synodi Decretis,4 pluribusque Romanorum Pontificum Praedecesso­rum Nostrorum sanctionibus, provide, atque salubriter cautum fuit.

§ 1. Cum itaque, sicut non sine maximo animi nostri moerore, imo etiam horrore percepimus quorumdam Clericorum Beneficia Ecclesiastica

1        Die 30 ian. 1694. - Bull. Rom., tom. 9, p. 341-344.

2        Die 11 iul. 1724. - Bull. Rom., tom. 11, p. 324-327.

. 3 Die 24 mart. 1725. - Bull. Rom., tom. 11, p. 384, 385.

4 Sess. XIV, de ref., c. 6; sess. XXII, de ref., c. 1; sess. XXIV, de ref., c. 12.

obtinendum audacia, et teméritas hodie eo usque processerit, ut in dedecus Ordinis Clericalis, Sacrorum Canonum contemptum, magnamque animarum suarum perniciem incedere in habitu laicali minime vereantur: Nos gravis­simo huic abusui, et Christifidelium offensioni pro Pastoralis Officii debito, quantum Nobis ex alto conceditur, opportune consulere cupientes, de non­nullorum Venerabilium Fratrum Nostrorum Sanctae Romanae I i i Iesiae Car­dinalium, et aliquot insuper dilectorum Filiorum Romanae Curiae Praelato- rum, quos ad id specialiter deputavimus, consilio, ac etiam Motu proprio, ex •certa scientia ac matura deliberatione Nostris, deque Apostolicae potestatis plenitudine, hac Nostra perpetuo valitura Constitutione decernimus, statui­mus, et mandamus, quod Ordinarii locorum, ubi sita sunt BencfU 1a eius­modi Clericorum vestes laicales deferentium impudentiam canonicis remediis omnino coerceant, et hunc in finem non modo possint, sed etiam debeant contra ipsos procedere per citationes domi dimissa copia, quatenus domi­cilium habeant in eorum respective Dioecesibus, sin minus per citationes ad Valvas: Iurisque ordine servato sententiam declaratoriam privationis obtentorum Beneficiorum in ipsos ferre, et pronunciare, ita tamen ut eadem Beneficia iuxta Constitutionem felic. record. Sixti V Praedecessoris Nostri incipientem: Cum sacrosanctam,1 Nostrae, ac Romani Pontificis pro tempore existentis collationi, provisioni, ac omnimodae dispositioni reserventur, et reservata censeantur.

§ 2. Praeterea volumus, statuimus, et declaramus praedictis Clericis Beneficiatis in habitu laicali incedentibus minime licere percipere, nec facere suos fructus, et proventus quoscumque suorum Beneficiorum cuiuscumque generis, speciei, qualitatis, et valoris existant: quin etiam expresse decerni­mus, ac sancimus eiusmodi Beneficiatos ex mero facto incessus in habitu laicali, quamvis nulla praecesserit Ordinariorum sententia declaratoria pri­vationis Beneficiorum, quae obtinent, imo etiamsi nulla citatio, monitio, vel alius iudicialis actus in eos fuerit institutus, ipso iure amissionis, et privatio­nis fructuum praedictorum poenam incurrere, itaut illos ullo modo perci­pere, nec perceptos retinere, vel facere suos possint; sed ipsos absque ulla prorsus diminutione ad commodum Fabricae Ecclesiarum, in quibus erecta sunt Beneficia, illico sub poena lethalis culpae restituere teneantur; a qua quidem restitutionis obligatione a nemine praeterquam a Nobis, et Romano Pontif, pro tempore existente (sublata caeteris omnibus, etiam Poeniten- tiariae Apostolicae Officio, et Maiori Poenitentiario condonandi facultate) eos absolvi, i ¦ liberari posse volumus, praecipimus, et mandamus,

is i i ), , ementes, etc.

|Bull. P..m., tom. 11, p. 400, 401],

1 Cf. N. 167.


287

Benedictus Xiii, const. Commissi Nobis, 6 maii 1725.

Commissi Nobis caelitus Apostolici Ministerii solicitudo Nos admonet, ut omnium quidem Christifidelium paternam geramus curam, sed eorum praesertim, qui contemptis illecebris seculi sub suavi Religionis iugo divinis sese obsequiis manciparunt, prospero statui, salubrique directioni, quantum Nobis ab alto conceditur, prospicere studeamus, et si quid in regulari disci­plina inordinatum, et absonum, vel a Sacrarum Legum sensu alienum inter eos irrepsisse constiterit, Pontificiae providentiae, et authoritatis ope submo- vere, ac e medio tollere satagamus, quatenus ipsi vota sua Domino reddere in sanctitate, et iustitia, ac in ea, quam elegerunt, tutioris vitae ratione amplioribus in dies proficere valeant incrementis.

§ 1. Cum itaque, sicut accepimus, Abbates Regulares perpetui, non qui­dem ratione tituli, quia ad triennium, vel sexennium, aut aliud limitatum tempus eliguntur, sed ratione administrationis, quia ab unius Monasterii regimine expleto limitato tempore, transferuntur ad aliud, ab Episcopis, in quorum Dioecesibus sita sunt Monasteria, benedictionem obtinere, imo et petere negligant: hinc est, quod Nos gravi eiusmodi abusui pro pastoralis officii debito opportune consulere, ac providere cupientes, de nonnullorum Venerabilium Fratrum Nostrorum Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinalium, et aliquot insuper Romanae Curiae Praelatorum super hoc a Nobis specia­liter deputatorum consilio, suadentibus etiam Episcopis, et aliis Ecclesiarum Praelatis in praesenti Sacro Concilio congregatis, necnon Motu proprio, ex certa scientia, ac matura deliberatione nostris, deque Apostolicae potestatis plenitudine, hac nostra perpetuo valitura Constitutione iniungimus, praeci­pimus, et districte mandamus omnibus, et singulis Abbatibus Regularibus, licet perpetuis solummodo ratione administrationis, ut praefertur, qui Mona­steriis cuiuscumque Ordinis, Congregationis, ac Instituti de caetero praefi- cientur, ut infra annum a die eorum electionis computandum solemnem benedictionem ab Episcopis, in quorum Dioecesibus Monasteria consistunt, iuxta Ritum in Pontificali Romano praescriptum, omnino suscipiant, vel saltem eam ter ab ipsis humiliter postulent, servata forma sancita in Cap. Statuimus, De supplen. neglig. Praelator. Quod si secus fecerint, ab officio per annum sint ipso iure suspensi. Volumus tamen, et expresse declaramus, quod ipsimet Abbates electi, durante praefato termino, ac interim omnia munia Abbatialia libere, ac licite exercere possint, et valeant; quodque Abbas semel benedictus iterum benedictionem petere, vel obtinere, non teneatur, tametsi ad gubernium diversorum Monasteriorum, aliarum etiam Dioecesum translatus extiterit.

§ 2. Quoniam vero nonnulli ex praedictis Abbatibus Regularibus, Apo­stolicis, ut asseritur, muniti sunt privilegiis, quibus ampla ipsis tribuitur facultas, suscipiendi benedictionem a quocumque, quem maluerint, Catho-

lico Antistite gratiam, et Communionem Sanctae Sedis Apostolicae habente: Nos iustis, et rationabilibus adducti rationibus, Motu, scientia, ac potestatis plenitudine paribus, statuimus, atque decernimus, ut eiusmodi Abbates in posterum, non a quocumque Antistite, sed a Dioecesano tantum Episcopo, vel a Metropolitano, infra praedictum terminum, benedictionem omnino susci­pere teneantur; et quatenus ille, quem Abbas elegerit, tertio humiliter requi­situs ipsi petitam benedictionem impertiri detrectet, aut negligat, tunc, et eo dumtaxat casu, eamdem benedictionem a quocumque Catholico Antistite Abbas libere suscipere possit, et valeat, ac ita perpetuis futuris temporibus ubique servari volumus, et mandamus.

§ 3. Ceterum eiusmodi indulta exemptiva ab obligatione suscipiendi benedictionem a proprio Episcopo illis dumtaxat Abbatibus, quibus ab Apo­stolica Sede directe concessa fuerunt, iuxta modum supra expressum, suf- fragentur: reliquis autem Abbatibus, qui ea ex generali tantum privilegio­rum aliis Ordinibus, Congregationibus, vel Institutis concessorum commu­nicatione sibi competere praetendunt, minime suffragari posse, nec debere decernimus, et declaramus.

§ 4. Quo vero ad Abbates, quibus a Romanis Pontificibus Praedecesso­ribus nostris indultum fuit, ut a Superioribus Regularibus, vel ab eorum Praelatis delegatis, benedictionem sumere possint: vel etiam per speciale indultum Apostolicum concessum fuit, ut electi habeantur pro benedictis ab ipso Summo Pontifice, nihil omnino innovandum esse sancimus, et Aposto­lica, quibus gaudent, privilegia ubique inconcusse observari praecipimus, et mandamus.

§ 5. Universos demum Episcopos, atque etiam Archiepiscopos, a quibus benedictio tribuenda erit, eorumque Officiales Assistentes, et Ministros quos­cumque in Domino hortamur, ac admonemus, ut occasione similium bene- dictionum excutiant, ac prorsus emundent manus suas ab omni munere: quin etiam praedictis Praesulibus sub poena interdicti ab usu Pontificalium per annum vetamus, ac inhibemus, ne tam ante, quam post easdem bene­dictiones, earumque intuitu, cuiuscumque generis, aut speciei, etiam bella- riorum, et c >mestibilium, munera, vel xenia, a quoquam recipere audeant, illisque praeterea districte iniungimus, ut ab omni abstineant solemni pompa, quae sumptus, quantumvis modicos etiam prandii, secum ferat, cum eius­modi sacrae functiones ab interna, solidaque potius Benedicentium, ac Bene- dicendorum religione, et pietate, quam ab externa, et vana apparatus magni­ficentia debeant commendari.

§ 6. Decernentes, etc.

[Bull. Rom., tom. 11, p. 407, 408].


288

Benedictus XIII, const. Crcditae Nobis, 9 maii 1725.

Creditae Nobis caelitus dispensationis officium salubriter exequi, adiu­vante Domino, satagentes, ad ea mentem, curasque nostras convertimus, per quae sedulae Clericorum institutioni opportune prospicitur. Ubi enim illi a tcneris annis, ceu plantae novellae, benigniori cura educentur, Literarumque scientia in Seminariis accurate informentur, cum postea ad laboriosa Eccle­siastica ministeria in viam Dominicam transplantatur, Ecclesiarum regimini populorumque saluti maxime fructuosos, ac utiles esse diuturna plurimorum annorum experientia satis compertum habemus.

§ 1. Cum itaque Seminarii Ecclesiastici erectio a Sacra Tridentina Sy­nodo cap. 18, sess. 23, de reformatione Episcopis omnibus tantopere com­mendata, et ad Ecclesiasticam disciplinam conservandam adeo necessaria in pluribus Cathedralibus Ecclesiis, quemadmodum non sine gravi animi nostri moerore accepimus, hucusque neglecta fuerit, Nos pro Pastorali vigilantiae nostrae debito pium hoc, et sanctum opus strenue promovere cupientes, Motu proprio, ex certa scientia, ac matura deliberatione, deque Apostolicae potestatis plenitudine, universis, et singulis locorum Ordinariis Italiae, Insu- Iarumque adiacentium, hac nostra perpetuo valitura Constitutione districte iniungimus, praecipimus, et mandamus, ut in Cathedralibus, in quibus Semi­narium hactenus erectum non fuit, illud quamprimum erigi, ac omnino institui curent; ubi vero iam reperitur erectum, sed congruis redditibus ad Alumnorum, Magistrorumque substentationem necessariis instructum non est, de iis, ut infra, opportuna provideant.

§ 2. Utroque igitur casu, nimirum tam pro erectione novi Seminarii, quam pro supplemento reddituum Seminarii iam erecti, Taxam cum con­silio duorum de Capitulo, et totidem de Clero conficiant a memorato Tri­dentino cap. 18, sess. 23, de reformat., praescriptam, incipiendo ab integris fructibus Mensae Episcopalis, et absque ullo discrimine prosequendo iuxta normam ibidem expressam, et provide constitutam; eidem vero Taxae omnia, et singula Beneficia secularia, et Regularia per quoscumque etiam Venera­biles Fratres nostros Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinales, necnon nostros, et pro tempore existentis Romani Pontificis familiares, et Camerae nostrae Apostolicae Clericos, Ministros, ac Officiales quoscumque praesentes, et futu­ros obtenta, et in posterum obtinenda, ac omnia insuper Beneficia secularia Prioratibus, Commendis, vel Bajulivatibus Ordinis Fratrum Sancti Ioannis Hierosolymitani quomodocumque unita, aut de caetero unienda, necnon fructus, ac redditus Confraternitatum Laicorum, ex certis fundis, et capita­libus provenientes (non autem summas pecuniarias, quae a Confratribus quo- libet rnense, vel anno, vel per modum eleemosynae, vel in vim Statutorum . ontribuuntur) subiici, et ad illius solutionem perpetuo teneri decernimus, statuimus et mandamus; declarantes ab ea exemptos esse debere Regulares

pro iis tantum Beneficiis, vel fructibus, quorum ratione ipsis Apostolica Sedes diserte, ac expresse, et ex causa vere, ac proprie onerosa indulsit, ut ab onere Taxae pro Seminario exempti sint.

§ 3. Porro eiusmodi Taxa iuxta locorum qualitatem respondere debeat summae scutorum trium pro quolibet centenario proventuum Beneficii, et si necessitas urgeat augeatur, etiam usque ad summam quinque pro centenario, ita nunquam minor scutis tribus, neque maior sit scutis quinque pro quo­libet centenario, et anno; ac in illius confectione regula a tridentino Con­cilio in praedicto capitulo 18 sancita accurate, et adamussim observetur. Donec autem nova haec Taxa confecta, et a Congregatione a Nobis depu- tata, ut infra dicetur, approbata fuerit, alia Taxa, quam Seminarium antea exigere consueverat, omnino persolvatur. Ceterum novae Taxae exactio semper committatur personae fide, et facultatibus idoneae ab Episcopo, et Cathedralis Ecclesiae Capitulo specialiter approbandae, ac deputandae, ita quidem, ut quoties exactor huiusmodi negligens, aut minus idoneus repertus fuerit, illius culpam, idem Episcopus, et Capitulum praestare1 debeant, et pro non exactis, atque deperditis respective de proprio teneantur, liceatque Seminario tam contra Exactorem, quam contra Deputantes, eorumque haeredes, quocumque tempore agere nedum pro deperditis, sed etiam pro non exactis ad praeci­sam Taxae faciendae normam, et quantitatem.

§ 4. Praeterea Episcopi, et Capitula portiones, seu quotas sibi obtingen- tes iuxta praefatam Taxam quolibet anno realiter, et cum effectu deponere teneantur poenes Exactorem deputatum, qui eas solvat, seu eroget in sum­ptus pro Seminarii manutentione necessarios, et tam huius depositi, quam successivae solutionis, seu erogationis, simulque cuiusque alterius non factae, et qua de causa, documentum per eosdem Episcopos, et Capitula ad ante- dictae Congregationis Secretarium quotannis transinittatur.

§ 5. Quod si in aliqua Dioecesi computatis propriis Seminarii redditi­bus, si qui sint, necnon Beneficiorum antea cum effectu illi unitorum ac fructibus parvorum Conventuum suppressorum praecedenter applicatis (quas quidem tum Beneficiorum uniones, tum applicationes fructuum parvorum Conventuum firmas esse volumus) per huiusmodi etiam Taxam erectioni, et substentationi Seminarii ad necessitatem nimirum uniuscuiusque Dioecesis, et Alumnorum, non autem ad promptum, et voluntatem, sufficienter provi­deri nequiverit, tunc, et eo casu, ac in subsidium tantum Ordinarii locorum eidem Seminario unire, et applicare possint, ac debeant Beneficia simplicia cuiuscumque qualitatis, et dignitatis fuerint, etiam lurispatronatus Ecclesia­stici, vel quomodocumque affecta, et dispositioni Sedis Apostolicae reservata, sine tamen ullo divini cultus, ac illa obtinentium praeiudicio. Haec porro unio fiat statim, et ante eorumdem Beneficiorum vacationem; nempe unian­tur Beneficia primo loco vacatura usque ad certam annui redditus quantita­tem in ipsa unione spivificandam, quae computata Taxa insufficienti, satis esse possit substentationi certi numeri Alumnorum pro unoquoque Seminario designatorum, ipsaque unio, statim ac Beneficia praedicta quomodocumque

1 Forte legendum : portare.

vacaverint, debitum, atque integrum sortiatur effectum, felic. record. ('lc mentis VIII, ac Urbani pariter VIII1 necnon aliorum quorumcumque Roma norum Pontificum Praedecessorum Nostrorum Constitutionibus, vel Decretis in contrarium facientibus non obstantibus.

§ 6. Caeterum considerantes Monasteria, Prioratus, et Beneficia Consi storialia, necnon aliqua alia indispensabiliter necessaria esse, ac fore pro congrua substentatione Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinalium, et Ministro­rum Romano Pontifici, et Sedi Apostolicae actualiter inservientium, volumus, et declaramus, quod Abbatiae, Prioratus, et Monasteria Consistorialia, seu Beneficia quovis modo Apostolica auctoritate commendata, et ad praesens obtenta, et in futurum obtinenda per antedictos Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinales, seu veros, et proprios Papae Familiares, Nuncios Apostolicos, et Praelatos Congregationum, quibus iidem Sanctae Romanae Ecclesiae Cardi­nales intersunt, Secretarios dumtaxat, memoratis Seminariis uniri, et applicari nunquam possint, et uniones, quas forsan fieri contigerit, nullae, ac irritae prorsus sint, firma in reliquis remanente libertate, et facultate uniendi (ser­vata tamen forma superius expressa, et non aliter) caetera omnia Beneficia, etiam, ut praefertur, affecta, et reservata, vel alias ad provisionem, ac dispo­sitionem Sedis Apostolicae quomodolibet pertinentia.

§ 7. Cum autem, sicut accepimus, Seminaria plerisque in locis ideo erecta minime reperiantur, vel quia Episcopi Taxam conficere detrectant, ne illam a semetipsis inchoare cogantur, vel quia Beneficia simplicia, quorum dispositio ad eos libere spectat, occurrente illorum vacatione suis Familia­ribus, aliisve personis sibi gratis, et benevisis conferre volunt: hinc est, quod nos omnem scrupulum, et obicem impeditivum boni spiritualis ab huiusmodi Seminariorum erectione provenientis e medio prorsus tollere, ac removere intendentes, motu, scientia, ac potestatis plenitudine paribus Congregatio­nem Seminariorum nuncupandam, in qua Venerabiles Fratres Nostri Sanctae Romanae Ecclesiae Congregationis super negotiis, et consultationibus Episco­porum, et Regularium, necnon Congregationis interpretum Concilii Tridentini praefati, utriusque Congregationis Secretarii, Datarius, seu Prodatarius, ac Subdatarius nunc, et pro tempore existentes esse debeant, tenore praesentium perpetuo erigimus, ac instituimus, eiusdemque Congregationis Secretarium illum ipsum, qui Congregationis Concilii praedicti Secretarius pro tempore fuerit, constituimus, ac deputamus, praedictaeque Congregationi, ac illius Secretario omnium, et singulorum Seminariorum in locis, ubi adhuc erecta non sunt, erigendorum, et ubi erecta quidem sunt, sed sufficientes non habent redditus, iis pro modo indigentiae, ut praefertur augendorum omni­modam curam committimus, ac demandamus, necnon, eiusdem Congrega­tionis Deputatis praedictis semel singulis mensibus, et quoties opus fuerit, se congregandi, dictorum Seminariorum erectionem promovendi, iam erectorum d proventus recognoscendi, eorum necessitatibus opportune consulendi.

I ixas approbandi, reformandi, et augendi, numerum Alumnorum in singuli Seminariis taxandi, et praefigendi, eumque pro modo reddituum augendi, < i

' Cf. N. 224.

tninuendi, statuta pro recto, felicique eorumdem Seminariorum regimine, et administratione condendi, eaque mutandi, variandi, corrigenda ac toties quoties illis expedire videbitur, de novo faciendi, emergentes controversias sum­marie, totaque facti veritate inspecta, cognoscendi, et definiendi, Visitatores etiam, qui eiusmodi Seminaria diligenter perlustrent, et an recte, atque fide­liter administrentur, ac in iis potissimum regulae a Tridentino Concilio prae­scriptae sedulo adimpleantur, inspiciant, et recognoscat, ubi, et quando, et quoties opus esse iudicaverint, facto tamen prius verbo cum Romano Pon­tifice pro tempore existente, delegandi, ac deputandi, aliaque in praemissis necessaria, et opportuna pro data ipsis a Domino prudentia, decernendi, et gerendi, et exequendi, plenariam, atque omnimodam facultatem, potestatem, et auctoritatem tribuimus, concedimus, ac impartimur.

§ 8. Universis itaque Episcopis, quorum in Dioecesibus non adsunt, vel congruis redditibus instructa non sunt Seminaria, per praesentes iniungimus, et mandamus, ut quam primum praefatam Taxam sedulo conficiant, eamque ad antedictae Cougregationis Secretarium infra sex menses a die publica- tionis praesentis Constitutionis computandos omnino transmittant una cum distincta, et accurata relatione omnium Beneficiorum suarum Dioeccsum, eorumque annui valoris, necnon locorum, animarumque, et Ecclesiarum in illis existentium cum suis qualitatibus, ad hoc, ut eadem Congregatio, omnibus mature perpensis, statuere possit, an praedicta Taxa approbari, nec ne debeat, simulque numerum in unoquoque Seminario retinendorum, et summam pro singulorum substentatione necessariam praescribere, et reliqua tandem omnia, quae pro recta eorumdem Seminariorum administratione, sedulaque Alumno­rum institutione utilia, et opportuna iudicaverit, salubriter decernere valeat.

§ 9. Omnibus insuper Episcopis praefatis, ne de cetero pro se, vel suis Vicariis, aut familiaribus quibuscumque, sub quovis colore, et praetextu, habitatione, coquina, Famulis, Ministris, aut Officialibus Seminarii, vel Lecto­ribus, Magistris, Sacerdotibus, Clericis quoquomodo inservientibus eidem Seminario, et Alumnis, vel a Seminario salariatis, ac quomodocumque reten- tis uti audeant, districte sub poena Interdicti ab ingressu Ecclesiae veta- mus, ac inhibemus: non tamen per hoc prohibere intendimus Episcopo Pon­tificalia exercenti, ne caeremoniarum Magistro, vel Sacerdotibus a Seminario retentis uti possit: imo ut eorum opera, ac assistentia in huiusmodi sacris functionibus uti valeat, plenam ipsi Episcopo tribuimus facultatem.

§ 10. Postremo saluberrimae praefati Concilii dispositioni inhaerentes, volu­mus, praecipimus, et sancimus, ut in omnibus Seminariis tam hactenus erectis, quam in posterum erigendis, Alumni Orammatices, Cantus Gregoriani, Com- puti Ecclesiastici, aliarumque bonarum artium tantum disciplina erudiantur, et Sacrae Scripturae, Catechismi, aliorumque Ecclesiasticorum Librorum, prae­sertim vero de Sacramentis, sacrisque Ritibus, et Caeremoniis tractantium, lectioni diligenter incumbant, ut cum ad vineam Domini excolendam vocati fuerint, dignos, peritos utilcsque Operarios sese probare valeant, fructumque ei reddant uberrimutn temporibus suis.

§ 11. Decernentes, etc.

[Bull. Rom., tom. 11, p. 409-412].


289

Benedictus XIII, const. Pastoralis officii, 19 maii 1725.

Pastoralis officii nostri esse ducimus assiduo, enixoque studio curari-, ut universa Sacrae Tridentinae Synodi Decreta ubique inviolabiliter observen­tur; sed eorum prae caeteris executionem strenue promovendam, urgen- damque nobis esse arbitramur, ex quibus maiorem in Ecclesia Dei utilitatem proventuram fore conspicimus, ac eos potissimum, quorum opus in prae­dicatione, et doctrina consistere debet, ut cunctos aedificent tam fidei scientia, quam actionum disciplina, excitari maxime posse confidimus ad impensius frequentandam tantopere necessariam Sanctarum Scripturarum lectionem, quas qui nescit, ut Beatus Hieronymus admonet, nescit Dei virtutem, eiusque Sapientiam; nam ignorantia Scripturarum, ignoratio Christi est.

§ 1. Cum itaque saluberrimo praedicti Concilii Tridentini Decreto relato in Cap. 1, Sess. 5, de Reform. cautum sit, ut nedum in Ecclesiis Cathedra­libus, sed in Collegiatis etiam Oppidorum insignium, in quibus Praebenda, aut praestimonium, seu stipendium pro Sacrae Scripturae Lectoribus consti­tutum non reperitur, Praebenda quomodocumque, praeterquam ex causa resignationis, primo vacatura ipso facto ad eum usum perpetuo constituta, ac deputata intelligatur; et quatenus nulla, vel non sufficiens Praebenda foret, locorum Ordinarii per assignationem fructuum alicuius simplicis Bene­ficii, debitis tamen eius supportatis oneribus, vel per contributionem Bene­ficiatorum suarum Dioecesum, vel alias prout commodius fieri poterit, ita provideant, ut ipsa Sacrae Scripturae lectio omnino habeatur. Verum eius­modi provida praefati Concilii dispositio in aliquibus Cathedralibus, sicut non absque gravi animi nostri dolore percepimus, hucusque neglecta, debi- taeque executioni demandata non fuerit: hinc igitur est, quod Nos illius executionem pro Pontificiae vigilantiae debito urgere intendentes, Motu pro­prio, ex certa scientia, ac matura deliberatione nostris, deque Apostolicae potestatis plenitudine, hac nostra perpetuo valitura Constitutione sancimus,. decernimus, et mandamus, ut in Cathedralibus quibuscumque Italiae, Insu- larumque adiacentium, in quibus Praebenda Theologalis hactenus instituta non fuerit, Praebenda primo vacatura post eiusdem praesentis Constitutionis publicationem sive ad nos, Sedemque Apostolicam, sive ad Ordinarium illius collatio, atque provisio pertineat, ipso iure, et absque ulla alia declaratione, sit, ac esse censeatur Praebenda Theologalis constituta.

§ 2. Volumus insuper, ut tam illa, quam reliquae omnes aliae Praebendac Theologales hactenus constitutae, et deputatae conferri semper debeant Doc­tori in Sacra Theologia, vel qui infra annum Doctoralem Lauream in eadem facultate suscipiat, et caeteroquin magis idoneo in formali concursu ab 1 \.i minatoribus renunciato, eo plane modo, quo Parochiales Ecclesiae conferimini. Hunc porro in finem, quotiescumque huiusmodi Praebenda Theologalis 1 in­ferenda erit, per edictum publicum vocentur quicumque concurrere, ei n.i-

mini sese subiicere voluerint, coram Episcopo, et quatuor Examinatoribus, etiamsi Symulales non sint, ab eodem Episcopo actu eligendis, ac deputandis, in Theologali tamen facultate licentiatis, et valde peritis, sive Secularibus, sive Regularibus, et illi, qui in eiusmodi concursu probatus, magisque idoneus renunciatus fuerit, Praebenda conferatur. Quoties autem Praebeudae collatio ad Sanctam Sedem spectabit, Episcopus ad Romanum Pontificem pro tempore existentem acta concursus transmittere teneatur, ut ipse vacantem Praeben­dam illi assiguarc, atque conferre possit, quem caeteris digniorem, et magis idoneum in Domino iudicaverit. Quod si Episcopus primo vacaturam Prae­bendam contra formam in praesenti Constitutione praescriptam conferre prae­sumpserit, vel etiam in aliis occurrentibus casibus eamdem formam observare neglexerit, illius collatio, atque provisio ipso iure nulla, et irrita, nulliusque prorsus roboris, vel momenti sit, ac esse debeat, eiusdemque Praebeudae dispositio statim devolvatur, et pertineat ad Sanctam Sedem, et Romanum Pon­tificem pro tempore existentem, a quo Doctori in Sacra Theologia conferetur.

§ 3. Caeterum, ut fructus, quem Tridentina Synodus ex Praebeudae Theologalis institutione perceptum iri speravit, omnino re ipsa, et cum effectu percipiatur, volumus, statuimus, et mandamus tertiam partem proventuum dictae Praebeudae Theologalis ab Episcopo distribui, et proportionabiliter applicari singulis Lectionibus sacrae Scripturae, quae a Praebendato prae­scriptis diebus, et horis totius anni habendae erunt, ita ut si Praebendatus universas Lectiones habuerit, assignatas distributiones integras absque ulla prorsus diminutione consequatur; si vero in aliqua, vel pluribus Lectionibus defecerit, distributiones neglectis lectionibus respondentes amittat, quae in Sacristiae Ecclesiae beneficium cedant, ac erogentur. In casu autem gravioris contumaciae Praebendati liceat Episcopo deputare alium Theologum Sacer­dotem Secularem, vel Regularem, qui iugiter supplendo eiusdem Praebendati vices, praefatis distributionibus potiatur.

§ 4. Quoniam vero nonnulli Episcopi, sicut accepimus, ut propriae incuriae aliquod velamen obtendant, dilatae erectionis eiusmodi Praebendae Theolo­galis causam in tenuitatem, ac insufficientiam Praebendarum suarum Eccle­siarum reiicere solent, Nos omnem de caetero praetextum, sive excusationem e medio tollere, ac penitus eliminare volentes, motu, scientia, ac potestatis plenitudine similibus decernimus, statuimus, atque praecipimus, quod ubi Praebenda Theologalis, computatis etiam distributionibus quotidianis, ad annuunt saltem redditum scutorum sexaginta monetae Romanae non ascendat, pro summa ad hanc Taxam conficiendam deficiente iidem Episcopi unire possint, et debeant eidem Praebendae aliquod simplex Beneficium, cuius supplemento praedicta summa conficiatur, primo vacaturum in quocumque mense, et qualiten umque, ac quomodocumque Sedi Apostolicae affectum, et reservatum, ita tamen, ut a tali unione illa omnia Beneficia, quae pro Sanctae Romanae Ecclesiae < animalibus, Papae Familiaribus, Nunciis Apostolicis, atque Praelatis Congicgationum, quibus iidem Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinales intersunt, Se, n taiiis iu alia Constitutione1 ad promovendam Semi-

1 Cf. N. 288.

Hariolum erectionem novissime per Nos condita peculiariter reservaviiuus, perpetuo reservata, et excepta sint, ac esse intelligantur, et quidquid secus fieri contingeret, ex nunc prorsus irritum, ac inane, nulliusque roboris, vel momenti esse, ac fore decernimus, et declaramus.

§ 5. Postremo quaecumque hactenus de Praebenda Theologali, et Sacrae Scripturae Lectione sancivimus, extendimus etiam, ac adamussim observari volumus, et mandamus (congrua tamen congruis referendo) quoad institi! tionem Canonici Poenitentiarii in illis Cathedralibus, in quibus nondum fuerit institutus, eiusque honestam substentationem, concursum, deputatio­nem, omniaque alia ad illius officium pertinentia; ac praeter illa, quae a nobis superius disposita sunt, ea insuper, quae Tridentina Synodus Cap. 8, Sess. 24, de Reformat. de huius ministri qualitate, aetate, ac exemptione a servitio Chori constituit, exacte observari decernimus, praecipimus, et man­damus.

§ 6. Decernentes, etc.

[Bull. Rom., tom. 11, p. 414, 415].

Fontes CIC t1 259