Sabedoria (VUL) 1



SAPIENTIA (VUL)




Capitulum 1

1 1 diligite iustitiam qui iudicatis terram sentite de Domino in bonitate et in simplicitate cordis quaerite illum
2
quoniam invenitur ab his qui non temptant illum apparet autem eis qui fidem habent in illum
3
perversae enim cogitationes separant a Deo probata autem virtus corripit insipientes
4
quoniam in malivolam animam non intrabit sapientia nec habitabit in corpore subdito peccatis
5
sanctus enim spiritus disciplinae effugiet fictum et auferet se a cogitationibus quae sunt sine intellectu et corripietur superveniente iniquitate
6
benignus est enim spiritus sapientiae et non liberabit maledictum a labiis suis quoniam renum illius testis est Deus et cordis eius scrutator est verus et linguae illius auditor
7
quoniam spiritus Domini replevit orbem terrarum et hoc quod continet omnia scientiam habet vocis
8
propter hoc qui loquitur iniqua non potest latere nec praeteriet illum corripiens iudicium
9
in cogitationibus enim impii interrogatio erit sermonum autem illius auditio ad Dominum veniet ad correptionem iniquitatum illius
10
quoniam auris zeli audit omnia et tumultus murmurationum non abscondetur
11
custodite ergo vos a murmuratione quae nihil prodest et a detractione parcite linguae quoniam responsum obscurum in vacuum non ibit os autem quod mentitur occidit animam
12
nolite zelare mortem in errore vitae vestrae neque adquiratis perditionem in operibus manuum vestrarum
13
quoniam Deus mortem non fecit nec laetatur in perditione vivorum
14
creavit enim ut essent omnia et sanabiles nationes orbis terrarum et non est in illis medicamentum exterminii nec inferorum regnum in terra
15
iustitia enim inmortalis est
16
impii autem manibus et verbis arcessierunt illam et aestimantes illam amicam defluxerunt et sponsionem posuerunt ad illam quoniam digni sunt qui sunt ex parte illius


Capitulum 2

2 1 dixerunt enim apud se cogitantes non recte exiguum et cum taedio est tempus vitae nostrae et non est refrigerium in fine hominis et non est qui agnitus sit reversus ab inferis
2
quia ex nihilo nati sumus et post hoc erimus tamquam non fuerimus quoniam fumus afflatus est in naribus nostris et sermo scintillae ad commovendum cor nostrum
3
quia extincta cinis erit corpus et spiritus diffundetur tamquam mollis aer et transiet vita nostra tamquam vestigium nubis et sicut nebula dissolvetur quae fugata est a radiis solis et a calore illius adgravata
4
et nomen nostrum oblivionem accipiet per tempus et nemo memoriam habebit operum nostrorum
5
umbrae enim transitus est tempus nostrum et non est reversio finis nostri quoniam consignata est et nemo revertetur
6
venite ergo et fruamur bonis quae sunt et utamur creaturam tamquam in iuventute celeriter
7
vino pretioso et unguentis nos impleamus et non praetereat nos flos temporis
8
coronemus nos rosis antequam marcescant nullum pratum sit quod non pertranseat luxuria nostra
9
ubique relinquamus signa laetitiae quoniam haec est pars nostra et haec est sors
10
opprimamus pauperem iustum et non parcamus viduae nec veterani revereamur canos multi temporis
11
sit autem fortitudo nostra lex iniustitiae quod infirmum est enim inutile invenitur
12
circumveniamus ergo iustum quoniam inutilis est nobis et contrarius est operibus nostris et inproperat nobis peccata legis et diffamat in nos peccata disciplinae nostrae
13
promittit scientiam Dei se habere et filium Dei se nominat
14
factus est nobis in traductionem cogitationum nostrarum
15
gravis est nobis etiam ad videndum quoniam dissimilis est aliis vita illius et inmutatae sunt viae eius
16
tamquam nugaces aestimati sumus ab illo et abstinet se a viis nostris tamquam ab inmunditiis et praefert novissima iustorum et gloriatur patrem Deum se habere
17
videamus ergo si sermones illius veri sunt et temptemus quae ventura sunt illi et sciemus quae erunt novissima illius
18
si enim est verus filius Dei suscipiet illum et liberabit eum de manu contrariorum
19
contumelia et tormento interrogemus eum ut sciamus reverentiam illius et probemus patientiam ipsius
20
morte turpissima condemnemus illum erit enim ei respectus ex sermonibus illius
21
haec cogitaverunt et erraverunt excaecavit enim illos malitia eorum
22
et nescierunt sacramenta Dei neque mercedem speraverunt iustitiae nec iudicaverunt honorem animarum sanctarum
23
quoniam Deus creavit hominem inexterminabilem et ad imaginem suae similitudinis fecit illum
24
invidia autem diaboli mors introivit in orbem terrarum 25 imitantur autem illum qui sunt ex parte illius


Capitulum 3

3 1 iustorum autem animae in manu Dei sunt et non tanget illos tormentum mortis
2
visi sunt in oculis insipientium mori et aestimata est adflictio exitus illorum
3
et quod a nobis est iter exterminii illi autem sunt in pace
4
et si coram hominibus tormenta passi sunt spes illorum inmortalitate plena est
5
et in paucis vexati in multis bene disponentur quoniam Deus tentavit illos et invenit illos dignos se
6
tamquam aurum in fornace probavit illos et quasi holocausta hostiam accepit illos et in tempore erit respectus illorum
7
fulgebunt et tamquam scintillae in harundineto discurrent
8
iudicabunt nationes et dominabuntur populis et regnabit Dominus illorum in perpetuum
9
qui confidunt in illum intellegent veritatem et fideles in dilectione adquiescent illi quoniam donum et pax est electis illius
10
impii autem secundum quae cogitaverunt correptionem habebunt qui neglexerunt iustum et a Domino recesserunt
11
sapientiam enim et disciplinam qui abicit infelix est et vacua est spes illorum et labores sine fructu et inhabitabilia opera illorum sunt
12
mulieres eorum insensatae sunt et nequissimi filii eorum
13
maledicta creatura illorum quoniam felix sterilis incoinquinata quae non scivit torum in delicto habebit fructum in respectione animarum
14
et spado qui non operatus est per manus suas iniquitatem nec cogitavit adversus Deum nequissima dabitur enim illi fidei donum electum et sors in templo Domini acceptissima
15
bonorum enim laborum gloriosus est fructus et quae non concidat radix sapientiae
16
filii autem adulterorum inconsummati erunt et ab iniquo toro semen exterminabitur
17
et si quidem longae vitae erunt in nihilum conputabuntur et sine honore erit novissima senectus illorum
18
et si celerius defuncti fuerint non habebunt spem nec in die agnitionis adlocutionem
19
nationis enim iniquae dirae sunt consummationes


Capitulum 4

4 1 melior est generatio cum claritate inmortalitas est enim in memoria illius quoniam et apud Deum nota est et apud homines
2
cum praesens est imitantur illam et desiderant eam cum se duxerit et in perpetuum coronata triumphat incoinquinatorum certaminum praemium vincens
3
multigena autem impiorum multitudo non erit utilis et spuria vitulamina non dabunt radices altas nec stabile firmamentum conlocabunt
4
et si in ramis in tempore germinaverint infirmiter posita a vento commovebuntur et a nimietate ventorum eradicabuntur
5
confringentur rami inconsummati et fructus illorum inutilis et acerbi ad manducandum et ad nihilum apti
6
ex iniquis enim omnes filii qui nascuntur testes sunt nequitiae adversus parentes in interrogatione sua
7
iustus autem si morte praeoccupatus fuerit in refrigerio erit
8
senectus enim venerabilis est non diuturna neque numero annorum conputata cani sunt autem sensus hominibus
9
et aetas senectutis vita inmaculata
10
placens Deo factus dilectus et vivens inter peccatores translatus est
11
raptus est ne malitia mutaret intellectum illius aut fictio decipiat animam illius
12
fascinatio enim nugacitatis obscurat bona et inconstantia concupiscentiae transvertit sensum sine malitia
13
consummatus in brevi explevit tempora multa
14
placita enim erat Deo anima illius propter hoc properavit educere illum de medio iniquitatum populi autem videntes et non intellegentes nec ponentes in praecordiis talia
15
quoniam gratia Dei et misericordia in sanctos illius et respectus in electos illius
16
condemnat autem iustus mortuus vivos impios et iuventus celerius consummata longam vitam iniusti
17
videbunt enim finem sapientis et non intellegent quid cogitaverit de illo Deus et quare munierit illum Dominus
18
videbunt enim et contemnent illos autem Dominus inridebit
19
et erunt post haec decidentes sine honore et in contumelia inter mortuos in perpetuum quoniam disrumpet illos inflatos sine voce et commovebit illos a fundamentis et usque ad supremum desolabuntur et erunt gementes et memoria illorum periet
20
venient in cogitatione peccatorum suorum timidi et traducent illos ex adverso iniquitates ipsorum


Capitulum 5

5 1 tunc stabunt iusti in magna constantia adversus eos qui se angustaverunt et qui abstulerunt labores illorum
2
videntes turbabuntur timore horribili et mirabuntur in subitatione insperatae salutis
3
dicent inter se paenitentiam agentes et per angustiam spiritus gementes hi sunt quos habuimus aliquando in risu et in similitudine inproperii
4
nos insensati vitam illorum aestimabamus insaniam et finem illorum sine honore
5
quomodo conputati sunt inter filios Dei et inter sanctos sors illorum est
6
ergo erravimus a via veritatis et iustitiae lumen non luxit nobis et sol non est ortus nobis
7
lassati sumus in via iniquitatis et perditionis et ambulavimus vias difficiles viam autem Domini ignoravimus
8
quid nobis profuit superbia aut quid divitiarum iactatio contulit nobis
9
transierunt omnia illa tamquam umbra et tamquam nuntius percurrens
10
et tamquam navis quae pertransit fluctuantem aquam cuius cum praeterierit non est vestigium invenire neque semitam carinae illius in fluctibus
11
aut avis quae transvolat in aere nullum invenitur argumentum itineris illius sed tantum sonitus est alarum verberans levem ventum et scindens per vim itineris aerem commotis alis transvolavit et post hoc nullum signum invenitur itineris illius
12
aut tamquam sagittae emissae in locum destinatum divisus aer continuo in se reclusus est ut ignoretur transitus illius
13
sic et nos nati continuo desivimus esse et virtutis quidem signum nullum valuimus ostendere in malignitate autem nostra consumpti sumus
14
talia dixerunt et peccaverunt
15
quoniam spes impii tamquam lanugo est quae a vento tollitur et tamquam spuma gracilis quae a procella dispergitur et tamquam fumus qui a vento diffusus est et tamquam memoria hospitis unius diei praetereuntis
16
iusti autem in perpetuum vivent et apud Dominum est merces eorum et cogitatio illorum apud Altissimum
17
ideo accipient regnum decoris et diadema speciei de manu Domini quoniam dextera sua teget eos et brachio suo defendet illos
18
accipiet armaturam zelus illius et armabit creaturam ad ultionem inimicorum
19
induet pro torace iustitiam et accipiet pro galea iudicium certum
20
sumet scutum inexpugnabilem aequitatem
21
acuet autem duram iram in lanceam et pugnabit cum illo orbis terrarum contra insensatos
22
ibunt directae emissiones fulgorum et tamquam a bene curvato arcu nubium exterminabuntur et ad certum locum insilient
23
et a petrosa ira plenae mittentur grandines et scandescet in illos aqua maris et flumina concurrent duriter 24 contra illos stabit spiritus virtutis et tamquam turbedo venti dividet illos et ad heremiam perducet omnem terram iniquitatis et malignitas evertet sedes potentium


Capitulum 6

6 1 melior est sapientia quam vires et vir prudens magis quam fortis
2
audite ergo reges et intellegite discite iudices finium terrae
3
praebete aures vos qui continetis multitudines et placetis vobis in turbis nationum
4
quoniam data est a Domino potestas vobis et virtus ab Altissimo qui interrogabit opera vestra et cogitationes scrutabitur
5
quoniam cum essetis ministri regni illius non recte iudicastis neque custodistis legem iustitiae neque secundum voluntatem Dei ambulastis
6
horrende et cito apparebit vobis quoniam iudicium durissimum in his qui praesunt fiet
7
exiguo enim conceditur misericordia potentes autem potenter tormenta patientur
8
non enim subtrahet personam cuiusquam Dominus nec reverebitur magnitudinem cuiusquam quoniam pusillum et magnum ipse fecit et aequaliter cura est illi pro omnibus
9
fortioribus autem fortior instat cruciatio
10
ad vos ergo reges sunt hi sermones mei ut discatis sapientiam et non excidatis
11
qui enim custodierint iusta iuste iustificabuntur et qui didicerint ista invenient quid respondeant
12
concupiscite ergo sermones meos diligite illos et habebitis disciplinam
13
clara est et quae numquam marcescat sapientia et facile videtur ab his qui diligunt eam et invenietur ab his qui quaerunt illam
14
praeoccupat qui se concupiscunt ut illis se prior ostendat
15
qui de luce vigilaverit ad illam non laborabit adsidentem enim illam foribus suis inveniet
16
cogitare ergo de illa sensus est consummatus et qui vigilaverit propter illam cito erit securus
17
quoniam dignos se ipsa circuit quaerens et in viis ostendit se illis hilariter et in omni providentia occurrit illis
18
initium enim illius verissima est disciplinae concupiscentia
19
cura ergo disciplinae dilectio est et dilectio custoditio legum illius est custoditio autem legum consummatio incorruptionis est
20
incorruptio autem facit esse proximum Deo
21
concupiscentia itaque sapientiae deducet ad regnum perpetuum
22
si ergo delectamini sedibus et stemmatibus reges populi diligite sapientiam ut in perpetuum regnetis
23

24
quid est autem sapientia et quemadmodum facta sit referam et non abscondam a vobis sacramenta Dei sed ab initio nativitatis investigabo et ponam in lucem scientiam illius et non praeteribo veritatem
25
neque cum invidia tabescente iter habebo quoniam ista non erit particeps sapientiae 26 multitudo autem sapientium sanitas est orbis terrarum et rex sapiens populi stabilimentum est 27 ergo accipite disciplinam per sermones meos et proderit vobis


Capitulum 7

7 1 sum quidem et ego mortalis homo similis omnibus et ex genere terreno illius qui prior finctus est et in ventre matris figuratus sum caro
2
decem mensuum tempore coagulatus in sanguine ex semine hominis et delectamento somni conveniente
3
et ego natus accepi communem aerem et in similiter factam decidi terram primam vocem similem omnibus emisi plorans
4
in involumentis nutritus sum et curis magnis
5
nemo enim ex regibus aliud habuit nativitatis initium
6
unus ergo introitus est omnibus ad vitam et similis exitus
7
propter hoc optavi et datus est mihi sensus et invocavi et venit in me spiritus sapientiae
8
et praeposui illam regnis et sedibus et divitias nihil esse duxi in conparatione illius
9
nec conparavi illi lapidem pretiosum quoniam omne aurum in conparatione illius harena est exigua et tamquam lutum aestimabitur argentum in conspectu illius
10
super salutem et speciem dilexi illam et proposui pro luce habere illam quoniam inextinguibile est lumen illius
11
venerunt autem mihi omnia bona pariter cum illa et innumerabilis honestas per manus illius
12
et laetatus sum in omnibus quoniam antecedebat ista sapientia et ignorabam quoniam horum omnium mater est
13
quam sine fictione didici et sine invidia communico et honestatem illius non abscondo
14
infinitus enim thesaurus est hominibus quod qui usi sunt participes facti sunt amicitiae Dei propter disciplinae dona commendati
15
mihi autem det Deus dicere ex sententia et praesumere digna horum quae dantur quoniam ipse et sapientiae dux est et sapientium emendator
16
in manu enim illius et nos et sermones nostri et omnis sapientia et operum scientiae disciplina
17
ipse enim mihi dedit horum quae sunt scientiam veram ut sciam dispositionem orbis terrarum et virtutes elementorum
18
initium et consummationem et medietatem temporum et meditationem omnium morum mutationes et divisiones temporum
19
anni cursus et stellarum dispositiones
20
naturas animalium et iras bestiarum vim ventorum et cogitationes hominum differentias arborum et virtutes radicum
21
et quaecumque sunt absconsa et inprovisa didici omnium enim artifex docuit me sapientia
22
est enim in illa spiritus intellectus sanctus unicus multiplex subtilis mobilis dissertus incoinquinatus certus suavis amans bonum acutus qui nihil vetat benefacere
23
humanus stabilis certus securus omnem habens virtutem omnia prospiciens et qui capiat omnes spiritus intellegibiles mundos subtiles
24
omnibus enim mobilibus mobilior est sapientia adtingit autem ubique et capit propter suam munditiam
25
vapor est enim virtutis Dei et emanatio quaedam est claritatis omnipotentis Dei sincera et ideo nihil inquinatum in illa incurrit
26
candor est enim lucis aeternae et speculum sine macula Dei maiestatis et imago bonitatis illius
27
et cum sit una omnia potest et permanens in se omnia innovat et per nationes in animas sanctas se transfert amicos Dei et prophetas constituit
28
neminem enim diligit Deus nisi eum qui cum sapientia inhabitat
29
est enim haec speciosior sole et super omnem stellarum dispositionem luci conparata invenitur prior
30
illi enim succedit nox sapientiam autem non vincit malitia


Capitulum 8

8 1 adtingit enim a fine usque ad finem fortiter et disponit omnia suaviter
2
hanc amavi et exquisivi a iuventute mea et quaesivi sponsam mihi adsumere et amator factus sum formae illius
3
generositatem glorificat contubernium habens Dei sed et omnium Dominus dilexit illam
4
doctrix est enim disciplinae Dei et electrix operum illius
5
et si divitiae appetuntur in vita quid sapientiae locupletius quae omnia operatur
6
si autem sensus operatur quis horum quae sunt magis quam illa est artifex
7
et si iustitiam quis diligit labores huius magnas habent virtutes sobrietatem enim et sapientiam docet et iustitiam et virtutem quibus utilius nihil est in vita hominibus
8
et si multitudinem scientiae desiderat quis scit praeterita et de futuris aestimat scit versutias sermonum et dissolutiones argumentorum signa et monstra scit antequam fiant et eventus temporum et saeculorum
9
proposui ergo hanc adducere mihi ad convivendum sciens quoniam communicabit mecum de bonis et erit adlocutio cogitationis et taedii mei
10
habebo propter hanc claritatem ad turbas et honorem apud seniores iuvenis
11
acutus inveniar in iudicio et in conspectu potentium admirabilis ero et facies principum mirabuntur me
12
tacentem me sustinebunt et loquentem me respicient et sermocinante plura manus ori suo inponent
13
propterea habebo per hanc inmortalitatem et memoriam aeternam his qui post me futuri sunt relinquam
14
disponam populos et nationes mihi erunt subiectae
15
timebunt me audientes reges horrendi in multitudine videbor bonus et in bello fortis
16
intrans in domum meam conquiescam cum illa non enim habet amaritudinem conversatio illius nec taedium convictus ipsius sed laetitiam et gaudium
17
haec cogitans apud me et commemorans in corde meo quoniam inmortalitas est in cogitatione sapientiae
18
et in amicitia illius delectatio bona et in operibus manuum illius honestas sine defectione et in certamine loquellae illius sapientia et praeclaritas in communicatione sermonum ipsius circuibam quaerens ut mihi illam adsumerem
19
puer autem eram ingeniosus et sortitus sum animam bonam
20
et cum essem magis bonus veni ad corpus incoinquinatum
21
et ut scivi quoniam aliter non possum esse continens nisi Deus det et hoc ipsum erat sapientiae scire cuius esset hoc donum adii Dominum et deprecatus sum illum et dixi ex totis praecordiis meis


Capitulum 9

9 1 Deus parentum et Domine misericordiae tuae qui fecisti omnia verbo tuo
2
et sapientia tua constituisti hominem ut dominetur creaturae quae a te facta est
3
ut disponat orbem terrarum in aequitate et iustitia et in directione cordis iudicium iudicet
4
da mihi sedium tuarum adsistricem sapientiam et noli me reprobare a pueris tuis
5
quoniam ego servus tuus et filius ancillae tuae sum homo infirmus et exigui temporis et minor ad intellectum iudicii et legum
6
et si quis erit consummatus inter filios hominum si afuerit ab illo sapientia tua in nihilum conputabitur
7
tu me elegisti regem populo tuo et iudicem filiorum tuorum et filiarum
8
dixisti aedificare templum in monte sancto tuo et in civitate habitationis tuae aram similitudinem tabernaculi sancti tui quod praeparasti ab initio
9
et tecum sapientia quae novit opera tua quae et adfuit tunc cum orbem terrarum faceres et sciebat quid placitum esset oculis tuis et quid directum in praeceptis tuis
10
mitte illam de sanctis caelis tuis et mitte illam a sede magnitudinis tuae ut mecum sit et mecum laboret et sciam quid acceptum sit apud te
11
scit enim illa omnia et intellegit et deducet me in operibus meis sobrie et custodiet me in sua potentia
12
et erunt accepta opera mea et disponam populum tuum iuste et ero dignus sedium patris mei
13
quis enim hominum poterit scire consilium Dei aut quis poterit cogitare quid velit Dominus
14
cogitationes enim mortalium timidae et incertae providentiae nostrae
15
corpus enim quod corrumpitur adgravat animam et deprimit terrena inhabitatio sensum multa cogitantem
16
et difficile aestimamus quae in terra sunt et quae in prospectu sunt invenimus cum labore quae in caelis sunt autem quis investigavit
17
sensum autem tuum quis scivit nisi tu dederis sapientiam et miseris sanctum spiritum tuum de altissimis
18
et sic correctae sunt semitae eorum qui in terris sunt et quae tibi placent didicerunt homines 19 et per sapientiam sanati sunt


Capitulum 10

10 1 haec illum qui primus finctus est patrem orbis terrarum cum solus esset creatus custodivit
2
et eduxit illum a delicto suo et dedit illi virtutem continendi omnia
3
ab hac ut recessit iniustus in ira sua per iram homicidii fraternitatis deperiit
4
propter quem cum aqua deleret terram iterum sanavit sapientia per contemptibile lignum iustum gubernans
5
haec et in consensu nequitiae cum se nationes contulissent scivit iustum et servavit sine querella Deo et in filii misericordia fortem custodivit
6
haec iustum a pereuntibus impiis liberavit fugientem descendentem ignem in Pentapoli
7
cuius in testimonium nequitiae fumigabunda constat deserta terra et incerto tempore fructus habentes arbores et incredibilis animae memoria stans figmentum salis
8
sapientiam enim praetereuntes non tantum in hoc lapsi sunt ut ignorarent bona sed et insipientiae suae reliquerunt hominibus memoriam ut in his quae peccaverunt nec latere potuissent
9
sapientia autem hos qui se observant a doloribus liberavit
10
haec profugum irae fratris iustum deduxit per vias rectas et ostendit illi regnum Dei et dedit illi scientiam sanctorum honestavit illum in laboribus et conplevit labores illius
11
in fraude circumvenientium illum adfuit et honestum illum fecit
12
custodivit illum ab inimicis et a seductoribus tutavit eum et certamen forte dedit illi ut vinceret ut sciret quoniam omnium potentior est sapientia
13
haec venditum iustum non dereliquit sed a peccatoribus liberavit illum descendit cum illo in foveam
14
et in vinculis non dereliquit illum donec adferret illi sceptrum regni et potentiam adversus eos qui eum deprimebant et mendaces ostendit qui maculaverunt ipsum et dedit illi claritatem aeternam
15
haec populum iustum et semen sine querella liberavit a nationibus quae illum conprimebant
16
intravit in animam servi Domini et stetit contra reges horrendos in portentis et signis
17
et reddidit iustis mercedem laborum suorum et deduxit illos in via mirabili et fuit illis in velamento diei et in luce stellarum nocte
18
transtulit illos mare Rubrum et transvexit illos per aquam nimiam
19
inimicos autem illorum demersit in mare et ab altitudine inferorum eduxit illos ideo iusti tulerunt spolia impiorum
20
et decantaverunt Domine nomen sanctum tuum et victricem manum tuam laudaverunt pariter
21
quoniam sapientia aperuit os mutorum et linguas infantium fecit dissertas


Capitulum 11

11 1 direxit opera illorum in manibus prophetae sancti
2
iter fecerunt per deserta quae non inhabitabantur et in locis secretis fixerunt casas
3
steterunt contra hostes et de inimicis se vindicaverunt
4
sitierunt et invocaverunt te et data est illis de petra altissima aqua et requies sitis de lapide duro
5
per quae enim poenas passi sunt inimici illorum
6
per haec cum illis deesset bene cum illis actum est
7
nam pro fonte quidem sempiterni fluminis humanum sanguinem dedisti iniustis
8
qui comminuerentur in traductione infantum occisorum dedisti illis abundantem aquam insperate
9
ostendens per sitim quae tunc fuit quemadmodum tuos exaltares et adversarios illorum necares
10
cum enim temptati sunt et quidem cum misericordia disciplinam accipientes scierunt quemadmodum cum ira iudicati impii tormenta paterentur
11
hos quidem tamquam pater monens probasti illos autem tamquam durus rex interrogans condemnasti
12
absentes enim et praesentes similiter torquebantur
13
duplex enim illos acceperat taedium et gemitus cum memoria praeteritorum
14
cum enim audirent per sua tormenta bene secum agi commemorati sunt Dominum
15
quem enim in expositione prava proiectum deriserunt in finem eventus mirati sunt non similiter iustis faciens
16
pro cogitationibus autem insensatis iniquitates illorum quod quidam errantes colebant mutos serpentes et bestias supervacuas inmisisti illis multitudinem mutorum animalium in vindictam
17
ut scirent quia per quae peccat quis per haec et torquetur
18
non enim inpossibilis erat omnipotens manus tua quae creavit orbem terrarum ex materia invisa inmittere illis multitudinem ursorum aut audaces leones
19
aut novi generis ira plenas et ignotas bestias aut vaporem igneum spirantes aut odorem fumi proferentes aut horrendas ab oculis scintillas emittentes
20
quarum non solum laesura poterat illos exterminare sed et aspectus per timorem occidere
21
sed et sine his uno spiritu occidi poterant persecutionem passi ab ipsis factis suis et dispersi per spiritum virtutis tuae sed omnia mensura et numero et pondere disposuisti
22
multum enim valere tibi soli superat semper et virtuti brachii tui quis resistet
23
quoniam tamquam momentum staterae sic ante te est orbis terrarum et tamquam gutta roris antelucani quae descendit in terram
24
sed misereris omnium quoniam omnia potes et dissimulas peccata hominum propter paenitentiam
25
diligis enim omnia quae sunt et nihil odisti horum quae fecisti nec enim odiens aliquid constituisti
26
quomodo autem posset aliquid permanere nisi tu voluisses aut quod a te vocatum non esset conservaretur 27 parcis autem omnibus quoniam tua sunt Domine qui animas amas


Capitulum 12

12 1 bonus enim spiritus tuus est in omnibus
2
propter quod hos qui exerrant partibus corripis et de quibus peccant admonens adloqueris ut relicta malitia credant in te Domine
3
et illos enim antiquos inhabitatores sanctae tuae terrae odiens
4
quoniam odibilia tibi opera faciebant per medicamina et sacrificia iniusta
5
et filiorum necatores sine misericordia et comestores viscerum hominum devorationem et sanguinis a medio sacramento tuo
6
et auctores parentes animarum inauxiliatarum voluisti perdere per manus parentum nostrorum
7
ut dignam perciperent peregrinationem puerorum Dei quae tibi omnium carior est terra
8
sed et his tamquam hominibus pepercisti et misisti antecessores exercitus tui vespas ut illos paulatim exterminarent
9
non quia inpotens eras in bello subicere impios iustis aut bestiis saevis aut verbo duro simul exterminare
10
sed partibus iudicans dabas locum paenitentiae non ignorans quoniam nequa est natio illorum et naturalis malitia ipsorum et quoniam non poterat mutari cogitatio illorum in perpetuum
11
semen enim erat maledictum ab initio nec timens aliquem veniam dabas peccatis illorum
12
quis enim dicet tibi quid fecisti aut quis stabit contra iudicium tuum aut quis in conspectum tuum veniet vindex iniquorum hominum aut quis tibi inputabit si nationes perierint quas tu fecisti
13
nec enim est alius Deus quam tu cuius cura est de omnibus ut ostendas quoniam non iniuste iudicasti
14
neque rex neque tyrannus in conspectu tuo inquirent de his quos perdidisti
15
cum sis ergo iustus iuste omnia disponis ipsum quoque qui non debet puniri condemnas exterum aestimas a tua virtute
16
virtus enim tua iustitiae initium est et ob hoc quod omnium Dominus es omnibus te parcere facis
17
virtutem enim ostendis tu qui non crederis esse in virtute consummatus et hos qui sciunt audaciam traducis
18
tu autem dominator virtutis cum tranquillitate iudicas et cum magna reverentia disponis nos subest enim tibi cum voles posse
19
docuisti autem populum tuum per talia opera quoniam oportet iustum esse et humanum et bonae spei fecisti filios tuos quoniam das locum in peccatis paenitentiae
20
si enim inimicos servorum tuorum et debitos morti cum tanta cruciasti adtentione et liberasti dans tempus et locum per quae possint mutari a malitia
21
cum quanta diligentia iudicasti filios tuos quorum parentibus iuramenta et conventiones dedisti bonarum promissionum
22
cum ergo nobis disciplinam das inimicos nostros multipliciter flagellas ut bonitatem tuam cogitemus iudicantes et cum de nobis iudicatur speremus misericordiam
23
unde et illis qui in vita sua insensate et iniuste vixerunt per haec quae coluerunt dedisti summa tormenta
24
etenim in erroris via diutius erraverunt deos aestimantes haec quae in animalibus sunt supervacua infantum insensatorum more viventes
25
propter hoc tamquam pueris insensatis iudicium in derisum dedisti
26
qui autem ludibriis increpationis non correpti sunt dignum Dei iudicium experti sunt
27
in his enim quae patiebantur moleste ferebant in quibus patientes indignabantur per haec quos putabant deos in ipsis cum exterminarentur videntes illum quem olim negabant se nosse Deum verum agnoverunt propter quod et finis condemnationis illis veniet


Capitulum 13

13 1 vani sunt autem omnes homines quibus non subest scientia Dei et de his quae videntur bona non potuerunt intellegere eum qui est neque operibus adtendentes agnoverunt quis esset artifex
2
sed aut ignem aut spiritum aut citatum aerem aut gyrum stellarum aut nimiam aquam aut solem et lunam rectores orbis terrarum deos putaverunt
3
quorum si specie delectati deos putaverunt sciant quanto dominator eorum speciosior est speciei enim generator haec omnia constituit
4
aut si virtutem et opera eorum mirati sunt intellegant ab ipsis quoniam qui haec constituit fortior est illis
5
a magnitudine enim speciei et creaturae cognoscibiliter poterit horum creator videri
6
sed tamen adhuc in his minor est querella et hii enim fortassis errant Deum quaerentes et volentes invenire
7
etenim cum in operibus illius conversentur inquirunt et persuasum habent quoniam bona sunt quae videntur
8
iterum autem nec his debet ignosci
9
si enim tantum potuerunt scire ut possent aestimare saeculum quomodo huius Dominum non facilius invenerunt
10
infelices autem sunt et inter mortuos spes illorum est qui appellaverunt deos opera manuum hominum aurum et argentum artis inventionem similitudines animalium aut lapidem inutilem opus manus antiquae
11
aut si quis artifex faber de silva lignum rectum secaverit et huius docte eradat omnem corticem et arte sua usus diligenter fabricet vas utile in conversatione vitae
12
reliquias autem eius operis ad praeparationem escae abutatur
13
et reliquum horum quod ad nullos usus facit lignum curvum et verticibus plenum sculpat diligenter per vacuitatem suam et per scientiam artis suae figuret illud et adsimilet illud imagini hominis
14
aut alicui ex animalibus illud conparet perliniens lubrica et rubicundum faciens fuco colorem illius et omnem maculam quae in illo est perliniens
15
et faciat ei dignam habitationem in pariete ponens illud confirmans ferro
16
ne forte cadat prospiciens illi sciens quoniam non potest se adiuvare imago enim est et opus est illi adiutorio
17
et de substantia sua et filiis suis et nuptiis votum faciens inquirit non erubescit loqui cum illo qui sine anima est
18
et pro sanitate quidem infirmum deprecatur et pro vita mortuum rogat et in adiutorium inutilem invocat
19
et pro itinere petit ab hoc qui ambulare non potest et de adquirendo et de operando et de omnium rerum eventu petit ab eo qui in omnibus est inutilis



Sabedoria (VUL) 1