Proverbes (VUL) 16
16 1 hominis est animum praeparare et Dei gubernare linguam
2 omnes viae hominum patent oculis eius spirituum ponderator est Dominus
3 revela Domino opera tua et dirigentur cogitationes tuae
4 universa propter semet ipsum operatus est Dominus impium quoque ad diem malum
5 abominatio Domini omnis arrogans etiam si manus ad manum fuerit non erit innocens
6 misericordia et veritate redimitur iniquitas et in timore Domini declinatur a malo
7 cum placuerint Domino viae hominis inimicos quoque eius convertet ad pacem
8 melius est parum cum iustitia quam multi fructus cum iniquitate
9 cor hominis disponet viam suam sed Domini est dirigere gressus eius
10 divinatio in labiis regis in iudicio non errabit os eius
11 pondus et statera iudicia Domini sunt et opera eius omnes lapides sacculi
12 abominabiles regi qui agunt impie quoniam iustitia firmatur solium
13 voluntas regum labia iusta qui recta loquitur diligetur
14 indignatio regis nuntii mortis et vir sapiens placabit eam
15 in hilaritate vultus regis vita et clementia eius quasi imber serotinus
16 posside sapientiam quia auro melior est et adquire prudentiam quia pretiosior est argento
17 semita iustorum declinat mala custos animae suae servat viam suam
18 contritionem praecedit superbia et ante ruinam exaltatur spiritus
19 melius est humiliari cum mitibus quam dividere spolia cum superbis
20 eruditus in verbo repperiet bona et qui in Domino sperat beatus est
21 qui sapiens corde est appellabitur prudens et qui dulcis eloquio maiora percipiet
22 fons vitae eruditio possidentis doctrina stultorum fatuitas
23 cor sapientis erudiet os eius et labiis illius addet gratiam
24 favus mellis verba conposita dulcedo animae et sanitas ossuum
25 est via quae videtur homini recta et novissimum eius ducit ad mortem
26 anima laborantis laborat sibi quia conpulit eum os suum
27 vir impius fodit malum et in labiis eius ignis ardescit
28 homo perversus suscitat lites et verbosus separat principes
29 vir iniquus lactat amicum suum et ducit eum per viam non bonam
30 qui adtonitis oculis cogitat prava mordens labia sua perficit malum
31 corona dignitatis senectus in viis iustitiae repperietur
32 melior est patiens viro forte et qui dominatur animo suo expugnatore urbium
33 sortes mittuntur in sinu sed a Domino temperantur
17 1 melior est buccella sicca cum gaudio quam domus plena victimis cum iurgio
2 servus sapiens dominabitur filiis stultis et inter fratres hereditatem dividet
3 sicut igne probatur argentum et aurum camino ita corda probat Dominus
4 malus oboedit linguae iniquae et fallax obtemperat labiis mendacibus
5 qui despicit pauperem exprobrat factori eius et qui in ruina laetatur alterius non erit inpunitus
6 corona senum filii filiorum et gloria filiorum patres sui
7 non decent stultum verba conposita nec principem labium mentiens
8 gemma gratissima expectatio praestolantis quocumque se verterit prudenter intellegit
9 qui celat delictum quaerit amicitias qui altero sermone repetit separat foederatos
10 plus proficit correptio apud prudentem quam centum plagae apud stultum
11 semper iurgia quaerit malus angelus autem crudelis mittetur contra eum
12 expedit magis ursae occurrere raptis fetibus quam fatuo confidenti sibi in stultitia sua
13 qui reddit mala pro bonis non recedet malum de domo eius
14 qui dimittit aquam caput est iurgiorum et antequam patiatur contumeliam iudicium deserit
15 et qui iustificat impium et qui condemnat iustum abominabilis est uterque apud Dominum
16 quid prodest habere divitias stultum cum sapientiam emere non possit
17 omni tempore diligit qui amicus est et frater in angustiis conprobatur
18 homo stultus plaudet manibus cum spoponderit pro amico suo
19 qui meditatur discordiam diligit rixas et qui exaltat ostium quaerit ruinam
20 qui perversi cordis est non inveniet bonum et qui vertit linguam incidet in malum
21 natus est stultus in ignominiam suam sed nec pater in fatuo laetabitur
22 animus gaudens aetatem floridam facit spiritus tristis exsiccat ossa
23 munera de sinu impius accipit ut pervertat semitas iudicii
24 in facie prudentis lucet sapientia oculi stultorum in finibus terrae
25 ira patris filius stultus et dolor matris quae genuit eum
26 non est bonum damnum inferre iusto nec percutere principem qui recta iudicat
27 qui moderatur sermones suos doctus et prudens est et pretiosi spiritus vir eruditus
28 stultus quoque si tacuerit sapiens putabitur et si conpresserit labia sua intellegens
18 1 occasiones quaerit qui vult recedere ab amico omni tempore erit exprobrabilis
2 non recipit stultus verba prudentiae nisi ea dixeris quae versantur in corde eius
3 impius cum in profundum venerit peccatorum contemnit sed sequitur eum ignominia et obprobrium
4 aqua profunda verba ex ore viri et torrens redundans fons sapientiae
5 accipere personam impii non est bonum ut declines a veritate iudicii
6 labia stulti inmiscunt se rixis et os eius iurgia provocat
7 os stulti contritio eius et labia illius ruina animae eius
8 verba bilinguis quasi simplicia et ipsa perveniunt usque ad interiora ventris
9 qui mollis et dissolutus est in opere suo frater est sua opera dissipantis
10 turris fortissima nomen Domini ad ipsum currit iustus et exaltabitur
11 substantia divitis urbs roboris eius et quasi murus validus circumdans eum
12 antequam conteratur exaltatur cor hominis et antequam glorificetur humiliatur
13 qui prius respondit quam audiat stultum se esse demonstrat et confusione dignum
14 spiritus viri sustentat inbecillitatem suam spiritum vero ad irascendum facilem quis poterit sustinere
15 cor prudens possidebit scientiam et auris sapientium quaerit doctrinam
16 donum hominis dilatat viam eius et ante principes spatium ei facit
17 iustus prior est accusator sui venit amicus eius et investigavit eum
18 contradictiones conprimit sors et inter potentes quoque diiudicat
19 frater qui adiuvatur a fratre quasi civitas firma et iudicia quasi vectes urbium
20 de fructu oris viri replebitur venter eius et genimina labiorum illius saturabunt eum
21 mors et vita in manu linguae qui diligunt eam comedent fructus eius
22 qui invenit mulierem invenit bonum et hauriet iucunditatem a Domino
23 cum obsecrationibus loquetur pauper et dives effabitur rigide
24 vir amicalis ad societatem magis amicus erit quam frater
19 1 melior est pauper qui ambulat in simplicitate sua quam torquens labia insipiens
2 ubi non est scientia animae non est bonum et qui festinus est pedibus offendit
3 stultitia hominis subplantat gressus eius et contra Deum fervet animo suo
4 divitiae addunt amicos plurimos a paupere autem et hii quos habuit separantur
5 testis falsus non erit inpunitus et qui mendacia loquitur non effugiet
6 multi colunt personam potentis et amici sunt dona tribuenti
7 fratres hominis pauperis oderunt eum insuper et amici procul recesserunt ab eo qui tantum verba sectatur nihil habebit
8 qui autem possessor est mentis diligit animam suam et custos prudentiae inveniet bona
9 testis falsus non erit inpunitus et qui loquitur mendacia peribit
10 non decent stultum deliciae nec servum dominari principibus
11 doctrina viri per patientiam noscitur et gloria eius est iniqua praetergredi
12 sicut fremitus leonis ita et regis ira et sicut ros super herbam ita hilaritas eius
13 dolor patris filius stultus et tecta iugiter perstillantia litigiosa mulier
14 domus et divitiae dantur a patribus a Domino autem proprie uxor prudens
15 pigredo inmittit soporem et anima dissoluta esuriet
16 qui custodit mandatum custodit animam suam qui autem neglegit vias suas mortificabitur
17 feneratur Domino qui miseretur pauperis et vicissitudinem suam reddet ei
18 erudi filium tuum ne desperes ad interfectionem autem eius ne ponas animam tuam
19 qui inpatiens est sustinebit damnum et cum rapuerit aliud adponet
20 audi consilium et suscipe disciplinam ut sis sapiens in novissimis tuis
21 multae cogitationes in corde viri voluntas autem Domini permanebit
22 homo indigens misericors est et melior pauper quam vir mendax
23 timor Domini ad vitam et in plenitudine commorabitur absque visitatione pessimi
24 abscondit piger manum suam sub ascella nec ad os suum adplicat eam
25 pestilente flagellato stultus sapientior erit sin autem corripueris sapientem intelleget disciplinam
26 qui adfligit patrem et fugat matrem ignominiosus est et infelix
27 non cesses fili audire doctrinam nec ignores sermones scientiae
28 testis iniquus deridet iudicium et os impiorum devorat iniquitatem
29 parata sunt derisoribus iudicia et mallei percutientes stultorum corporibus
20 1 luxuriosa res vinum et tumultuosa ebrietas quicumque his delectatur non erit sapiens
2 sicut rugitus leonis ita terror regis qui provocat eum peccat in animam suam
3 honor est homini qui separat se a contentionibus omnes autem stulti miscentur contumeliis
4 propter frigus piger arare noluit mendicabit ergo aestate et non dabitur ei
5 sicut aqua profunda sic consilium in corde viri sed homo sapiens exhauriet illud
6 multi homines misericordes vocantur virum autem fidelem quis inveniet
7 iustus qui ambulat in simplicitate sua beatos post se filios derelinquet
8 rex qui sedet in solio iudicii dissipat omne malum intuitu suo
9 quis potest dicere mundum est cor meum purus sum a peccato
10 pondus et pondus mensura et mensura utrumque abominabile est apud Deum
11 ex studiis suis intellegitur puer si munda et si recta sint opera eius
12 aurem audientem et oculum videntem Dominus fecit utrumque
13 noli diligere somnum ne te egestas opprimat aperi oculos tuos et saturare panibus
14 malum est malum est dicit omnis emptor et cum recesserit tunc gloriabitur
15 est aurum et multitudo gemmarum vas autem pretiosum labia scientiae
16 tolle vestimentum eius qui fideiussor extitit alieni et pro extraneis aufer pignus ab eo
17 suavis est homini panis mendacii et postea implebitur os eius calculo
18 cogitationes consiliis roborantur et gubernaculis tractanda sunt bella
19 ei qui revelat mysteria et ambulat fraudulenter et dilatat labia sua ne commiscearis
20 qui maledicit patri suo et matri extinguetur lucerna eius in mediis tenebris
21 hereditas ad quam festinatur in principio in novissimo benedictione carebit
22 ne dicas reddam malum expecta Dominum et liberabit te
23 abominatio est apud Deum pondus et pondus statera dolosa non est bona
24 a Domino diriguntur gressus viri quis autem hominum intellegere potest viam suam
25 ruina est hominis devorare sanctos et post vota tractare
26 dissipat impios rex sapiens et curvat super eos fornicem
27 lucerna Domini spiraculum hominis quae investigat omnia secreta ventris
28 misericordia et veritas custodiunt regem et roboratur clementia thronus eius
29 exultatio iuvenum fortitudo eorum et dignitas senum canities
30 livor vulneris absterget mala et plagae in secretioribus ventris
21 1 sicut divisiones aquarum ita cor regis in manu Domini quocumque voluerit inclinabit illud
2 omnis via viri recta sibi videtur adpendit autem corda Dominus
3 facere misericordiam et iudicium magis placent Domino quam victimae
4 exaltatio oculorum et dilatatio cordis lucerna impiorum peccatum
5 cogitationes robusti semper in abundantia omnis autem piger semper in egestate
6 qui congregat thesauros lingua mendacii vanus est et inpingetur ad laqueos mortis
7 rapinae impiorum detrahent eos quia noluerunt facere iudicium
8 perversa via viri aliena est qui autem mundus est rectum opus eius
9 melius est sedere in angulo domatis quam cum muliere litigiosa et in domo communi
10 anima impii desiderat malum non miserebitur proximo suo
11 multato pestilente sapientior erit parvulus et si sectetur sapientem sumet scientiam
12 excogitat iustus de domo impii ut detrahat impios in malum
13 qui obturat aurem suam ad clamorem pauperis et ipse clamabit et non exaudietur
14 munus absconditum extinguet iras et donum in sinu indignationem maximam
15 gaudium iusto est facere iudicium et pavor operantibus iniquitatem
16 vir qui erraverit a via doctrinae in coetu gigantum commorabitur
17 qui diligit epulas in egestate erit qui amat vinum et pinguia non ditabitur
18 pro iusto datur impius et pro rectis iniquus
19 melius est habitare in terra deserta quam cum muliere rixosa et iracunda
20 thesaurus desiderabilis et oleum in habitaculo iusti et inprudens homo dissipabit illud
21 qui sequitur iustitiam et misericordiam inveniet vitam et iustitiam et gloriam
22 civitatem fortium ascendit sapiens et destruxit robur fiduciae eius
23 qui custodit os suum et linguam suam custodit ab angustiis animam suam
24 superbus et arrogans vocatur indoctus qui in ira operatur superbiam
25 desideria occidunt pigrum noluerunt enim quicquam manus eius operari
26 tota die concupiscit et desiderat qui autem iustus est tribuet et non cessabit
27 hostiae impiorum abominabiles quia offeruntur ex scelere
28 testis mendax peribit vir oboediens loquitur victoriam
29 vir impius procaciter obfirmat vultum suum qui autem rectus est corrigit viam suam
30 non est sapientia non est prudentia non est consilium contra Dominum
31 equus paratur ad diem belli Dominus autem salutem tribuet
22 1 melius est nomen bonum quam divitiae multae super argentum et aurum gratia bona
2 dives et pauper obviaverunt sibi utriusque operator est Dominus
3 callidus vidit malum et abscondit se innocens pertransiit et adflictus est damno
4 finis modestiae timor Domini divitiae et gloria et vita
5 arma et gladii in via perversi custos animae suae longe recedit ab eis
6 proverbium est adulescens iuxta viam suam etiam cum senuerit non recedet ab ea
7 dives pauperibus imperat et qui accipit mutuum servus est fenerantis
8 qui seminat iniquitatem metet mala et virga irae suae consummabitur
9 qui pronus est ad misericordiam benedicetur de panibus enim suis dedit pauperi
10 eice derisorem et exibit cum eo iurgium cessabuntque causae et contumeliae
11 qui diligit cordis munditiam propter gratiam labiorum suorum habebit amicum regem
12 oculi Domini custodiunt scientiam et subplantantur verba iniqui
13 dicit piger leo foris in medio platearum occidendus sum
14 fovea profunda os alienae cui iratus est Dominus incidet in eam
15 stultitia conligata est in corde pueri et virga disciplinae fugabit eam
16 qui calumniatur pauperem ut augeat divitias suas dabit ipse ditiori et egebit
17 inclina aurem tuam et audi verba sapientium adpone autem cor ad doctrinam meam
18 quae pulchra erit tibi cum servaveris eam in ventre tuo et redundabit in labiis tuis
19 ut sit in Domino fiducia tua unde et ostendi eam tibi hodie
20 ecce descripsi eam tibi tripliciter in cogitationibus et scientia
21 ut ostenderem tibi firmitatem et eloquia veritatis respondere ex his illi qui misit te
22 non facias violentiam pauperi quia pauper est neque conteras egenum in porta
23 quia Dominus iudicabit causam eius et configet eos qui confixerint animam eius
24 noli esse amicus homini iracundo neque ambules cum viro furioso
25 ne forte discas semitas eius et sumas scandalum animae tuae
26 noli esse cum his qui defigunt manus suas et qui vades se offerunt pro debitis
27 si enim non habes unde restituas quid causae est ut tollat operimentum de cubili tuo
28 ne transgrediaris terminos antiquos quos posuerunt patres tui
29 vidisti virum velocem in opere suo coram regibus stabit nec erit ante ignobiles
23 1 quando sederis ut comedas cum principe diligenter adtende quae posita sunt ante faciem tuam
2 et statue cultrum in gutture tuo si tamen habes in potestate animam tuam
3 ne desideres de cibis eius in quo est panis mendacii
4 noli laborare ut diteris sed prudentiae tuae pone modum
5 ne erigas oculos tuos ad opes quas habere non potes quia facient sibi pinnas quasi aquilae et avolabunt in caelum
6 ne comedas cum homine invido et ne desideres cibos eius
7 quoniam in similitudinem arioli et coniectoris aestimat quod ignorat comede et bibe dicet tibi et mens eius non est tecum
8 cibos quos comederas evomes et perdes pulchros sermones tuos
9 in auribus insipientium ne loquaris quia despicient doctrinam eloquii tui
10 ne adtingas terminos parvulorum et agrum pupillorum ne introeas
11 propinquus enim eorum Fortis est et ipse iudicabit contra te causam illorum
12 ingrediatur ad doctrinam cor tuum et aures tuae ad verba scientiae
13 noli subtrahere a puero disciplinam si enim percusseris eum virga non morietur
14 tu virga percuties eum et animam eius de inferno liberabis
15 fili mi si sapiens fuerit animus tuus gaudebit tecum cor meum
16 et exultabunt renes mei cum locuta fuerint rectum labia tua
17 non aemuletur cor tuum peccatores sed in timore Domini esto tota die
18 quia habebis spem in novissimo et praestolatio tua non auferetur
19 audi fili mi et esto sapiens et dirige in via animum tuum
20 noli esse in conviviis potatorum nec in comesationibus eorum qui carnes ad vescendum conferunt
21 quia vacantes potibus et dantes symbola consumentur et vestietur pannis dormitatio
22 audi patrem tuum qui genuit te et ne contemnas cum senuerit mater tua
23 veritatem eme et noli vendere sapientiam et doctrinam et intellegentiam
24 exultat gaudio pater iusti qui sapientem genuit laetabitur in eo
25 gaudeat pater tuus et mater tua et exultet quae genuit te
26 praebe fili mi cor tuum mihi et oculi tui vias meas custodiant
27 fovea enim profunda est meretrix et puteus angustus aliena
28 insidiatur in via quasi latro et quos incautos viderit interficit
29 cui vae cuius patri vae cui rixae cui foveae cui sine causa vulnera cui suffusio oculorum
30 nonne his qui morantur in vino et student calicibus epotandis
31 ne intuearis vinum quando flavescit cum splenduerit in vitro color eius ingreditur blande
32 sed in novissimo mordebit ut coluber et sicut regulus venena diffundet
33 oculi tui videbunt extraneas et cor tuum loquetur perversa
34 et eris sicut dormiens in medio mari et quasi sopitus gubernator amisso clavo
35 et dices verberaverunt me sed non dolui traxerunt me et ego non sensi quando evigilabo et rursum vina repperiam
24 1 ne aemuleris viros malos nec desideres esse cum eis
2 quia rapinas meditatur mens eorum et fraudes labia eorum loquuntur
3 sapientia aedificabitur domus et prudentia roborabitur
4 in doctrina replebuntur cellaria universa substantia pretiosa et pulcherrima
5 vir sapiens et fortis est et vir doctus robustus et validus
6 quia cum dispositione initur bellum et erit salus ubi multa consilia sunt
7 excelsa stulto sapientia in porta non aperiet os suum
8 qui cogitat malefacere stultus vocabitur
9 cogitatio stulti peccatum est et abominatio hominum detractor
10 si desperaveris lassus in die angustiae inminuetur fortitudo tua
11 erue eos qui ducuntur ad mortem et qui trahuntur ad interitum liberare ne cesses
12 si dixeris vires non suppetunt qui inspector est cordis ipse intellegit et servatorem animae tuae nihil fallit reddetque homini iuxta opera sua
13 comede fili mi mel quia bonum est et favum dulcissimum gutturi tuo
14 sic et doctrina sapientiae animae tuae quam cum inveneris habebis in novissimis et spes tua non peribit
15 ne insidieris et quaeras impietatem in domo iusti neque vastes requiem eius
16 septies enim cadet iustus et resurget impii autem corruent in malum
17 cum ceciderit inimicus tuus ne gaudeas et in ruina eius ne exultet cor tuum
18 ne forte videat Dominus et displiceat ei et auferat ab eo iram suam
19 ne contendas cum pessimis nec aemuleris impios
20 quoniam non habent futurorum spem mali et lucerna impiorum extinguetur
21 time Dominum fili mi et regem et cum detractoribus non commiscearis
22 quoniam repente consurget perditio eorum et ruinam utriusque quis novit
23 haec quoque sapientibus cognoscere personam in iudicio non est bonum
24 qui dicit impio iustus es maledicent ei populi et detestabuntur eum tribus
25 qui arguunt laudabuntur et super ipsos veniet benedictio
26 labia deosculabitur qui recta verba respondet
27 praepara foris opus tuum et diligenter exerce agrum tuum ut postea aedifices domum tuam
28 ne sis testis frustra contra proximum tuum nec lactes quemquam labiis tuis
29 ne dicas quomodo fecit mihi sic faciam ei reddam unicuique secundum opus suum
30 per agrum hominis pigri transivi et per vineam viri stulti
31 et ecce totum repleverant urticae operuerant superficiem eius spinae et maceria lapidum destructa erat
32 quod cum vidissem posui in corde meo et exemplo didici disciplinam
33 parum inquam dormies modicum dormitabis pauxillum manus conseres ut quiescas
34 et veniet quasi cursor egestas tua et mendicitas quasi vir armatus
25 1 haec quoque parabolae Salomonis quas transtulerunt viri Ezechiae regis Iuda
2 gloria Dei celare verbum et gloria regum investigare sermonem
3 caelum sursum et terra deorsum et cor regum inscrutabile
4 aufer robiginem de argento et egredietur vas purissimum
5 aufer impietatem de vultu regis et firmabitur iustitia thronus eius
6 ne gloriosus appareas coram rege et in loco magnorum ne steteris
7 melius est enim ut dicatur tibi ascende huc quam ut humilieris coram principe
8 quae viderunt oculi tui ne proferas in iurgio cito ne postea emendare non possis cum dehonestaveris amicum tuum
9 causam tuam tracta cum amico tuo et secretum extraneo non reveles
10 ne forte insultet tibi cum audierit et exprobrare non cesset
11 mala aurea in lectis argenteis qui loquitur verbum in tempore suo
12 inauris aurea et margaritum fulgens qui arguit sapientem et aurem oboedientem
13 sicut frigus nivis in die messis ita legatus fidelis ei qui misit eum animam illius requiescere facit
14 nubes et ventus et pluviae non sequentes vir gloriosus et promissa non conplens
15 patientia lenietur princeps et lingua mollis confringet duritiam
16 mel invenisti comede quod sufficit tibi ne forte saturatus evomas illud
17 subtrahe pedem tuum de domo proximi tui nequando satiatus oderit te
18 iaculum et gladius et sagitta acuta homo qui loquitur contra proximum suum testimonium falsum
19 dens putridus et pes lapsus qui sperat super infideli in die angustiae
20 et amittit pallium in die frigoris acetum in nitro et qui cantat carmina cordi pessimo
21 si esurierit inimicus tuus ciba illum et si sitierit da ei aquam bibere
22 prunam enim congregabis super caput eius et Dominus reddet tibi
23 ventus aquilo dissipat pluvias et facies tristis linguam detrahentem
24 melius est sedere in angulo domatis quam cum muliere litigiosa et in domo communi
25 aqua frigida animae sitienti et nuntius bonus de terra longinqua
26 fons turbatus pede et vena corrupta iustus cadens coram impio
27 sicut qui mel multum comedit non est ei bonum sic qui scrutator est maiestatis opprimitur gloria
28 sicut urbs patens et absque murorum ambitu ita vir qui non potest in loquendo cohibere spiritum suum
26 1 quomodo nix aestate et pluvia in messe sic indecens est stulto gloria
2 sicut avis ad alia transvolans et passer quolibet vadens sic maledictum frustra prolatum in quempiam superveniet
3 flagellum equo et camus asino et virga dorso inprudentium
4 ne respondeas stulto iuxta stultitiam suam ne efficiaris ei similis
5 responde stulto iuxta stultitiam suam ne sibi sapiens esse videatur
6 claudus pedibus et iniquitatem bibens qui mittit verba per nuntium stultum
7 quomodo pulchras frustra habet claudus tibias sic indecens est in ore stultorum parabola
8 sicut qui mittit lapidem in acervum Mercurii ita qui tribuit insipienti honorem
9 quomodo si spina nascatur in manu temulenti sic parabola in ore stultorum
10 iudicium determinat causas et qui inponit stulto silentium iras mitigat
11 sicut canis qui revertitur ad vomitum suum sic inprudens qui iterat stultitiam suam
12 vidisti hominem sapientem sibi videri magis illo spem habebit stultus
13 dicit piger leaena in via leo in itineribus
14 sicut ostium vertitur in cardine suo ita piger in lectulo suo
15 abscondit piger manus sub ascellas suas et laborat si ad os suum eas converterit
16 sapientior sibi piger videtur septem viris loquentibus sententias
17 sicut qui adprehendit auribus canem sic qui transit et inpatiens commiscetur rixae alterius
18 sicut noxius est qui mittit lanceas et sagittas et mortem
19 sic vir qui fraudulenter nocet amico suo et cum fuerit deprehensus dicit ludens feci
20 cum defecerint ligna extinguetur ignis et susurrone subtracto iurgia conquiescunt
21 sicut carbones ad prunam et ligna ad ignem sic homo iracundus suscitat rixas
22 verba susurronis quasi simplicia et ipsa perveniunt ad intima ventris
23 quomodo si argento sordido ornare velis vas fictile sic labia tumentia cum pessimo corde sociata
24 labiis suis intellegitur inimicus cum in corde tractaverit dolos
25 quando submiserit vocem suam ne credideris ei quoniam septem nequitiae sunt in corde illius
26 qui operit odium fraudulenter revelabitur malitia eius in concilio
27 qui fodit foveam incidet in eam et qui volvit lapidem revertetur ad eum
28 lingua fallax non amat veritatem et os lubricum operatur ruinas
27 1 ne glorieris in crastinum ignorans quid superventura pariat dies
2 laudet te alienus et non os tuum extraneus et non labia tua
3 grave est saxum et onerosa harena sed ira stulti utroque gravior
4 ira non habet misericordiam nec erumpens furor et impetum concitati ferre quis poterit
5 melior est manifesta correptio quam amor absconditus
6 meliora sunt vulnera diligentis quam fraudulenta odientis oscula
7 anima saturata calcabit favum anima esuriens et amarum pro dulce sumet
8 sicut avis transmigrans de nido suo sic vir qui relinquit locum suum
9 unguento et variis odoribus delectatur cor et bonis amici consiliis anima dulcoratur
10 amicum tuum et amicum patris tui ne dimiseris et domum fratris tui ne ingrediaris in die adflictionis tuae melior est vicinus iuxta quam frater procul
11 stude sapientiae fili mi et laetifica cor meum ut possim exprobranti respondere sermonem
12 astutus videns malum absconditus est parvuli transeuntes sustinuere dispendia
13 tolle vestimentum eius qui spopondit pro extraneo et pro alienis auferto pignus
14 qui benedicit proximo suo voce grandi de nocte consurgens maledicenti similis erit
15 tecta perstillantia in die frigoris et litigiosa mulier conparantur
16 qui retinet eam quasi qui ventum teneat et oleum dexterae suae vocabit
17 ferrum ferro acuitur et homo exacuit faciem amici sui
18 qui servat ficum comedet fructus eius et qui custos est domini sui glorificabitur
19 quomodo in aquis resplendent vultus prospicientium sic corda hominum manifesta sunt prudentibus
20 infernus et perditio non replentur similiter et oculi hominum insatiabiles
21 quomodo probatur in conflatorio argentum et in fornace aurum sic probatur homo ore laudantis
22 si contuderis stultum in pila quasi tisanas feriente desuper pilo non auferetur ab eo stultitia eius
23 diligenter agnosce vultum pecoris tui tuosque greges considera
24 non enim habebis iugiter potestatem sed corona tribuetur in generatione generationum
25 aperta sunt prata et apparuerunt herbae virentes et collecta sunt faena de montibus
26 agni ad vestimentum tuum et hedi agri pretium
27 sufficiat tibi lac caprarum in cibos tuos in necessaria domus tuae et ad victum ancillis tuis
28 1 fugit impius nemine persequente iustus autem quasi leo confidens absque terrore erit
2 propter peccata terrae multi principes eius et propter hominis sapientiam et horum scientiam quae dicuntur vita ducis longior erit
3 vir pauper calumnians pauperes similis imbri vehementi in quo paratur fames
4 qui derelinquunt legem laudant impium qui custodiunt succenduntur contra eum
5 viri mali non cogitant iudicium qui autem requirunt Dominum animadvertunt omnia
6 melior est pauper ambulans in simplicitate sua quam dives pravis itineribus
7 qui custodit legem filius sapiens est qui pascit comesatores confundit patrem suum
8 qui coacervat divitias usuris et fenore liberali in pauperes congregat eas
9 qui declinat aurem suam ne audiat legem oratio eius erit execrabilis
10 qui decipit iustos in via mala in interitu suo corruet et simplices possidebunt bona
11 sapiens sibi videtur vir dives pauper autem prudens scrutabitur eum
12 in exultatione iustorum multa gloria regnantibus impiis ruinae hominum
13 qui abscondit scelera sua non dirigetur qui confessus fuerit et reliquerit ea misericordiam consequetur
14 beatus homo qui semper est pavidus qui vero mentis est durae corruet in malum
15 leo rugiens et ursus esuriens princeps impius super populum pauperem
16 dux indigens prudentia multos opprimet per calumniam qui autem odit avaritiam longi fient dies eius
17 hominem qui calumniatur animae sanguinem si usque ad lacum fugerit nemo sustentet
18 qui ambulat simpliciter salvus erit qui perversis ingreditur viis concidet semel
19 qui operatur terram suam saturabitur panibus qui sectatur otium replebitur egestate
20 vir fidelis multum laudabitur qui autem festinat ditari non erit innocens
21 qui cognoscit in iudicio faciem non facit bene iste et pro buccella panis deserit veritatem
22 vir qui festinat ditari et aliis invidet ignorat quod egestas superveniat ei
23 qui corripit hominem gratiam postea inveniet apud eum magis quam ille qui per linguae blandimenta decipit
24 qui subtrahit aliquid a patre suo et matre et dicit hoc non est peccatum particeps homicidae est
25 qui se iactat et dilatat iurgia concitat qui sperat in Domino saginabitur
26 qui confidit in corde suo stultus est qui autem graditur sapienter iste salvabitur
27 qui dat pauperi non indigebit qui despicit deprecantem sustinebit penuriam
28 cum surrexerint impii abscondentur homines cum illi perierint multiplicabuntur iusti
29 1 viro qui corripientem dura cervice contemnit repentinus superveniet interitus et eum sanitas non sequitur
2 in multiplicatione iustorum laetabitur vulgus cum impii sumpserint principatum gemet populus
3 vir qui amat sapientiam laetificat patrem suum qui autem nutrit scorta perdet substantiam
4 rex iustus erigit terram vir avarus destruet eam
5 homo qui blandis fictisque sermonibus loquitur amico suo rete expandit gressibus eius
6 peccantem virum iniquum involvet laqueus et iustus laudabit atque gaudebit
7 novit iustus causam pauperum impius ignorat scientiam
8 homines pestilentes dissipant civitatem sapientes avertunt furorem
9 vir sapiens si cum stulto contenderit sive irascatur sive rideat non inveniet requiem
10 viri sanguinum oderunt simplicem iusti quaerunt animam eius
11 totum spiritum suum profert stultus sapiens differt et reservat in posterum
12 princeps qui libenter audit verba mendacii omnes ministros habebit impios
13 pauper et creditor obviam fuerunt sibi utriusque inluminator est Dominus
14 rex qui iudicat in veritate pauperes thronus eius in aeternum firmabitur
15 virga atque correptio tribuet sapientiam puer autem qui dimittitur voluntati suae confundet matrem suam
16 in multiplicatione impiorum multiplicabuntur scelera et iusti ruinas eorum videbunt
17 erudi filium tuum et refrigerabit te et dabit delicias animae tuae
18 cum prophetia defecerit dissipabitur populus qui custodit legem beatus est
19 servus verbis non potest erudiri quia quod dicis intellegit et respondere contemnit
20 vidisti hominem velocem ad loquendum stulti magis speranda est quam illius correptio
21 qui delicate a pueritia nutrit servum suum postea illum sentiet contumacem
22 vir iracundus provocat rixas et qui ad indignandum facilis est erit ad peccata proclivior
23 superbum sequitur humilitas et humilem spiritu suscipiet gloria
24 qui cum fure partitur odit animam suam adiurantem audit et non indicat
25 qui timet hominem cito corruet qui sperat in Domino sublevabitur
26 multi requirunt faciem principis et a Domino iudicium egreditur singulorum
27 abominantur iusti virum impium et abominantur impii eos qui in recta sunt via
Proverbes (VUL) 16