In II Sententiarum
In II Sententiarum (Sancti Thomae Aquinatis): textus ex ed. Prima Americana t. VI, VII-1 et VII-2 New York, 1948 (reimpressio editionis Parmensis t. VI, 1856 et t. VII, 1858).

Tisch


IN II SENTENTIARUM


angelici Doctoris

SANCTI THOMAE AQUINATIS

ordinis praedicatorum



Prologus


DISTINCTIO 1


Quaestio 1


Articulus 1
Utrum sint plura prima principia
Articulus 2
Utrum aliquid possit exire ab eo per creationem
Articulus 3
Utrum creare conveniat aliis quam Deo
Articulus 4
Utrum aliquid aliud a Deo efficiat aliquam rem
Articulus 5
Utrum mundus sit aeternus
Articulus 6
Utrum convenienter exponitur: in principio creavit Deus caelum et terram, idest in filio

Quaestio 2


Articulus 1
Utrum Deo competat agere propter finem
Articulus 2
Utrum creaturae sint propter bonitatem Dei
Articulus 3
Utrum omnia sint facta propter hominem
Articulus 4
Utrum anima rationalis debeat uniri corpori
Articulus 5
Utrum anima humana tali corpori debuerit uniri

DISTINCTIO 2


Quaestio 1


Articulus 1
Utrum aevum sit idem quod aeternitas
Articulus 2
Utrum aevum sit tantum unum
Articulus 3
Utrum duratio angeli inceperit ante mundum

Quaestio 2


Articulus 1
Utrum caelum empyreum sit corpus
Articulus 2
Utrum caelum empyreum sit lucidum
Articulus 3
Utrum caelum empyreum habeat influentiam super alia corpora

DISTINCTIO 3


Quaestio 1


Articulus 1
Utrum angelus sit compositus ex materia et forma
Articulus 2
Utrum in angelis possit esse personalitas
Articulus 3
Utrum in angelis possit esse numerus
Articulus 4
Utrum unius speciei sint plures angeli
Articulus 5
Utrum angeli sint unius generis
Articulus 6
Utrum angelus et anima differant specie

Quaestio 2


Articulus 1
Utrum angelus in principio suae creationis potuerit esse malus

Quaestio 3


Articulus 1
Utrum angelus cognoscat res per suam essentiam
Articulus 2
Utrum angeli superiores intelligant per species universaliores
Articulus 3
Utrum angeli intelligant particularia
Articulus 4
Utrum angelus intelligat plura simul

Quaestio 4


Articulus 1
Utrum angelus in statu suo naturali dilexerit Deum plus quam se et omnia alia

DISTINCTIO 4


Quaestio 1


Articulus 1
Utrum angeli sint creati beati
Articulus 2
Utrum angeli praesciverint suam miseriam vel beatitudinem
Articulus 3
Utrum angeli creati fuerint in gratia

DISTINCTIO 5

Articulus 1
Utrum in angelis possit esse peccatum
Articulus 2
Utrum angelus malus appetierit aequalitatem Dei
Articulus 3
Utrum primum peccatum angeli fuerit superbia

Quaestio 2


Articulus 1
Utrum angeli indiguerint gratia ad hoc quod converterentur in Deum
Articulus 2
Utrum angeli meruerint suam beatitudinem

DISTINCTIO 6


Quaestio 1


Articulus 1
Utrum lucifer fuerit supremus omnium angelorum
Articulus 2
Utrum peccatum primi angeli fuerit occasio peccandi aliis
Articulus 3
Utrum angelis post casum convenienter assignetur locus
Articulus 4
Utrum in daemonibus sit ordo
Articulus 5
Utrum daemones qui vincuntur a sanctis, detrudantur in infernum

DISTINCTIO 7

Articulus 1
Utrum angeli boni possint peccare
Articulus 2
Utrum daemones possint bonum facere

Quaestio 2


Articulus 1
Utrum daemones sint acutae scientiae
Articulus 2
Utrum per daemones possit fieri divinatio

Quaestio 3


Articulus 1
Utrum daemones possint inducere in materia corporali verum effectum corporalem
Articulus 2
Utrum uti auxilio daemonis ad effectus corporales sit malum

DISTINCTIO 8


Quaestio 1


Articulus 1
Utrum angeli habeant corpora unita
Articulus 2
Utrum angeli assumant corpora
Articulus 3
Utrum corpora assumpta ab angelis habeant veram naturam quam ostendunt
Articulus 4
Utrum angeli possint comedere in corporibus assumptis
Articulus 5
Utrum daemones possint esse intra corpora hominum
Articulus 6
Utrum Deus apparuerit in figuris corporalibus

DISTINCTIO 9

Articulus 1
Utrum definitio hierarchiae data a dionysio, sit conveniens
Articulus 2
Utrum unus angelus purget alium
Articulus 3
Utrum hierarchia angelica dividatur convenienter in tres hierarchias et novem ordines
Articulus 4
Utrum nomina angelorum convenienter distinguantur
Articulus 5
Utrum omnes angeli unius ordinis sint aequales
Articulus 6
Utrum omnes hierarchiae sint connexae
Articulus 7
Utrum distinctio ordinum sit a natura
Articulus 8
Utrum homines assumantur ad ordines angelorum

DISTINCTIO 10

Articulus 1
Utrum omnes angeli assistant
Articulus 2
Utrum omnes angeli mittantur in ministerium
Articulus 3
Utrum omnes angeli secundae hierarchiae mittantur
Articulus 4
Utrum angeli impediantur a contemplatione per executionem ministerii

DISTINCTIO 11

Articulus 1
Utrum angeli custodiant homines
Articulus 2
Utrum ad omnes ordines tertiae hierarchiae pertineat custodire homines
Articulus 3
Utrum omnibus hominibus deputentur angeli ad custodiam
Articulus 4
Utrum angelus quandoque relinquat hominem cui deputatur
Articulus 5
Utrum angeli doleant de damnatione hominum quos custodiunt

Quaestio 2


Articulus 1
Utrum angeli proficiant in visione Dei
Articulus 2
Utrum angeli inferiores illuminentur a superioribus
Articulus 3
Utrum angeli cognoscant aliqua per mutuam locutionem
Articulus 4
Utrum angeli didicerint mysterium incarnationis per homines
Articulus 5
Utrum inter angelos possit esse pugna
Articulus 6
Utrum ordines durabunt post diem judicii

DISTINCTIO 12


Quaestio 1


Articulus 1
Utrum omnium corporalium sit eadem materia
Articulus 2
Utrum omnia sint creata simul, et distincta per species
Articulus 3
Utrum distinctio dierum salvetur secundum expositionem augustini
Articulus 4
Utrum prima materia fuerit informis
Articulus 5
Utrum quatuor coaeva convenienter assignentur

DISTINCTIO 13

Articulus 1
Utrum opus distinctionis fuerit necessarium post opus creationis
Articulus 2
Utrum lux proprie inveniatur in spiritualibus
Articulus 3
Utrum lux sit accidens
Articulus 4
Utrum productio lucis convenienter recitetur
Articulus 5
Utrum pater faciat omnia per filium

DISTINCTIO 14

Articulus 1
Utrum aquae sint super caelos
Articulus 2
Utrum firmamentum sit de natura inferiorum corporum
Articulus 3
Utrum motus caeli sit ab intelligentia
Articulus 4
Utrum numerus caelorum convenienter assignetur a rabano
Articulus 5
Utrum opus tertiae diei convenienter describatur

DISTINCTIO 15

Articulus 1
Utrum productio stellarum convenienter describatur
Articulus 2
Utrum corpora caelestia habeant aliquem effectum in corporibus inferioribus
Articulus 3
Utrum corpora superiora habeant causalitatem super motus liberi arbitrii

Quaestio 2


Articulus 1
Utrum quaedam animalia sumpserint materiam ex aquis, quaedam ex terra
Articulus 2
Utrum ornatus elementorum convenienter describatur secundum tria genera

Quaestio 3


Articulus 1
Utrum Deus compleverit opus suum septimo die
Articulus 2
Utrum Deus convenienter dicatur quievisse septima die
Articulus 3
Utrum Deus debuerit sanctificare septimum diem prae aliis

DISTINCTIO 16


Quaestio 1


Articulus 1
Utrum aliqua creatura possit dici esse ad imaginem
Articulus 2
Utrum imago Dei inveniatur tantum in creaturis rationalibus
Articulus 3
Utrum imago Dei magis reperiatur in angelis quam in hominibus
Articulus 4
Utrum imago et similitudo convenienter distinguantur in littera

DISTINCTIO 17

Articulus 1
Utrum anima humana sit de essentia divina
Articulus 2
Utrum anima humana sit constituta ex aliqua materia

Quaestio 2


Articulus 1
Utrum anima intellectiva vel intellectus sit, unus in omnibus hominibus
Articulus 2
Utrum animae fuerint creatae extra corpora

Quaestio 3


Articulus 1
Utrum in compositione hominis sit aliquid de natura corporis caelestis
Articulus 2
Utrum paradisus in quo fuit adam possit esse locus corporalis

DISTINCTIO 18


Quaestio 1


Articulus 1
Utrum corpus mulieris debuerit fieri de costa viri
Articulus 2
Utrum Deus convenienter indiderit materiae rationes seminales
Articulus 3
Utrum ea quae fiunt praeter rationes seminales, sint miracula

Quaestio 2


Articulus 1
Utrum anima humana traducatur a parentibus
Articulus 2
Utrum anima rationalis sit a Deo mediantibus angelis
Articulus 3
Utrum anima sensibilis sit ex traduce

DISTINCTIO 19


Quaestio 1


Articulus 1
Utrum anima hominis corrumpatur ad corruptionem corporis
Articulus 2
Utrum homo in primo statu habuerit necessitatem moriendi
Articulus 3
Utrum corpus adae fuerit passibile
Articulus 4
Utrum homo in primo statu fuerit impassibilis et immortalis per naturam
Articulus 5
Utrum immortalitas adae fuerit eadem cum immortalitate resurgentium

DISTINCTIO 20

Articulus 1
Utrum in statu innocentiae fuisset generatio
Articulus 2
Utrum in statu innocentiae fuisset generatio per coitum

Quaestio 2


Articulus 1
Utrum in statu innocentiae homines habuissent omnem perfectionem corporis quo ad virtutem et staturam et sexum, statim post nativitatem
Articulus 2
Utrum in statu innocentiae pueri mox nati, fuissent perfecti in cognitione
Articulus 3
Utrum in statu innocentiae pueri nascerentur in gratia

DISTINCTIO 21


Quaestio 1


Articulus 1
Utrum Deus tentet aliquem
Articulus 2
Utrum tentatio a diabolo sit peccatum
Articulus 3
Utrum tentatio sit appetenda

Quaestio 2


Articulus 1
Utrum diabolus ex invidia, et in forma serpentis tentaverit evam
Articulus 2
Utrum peccatum adae fuerit gravius omnibus aliis peccatis
Articulus 3
Utrum adam in statu innocentiae potuerit peccare venialiter

DISTINCTIO 22


Quaestio 1


Articulus 1
Utrum primum peccatum hominis fuerit superbia
Articulus 2
Utrum peccatum hominis fuerit hoc quod appetierit esse sicut Deus
Articulus 3
Utrum mulier gravius peccaverit quam vir

Quaestio 2


Articulus 1
Utrum ignorantia sit peccatum
Articulus 2
Utrum ignorantia excuset peccatum

DISTINCTIO 23


Quaestio 1


Articulus 1
Utrum alicui naturae creatae conferri potuerit ut peccare non posset ex conditione naturae
Articulus 2
Utrum Deus debuerit permittere hominem tentari, vel peccare

Quaestio 2


Articulus 1
Utrum adam viderit Deum per essentiam
Articulus 2
Utrum adam habuit perfectam cognitionem rerum a creatione sua
Articulus 3
Utrum homo in primo statu decipi potuerit

DISTINCTIO 24


Quaestio 1


Articulus 1
Utrum liberum arbitrium sit habitus
Articulus 2
Utrum liberum arbitrium dicat plures potentias vel unam
Articulus 3
Utrum liberum arbitrium sit potentia distincta a voluntate et ratione
Articulus 4
Utrum adam potuerit vitare peccatum per liberum arbitrium in primo statu

Quaestio 2


Articulus 1
Utrum notificatio sensualitatis posita in littera sit conveniens
Articulus 2
Utrum ratio superior et inferior sit una potentia
Articulus 3
Utrum synderesis sit habitus, vel potentia
Articulus 4
Utrum conscientia sit actus

Quaestio 3


Articulus 1
Utrum motus sensualitatis, et rationis superioris et inferioris convenienter et sufficienter assignetur in littera
Articulus 2
Utrum in sensualitate sit peccatum
Articulus 3
Utrum in ratione possit esse peccatum
Articulus 4
Utrum in delectatione rationis inferioris possit esse peccatum mortale
Articulus 5
Utrum in ratione superiori possit esse peccatum veniale
Articulus 6
Utrum peccatum veniale possit fieri mortale

DISTINCTIO 25


Quaestio 1


Articulus 1
Utrum in Deo sit liberum arbitrium
Articulus 2
Utrum liberum arbitrium possit cogi
Articulus 3
Utrum liberum arbitrium se extendat ad omnia opera humana
Articulus 4
Utrum libertas arbitrii augeatur vel minuatur
Articulus 5
Utrum liberum arbitrium distinguatur tripliciter

DISTINCTIO 26

Articulus 1
Utrum gratia sit aliquid creatum in anima
Articulus 2
Utrum gratia sit accidens
Articulus 3
Utrum gratia sit in potentia, vel anima, sicut in subjecto
Articulus 4
Utrum gratia sit virtus
Articulus 5
Utrum gratia dividatur convenienter in gratiam operantem et cooperantem
Articulus 6
Utrum gratia sit multiplex in anima

DISTINCTIO 27

Articulus 1
Utrum virtus sit habitus
Articulus 2
Utrum definitio virtutis posita ab augustino sit conveniens
Articulus 3
Utrum aliquis possit mereri ex condigno vitam aeternam per actus virtutis
Articulus 4
Utrum aliquis possit mereri gratiam
Articulus 5
Utrum aliquis possit mereri augmentum gratiae
Articulus 6
Utrum aliquis possit mereri alteri primam gratiam

DISTINCTIO 28

Articulus 1
Utrum homo possit facere aliquod bonum sine gratia
Articulus 2
Utrum homo sine gratia possit vitare peccatum
Articulus 3
Utrum homo possit implere praecepta Dei sine gratia
Articulus 4
Utrum homo possit se praeparare ad gratiam sine aliqua gratia
Articulus 5
Utrum homo possit scire aliquid verum sine gratia

DISTINCTIO 29

Articulus 1
Utrum natura in statu innocentiae eguerit gratia
Articulus 2
Utrum homo ante peccatum habuerit gratiam
Articulus 3
Utrum homo in statu primo habuisset tantum de gratia quantum habuit post peccatum
Articulus 4
Utrum opera hominis sint magis efficacia ad merendum gratiam post peccatum quam ante peccatum
Articulus 5
Utrum expulsio de paradiso, et privatio justitiae originalis, sit conveniens poena primae transgressionis

DISTINCTIO 30

Articulus 1
Utrum defectus quos sentimus sint nobis quasi poena pro peccato primi hominis
Articulus 2
Utrum aliquis defectus veniens in nos per originem habeat rationem culpae
Articulus 3
Utrum originale peccatum sit concupiscentia

Quaestio 2


Articulus 1
Utrum alimentum transeat in veritatem humanae naturae
Articulus 2
Utrum semen decidatur ex eo quod generatur ex alimento

DISTINCTIO 31


Quaestio 1


Articulus 1
Utrum originale peccatum possit transire in posteros per originem carnis
Articulus 2
Utrum sit necesse omnes homines nasci in peccato originali

Quaestio 2


Articulus 1
Utrum peccatum originale sit subjective in aliqua potentia
Articulus 2
Utrum potentia generativa sit magis infecta aliis potentiis

DISTINCTIO 32


Quaestio 1


Articulus 1
Utrum peccatum originale tollatur per baptismum
Articulus 2
Utrum poena peccati originalis debeat manere post baptismum
Articulus 3
Utrum fomes inveniatur major in uno quam in altero

Quaestio 2


Articulus 1
Utrum infectio peccati originalis sit a Deo
Articulus 2
Utrum conveniat sapientiae divinae infundere animam corpori, a quo contrahat maculam
Articulus 3
Utrum animae sint aequales in sua creatione

DISTINCTIO 33


Quaestio 1


Articulus 1
Utrum aliquis contrahat maculam ex parentibus proximis
Articulus 2
Utrum culpa proximorum parentum redundet in filios quantum ad poenam
Articulus 3
Utrum peccatum originale sit unum tantum

Quaestio 2


Articulus 1
Utrum poena sensibilis debeatur peccato originali secundum se
Articulus 2
Utrum pueri non baptizati sentiant in anima afflictionem spiritualem

DISTINCTIO 34


Quaestio 1


Articulus 1
Utrum malum sit
Articulus 2
Utrum malum sit quoddam ens positivum
Articulus 3
Utrum bonum sit causa mali
Articulus 4
Utrum malum sit subjective in bono
Articulus 5
Utrum malum possit corrumpere totum bonum

DISTINCTIO 35

Articulus 1
Utrum malum dividatur sufficienter per malum culpae et poenae
Articulus 2
Utrum definitiones peccati hic positae, sint convenientes
Articulus 3
Utrum in omni peccato sit aliquis actus
Articulus 4
Utrum in actu exteriori sit peccatum
Articulus 5
Utrum potentiae animae aliqualiter corrumpantur per peccatum

DISTINCTIO 36

Articulus 1
Utrum peccatum unum possit esse causa alterius peccati
Articulus 2
Utrum passio possit esse peccatum
Articulus 3
Utrum peccatum unum possit esse poena alterius peccati
Articulus 4
Utrum omnis poena infligatur pro peccato
Articulus 5
Utrum distinctio bonorum sit conveniens

DISTINCTIO 37

Articulus 1
Utrum peccatum sit substantia vel natura quaedam
Articulus 2
Utrum omne ens sit a Deo

Quaestio 2


Articulus 1
Utrum Deus sit simpliciter causa peccati
Articulus 2
Utrum actio peccati, inquantum actio, sit a Deo

Quaestio 3


Articulus 1
Utrum poena sit a Deo
Articulus 2
Utrum malum per prius dicatur de poena quam de culpa

DISTINCTIO 38


Quaestio 1


Articulus 1
Utrum sit tantum unus finis rectarum voluntatum
Articulus 2
Utrum beatitudo vel caritas sit finis communis et unus rectarum voluntatum
Articulus 3
Utrum intentio sit actus voluntatis
Articulus 4
Utrum voluntas uno et eodem actu velit finem et ea quae sunt ad finem
Articulus 5
Utrum voluntas judicanda sit recta ex fine

DISTINCTIO 39

Articulus 1
Utrum voluntas possit perverti per peccatum
Articulus 2
Utrum in actu intellectus et aliarum potentiarum a voluntate, possit esse peccatum

Quaestio 2


Articulus 1
Utrum homo naturaliter velit bonum
Articulus 2
Utrum voluntas qua homo naturaliter vult bonum et qua vult malum, sit eadem

Quaestio 3


Articulus 1
Utrum superior scintilla rationis possit extingui
Articulus 2
Utrum conscientia aliquando erret
Articulus 3
Utrum conscientia errans obliget

DISTINCTIO 40


Quaestio 1


Articulus 1
Utrum bonum et malum sint differentiae essentiales actionis
Articulus 2
Utrum actio sit simpliciter judicanda bona vel mala ex voluntate
Articulus 3
Utrum actus exterior addat aliquid bonitatis vel malitiae super bonitatem vel malitiam voluntatis
Articulus 4
Utrum eadem actio possit esse bona et mala
Articulus 5
Utrum aliqua actio humana sit indifferens

DISTINCTIO 41

Articulus 1
Utrum fides habeat universaliter dirigere intentionem
Articulus 2
Utrum aliquis actus hominis infidelis possit esse bonus

Quaestio 2


Articulus 1
Utrum peccatum sit voluntarium
Articulus 2
Utrum omne peccatum sit in voluntate

DISTINCTIO 42


Quaestio 1


Articulus 1
Utrum voluntas peccati et actus sint duo peccata
Articulus 2
Utrum reatus peccati maneat post peccatum
Articulus 3
Utrum peccatum convenienter dividatur in mortale et veniale
Articulus 4
Utrum peccatum veniale distinguatur a mortali
Articulus 5
Utrum peccatum mortale et veniale differant per poenam aeternam et temporalem

Quaestio 2


Articulus 1
Utrum peccata distinguantur penes radices
Articulus 2
Utrum peccatum convenienter dividatur in peccatum cogitationis, oris, et operis
Articulus 3
Utrum divisio capitalium vitiorum sit competens
Articulus 4
Utrum species superbiae convenienter assignentur
Articulus 5
Utrum omnia peccata sint paria

DISTINCTIO 43


Quaestio 1


Articulus 1
Utrum sit aliquod peccatum in spiritum sanctum
Articulus 2
Utrum peccatum in spiritum sanctum sit determinatum genus peccati
Articulus 3
Utrum species peccati in spiritum sanctum convenienter assignentur in littera
Articulus 4
Utrum peccatum in spiritum sanctum sit irremissibile
Articulus 5
Utrum aliquis possit peccare in spiritum sanctum in primo actu peccati
Articulus 6
Utrum adam peccaverit in spiritum sanctum

DISTINCTIO 44

Articulus 1
Utrum potentia peccandi sit a Deo
Articulus 2
Utrum omnis praelatio sit a Deo
Articulus 3
Utrum in statu innocentiae fuisset dominium

Quaestio 2


Articulus 1
Utrum obedientia sit virtus
Articulus 2
Utrum christiani teneantur obedire potestatibus saecularibus, et maxime tyrannis
Articulus 3
Utrum religiosi professi teneantur obedire praelatis suis in omnibus